چگونه مي‌شود طول عمر فرش دستباف را افزايش داد؟
فرش بهارستان، فرش معروف دوران ساسانيان است که گفته مي‌شود براي خسرو نوشيروان بافته شده است و تا زمان يزدگرد سوم در موارد خاص و جشن‌هاي ويژه در قصر مداين از آن استفاده مي‌شده است. در اين فرش دستباف نفيس، از نخ‌هاي عالي و ابريشم و زر و سيم و به نخ کشيدن جواهرات رنگارنگ استفاده شده است. فرش دستباف ايراني از آن زمان تاکنون در خانه هر ايراني پيدا مي‌شود و جزو اشيا و وسايل نفيس و گران قيمت خانه ايراني‌ها به شمار مي‌رود گرچه اين روزها فرش‌هاي ماشيني رقيب اين فرش‌هاي دستباف شده‌اند ولي هيچ‌گاه جاي آن را نمي‌گيرد.
محمدعلي بابايي، کارشناس فرش درباره فرش‌هاي دستباف خانه‌هاي ايراني مي‌گويد: «فرش دستباف بيانگر فرهنگ و هنر ماست. مواد مصرفي در فرش دستباف طبيعي و مواد فرش ماشيني مصنوعي است. فرش ماشيني را از آکريليک تهيه مي‌کنند که ماده‌اي شيميايي و حساسيت‌زا است و از هر هفت نفر يک نفر به آن حساسيت دارد. استفاده از فرش دستباف در بهداشت خانواده موثر است. حتي وقتي عمرش را کرد، به عنوان کود براي کشاورزي استفاده مي‌شود اما فرش ماشيني براي محيط زيست مضر است و در آتش‌سوزي منازل هم به سرعت شعله‌ور شده و سبب بيشتر شدن آتش مي‌شود.» بنا به گفته اين کارشناس فرش، اگر از فرش دستباف درست استفاده شود تا 30 سال هم عمر مي‌کند. توجه به نکات زير سبب افزايش طول فرش دستباف شما مي‌شود.9 توصيه براي مراقبت از فرش دستباف
1 در هنگام خريد قالي براي اتاق‌تان آن را کوچک‌تر از مساحت اتاق خريداري کنيد چون در غير اين صورت مجبوريد لبه‌هاي فرش را تا بزنيد و پس از مدتي از آن محل کيس مي‌خورد. از طرف ديگر فشار پايه وسايل روي کناره‌هاي فرش سبب ساييدگي و سوراخ شدگي لبه‌ها و کناره‌هاي فرش‌تان مي‌شود. گذراندن گلدان يا درختچه روي فرش دستباف سبب مي‌شود آب اضافي آن فرش‌تان را پوسيده کند.
2 براي اينکه فرش دستباف‌تان سال‌ها سالم بماند، آن را روي زمين گچي يا آهکي پهن نکنيد. کف زمين بهتر است با سنگ يا سراميک‌هاي جديد پوشيده شده باشد و درز بين سنگ‌ها به طور کامل مسدود شده تا حشرات مانند بيد به جان فرش‌تان نيفتد. بهتر است اين سنگ يا سراميک سفيد و روشن باشد. فرش را روي موکت و يا کف‌پوش‌هاي لاستيکي پهن نکنيد چون الياف موکت در مجاورت الياف پشم مکان خوبي براي زندگي حشرات است. زير فرش مي‌توانيد پودر نفتالين و تنباکو بپاشيد، البته به اندازه متعارف.
3 تابلو فرش‌هاي تمام ابريشم را روي ديوارها‌ي کاملا گچي نياويزيد. چون به مرور زمان ابريشم در مجاورت گچ، پوسيده مي‌شود. به ويژه اگر قاليچه‌هاي تصويري و گران‌قيمت داريد که حتما ابريشمين هستند، به اين نکته توجه کنيد.
4 ممکن است نور خورشيد از پنجره اتاق به فرش دستباف‌تان بتابد که رنگ فرش در آن قسمت مي‌رود. بنابراين سطح فرش در اين محل را با پارچه‌هاي نخي و کتاني بپوشانيد. همچنين هر شش ماه يک‌بار فرش‌ها را به خارج از اتاق برده و چند ساعت هوا بدهيد. پشت فرش محل مناسبي براي زندگي موريانه و ساير حشرات است و همچنين کپک‌ها و قارچ‌ها در محيط تاريک پشت فرش بهتر رشد مي‌کنند. نور آفتاب اين موجودات ريز دشمن سلامت را از بين مي‌برد. هنگام هوادادن فرش چند مرتبه آن را در مقابل نور خورشيد برس يا جارو بکشيد تا اين موجودات ريز از فرش خارج شوند. هر روز درها و پنجره‌هاي اتاق را باز بگذاريد زيرا قارچ‌ها و کپک‌ها در هواي راکد راحت‌تر درون الياف و پرزهاي فرش رشد مي‌کنند.
5 اگر در شمال ايران که هوا مرطوب است زندگي مي‌کنيد بايد بدانيد در هواي مرطوب و زمين‌هاي رطوبت‌گير، رطوبت سبب کپک زدگي و رشد قارچ در فرش‌هاي دستباف و پوسيدگي آنها مي‌شود.
6 هيچ‌کس دوست ندارد فرش دستبافش بيد بزند. عامل بيدخوردگي پشم‌هاي ضدعفوني نشده، هواي شرجي و مرطوب، نگهداري فرش در محل‌هاي سربسته و نظافت نکردن فرش است.
7 براي اينکه سطح فرش دستباف شما يکنواخت باقي بماند، هر شش ماه يک‌بار آن را سر و ته کنيد به خصوص اگر بخشي از فرش زياد پا مي‌خورد و محلي پررفت و آمد است.
8 اگر به هر دليلي نيازي به استفاده از فرش نداريد و مي‌خواهيد آن را لوله شده نگه داريد، بهتر است پيش از جمع کردن آن، مواد ضد بيد مانند نفتالين و تنباکو در لاي فرش دستباف‌تان قرار دهيد. بهترين روش نگهداري فرش، لوله کردن آن است اين کار را دو يا سه نفره انجام دهيد تا فرش يکنواخت و منظم لوله شود.
9 پس از لوله کردن فرش‌تان آن را در ميان پارچه‌هاي کتاني يا نخي که ضد عفوني شده‌اند، بپيچيد تا از ورود آلودگي‌هاي محيط به آن جلوگيري کنيد. آن را با يک طناب محکم کنيد و در فضايي به دور از بيد، جريان هواي مناسب و فقدان رطوبت انبار کنيد.
منبع:http://www.salamat.com /ج