استفاده از روشنايي طبيعي يا همان نور روز ارتباط زيادي با معماري ساختمان دارد و پس از ساخت آن، ممكن است بگوييم كار زيادي از دست ما بر نميآيد. اما به ياد داشته باشيد که اگر هر كسي تنها 50 درصد از روشنايي منزلش را با نور طبيعي روزتأمين كند، اثر مثبتي بر ميزان مصرف انرژي در كشور باقي خواهد گذاشت. تا پيش از توليد برق و اختراع لامپ، معماري ساختمانها طوري بود كه از نور خورشيد براي روشن كردن داخل آن نهايت استفاده را ميبردند. شايد بتوان از معابد عظيم كارناك كه چهار هزار سال پيش در مصر ساخته شدهاند، از شاهكارهاي تأمين روشنايي داخل آن با نور روز نام برد، به طوري كه شايد با بهترين نورپردازيهاي مصنوعي نيز نتوان چنين روشنايي مطلوبي در اين معابد تأمين كرد.
کارشناسان بهداشت ميگويند يكي از مهمترين عوامل در حفظ سلامت انسان، نور خورشيد است. علاوه بر سلامت جسماني، علت بروز برخي اختلالات رواني مانند افسردگي نيز ميتواند كمبود نور خورشيد باشد. در كشورهاي سردسير با زمستانهاي طولاني، افسردگي از اختلالات شايع در ميان مردم است. كمبود نورخورشيد به كاهش ويتامين D در بدن و نيز برخي هورمونها كه با نور خورشيد در ارتباط‌اند منجر خواهد شد. علاوه بر اين، همان‌طور كه نور خورشيد ممکن است مشكلاتي براي پوست ايجاد کند، بسياري از امراض پوستي را نيز درمان مي‌كند.
تحقيقات بسياري نشان داده است كساني كه براي ساعتهاي طولاني از روشنايي طبيعي بي بهره باشند، دچار نوعي احساس ناآشنايي و بي‌خبري نسبت به محيط اطراف خود ميشوند.
استفاده از نور طبيعي در خانه
خيلي از ما به نور مصنوعي عادت كرده‌ايم و به همين دليل كمتر به سراغ پنجرهها ميرويم و پردههاي آن را كنار ميزنيم تا نور روز وارد خانه شود. اغلب ما زماني به ياد پنجرههاي خانه‌مان ميافتيم كه احساس ميكنيم هواي داخل اتاق يا پذيرايي سنگين شده و يا بخواهيم بيرون را تماشا كنيم. بيشتر مردم از اينكه داخل منزلشان به‌وسيله ديگران ديده شود، ناراحت ميشوند كه اين امر، با توجه به فرهنگ و ديدگاههاي مذهبي ما موضوعي طبيعي است. به همين دليل كمتر پردههاي اتاقها يا پذيرايي را كنار ميزنند. اما بهتر است به اين مطلب اشاره شود که در هنگام روز اگر پرده تور و نازكي جلوي شيشهها قرار گرفته باشد، داخل خانه ديده نمي‌شود و با كنار زدن پردههاي ضخيم و تنها استفاده كردن از پرده نازك، نور بيشتري وارد محيط خانه ميشود. اين نور علاوه بر تأمين مقدار زيادي از روشنايي، ميتواند موجب ضدعفوني كردن، خشك كردن رطوبت داخل خانه و به طور كلي سلامت بيشتر شما و خانواده‌تان شود.
شيشههاي رفلكس، زيبا اما نامناسب
كاربرد شيشههاي رفلكس در پنجره ساختمانهاي مسكوني، يكي ديگر از اشتباهات معماري امروز است. اين شيشهها كه حتي كاربرد آن در همه جاي ساختمانهاي اداري اشتباه است، با اشتباهي بزرگ‌تر وارد ساختمانهاي مسكوني نيز شده است. در حقيقت، استفاده از اين شيشهها براي پنجره مكانهايي كه به روشنايي مطلوبي نياز دارند، صحيح نيست. اين شيشهها جلوي ورود مقدار زيادي از نور خورشيد را مي‌گيرند و مصرف آنها زماني درست است كه بخواهيم يك مكان در طول روز از بيرون ديده نشود اما بتوان از داخل بيرون را تماشا كرد.
از روشنايي مصنوعي تا افسردگي
اجازه بدهيد لامپها فقط شبها روشن باشند. شما با اين كار، گذشته از صرفه جويي در مصرف برق و هزينههاي مربوط به آن، به سلامت خود و افراد خانواده‌تان كمك زيادي ميكنيد. تحقيقات نشان ميدهند که كساني كه به‌طور مرتب زير لامپ‌هاي فلوئورسنت قرار مي‌گيرند، دچار خستگي، افسردگي و بي‌قراري ميشوند. به همين علت توصيه ميشود كمتر زير نورهاي مصنوعي قرار بگيريد و به خصوص شبها هنگام خواب چراغها را خاموش كنيد و در روشنايي مصنوعي لامپنخوابيد.
لامپ‌هاي فلوئورسنت و ميگرن
«انجمن اقدام عليه ميگرن» در بريتانيا اعلام كرد، شمار زيادي از بيماران عضو يا مراجعه‌كننده به اين موسسه معتقدند که استفاده از لامپ‌هاي فلورسنت سبب افزايش سردردهاي شديد و ميگرني آنان شده است.
اين انجمن از دولت انگلستان خواسته است تا بر اساس گزارش تهيه شده از سوي اين موسسه، تصميم براي گسترش فروش لامپ‌هاي فلورسنت و ممنوعيت فروش لامپ‌هاي معمولي را به تاخير اندازد. پيش از اين نيز برخي موسسات علميو خيريه بيماري صرع در بريتانيا از احتمال افزايش خطر ابتلا به اين بيماري يا شدت گرفتن مشكل مبتلايان در صورت قرار گرفتن در معرض تابش نور لامپ‌هاي كم مصرف فلورسنت خبر داده بودند.
منبع: http://www.salamat.com