براي غلبه بر هواي نفس و دل بريدن از دنيا و فقط به فكر خدا بودن چه بايد كرد؟ براي اين كار رعايت پيشنهادهاي زير سودمند است:
1 . با دوستان پاك و با تقوا رفاقت كنيد .
2 . از دوستاني كه حريم حدود الاهي را ميشكنند به شدت بپرهيزيد .
3 . در مجالس دعا و محافل موعظه و نماز جماعتشركت كنيد .
4 . از پرخوري و نيز غذاهاي چرب و پرانرژي و تحريك كننده پرهيز كنيد .
5 . از مشاهده صحنههاي مهيج و تحريك كننده دوري گزينيد و حتي بدان نينديشيد .
6 . ورزش را در برنامه منظم و روزانه خود قرار دهيد .
7 . سعي كنيد هيچ گاه تنها نشويد .
8 . برنامه منظم مطالعاتي براي خود قرار دهيد و بكوشيد فرصتهاي خود را با تفكر و مطالعه مناسب پر كنيد .
9 . هفتهاي يك يا دو روز روزه بگيريد .
در خصوص ياد خدا توجه به چند نكته ضرورت دارد:1 . ذكر اقسامي دارد؛ مانند ذكر زباني و قلبي . هر يك از انواع ذكر نيز از نظر كميت و كيفيت مراتب بيشمار دارد؛ به طوري كه هرگز ذكر يك انسان عادي - هر چند ذكر قلبي باشد - با ذكر پيامبر (ص) و ائمه (ع) برابر نيست .
2 . تأثيرگذاري ذكر خدا بر دل امري قطعي و حتمي است؛ ولي ميزان تأثير هر علتي به قوت و ضعف آن بستگي دارد . تأثير علت قوي نيرومند است و تأثير علت ضعيف، ضعيف . با توجه به مراتب متعدد ذكر، ميزان تأثير آن بر افراد نيز بسيار متفاوت است . چه بسا ميزان تأثير مراتب پايين ذكر بسيار نامحسوس باشد .
3 . ميزان تأثيرپذيري دلها متفاوت است . هراندازه قلب انسان پاكتر و از اوصاف زشت و كنشهاي نكوهيده پيراستهتر باشد، از تابش انوار الاهي بيشتر بهره ميبرد و اطمينان و سكينه افزونتري دريافت ميكند .
بنابراين، براي اطمينانپذيري بيشتر بايد به راهكارهاي زير پايبند بود:
الف) بسنده نكردن به ذكر زباني، سرايت دادن آن به قلب و از ژرفاي ضمير و سرائر وجود ذكر خدا گفتن
ب) خالص ساختن ذكر براي خدا و تصفيه آن از شوائب نفساني مانند ريا و سمعه
ج) پيراستن نفس از عيوب و رذائل و صفا بخشيدن به آن از طريق اجراي صحيح وظايف ديني و ترك گناهان
براي عدم وابستگي به دنيا رعايت امور زير ضرورت دارد:
1 . پرهيز از آرزوهاي دور و دراز و سراب گونه
2 . پرهيز از شركت در مجالس پر زرق و برق
3 . ساده زيستي در زندگي خويش
4 . قرار دادن برنامههاي عبادي در زندگي
5 . شركت در مجالس موعظه و منابر
6 . معاشرت با خانوادههاي با معنويت و غير مجذوب به دنيا
7 . شركت در تشيع جنازهها و زيارت اهل قبور و تفكر درباره آنها به طوري كه موجب عبرت گردد .
پينوشتها:
1 . عنكبوت (29) : 69 .
2 . بحار الانوار، مجلسي، ج 43، ص 52 .
3 . همان، ج 26، ص 1 .
4 . براي آگاهي بيش تر در مورد سيره اهل بيت ر . ك: امامشناسي، علامه تهراني و فرازهاي برجسته از سيره امامان شيعه، محمدتقي عبدوس، ترجمه محمد محمدي اشتهاردي .
5 . تاريخ طبري، محمدبن جرير طبري، ج 1، ص 116 .
6 . نوح (71) : آيه 22 و 23 .
7 . براي آگاهي بيشتر ر . ك:
الف) تفسير الدر المنثور، چاپ سنگي، ج 6، ص 269 .
ب) تفسير روح البيان، شيخ البروسوي، جلد 10، 180 .
ج) تفسير روح المعاني، آلوسي، ج 29، 77 .
د) تفسير قمي، علي بن ابراهيم، ج 2 . (ذيل آيه شريفه 23 سوره نوح)
ه) تفسير مجمع البيان، طبرسي، مجلد 9 و 10، ص 547 .
و) تفسير الميزان، ج10، ص280 - 287 ذيل آيه 49 سوره هود .
8 . ر . ك: به فرهنگ فارسي، تاليف دكتر محمد معين و نيز به لغتنامه دهخدا .
9 . الميزان في تفسير القرآن، سيد محمد حسين طباطبائي، ج 6، ص 206 .
10 . مرحوم ملاصدرا ميفرمايد: و ليس عندنا من شرط الولاية ظهور الكرامة و خوارق العادة . (مفاتيح الغيب، ص488)
11 . شرح فارسي مصباح الشريعة و مفتاح الحقيقة، عبدالرزاق گيلاني، تصحيح دكتر سيد جلال الدين محدث (ارموي)، ج2، ص 536و537 .
12 . ميزان الحكمه، محمدي ري شهري، ج 1، ص 360 و 361 .
13 - 15 . مثنوي معنوي .