در تبيين معناي «دنيا» بايد گفت دنياي مذموم، «خود» انسان است . انسان «بد» خود دنيا است . آسمان، زمين، درخت، كوه، صحرا و دريا هيچ كدام دنيا نيست . اين‏ها از «آيات الاهي‏» اند و خداي سبحان از همه آن‏ها با تجليل ياد كرده است (1) . در قرآن مجيد و روايات اهل‏بيت (عليهم السلام) هرگز از آسمان و اختران به بدي ياد نشده، و از زمين، كوه‏ها، معادن دل زمين، دريا و موجودات دريايي بدگويي نشده است، اين‏ها دنيا نيستند . «دنيا» كه ضمير و قلب، متوجه او است، مجموعه‏اي از «عناوين اعتباري‏» است كه انسان تبهكار را به خود سرگرم و مشغول كرده است . مجموعه خود خواهي‏ها است كه دنيا را شكل داده است; و گرنه شما به آسمان يا زمين برويد، دنيا را پيدا نمي‏كنيد; زيرا همه اين‏ها «آيات الاهي‏» اند; موجوداتي كه تسبيح‏گوي حق‏اند و مستقميا براي عبادت خداي سبحان و به طور غير مستقيم براي نفع ما خلق شده‏اند .
«دنيا» يعني مجموعه عناوين اعتباري كه انسان در نهان و نهاد خود بافته و مي‏سازد; همين من و مايي كه برخي به آن مبتلايند: نظر من اين است، دلم مي‏خواهد فلان كار را بكنم، دلم مي‏خواهد اين طور بپوشم و ... . البته مي‏توان از شر اين‏ها نجات پيدا كرد، اين كار شدني و اين راه رفتني است و همه ما بايد بكوشيم با «مراقبت مستمر» آن را طي كنيم .

پي‏نوشت:

1 . فصلت (41): 11 .