فدراسيون بين‌المللي فوتبال معروف به فيفا (کوتاه شده عبارت فرانسوي Federation Internationale de Football Association) نهاد اداره‌کننده مسائل فوتبال در سطح جهان است. محل استقرار اين فدراسيون در زوريخ، سوئيس است و رييس آن در حال حاضر سپ بلاتر سوئيسي مي‌باشد. فيفا مسئول سازماندهي و نظارت بر اکثر تورنمنت‌هاي بين المللي فوتبال، مخصوصأ جام جهاني فوتبال است که از سال 1930 برگزار مي‌شود. فيفا داري 208 عضو است که 16 عضو بيشتر از سازمان ملل و 3 عضو بيشتر از کميته بين المللي المپيک دارد ولي با اين حال تعداد اعضاي آن در مقايسه با فدراسيون بين المللي ورزشکاران 5 عضو کمتر است.

تاريخچه
 

با افزايش محبوبيت مسابقات بين المللي در اوايل قرن بيستم، نياز به يک سازمان واحد براي سرپرستي و نظارت بر بازي‌هاي جهاني احساس شد، بنابر اين فيفا در 21 مي‌1904 از سوي انجمن ملي فوتبال کشورهاي:بلژيک، دانمارک، فرانسه?هلند?اسپانيا سوئد و سوئيس در پاريس تأسيس شد. (اسم فرانسوي فيفا هم به همين دليل است و حتي در کشورهاي غير فرانسوي زبان هم استفاده مي‌شود)و اولين رييس آن هم Robert Guerin بود.
فيفا رياست اولين مسابقات بين المللي فوتبال را در سال 1906 بر عهده داشت، اما موفقيت کمي به دست آورد.اين مسائل به همراه مسائل مالي، منجر به جايگزيني سريع Daniel Burley Woolfall انگليسي به جاي Robert Guerin شد. با وجود عدم حضور بازيکنان حرفه‌اي فوتبال در المپيک (طبق قوانين فيفا) مسابقات فوتبال در المپيک 1908 لندن موفقيت بيشتري نسبت به قبل به دست آورد.
با در خواست عضويت آفريقاي جنوبي در سال 1909، آرژانتين و شيلي در سال 1912 و کانادا و آمريکا در سال 1913 اعضاي فيفا از اروپا فراتر رفت.
همراهي تعداد زيادي از بازيکنان در جنگ ومحدود شدن امکان مسافرت براي بازي‌هاي بين المللي باعث شد فيفا در جريان جنگ جهاني اول با مشکلات زيادي روبرو باشد.بعد از جنگ، با مرگ Daniel Burley Woolfall سازمان به وسيله Hirschman Carl آلماني به کار خود ادامه داد.سازمان از انقراض نجات پيدا کرد اما انگليس به عنوان خانه فيفا(Home Nations) در آن زمان با اظهار بي ميلي از شرکت در مسابقات بين المللي با دشمنان اخير خود در جنگ جهاني ازآن کناره گيري کرد.بعدها فيفا دوباره اعضاي خود را به دست آورد. مجموعه فيفا توسط موزه بين المللي فوتبال در انگليس نگهداري مي‌شود.

قوانين فوتبال
 

وضع قوانين فوتبال و تغيير آن‌ها تنها بر عهده فيفا نيست. اين قوانين توسط هيأت بين‌المللي فوتبال وضع مي‌شود. فيفا در اين هيات 4 عضو دارد و 4 عضو ديگر از اتحاديه‌هاي فوتبال انگليس، اسکاتلند، ولز و ايرلند شمالي هستند (عضويت اين اعضا به خاطر سهم منحصربه فرد اين کشورها در خلق و پيشينه بازي‌هاي فوتبال است). تغيير در قوانين بازي‌ها با موافقت حداقل 6 نماينده از 8 نماينده صورت مي‌گيرد.

ساختار
 

فيفا سازماني است که تحت قوانين کشور سوييس تأسيس شده‌است ومحل استقرار آن نيز در سوييس است.کنگره فيفا بالاترين نهاد فيفاست، و ترکيبي است از نمايندگان فدراسيون‌هاي کشورهاي عضو فيفا.کنگره در شرايط معمول نشست سالانه دارد اما اين نشست در شرايط فوق العاده نيز بنا به درخواست سالي يکبار تشکيل مي‌شود.تنها کنگره مي‌تواند با تصويب قوانين در فيفا تغييرات به وجود آورد. کنگره رييس فيفا، دبير کل و ديگر اعضاي کميته اجرايي فيفا را انتخاب کند.رييس و دبير کل جزء مقامات اصلي فيفا هستند که مسيؤليت اداره امور جاري فيفا را به عهده دهرند که اين کار را با دبير خانه کل که حدود 280 عضو دارد انجام مي‌دهند.
کميته اجرايي فيفا که تحت رياست رييس فيفاست مهمترين بخش تصميم گيرنده سازمان درفاصله زماني بين دو کنگره‌است.ساختار سازماني جهاني فيفا شامل 7 بخش ديگر هم مي‌باشد که يا تحت اختيار کميته اجرايي است يا به وسيله کنگره به عنوان کميته دائمي تشکيل شده‌است.از جمله کميته مالي، کميته انضباطي، کميته داوري و غيره.
به غير از سازمان جهاني فيفا، فيفا کنفدراسيون‌هايي در قاره‌ها و مناطق مختلف براي سرکشي بازي‌ها تشکيل داده‌است.لازم به ذکر است که فدراسيون‌هاي کشورها عضو فيفا هستند نه کنفدراسيون‌ها، کنفدراسيون‌ها به وسيله فيفا تشکيل مي‌شوند.فدراسيون‌هاي کشورها بايد هم عضو فيفا و هم عضو کنفدراسيوني باشند که کشورشان از نظر جغرافيايي در حوزه آن قرار گرفته تا اجازه شرکت در مسابقات فيفا را به دست آورند.(ليست اين کنفدراسيون‌ها با کمي استثنائات جغرافيايي در زير آمده‌است)
AFC کنفدراسيون فوتبال آسيا درامور آسيا و استراليا
CAF کنفدراسيون فوتبال آفريقا
CONCACAF کنفدراسيون فوتبال آمريکاي شمالي و مرکزي
CONMEBOL کنفدراسيون فوتبال آمريکاي جنوبي
OFC کنفدراسيون فوتبال آقيانوسيه

UEFA کنفدراسيون فوتبال اروپا
 

مرزهاي بين بعضي از کشورها باعث شده بود تا همزمان عضو دو قاره باشند، در نتيجه شماري از کشورها مثل روسيه، ترکيه، قبرس، ارمنستان، آذربايجان و گرجستان خواستار عضويت در يوفا (UEFA)شدند اگرچه که قسمت زيادي از خاک آن‌ها در آسيا قرار داشت.با اين که اسرائيل به طور کامل در قاره آسيا قرار داشت اما از آنجايي که چند دهه توسط بسياري از اعراب به خصوص مسلمانان عضو AFCتحريم شده بود در سال 1994 به يوفا پيوست.قزاقستان نيز در سال 2002 از اي اف سي به يوفا پيوست.و استراليا آخرين کشوري بود که در ژانويه 2006 ازاو اف سي به اي اف سي رفت. کشورهاي گويان و سورينام با اين که در آمريکاي جنوبي قرار داشتند اما همچنان به عضويت خود در کونکاکاف(CONCACAF) ادامه دادند.
هيچ تيمي از OFC توانايي پيروزي در مسابقات انتخابي جام جهاني را نداشت.در دور اخير انتخابي جام جهاني برنده OFC مجبور شد بازي پلي‌آف را در مقابل کشوري از کنمبل(CONMEBOL) انجام بده که اين مانع هميشه باعث عدم حضور استراليا در جام جهاني مي‌شد.در تلاش براي بهبود تيم‌هاي ملي و داخلي کشورها، استراليا در سال 2006 به کنفدراسين فوتبال آسيا پيوست.بر اين اساس استراليا مي‌تواند در تورنمنت‌هاي آسيايي مثل جام فوتبال آسيا وليگ قهرمانان آسيا بازي کند.تنها چند ماه پس از اين جا به جايي استراليا توانست با پيروزي در بازي پلي آف در مقابل ارروگوئه (در ضربات پنالتي) به جام جهاني 2006 راه يابد.
به طور کلي فيفا 208 فدراسيون ملي به همراه تيم‌هاي ملي مردان اين کشورها و همچنين 129 تيم ملي زنان را به رسميت مي‌شناسد.جالب اين جاست که تعداد اعضاي فيفا از سازمان ملل بيشتر است چرا که فيفا چندين دولت مستقل را به عنوان کشور مستقل به رسميت مي‌شناسد که بارزترين آن‌ها چهار کشوردر بريتانياي کبير(انگليس، اسکاتلند، ولز و ايرلند شمالي)هستند. رنکينگ جهاني فيفا به طور ماهانه به روز مي‌شود و رتبه هر تيم بر اساس عملکرد آن تيم در مسابقات بين المللي، مسابقات انتخابي و بازي‌هاي دوستانه تعيين مي‌شود.همچنين رنکينگ جهاني براي فوتبال زنان نيز سالي يکبار به روز مي‌شود.

نظارت و توسعه بازي ها
 

بيشتر اوقات فيفا نقش فعالي در کارکرد ورزش و توسعه و پيشرفت بازي‌ها در سراسر دنيا دارد.يکي از سياست‌هاي منحصر به فرد فيفا تعليق تيم‌ها و اعضاي وابسته به آن‌ها از حضور در مسابقات بين المللي است وقتي که دولت هايشان در عملکرد فدراسيون فوتبالشان دخالت مي‌کند يا هنگامي که فدراسيون مربوطه وظايف خود را به درستي انجام نمي‌دهد.
يکي از شاخص ترين موارد در همين اواخر تعليق فدراسيون فوتبال يونان به خاطر دخالت‌هاي سياسي کشورشان در امور فوتبال بود، ديگري مربوط به کنيا بود که به علت مناسب نبودن روند اجرايي بازي‌ها تعليق شد، و همچنين عراق.
بخش آسيايي فيفا يعني اي اف سي نيز به تازگي 22فدراسيون‌هاي خود را مجبور کرده که شفافيت در امور، تعدادمسابقات، کيفيت در آموزش وکيفيت ساختار ليگ‌ها را افزايش دهند.هر فدراسيوني که با اين اصلاحات کلي همکاري نکند تعليق خواهد شد.يکي از فدراسيون‌هايي که در اين باره تعليق شد استراليا بود کشوري که تنها تيم‌هاي خاصي مي‌توانستند در ليگ حرفه‌اي آن بازي کنند و راه براي عضويت ديگران بسته بود، اين سيستم بيشتر در آمريکاي شمالي مشاهده شده بود.
تيم ملي فوتبال عراق هم در مي‌2008 به خاطر دخالت‌هاي دولتش و منحل کردن فدراسيون فوتبال کشورشان توسط دولتش معلق شد اما اين حکم نيزدر پي انصراف دولت عراق از انحلال فدراسيونش پس گرفته شد.
قانون ممنوعيت بازي در مناطق مرتفع از سطح دريا توسط فيفا
در مي‌2007 فيفا مبادرت به تهيه قانوتي کرد که طبق آن هيچ مسابقه بين المللي فوتبال در آينده نتواند در ارتفاع بيشتر از 2500 متر از سطح دريا (8200 فوت)برگزار شود.بر اساس اين طرح در کشور بوليوي شهرLa Paz (3600 متر)، در اکوادور شهر Quito(2800 متر) و در کلمبيا شهر Bogotá(2640 متر)نمي توانستند هيچ مسابقه بين المللي برگزار کنند. با اين حال پس از اعتراض‌هاي بين المللي فيفا از اين تصميم منصرف شد و تحت فشارهاي سياسي از طرف کشورهاي عضو کنمبل در ژوئن 2007 اين ارتفاع را به 2800 متر يعني 9190 فوت افزايش داد بنابر اين دو شهر Quito و Bogota يکبار ديگر اجازه برگزاري بازي‌هاي بين المللي را يافتند و پس از آن نيز در جولاي 2007 به La Pazاين اجازه داده شد.

سرود فيفا
 

ازجام جهاني فوتبال 1994 مانند ليگ قهرمانان اروپا فيفا سرودي را که توسط يک آهنگساز آلماني (Franz Lambert)ساخته شده بود را به عنوان سرود رسمي خود معرفي کرد.سرود فيفا در آغاز مسابقات فوتبال و تورنمنت‌هايي مثل مسابقات دوستانه بين المللي، جام جهاني فوتبال، جام جهاني فوتبال زنان و جام جهاني فوتبال زير 20 سال نواخته مي‌شود.
*تذكر : اطلاعات درج شده در سال 2010 از منبع استخراج شده است.
منبع: Fa.Wikipedia.org
/ن