با اين كه از لحاظ ديني انسان معتقدي هستم، بعضي اوقات ترديد مثل خوره روح مرا مي‏آزارد; به طور ناخودآگاه درباره همه چيز دچار شك مي‏شوم و باورهاي ديني‏ام را كه سخت‏به آن‏ها ايمان دارم، سست و بي‏پايه مي‏يابم . نمي‏دانم شايد آن طور كه فكر مي‏كنم اعتقاد محكمي ندارم . لطفا مرا راهنمايي كنيد .
جوانان معمولا در اين سنين درباره مسائل مختلف از جمله اعتقادات و باورهاي ديني خود دچار ترديد مي‏شوند و در صدد پيدا كردن دلايل منطقي و پشتوانه قابل قبولي براي آن‏ها هستند . آنان مي‏خواهند نظام فكري و اعتقادي خود را تجديد بنا كنند و به آن استحكام فزون‏تر بخشند . از آن جا كه گاه گمان مي‏كنند باورهاي ديني‏شان بر تقليد مبتني است، تصميم به اصلاح آن مي‏گيرند و مي‏كوشند با تحقيق و موشكافي درباره آن‏ها به ثبات فكري دست‏يابند; چنين ترديدهايي كه فرد را به تحقيق وا مي‏دارد به مرحله يقين و علم مي‏رساند، خوب و پسنديده است; ولي به شرط آن كه همزمان با پديد آمدن آن، شخص به دنبال پاسخ باشد و در ترديد باقي نماند . شك توقفگاه خوبي نيست; اما اگر آغاز حركت‏باشد، نيكو و شايسته است . اگر ترديدهاي شما از اين قبيل است، نگران نباشيد . بكوشيد با مطالعه و پرسيدن از استادان و كارشناسان، جنبه اعتقادي و فكري خودرا تقويت كنيد و با عمل به دستورهاي ديني (مثل نماز و عبادات ديگر) و پايبندي بيش‏تر به آن‏ها، ايمان خود را مستحكم سازيد . اگر ترديدهاي شما وسواس گونه است; يعني بدون اختيار و به طور مكرر مطالبي به ذهنتان خطور مي‏كند - و قادر به قطع آن نيستيد - و شما را از فكر كردن درباره چيزهاي ديگر باز مي‏دارد، اختلالي است كه بايد درمان شود . اين اختلال اصطلاحا «وسواس فكري‏» نام دارد . در ذهن مبتلا يان به اين اختلال افكاري بيهوده، شرم آور يا وحشتناك به وجود مي‏آيد و در چرخه‏اي بي‏پايان پيوسته تكرار مي‏شود .
اگر ترديدهاي شما درباره باورهاي ديني از نوع وسواس فكري است، نيازمند پي‏گيري و تلاش بيش‏تري است و توصيه مي‏شود با مشاوره‏اي حضوري با يكي از كارشناسان در اين زمينه (روان‏شناسان باليني) به حل آن بپردازيد . در عين حال در اين نوشتار كوتاه نكاتي چند را به عرضتان مي‏رسانيم، اميد است مفيد و مؤ
ثر واقع شود . در ابتدا لازم است‏به آثار و پيامدهاي سوء اين نوع افكار و تفكرات وسواس‏گونه توجه فرماييد و سپس با انجام راهكارهاي ارائه شده در جهت رهايي از آن گام برداريد . بخشي از پيامدهاي سوء وسواس فكري عبارت است از:
1 . اتلاف عمر
2 . حواس پرتي و ناتواني در تمركز حواس
3 . بازماندن از كارهاي اصلي مانند تحصيل علم و مطالعه
4 . سست‏شدن باورهاي ديني
با توجه به زيان‏هاي ياد شده با رعايت دستورالعمل‏هاي زير قاطعانه به حل مشكل بپردازيد:
1 . تلقين: به خود تلقين كنيد من به اصول فكري‏ام كاملا ايمان دارم و مي‏توانم ترديدهايم را رها كنم .
2 . تغيير حالت: هرگاه ترديد به سراغ شما آمد، مشت‏خود را محكم به زمين بكوبيد و با گفتن ذكري مثل «لاحول و لا قوة الا بالله‏» تغيير حالت داده، از آن افكار رهايي يابيد و بي‏درنگ به كاري مشغول شويد يا به موضوعي ديگر بينديشيد .
3 . به مچ دستتان كش نازكي ببنديد; هرگاه افكار ترديدآميز به ذهنتان آمد و شما را رنج داد، كش را بكشيد و رها كنيد . با احساس دردي شديد كه به شما دست مي‏دهد، از آن افكار خارج خواهيد شد .
4 . زمان خاصي، مثلا ساعت 30/4 تا 45/4 بعداز ظهر، را به چنين افكاري، اختصاص دهيد و هر گاه در طول روز ترديد به سراغ شما آمد، به خودتان بگوييد زمان چنين افكاري فلان ساعت است . در آن زمان مشخص به ترديدها فكر كنيد و در طول زمان به تدريج (مثلا روزي يك دقيقه) از زمان اختصاص داده شده بكاهيد تا به صفر برسد .
با انجام راهكارهاي ارائه شده (در يك ماه) نتيجه و ارزيابي خودتان براي ما بنويسيد تا در صورت لزوم نكات ديگري برايتان ارسال گردد .