مقدمه
همسرداري مهارتي است که زن و شوهر با شناخت توانمندي‌ها ، تفاوت‌ها و حساسيت‌هاي يکديگر ، بتوانند به نيازهاي جسمي ، عاطفي ، رواني و جنسي طرف مقابل پاسخ دهند، بطوري که هر دو احساس رضايت خاطر نموده به آرامش نسبي دست يابند.
تفاوت‌هاي روان‌شناختي زنان و مردان در زندگي مشترک
ميزان اعتماد به نفس زنان با احساس اطمينان آنان از «دوست داشته شدن» رابطه مستقيمي دارد، در حالي که مردان ، زماني از اعتماد به نفس کافي برخوردارند که بتوانند درخواست‌هاي همسران خود را برآورده کنند.
زنان دوست دارند براي حل شدن يک موضوع درباره آن صحبت کنند، (حتي اگر وقت زيادي صرف نمايند)، در حالي که مردان اين عمل زنان را پرحرفي تلقي مي‌کنند.
زنان دوست دارند که شوهرانشان محبت خود را ابراز کنند و به آنان بگويند که چقدر دوستشان دارند، اما مردان فکر مي‌کنند که همسرانشان بايد بدانند که «من فقط او را دوست دارم، نيازي به گفتن نيست.»
وقتي مردان از زنان خود حمايت مي‌کنند، آنان را در حل مشکلاتشان توانمندتر مي‌سازند، و به زندگي اميدوارتر و علاقه‌مندتر مي‌کنند.
زنان فرمان بردن را دوست دارند، ولي معتقدند اين فرمان بردن بايد عاشقانه باشد، در اين صورت حاضر به هر گونه ايثار و فدارکاري خواهند بود.
هنگامي که مردان دير مي‌کنند، زنان با سؤال‌هاي چرا دير کردي؟ ، کجا بودي؟ و ... در حقيقت دلواپسي و نگراني توأم با عشق و علاقه را به همسر خود ابراز مي‌کنند. اما شوهران فکر مي‌کنند که همسرانشان مي‌خواهند آنها را زير سوال ببرند و افرادي بي‌مسئوليت و غيرمطمئن جلوه دهند.
وقتي شوهران فکر مي‌کنند که براي زندگي و همسرشان مفيد هستند، احساس ارزشمندي و توانمندي مي‌نمايند ولي زنان زماني اين احساس را دارند که فکر کنند براي همسرانشان عزيز هستند.
مردان پس از گوش کردن به صحبت‌هاي همسر خود بلافاصله مي‌خواهند مشکل را حل کنند، بنابراين به راهنمايي آنان مي‌پردازند، در صورتي که شايد زنان فقط مي‌خواستند احساساتشان را بيان کنند.
زنان ميزان ارزشمندي و علاقه شوهرانشان را به خود با ميزان برآورده شدن خواسته‌هايشان محک مي‌زنند.
مردان يا بايد سعي کنند خواسته‌هاي منطقي آنان را برآورده کنند و يا آنان را با دلايل صحيح متقاعد سازند.
کليدهاي برقراري ارتباط صحيح با خويشان همسر
به خانواده همسرمان نيز به اندازه خانواده خود احترام بگذاريم.
با خانواده همسر خود همانگونه رفتار کنيم که با خانواده خود رفتار مي‌نماييم.
به هيچ‌يک از خانواده‌ها اجازه دخالت در زندگي خود را ندهيم. در صورتي که خانواده‌ها قصد راهنمايي داشته باشند، فقط از تجربه‌هاي آنان استفاده کنيم و تصميم نهايي را با مشورت همسر خود اتخاذ نماييم.
در صورت بروز اختلاف ، از در ميان گذاشتن موضوع يا نزديکترين خويشاوندان نيز پرهيز کنيم، زيرا اينکار موجب گسترش دامنه اختلاف مي‌شود.
در حضور خويشان به همسر خود بيشتر توجه کنيم و او را در گفتگوها شرکت دهيم.
در صورت بروز مشکل از سوي خانواده زن يا مرد، عضو همان خانواده بايد مشکل را حل کند، زيرا هر يک از همسران به خوبي خانواده خود را مي‌شناسند و بهتر مي‌توانند چاره جويي نمايند.
از چشم هم چشمي و حسادت بپرهيزيم.
به آداب و رسوم خانواده همسرمان احترام بگذاريم، چنانچه برخي از آنها را صحيح نمي‌دانيم، هرگز آنان را به خاطر پايبندي به آداب و رسوم خود استهزا نکنيم.
لازم است گاهي همسران به تنهايي به ديدار خانواده خود بروند (اينکار موجب ارضاي محبت مادر و فرزندي مي‌شود).
اين واقعيت را بپذيريم که علاوه بر همسر، پدر و مادر حق مسلمي بر گردن ما دارند، بنابراين در صورت ضرورت ، هر يک از همسران بايد بخوبي از خانواده خود حمايت کنند.
آشنايي با برخي از مهارت‌هاي همسرداري
شاد باشيم: شاد بودن هميشه ارزشمند است، پس سعي کنيم خود را خوشحال و سرحال نشان دهيم تا خستگي را از تن شريک زندگي خود دور کنيم.
صبور باشيم: اگر رفتار همسرمان را خوشايند نمي‌دانيم، بهتر است با حوصله و تأمل و در شرايط مناسب او را از چگونگي رفتارش آگاه کنيم.
منطقي رفتار کنيم: مسائل را منطقي و درست بررسي کنيم و بجاي منافع شخصي ، مصالح زندگي مشترک را در نظر بگيريم و بي‌طرفانه قضاوت کنيم.
کم توقع باشيم: از همسرمان آن قدر انتظار داشته باشيم که بتواند به انتظارات پاسخ بدهد.
مثبت نگر باشيم: با بياد آوردن لحظات شيرين زندگي بدبيني را از خود دور کنيم، به رفتارهاي خوب همسرمان بيشتر بينديشيم و جنبه‌هاي خوب زندگي را فراموش نکنيم.
خوش بين باشيم: داشتن نگاه خوش‌بينانه به زندگي و اطرافيان باعث ايجاد آرامش و بذل محبت و عاطفه مي‌شود.
يکدل باشيم: درک متقابل موجب ايجاد تفاهم مي‌شود و يکدلي بوجود مي‌آورد.
شنونده خوبي باشيم: هنگامي که همسرمان با ما صحبت مي‌کند، حتي الامکان به چشمان او نگاه کنيم و يا با اشاره و سرتکان دادن نشان دهيم که به حرف‌هاي او توجه داريم.
مشوق همسر خود باشيم: براي رفتارها و صحبت‌هاي همسرمان ارزش قائل شويم و با يادآوري موقعيت‌هاي موفق گذشته او را تشويق کنيم تا آينده بهتري داشته باشد.
به پيشرفت يکديگر اهميت دهيم: آنقدر صميمي باشيم که پيشرفت و ترقي همسرمان يکي از آرزوهاي ما باشد، در حقيقت اولين کسي که از اين پيشرفت سود مي‌برد ما هستيم.
خوش قول باشيم: براي حرف‌ها و قول‌هاي خود ارزش قائل شويم و خود را در مقابل آنها مسؤول بدانيم، خوش قولي نشانه احترام به خود و همسر است.
به شخصيت همسرمان احترام بگذاريم: و حرمت يکديگر را نزد خانواده و دوستان و ... حفظ کنيم.
ارتباط کلامي و عاطفي خود را حفظ کنيم: سعي کنيم با همسر خود درباره مسايل مختلف گفتگو کنيم. صحبت کردن بهترين راه آگاهي از افکار و احساسات همسر مي‌باشد.
با يکديگر مهربان باشيم: همسرمان را جزئي از وجود خود بدانيم، خوبي‌هايش را بازگو کنيم، برايش خوبي خواهيم و در راه کمک به همسرمان تمام تلاش خود را بکار ببريم با مهرباني مي‌توانيم مالک قلب‌هاي يکديگر باشيم و رابطه گرم و صميمي برقرار کنيم.
محبت‌پذير و قهر گريز باشيم: منش توأم با مهرباني و دوري از قهر و کينه صفت همسران فداکار است. تلاش کنيم که آيينه زندگيمان شفاف و بدون غبار کدورت باشد.
راستگو باشيم: صداقت و راستي از بهترين سرمايه‌هاي زندگي مشترک است. هرگز نبايد به دروغ و نيرنگ متوسل شويم حتي اگر حقيقت به نفع ما نباشد. فراموش نکنيم که دروغ پايه‌هاي زندگي را سست مي‌کند.
محيط خانواده را با صفا کنيم: فضاي عاطفي خانواده بايد چنان مطلوب و دوست داشتني باشد که همسرمان در آن احساس رضايت خاطر کند و از امنيت رواني برخوردار باشد.
به ارزشهاي ديني، اخلاقي و خانوادگي پايبند باشيم: ارزش‌ها از ارکان و ستون‌هاي اصلي خانواده محسوب مي‌شوند و مقيد بودن به ارزش‌ها موجب دوام و استحکام خانواده مي‌شود و اصالت آن را حفظ مي‌کند.
به نيازهاي همسر توجه کنيم: رفتار دلنشين و توام با متانت موجب مي‌شود، خواسته‌هاي خود را به راحتي بيان کند.
بهداشت رواني همسر را تأمين کنيم: در سايه سلامت جسمي و رواني مي‌توانيم به هدف‌هاي خود برسيم، بنابراين بايد به رفتار او توجه نماييم و از افسردگي و خموديش جلوگيري کنيم.
با يکديگر مشورت کنيم: هر يک از همسران بايد حق داشته باشند نظر و پيشنهاد خود را بيان کنند. با مشورت کردن، راه رسيدن به زندگي سالم کوتاه‌تر مي‌شود.
قدر شناس باشيم: از همسرمان به خاطرانجام وظايف ، مسؤوليت‌ها و همکاري‌هايش قدرداني کنيم. براي ابراز سپاسگزاري و تشکر به کلمه‌هاي خاصي نيازمند نيستيم!
برنامه‌ريزي کنيم: در حقيقت برنامه‌ريزي به زندگي خانوادگي نظم و سامان مي‌بخشد.
الگوي خوبي باشيم: طوري رفتار کنيم که الگوي رفتاري مناسبي براي همسر و فرزندان خود باشيم.
خود را به جاي همسرمان بگذاريم:دنيا را از دريچه نگاه او ببينيم و از خود بپرسيم «اگر من جاي او بودم چه مي‌کردم ؟»
ميانه رو متعادل باشيم: حضرت علي عليه‌السلام فرموده‌اند «خير الامور اوسطها». پس اگر در تمام امور زندگي ( خوردن ، خوابيدن ، مسافرت و حتي محبت کردن و ...) اعتدال را رعايت کنيم، کمتر دچار مشکل مي‌شويم.
با جملات زيبا از همسر خود دلجويي کنيم: يک جمله شورانگيز مي‌تواند طوفاني از خشم و غضب و نفرت را خاموش کند و بناي زندگي را از خطرات گوناگون دور سازد.
روابط زناشويي را بسيار مهم بدانيم: عدم توجه به اين روابط موجب ايجاد مشکلات مختلف خانوادگي ، روحي و رواني براي هر يک از طرفين مي‌شود و زندگي را با خطرهاي جدي روبرو مي‌کند.
همسر خود را راضي کنيم: بايد طوري رضايت همسرمان را جلب نماييم که مطمئن باشيم هيچوقت ما را ترک نمي‌کند و يا در هيچ مشکلي ما را تنها نمي‌گذارد.
براي سخن و پيشنهاد همسرمان احترام قائل شويم و خود را عقل کل ندانيم: باور داشته باشيم که هميشه همه چيز را همگان دانند.
فرمان ندهيم: نبايد خانه را به پادگان تبديل کنيم. متوجه باشيم که خانه کانون عشق و محبت است، نه محل يکه تازي و خشونت.
تعصبات غلط و افکار مزاحم را از خود دور کنيم: افکار مزاحم مانند خوره ، سلامت رواني انسان را از ميان مي برند. بهتر است به جاي اعمال تعصبات دست و پا گير ، انرژي خود را صرف توجه به همسر و خانواده نماييم.
از ازدواج خود اظهار پشيماني نکنيم: زندگي و روابط خود را با ديگران مقايسه نکنيم و از ياد نبريم که زندگي هر کسي مطابق سليقه و عقل و درايت او اداره مي‌شود.
روي نقاط ضعف همسر خود انگشت نگذاريم: هر فردي ممکن است در موارد مختلف دچار ضعف باشد، آشکار کردن و بزرگ جلوه دادن اين نقاط ضعف موجب ايجاد کدورت مي‌شود. هرگز نبايد از نقطه ضعف‌ها به عنوان اسلحه‌اي براي سکوت يا شکست دادن همسر استفاده کنيم.
مقابله به مثل نکنيم: از رفتارهاي تلافي جويانه بپرهيزيم و سعي کنيم به جاي مقابله به مثل ، رفتار مناسب را به او يادآوري نماييم.
/خ