در آستانه ي هزاره ي سوم خانواده هم چنان به عنوان زيربنايي ترين رکن جامعه معرفي مي گردد و مورد توجه تمامي دست اندرکاران تعليم و تربيت مي باشد و استحکام آن از ضروريات است. در اين بين، طلاق از جمله فاکتورهايي است که پايه هاي زيربنايي خانواده را متزلزل مي کند و چه بسا تاثيرات حادي بر جامعه داشته باشد. بررسي رابطه ي بين طلاق و ارتباط آن با مشکلات جنسي از مباحث مهم جامعه است که توجه صاحب نظران و انديشمندان را به خود جلب مي کند. روابط جنسي شکل دهنده ي بخشي از ادراکات زوجين از همديگر است و ادراکات جنسي در بين زوجين ارتباط مثبتي با رفتارهايي دارد که نگهدارنده و تداوم بخش ازدواج است. نتايج تحقيقات نشان داده است که صميميت جنسي با صميميت عاطفي در ارتباط است. رابطه ي جنسي به منزله ي مينياتور رابطه ي عمومي است. وجود جو دائمي خشونت و عصبانيت بين زوجين فرصت هاي شيرين و رمانتيک را سلب کرده، مجالي براي تحريک هوس جنسي و برقراري رابطه ي جنسي باقي نمي گذارد. هدف پژوهش پرسش نامه ي رضايت جنسي بوده است. اين تحقيق بر روي 120 زن مراجعه کننده به مرکز مشاوره و دادگاه خانواده ي شهر شيراز صورت گرفته است. نتايج به دست آمده نشان داد: تمايل روابط جنسي بين زنان (1/68%) وجود نداشته است. در 1/59 درصد، احساس عصبانيت بعد از فعاليت جنسي عنوان گرديده است. 9/63 درصد از زنان از معاشقه لذت نمي برند و 8/66 درصد بعد از روابط جنسي محبت نمي بينند و به طور کلي ميانگين رضايت جنسي در زناني که در شرف طلاق بوده اند از زناني که قصد طلاق نداشتند به مراتب کمتر بوده است. هم چنين زناني که اختلاف زناشويي ندارند رضايت زناشويي بيشتري نسبت به زناني که اختلاف دارند را نشان داده اند. اميد است تا بتوان با آموزش مهارت هاي جنسي به بهداشت رواني ازدواج، پايداري خانواده و رفع مشکلات زوجين کمک نمود و تاثير آن را بر ابعاد مختلف زندگي خانوادگي و هم چنين پيامدهاي حاصله در جامعه شاهد بود.
 

در اين تحقيق ما به دنبال پاسخگويي به سوالات زير بوديم:
 

1- آيا بين طلاق و مشکلات جنسي رابطه اي وجود دارد؟
2- آيا بين سن، سال ازدواج و مشکلات جنسي رابطه اي وجود دارد؟
3- آيا به همان مقدار که مايليد روابط جنسي داريد؟
4- آيا به هنگام معاشقه کارهايي را که برايتان لذت بخش تر است انجام مي دهيد؟
5- آيا معمولاً پس از فعاليت جنسي احساس ناراحتي يا عصبانيت مي کنيد؟
6- آيا شريک جنسي شما قادر به تهييج جنسي شما هست؟
7- آيا معاشقه ي شما به همان مقدار که مايليد تنوع دارد؟
8- آيا معاشقه براي شما نامطلوب است؟
9- در هنگام معاشقه، آيا شريک جنسي شما قادر به راضي کردن شما هست؟
10- آيا احساس مي کنيد که تمايلات جنسي شما و شريک جنسي تان تطابق دارند؟
11- آيا تصور مي کنيد که شريک جنسي شما از نظر جنسي بسيار فعال است؟
12- آيا معمولاً به اندازه ي کافي پس از نزديکي محبت مي بينيد؟
طلاق مانند هر پديده ي نامطلوب اجتماعي مولد چندين عامل است که بعضي از آن ها با ريشه هاي اجتماعي، فرهنگي و محيطي و برخي ديگر با بنيادهاي شخصي اعم از نارسايي هاي بيولوژيک و يا کمبود رواني جلوه گرند. از جمله علل طلاق، مشکلات جنسي زوجين مي باشد. يکي از اصلي ترين انگيزه هاي تشکيل خانواده آميزش و تامين نياز جنسي است. از نظر روان شناسي، تمايلات جنسي هر شخص به سه عامل وابسته به هم مربوط است. اين سه عامل عبارتند از جنسيت شخص، رفتار جنسي شخص و هويت جنسي. اين عوامل که در رشد و پيشرفت شخصيت تاثير مي گذارند مجموعاً عوامل رواني جنسي نام دارند. تمايلات جنسي شخص آن چنان با کليت شخصيت فرد در هم آميخته و بر بينش او از خود، روابطش با ديگران و الگوهاي کلي رفتار او تاثير مي گذارند که صحبت از تمايلات جنسي به عنوان يک پديده ي مستقل در واقع غير ممکن به نظر مي آيد. ارضاي صحيح غريزه ي جنسي طرفين مسئله ي مهم و پيچيده اي است که هيچ گاه نبايد از کنار آن بي تفاوت گذشت، زيرا در استحکام و تزلزل خانواده نقش مهمي دارد. رابطه ي جنسي به منزله ي مينياتور رابطه ي عمومي است. وجود دائمي خشم و عصبانيت بين زوجين فرصت هاي شيرين و رمانتيک را سلب کرده، مجالي براي تحريک هوس جنسي و برقراري رابطه ي جنسي نمي ماند. علاوه بر خشم آشکار، خشم فروخفته و نفرت ناگفته نيز به مشکلات جنسي مي انجامد. ناتواني از آشکار سازي خشم و نفرت يک يا هر دو زوج منجر به قهر کردن، سکوت هاي طولاني و يا نشان دادن ظاهري مودب و آرام اما باطني پر تنش مي شود. ميزان اعتماد زوجين نسبت به هم نيز تاثيري قاطع بر روابط جنسي دارد. هر عاملي که احساس اعتماد را تضعيف کند، انگيزش جنسي را تحليل مي برد. همواره مشکلات جنسي از دير باز تاثيرات گوناگوني بر زندگي افراد داشته است. تجربه ي کودک از بازخوردهاي خانواده اش نسبت به جنسيت، رفتار جنسي و روابط شخصي تحول رواني جنسي او را عميقاً متاثر مي سازد. در خانواده اي که سکس يک راز مگو است، کودک ممکن است آن را پليد و شرم آور بداند، بازخوردهاي اجتنابي والدين نسبت به سکس و تجويز آن صرفاً براي توليد مثل و نه لذت طلبي، بازداري هاي شديد جنسي را در پي خواهد داشت. تجزيه و تحليل داده ها نشان مي دهد که بين سن و مدت ازدواج با رضايت جنسي رابطه ي معني داري وجود ندارد. همين طور تحقيقات نشان داده که زنان به دليل تربيت محدود کننده و بازخوردهاي بازداري شده و يا تحريف شده ي والدين نسبت به فعاليت جنسي و فقدان آموزش کافي در اين زمينه هم چنين به دليل ترس، اضطراب و ... تمايل به روابط جنسي ندارند. ميل جنسي يکي از نيازهاي طبيعي انسان مي باشد که عدم توجه مناسب به آن مي تواند موجب مفاسد اجتماعي شود. مسائل جنسي سهم قابل توجهي در رضايت مندي از زندگي مشترک داشته اند. براساس آمار، 3/65 درصد از زنان هنگام معاشقه خود را محدود مي کنند و کارهايي را که برايشان لذت آور است انجام نمي دهند. مارگولين در 1981 طي پرسش نامه ي حوزه هاي تغييربر روي زنان متاهل دريافت که زنان خواستار تغيير در رفتارهاي پيش از عمل جنسي شوهرانشان بودند. زماني که زن و شوهر در مورد مسائل جنسي با هم اختلاف دارند، بهترني راه آن است که در مورد اختلافات با هم به گفت و گو بپردازند. با درک هم، زن و شوهر مي توانند تدابيري اتخاذ کنند که هر دو از روابط جنسي لذت ببرند. اين کار زماني امکان پذير مي شود که با شناخت و آگاهي و درک متقابل، هر يک کوشش نمايند که ديگري را از نشاط و لذت جنسي لبريز کنند. رفتار محبت آميز با هم امکان اظهار عشق در روابط صحيح را فراهم مي کند. به اين ترتيب، مي توانند بدون هيچ گونه ترس و واهمه با خونسردي و اعتماد با هم در مورد اين قبيل مسائل به گفت و گو بپردازند. معمولاً پس از آميزش تمايل زن نسبت به مرد بيشتر است. مرد در اين گونه مواقع بايد اين خلاء را با عشق بازي و ملايمت برطرف کند تا رضايت کامل حاصل گردد.

با توجه به پژوهش هاي انجام شده پيشنهاد مي گردد:
 

تاکيد بر آزمايشات مربوط به سلامت جسمي و جنسي قبل از ازدواج؛ آموزش دانش جنسي به زوجين: داشتن اطلاعات کافي در مورد امور جنسي، آزاد بودن از ترس ها، تعصبات کور و همين طور آموزش نحوه ي دوري از انحرافات مربوط به موضوعات و مسائل جنسي مواردي است که هر زن و مردي قبل از ازدواج بايد بداند. وظيفه ي والدين، سازمان ها و نهادهاي مختلف اين است که اين آگاهي را به فرزندان خود بدهند تا آن ها در خانواده با مشکل مواجه نشوند. هم چنين تناسب و تعادل در ميزان تمايلات جنسي زوجين از عوامل مهمي است که در موفقيت زندگي زناشويي تاثير دارد و هر چه اين تناسب بيشتر باشد، به همان نسبت نيز رابطه جنسي لذت بخش تر و اختلافات کمتر مي شود. بنابراين، آموزش مهارت هاي زندگي به ويژه مهارت هاي ارتباطي (کلامي- جنسي) ضروري مي باشد. مشکلات رابطه اي فروان ترين علل فقدان تمايل جنسي برآورد شده است. دشواري هاي جنسي به سادگي در متن يک رابطه ي زناشويي هويدا مي شود. اين مشکلات با سلطه گري (جنگ قدرت)، حسادت، تنبيه، ترس از بي وفايي و تعارض هاي مداوم در زمينه هاي ديگر زندگي هم بستگي دارد. متقابلاً مشکلات جنسي به معضلات رابطه اي جديد دامن مي زند. روابط جنسي به قدري هم جانبه است که نمي تواند فقط به خاطر ارضاي جسمي باشد. يکي از موارد مهمي که در روابط جنسي مطرح است، آمادگي رواني زوجين مي باشد. ميزان آمادگي رواني بستگي به تجربيات اطلاعات و مطالعات قبل از ازدواج دارد. بنابراين، فراهم کردن فرصت شناخت رواني براي زوجين ضروري مي باشد. ايجاد کلينيک هاي تخصصي در زمينه ي تربيت و آموزش و درمان مسائل جنسي ضروري است و در آخر، توصيه مي شود جهت بهبود، شناخت و اصلاح روابط جنسي علاوه بر مطالعه ي کتاب و مراجعه به مراکز مشاوره زوجين بايد در مورد توقعات، رفتار و ارزش ها با هم گفت و گو کنند. اين امر به منظور بهبود روابط جنسي بسيار سازنده است و موجب تقويت جنبه هاي مختلف ازدواج، بهداشت رواني زوجين و پايداري خانواده ها مي شود. هم چنين ضروري است مسئولين بهداشتي و آموزش عالي به منظور افزايش رضايت جنسي زوجين و افزايش سلامت رواني و جامعه برنامه هاي آموزشي مناسبي تدارک ببينند.

 

پي نوشت ها :
 

*عضو هيات علمي دانشگاه

منبع:www.khanevadeyema.com
/خ