گفتگو با دکتر مجيد صادقي
يکي از دوستان پدرم ميگفت آنها نسل سوختهاند. وقتي دليلش را پرسيدم به نکته جالبي اشاره کرد. ميگفت: «زماني که آنها بچه بودند محور توجه خانواده پدر بود و هميشه هر چيز بهتري به پدر تعلق داشت و حالا که آنها خود پدر شدهاند، هر چيز بهتري به فرزندان تعلق دارد.» او ميگفت: «من خودم در برابر تمام خواستههاي فرزندم تسليم و از پيش بازندهام وگرنه فرزندم با من قهر ميکند.» اين همان چيزي است که روانپزشکان به آن «سوءرفتار با بزرگسالان» يا Adult Abuse ميگويند اما اين «ادالتابيوز» چيست و چه کساني دچارش ميشوند؟ گفتگوي ما را با دکتر مجيد صادقي، روانپزشک و عضو هيات علمي دانشگاه علوم پزشکي تهران، بخوانيد.
چه موقع ميگوييم يک نفر دچار «ادالتابيوز» شده است؟
«ادالتابيوز» به معني سوءرفتار با بزرگسالان است و هنگامي رخ ميدهد که فرد بزرگسال از سوي ديگران مورد بهرهبرداري قرار بگيرد يا به خواستههاي او بيتوجهي شود و يا نيازهايش برآورده نشود.
و چه جنبههايي دارد؟
جنبه جسمي، جنسي، رواني و غفلت.
حالا اين «ادالتابيوز» واقعا چيز شايعي است؟
بله، متاسفانه الان دنيا دارد به سمتي حرکت ميکند که بسياري از پدر و مادرها از سوي فرزندان خود مورد اين سوءاستفاده قرار ميگيرند.
چهطور؟
مثلا وقتي خانوادهاي در مقابل خواستههاي نامعقول فرزندش مقاومت ميکند، بچه شروع به گريه و زاري ميکند و گاهي پدر و مادرش را مورد آزار جسمي قرار ميدهد و حتي کتک ميزند يا درس نميخواند و به خواستههاي پدر و مادرش بيتوجهي ميکند. تمام اينها مصاديقي از ادالتابيوز يا سوءاستفاده کودکان از پدر و مادر است.
در اين حالت خانواده بايد چه واکنشي از خود نشان دهد؟
اين حالت، حالتي نيست که يکشبه و بدون پيشزمينه رخ دهد و خيلي وابسته به پيشينه تربيتي کودک است.
خب، فرزند را بايد چگونه تربيت کرد که چنين اتفاقي در خانواده رخ ندهد؟
پاسخگويي به نيازهاي فرزندان بايد از مکانيسم مشخصي پيروي کند. در اين مکانيسم ما نبايد باخواستههاي معقول فرزندان خود مقابله کنيم زيرا مبارزه و عدم پاسخگويي به نيازهاي معقول و مشروع فرزندان باعث ميشود که فرزندمان به مرور تصور کند که نيازهاي او ناديده گرفته ميشود و او چون خود را داراي حق ميداند به مرور از خانواده دور ميشود و در نهايت از آنها سوءاستفاده کرده و آنها را مورد آزار قرار ميدهد. اين نکته بسيار مهم است. نکته دوم اينکه در مقابل خواستههايي که پاسخگويي به آنها مشروع يا به صلاح نيست نبايد به برخوردهاي آمرانه روي آورد و بايد فرزند را قانع کرد که اين خواستهاش صحيح نيست و روي حرف خودمان هم پافشاري کنيم.
ادالتابيوز چگونه ميتواند جسمي يا رواني يا جنسي باشد؟
ببينيد؛ در نوع جسمي، فرد تحت آزارهاي جسمي قرار ميگيرد که شايعترينش کتک خوردن است. در نوع رواني، روان فرد مورد آزار قرار ميگيرد؛ به عنوان مثال، هنگامي که ما وقت کافي براي شنيدن حرفهاي سالمندان به آنها اختصاص نميدهيم، آنها را مورد ادالتابيوز رواني قرار دادهايم يا وقتي داروهاي آنها را نميدهيم و به سلامت آنها بيتوجه هستيم آنها را مورد ادالتابيوز جسمي و رواني قرار دادهايم. حتي گاهي وقتي که سالمندان را براي نگهداري به خانه سالمندان ميسپاريم، اين هم خود يکي از مصاديق ادالتابيوز است.
چه کساني بيشتر در معرض «ادالتابيوز» هستند؟
مهمترين دستهاي که در معرض ادالتابيوز هستند، سالمندان و زنان هستند که مورد بدرفتاري يا سوءرفتار از سوي ديگران قرار ميگيرند.
چرا زنان و سالمندان؟
طبيعتا گروههايي که داراي ضعف و ناتواني بيشتري در يک جامعه باشند، مورد سوءرفتار يا سوءاستفاده بيشتري قرار ميگيرند زيرا ناتواني فرد موجب ميشود که او نتواند به خوبي از حق خود دفاع کند.
سوءرفتار با بزرگسالان چه عواقبي براي سلامت آنها دارد؟
اين افراد، بيشتر در معرض افسردگي و انزوا قرار دارند و در مراحل حاد ممکن است فردي که دچار سوءرفتار قرار گرفته و توجهي به او نميشود، دست به خودکشي بزند. يکي از دلايل اصلي خودکشيها به خصوص در ميان سالمندان همين مساله است.
در پايان اين گفتگو احتمالا اين سوال برايتان پيش ميآيد که پدر و مادرها چگونه ميتوانند جلوي اين سوءرفتار فرزندان را بگيرند؟ روانپزشکان و روانشناسان در پاسخ به اين سوال ميگويند والدين بايد از دوران کودکي، فرزندان خود را به «نه شنيدن»هاي منطقي عادت دهند.
منبع: http://salamat.com