از رنگها ميشود براي القاي پيامهاي ايمني استفاده کرد
هر رنگي معناي خاصي دارد و مفهوم مشخصي را در ذهن ما تداعي ميکند. براي مثال، همه ما ميدانيم چراغ قرمز در علايم ترافيکي به معني توقف است. استفاده از رنگ يکي از ابزارهاي تکميلي است که به سادگي ميتواند مفاهيم را بدون نوشتن مطالب منتقل کند.
حس بينايي از حسهايي است که ما بيشتر از آن استفاده ميکنيم و رنگها با طول موج خاصي که دارند، بيشتر از هر چيز ديده شده و توجه را به خودشان جلب ميکنند. چشم در روز نسبت به رنگهاي سبز و زرد و در شب به رنگ آبي بيشترين حساسيت را دارد. در ايمني هم از اين رنگها در کنار رنگ قرمز که نفوذپذيري بيشتري دارد، استفاده ميشود.
موارد کاربرد رنگها
از رنگ براي توجه دادن خطرات ايمني و بهداشتي، نشان دادن و مشخص کردن خطراتي که به راحتي قابل ديدن نيستند و همچنين براي نشان دادن اطلاعات و جهتهاي عمومي و مسيرها استفاده ميشود.
زبان رنگهاگاهي از ترکيب رنگها استفاده ميشود. در اين صورت از يک رنگ به عنوان پس زمينه استفاده ميشود که مفهوم خاصي را ميرساند و از رنگ ديگر به عنوان رنگ متضاد يا مکمل که معناي خاصي ندارد و فقط همراهي کننده است، استفاده ميشود. رنگهاي قرمز، آبي و سبز همراه سفيد و رنگ زرد همراه سياه به کار برده ميشود.
يک نکته مهم
نکتهاي که بايد به آن توجه داشت، اين است که نبايد در استفاده از رنگها در محل کار زيادهروي کرد. به کاربردن رنگهاي گوناگون موجب گيجي و سردرگميميشود. استاندارد و مفاهيم رنگ بايد به افرادي که با آن مواجه هستند، آموزش داده شود. آموزش اين استانداردها کار آساني است و با اين کار به ميزان قابل توجهي از بروز حوادث کاري پيشگيري ميشود.
رنگها و لولهها
گاهي اطلاع داشتن از محتويات لولهها سبب رعايت قوانين ايمني و کاهش حوادث ميشود.
لولههايي که محتوي آب داغ، گاز تحت فشار يا مواد قابل اشتعال است هرکدام موارد ايمني خاصي دارد. بنابراين بايد محتويات داخل لوله مشخص شود.
راههاي متعددي براي نشان دادن محتويات لوله وجود دارد. راههايي مانند برچسبگذاري و گذاشتن علامت و نوشتههايي که محتويات لولهها را مشخص کند و يا رنگ کردن لولهها طبق استاندارد ايمني رنگ. از هر روشي که استفاده شود، آموزش و تفهيم آن به کارکنان اهميت زيادي دارد.
رنگها و شکلها
هرکدام از اشکال هندسي هم معني و مفهوم خاصي را ميرساند. شکل هندسي دايره به معني بازداري يا الزام به کار، مثلث هشدار و مربع و مستطيل براي اطلاعرساني و آگاه کردن به کار ميرود.
براي بيان مفاهيم و هشدارها و اطلاعات بهداشتي لازم است از ترکيب رنگ، علايم ايمني، خطوط و جملات استفاده شود. علايم ايمني ترکيبي از يک شکل هندسي استاندارد، يک رنگ زمينهاي با تباين مناسب، يک رنگ استاندارد و يک سمبل داخل علامت حفاظتي است.
انواع علايم
علايم بازدارنده: در اين علايم از ترکيب شکل هندسي دايره و رنگ سفيد و قرمز استفاده ميشود. معمولا زمينه سفيد با خط مورب قرمز و سمبلي جهت ممنوعيت داخل دايره و زير خط مورب در اين علايم ديده ميشود.علايم هشداردهنده: در اين علايم ترکيب شکل هندسي مثلث و رنگ زرد اغلب براي هشدار و موانع به کار ميرود.علايم دستوري: شکل دايره و رنگ آبي مفهوم مجاز براي انجام و الزام کار را ميرساند.علايم وضعيت ايمن: شکل هندسي مربع يا مستطيل و رنگ سبز که براي وضعيتهاي ايمن و بيخطر، مانند راه خروج اضطراري استفاده ميشود.
مفهوم رنگ در لوازم و وسايل ايمني طبق استاندارد ANSI
رنگ | معنا و مفهوم | موارد استفاده |
قرمز | خطر، توقف، حريق | علايم خطر، علامت خروج اضطراري، وسايل اطفاي حريق، دکمه توقف اضطراري دستگاهها، ظروف نگهداري مايعات قابل اشتعال |
نارنجي | هشدار | علايم هشدار، قسمتهاي خطرناک ماشينها و دستگاهها که ممکن است سبب به وجود آمدن بريدگي، جراحت و آسيب شود |
زرد | احتياط، آگاهي ازخطر . رنگ زرد به اين معناست که اطلاعات و هشدار آن اگر اجرا نشود حتما حادثهاي اتفاق ميافتد. مقررات و دستوراتي که در رنگ زرد نوشته ميشود، حتما بايد اجرا شود | مسيرهايي که احتمال سرخوردن، ليز خوردن و حادثه وجود دارد، کناره مسيرهاي عبور و مرور و کنار پلهها، محلهايي که خطر سقوط اجسام از بالاي سر وجود دارد و پرتوها |
سبز | ايمني و موقعيت ايمن رنگ سبز نشاندهنده ايمني است | محيطهاي کاملا امن، علايم ايمني، محل جعبه کمکهاي اوليه، دوش ايمني، مسير خروج اضطراري |
آبي | اخطار و ارايه اطلاعات ايمني و الزام به انجام کار. از اين رنگ براي نشان دادن مواردي که بهتر است رعايت شوند، استفاده ميشود | لزوم استفاده از وسايل ايمني و حفاظت فردي و همچنين علايم، اطلاعات و جهتها |
رنگ | موارد کاربرد | مثال |
قرمز | مواد خاموشکننده آتش | آب، فوم، دي اکسيدکربن وهالون |
نارنجي | لوازم الکتريکي | لولههاي حاوي کابلهاي برق |
زرد | مواد خطرناک | مواد قابل اشتعال و قابل انفجار، مواد راديو اکتيو، مواد با فشار زياد |
سبز | مايعاتي که خطرناک نيستند | آب |
آبي | گازهايي که خطرناک نيستند | بخار آب |
بنفش | مواد قليايي و اسيدي | |
منبع: http://www.salamat.com /ج