بعضي‌ها با سيگار کشيدن احساس استقلال و بزرگي مي‌کنند، بعضي‌ها موقع شکست سيگار مي‌کشند تا از فشار رواني شکست رها شوند و به پيروزي‌هاي آتي فکر کنند و... شما چرا سيگار مي‌کشيد؟
آيا تا به حال توجه کرده‌ايد که شما به طور ناخودآگاه سيگار مي‌کشيد، بدون اينکه به آن فکر کنيد؟ چند بار تا به حال سيگاري را روشن کرده‌ايد بدون اينکه به خاطر بياوريد کي و چگونه آن را روشن کرده‌ايد؟
آيا تا به حال سيگاري روشن کرده‌ايد، در حالي که سيگار قبلي‌تان هنوز در زير سيگاري در حال سوختن است؟ اگر به هر يک از اين پرسش‌ها پاسخ مثبت داده‌ايد، احتمالا به خودتان و ديگران مي‌گوييد که سيگار کشيدن يک عادت است و نمي‌توانيد آن را ترک کنيد.
اين مهم است که بدانيد چگونه سيگار کشيدن شما به يک عادت تبديل شده است و شما چگونه آن را به عنوان يک عادت حفظ مي‌کنيد. آيا زماني که نقش يک قرباني را بازي مي‌کرديد، به اين عادت روي آورديد. نگران نباشيد اما بدانيد که تغيير يک عادت نياز به آگاهي و مشارکت فعال شما دارد.
هنگامي که سيگار را در تمام فعاليت‌هاي روزانه خود، احساسات و وضعيت‌هاي گوناگون همراه مي‌کنيد به ياد داشته باشيد که سيگار هميشه همراه شما در تمام فعاليت‌هاي روزانه‌تان نبوده است. اکنون زمان آن رسيده است که از نزديک به چگونگي پيدايش عادت سيگار کشيدن نگاهي دقيق بيندازيم. براي اين کار ابتدا نگاهي به گذشته مي‌کنيم. آيا نخستين سيگار خود را به ياد مي‌آوريد؟ هنگامي که نخستين سيگار خود را روشن کرديد آن را شبيه چه يافتيد؟ در آن زمان چند سال داشتيد؟ با چه کسي سيگار مي‌کشيديد؟ چه احساسي به شما دست داد؟ آيا خوشايند بود؟ آيا دچار سرفه يا سوزش گلو شديد؟ تا آنجا که مي‌توانيد آن را با تمام جزييات زنده سازيد.
به عنوان مثال: «من به ياد مي‌آورم که بعد از اتمام مدرسه با دوستم فريد، در حال قدم زدن بودم، هوا آفتابي بود، اوايل بهار بود. فريد پاکتي سيگار بيرون آورد و آن را باز کرد، به همين سادگي و اتفاقي. آيا من يکي از آنها را مي‌خواهم؟ به خودم گفتم البته. به ياد مي‌آورم يکي از آنها را در دهانم گذاشتم و او آن را برايم روشن کرد بعد از چند پک به سرفه افتادم. ناگهان سيگار مشتعل شد. هر دو خنديديم، هر چند فکر نمي‌کرديم که خنده‌دار باشد. پک ديگري زدم، وقتي از کنار بچه‌هاي کوچک رد مي‌شدم، احساس آرامش و بزرگ شدن مي‌کردم. سعي کردم از دود و سرفه خفه نشوم.»
تحليل رفتار
اغلب افراد سيگاري نخستين سيگار خود را در اواخر دوران کودکي يا به هنگام سال‌هاي نوجواني روشن مي‌کنند. آنها همچنين با تماشاي سيگار کشيدن اعضاي خانواده خود (پدر و مادر) و يا تشويق يک دوست، نخستين سيگار را روشن مي‌کنند اما بسياري از سيگاري‌ها اعتقاد دارند که نخستين تجربه آنها خوشايند نبوده است. ممکن است دچار سرفه شديد يا سوزش چشم و گلو شده باشند، حتي ممکن است ندانسته باشند که چگونه دود را استنشاق کنند و اينکه کشيدن سيگار در آن زمان به اندازه امروز خوشايند نبوده باشد.
چگونگي تشکيل يک عادت
باوجود تجربه ناخوشايند اوليه، از آنجا که دوستانتان سيگار مي‌کشند و يا به شما احساس بزرگ شدن دست مي‌دهد، ممکن است در هفته يا ماه يک تا دو بار سيگار بکشيد. حتما در تبليغات، تصاوير افراد سيگاري را ديده‌ايد که جوان، زيبا و قوي هستند و يا انگار دنيا را در سر انگشت خود دارند. ديدن هنرپيشه محبوب‌تان در حال سيگار کشيدن ممکن است تاثير به سزايي در تصميم شما در کشيدن سيگار داشته باشد، حتي اگر در بار نخست تجربه خوبي نداشته باشيد.
به زودي هر بار که با دوستانتان بيرون مي‌رويد، سيگاري نيز روشن خواهيد کرد. در مدت زمان اندکي سيگار به عنوان امري خوشايند و آرام‌بخش جاي خود را در فکر شما باز مي‌کند (مثل زماني که اوقات خوشي را با دوستانتان سپري مي‌کنيد) بنابراين براي داشتن اوقات خوب و آرامش‌بخش به کشيدن سيگار، شرطي مي‌شويد.
احتمالا شما خيلي زود، در موقعيت‌هاي تنش‌زاي ديگري مثل زماني که خسته هستيد، به سيگار روي مي‌آوريد و در نتيجه کشيدن روزي يک يا دو پاکت سيگار طي سال‌ها و در موقعيت‌هاي گوناگون احساسي اجتماعي زندگي شما تکرار مي‌شود. وضعيت‌ها و احساسات گوناگون و افراد مختلف همه شما را در موقعيت وسوسه کننده و غيرقابل کنترلي براي کشيدن سيگار قرار مي‌دهند. به عنوان مثال چند بار به هنگام نوشيدن چاي يا قهوه به فکر روشن کردن سيگار افتاده‌ايد؟ يا زماني که رانندگي مي‌کنيد؟ يک سيگار بعد از پايان وعده يا هنگام استراحت روي کاناپه چطور است؟ بعد از يک روز پر مشغله و سخت يا بعد از يک مشاجره لفظي سيگار به نظر دلچسب مي‌آيد، اين طور نيست؟
ارتباط روشن کردن سيگار در کنار اين موقعيت‌ها را مي‌توان با تناسب بين نمک و فلفل يا گوجه‌فرنگي توصيف کرد. روشن کردن سيگار در اين موقعيت‌ها دلچسب است، زيرا صدها و شايد هم هزاران بار آنها را در کنار هم قرار داده‌ايد بنابراين نوشيدن چاي يا قهوه، رانندگي کردن يا استراحت کردن روي کاناپه بعد از مصرف غذا و روشن کردن سيگار زماني که احساس عصبانيت، خستگي و بي‌قراري مي‌کنيد، طبيعي به نظر مي‌رسد.
تمرين زير به شما کمک مي‌کند تا درک کنيد چگونه اين موقعيت‌ها در حفظ و نگهداري عادت سيگار کشيدن شما موثرند و اينکه چگونه آنها بخشي از زندگي روزانه شما شده‌اند بدون اينکه از آن آگاه باشيد.
شما در کدام‌يک از حالات زير سيگار مي‌کشيد؟
• به محض تمام شدن غذايتان، بشقاب را کنار مي‌گذاريد و سيگاري روشن مي‌کنيد.
• در صف طولاني نانوايي يا اتوبوس ايستاده‌ايد، ناگهان چشمتان به يک سيگار مي‌افتد و ميل به کشيدن سيگار در شما تقويت مي‌شود.
• براي اتمام يک طرح تحت فشار هستيد. مي‌دانيد که فشار براي مدتي ادامه خواهد يافت. يک سيگار ممکن است فشار و تنش را کاهش دهد و در نتيجه شما بهتر بتوانيد به کارتان ادامه بدهيد.
• نيم ساعت است که در رستوران منتظر دوستي هستيد. يک نوشيدني سفارش داده‌ايد و فکر مي‌کنيد که يک سيگار مي‌تواند کمک کند تا زمان زودتر بگذرد.
• خودرويتان را به تازگي از مکانيک گرفته‌ايد و رقم صورت حساب بسيار بيشتر از آن است که انتظار داشتيد. همان‌طور که به طرف خانه رانندگي مي‌کنيد مشاهده مي‌کنيد که اشکال اصلي نيز برطرف نشده است. احساس عصبانيت مي‌کنيد و بعد سيگاري روشن مي‌کنيد.
• روزي پر از استرس و سخت را پشت سر گذاشته‌ايد، هر کسي چيزي را از شما طلب مي‌کرد و به نظر مي‌رسيد که هرگز فرصت انجام کارهاي خود را نخواهيد داشت. بالاخره شما به خانه رسيديد ولي هنوز عصبي به نظر مي‌آييد. سيگار مي‌تواند به شما کمک کند تا به آرامش برسيد.
پيشنهاد ترک سيگار
اکنون مي‌توانيد تصور کنيد چرا شما به نيکوتين اعتياد پيدا کرده‌ايد؟ زيرا هر بار که دود سيگار را فرو مي‌دهيد به همراه آن نيکوتين را وارد جريان خون خود مي‌کنيد، همچنين به تدريج بدن شما نيکوتين بيشتري را طلب مي‌کند بنابراين چرخه اعتياد موجب تقويت اعتياد روحي مي‌شود به همين دليل است که عامل اصلي تمايل شما به سيگار بيشتر جنبه روحي دارد تا جسماني، به اين معني که در زندگي عوامل متعدد محرک سيگار وجود دارد بنابراين شما هنگامي موفق به ترک سيگار خواهيد شد که وابستگي روحي خود را به سيگار بشناسيد و آنگاه اين ارتباط‌ها را با سيگار بگسليد.
مشخص کردن وضعيت‌هايي که شما را به سيگار کشيدن وادار مي‌سازد به شما کمک مي‌کند تا حالات روحي خود را به هنگام کشيدن سيگار دريابيد در نتيجه مي‌توانيد قبل از اقدام به ترک سيگار، حالات و زماني را که به سيگار نياز داريد، شناسايي کنيد. اين اطلاعات به شما کمک مي‌کند تا راهکار جايگزين سيگار را بيابيد. همچنين زماني که بر سيگار کشيدن خود نظارت مي‌کنيد، آن را از يک عمل ناخودآگاه به عملي آگاهانه تبديل مي‌کنيد يعني اينکه با اين کنترل سيگارهايي که از روي عادت و يا براي سرگرمي مي‌کشيد از برنامه روزانه شما حذف مي‌شود.
چرا سيگاري‌ها سيگار مي‌كشند؟
اغلب سيگاري‌ها تقريبا همه وضعيت‌هاي ياد شده را تجربه مي‌کنند. شما احتمالا در اغلب اين موقعيت‌ها سيگار کشيده‌ايد بنابراين وضعيت‌هاي گوناگون سيگاري‌ها را به 3 صورت زير طبقه‌بندي مي‌کنيم:
1) برخي افراد در وعده‌هاي غذايي يا به عنوان جانشين غذا سيگار مي‌کشند. اين افراد به هنگام نوشيدن چاي يا قهوه يا بعد از وعده‌هاي غذايي تمايل به سيگار کشيدن دارند و فکر مي‌کنند سيگار در کاهش اشتها و در نهايت کاهش وزن آنها موثر است.
2) برخي افراد نيز هنگام بروز احساسات منفي سيگار مي‌کشند. آنان هنگامي که خوشحالند سيگار مي‌کشند تا احساس مثبت آنها تشديد شود.
3) افرادي نيز هنگام خستگي سيگار مي‌کشند تا آثار خستگي خود را با استفاده از نيکوتين کاهش دهند.
منبع: http://salamat.com