سيستم عضلاني اسکلتي يکي از دستگاههايي است که معمولاً هنگام انجام فعاليت هاي مختلف ورزشي بيش از ساير ارگانها در معرض آسيب هاي گوناگون مي باشد . هنگام بروز ضايعه در اين سيستم نخستين واکنش بدن بصورت التهاب تظاهر مي کند که درد ، تورم ، اسپاسم عضلاني ، خونريزي و محدوديت حرکتي ...برخي از نشانه هاي آن مي باشد .
لذا هنگام وقوع چنين آسيب هايي انجام يکسري اقدامات اوليه درماني ضرورت ‍پيدا مي کند که معمولاً مربيان تيم هاي ورزشي و پزشکياران مسئول ارائه اين خدمات مي باشند .
مهمترين کمک هاي اوليه در آسيب هاي ورزشي در PRICE خلاصه شده است که مشتمل است بر :

حفاظت :

در شکستگي ها و دررفتگي ها حفاظت از طريق قرار دادن عضو صدمه ديده در آتل ( Splint ) اعمال مي شود . اما در مواردي که آسيب هاي رباط ها ( Ligaments ) ، تاندون ها ( Tendons ) و عضلات (Muscles ) وجود داشته است از تکنيکهاي بانداژ جهت حفاظت موضع استفاده مي شود . علاوه بر اين اقدامات حفاظتي ديگر شامل به حداقل رساندن شوک و يا شرايطي است که موجب آسيب بيشتر بافتي شود . به بيان بهتر مهترين هدف از حفاظت ، حمايت از مصدوم در پيشگيري از صدمات بيشتر مي باشد .

استراحت :

ورزشکاري که دچار آسيب ديدگي مي شود را بايد بلافاصله از صحنه مسابقه و يا سالن تمرين خارج کرد تا تحت مراقبت هاي لازم قرار گيرد . استراحت ورزشکار مصدوم از يک استراحت مطلق تا يک استراحت موضعي و نسبي مي تواند متغير باشد .
پس از معاينه چنانچه ورزشکار توانايي بازي کردن بدون درد را داشته باشد و اندام آسيب ديده عمل اصلي خود را حفظ نموده باشد اجازه بازي به ورزشکار داده مي شود .
در موارد ذيل ورزشکار مصدوم نبايد ورزش را ادامه دهد :
هنگامي که ورزشکار تب دارد
هنگامي که ورزشکار سردرد دارد
هنگامي که ورزشکار حافظه اش کم شده يا دچار گيجي شده و يا احساس وزوز در گوش نمايد .
هنگامي که ورزشکار درد شديدي دارد .
هنگامي که ورزشکار دچار خونريزي شده است .

يخ درماني :

امروزه بهترين و متداولترين روشي که براي آسيب هاي عضلاني اسکلتي به کار برده مي شود استفاده از يخ درماني ( Ice Therapy ) است .
مهمترين اثرات درماني يخ ( سرما ) عبارتست از :
الف ) کاهش درد
ب ) کاهش تورم
ج ) کاهش اسپاسم عضلات
د ) کاهش خونريزي و هماتوم
هـ ) افزايش روند ترميم و بهبودي ( Recovery )
بافتهاي آسيب ديده در اغلب آسيب هاي ورزشي بلافاصله پس از وقوع طي 24 تا 72 ساعت اول آسيب مي توان از يخ براي کاهش درد ، تورم ، اسپاسم و خونريزي استفاده کرد .
مدت بکارگيري يخ در موضع بين 10 تا 10 دقيقه مي باشد و بويژه در ورزشکاراني که تجربه سرمادرماني را دارند مفيد واقع مي شود . متداولترين تکنيک هاي سرمادرماني شامل : ماساژ يخ ، حوله سرد ، غوطه ورساختن عضو در آب سرد ، کيسه يخ و اسپري هاي سردکننده است .
تکنيک هاي يخ درماني را هر نيم ساعت يکبار و براي مدت 24 تا 72 ساعت بعد از آسيب ، روي موضع بايد بکار برد .
موارد عدم استعمال يخ درماني :
الف ) وحشت رواني از سرما يا يخ
ب ) اختلالات قلبي
ج ) ضايعات عروقي
د) حساسيت به سرما
هـ ) اختلال حس
و ) افراد مسن
ز ) کودکان و ساير افرادي که قادر به بيان ميزان سرماي بکار رفته نيستند .

اعمال فشار بر موضع آسيب ديده :

پس از بروز آسيب هاي ورزشي ، موضع ضايعه ديده متورم مي شود . تورم خود عاملي است که روند بهبودي ضايعه را به تأخير مي اندازد .
زيرا ايجاد تورم باعث اعمال فشار روي عروق تغذيه کننده موضع گشته آن ها را مسدود مي نمايد لذا بافتهاي آسيب ديده دچار کم خوني شديد مي شوند ، که در صورت تداوم تخريب سلولها را در پي دارد . بهترين درمانها جهت کاهش تورم يخ درماني همراه با اعمال فشار از طريق باند روي موضع آسيب ديده است . بانداژ علاوه بر کاهش تورم ، ناحيه مصدوم را از صدمات بيشتر حفظ کرده ضمن اينکه اجازه حرکات را در دامنه مناسب به ورزشکار ادامه مي دهد .
براي اعمال فشار از طريق بانداژ پيشنهاد مي شود که بستن باند از چند سانتي متر پايين تر از موضع آسيب ديده شروع گردد و تا قسمتهاي فوقاني ناحيه مصدوم ادامه يابد . بانداژ بايد بصورت مارپيچ باشد بدين ترتيب که نيمه هر باند بايد نيمه باند قبلي را ب‍پوشاند .
باند پيچي بايد با اعمال فشار مناسب انجام گيرد . به صورتي که در بخش هاي تحتاني باندها محکم تر بسته شده و در قسمت فوقاني از ميزان فشار وارده کاسته شود .
پس از باندپيچي بايد بطور منظم رنگ پوست ، دما و حساسيت منطقه ضايعه کنترل شود . بعلاوه بايد مطمئن گشت که بانداژ روي اعصاب و شريانها فشار وارد نمي کند .

بالا نگهداشتن عضو آسيب ديده :

جهت کاهش تورم علاوه بر يخ و بانداژ فشاري بايد عضو مصدوم را طي 24 تا 72 ساعت نخست پس از ضايعه در سطحي بالاتر از قلب ( 45 درجه بالاتر از سطح قلب ) قرار داد .
منبع: www.iransalamat.com