ويژگي هاي آشپزخانه‌هاي ايمن
شما چند ساعت از روز را در آشپزخانه ميگذرانيد؟ تهيه و طبخ غذا، شستن ميوهها و سبزيها، شستن ظرف‌ها، نگهداري غذا در يخچال و کابينت موجب مي‌شود خيلي از خانمهاي خانهدار زمان زيادي از روز را در آشپزخانه بگذرانند.
کار با وسايلي که به شکل نامناسبي طراحي شده‌اند، توجه نکردن به وضعيت صحيح بدن هنگام کار و انجام حرکات تکراري در طولاني‌مدت موجب آسيب عضلات و مفاصل و بروز مشکلات اسکلتي مي‌شود. به همين دليل، نشانگان تونل کارپال در بين خانمهاي خانهدار شيوع بيشتري دارد. اين در حالي است که کارشناسان مي‌گويند با کميدقت در انجام کارهاي آشپزي و با رعايت اصول ارگونومي هنگام کار در آشپزخانه، ميتوان از اين عوارض پيشگيري کرد. ارگونومي، علم متناسبسازي کار با انسان است. در اين علم، تلاش بر اين است که هنگام انجام کار، کمترين فشار به بدن وارد شود و افراد در راحتترين حالت ممکن و با کمترين عارضه، کارها را انجام دهند.
«باهوشتر کار کنيد، نه بيشتر!» اين، يکي از شعارهاي اصلي ارگونومي است. با کميدقت در انتخاب لوازم آشپزي و چند تغيير ساده در آشپزخانه‌تان مي‌توانيد شرايط را براي کاري راحت‌تر و کم‌خطرتر فراهم کنيد تا کار در آشپزخانه برايتان آسان‌تر، ايمن‌تر و لذتبخشتر شود.
يکي از عوامل ايجاد مشکلات اسکلتي و عضلاني انجام حرکات تکراري است. بسياري از کارها مانند رنده کردن و خرد کردن سبزيها با حرکات تکراري همراه است. از انجام حرکات تکراري پرهيز کنيد. انواع لوازم برقي که اين روزها در آشپزخانه به کمک شما آمدهاند، از انجام حرکات تکراري و آسيب ناشي از آنها پيشگيري ميکند. به جاي انجام کارها به روش سنتي و دستي، مي‌توانيد از اين وسايل که براي راحتي شما طراحي شده، استفاده کنيد. اين موضوع را جدي بگيريد و از وسايلي که براي راحتي بيشتر طراحي شده، استفاده کنيد. لازم نيست اين وسايل برقي باشند. گاهي استفاده از ابزارهاي مکانيکي سادهاي مانند دستگاه برش‌دهنده تخم مرغ و وسايل سادهاي که براي له کردن تخم مرغ و برش دادن گوجه فرنگي طراحي شده، کار را آسان‌تر ميکند.
از وسايل و ظروف ارگونوميکي که براي راحتي بيشتر طراحي شده‌اند، استفاده کنيد؛ ماهيتابههاي دردار که طبخ غذا در آنها نياز به ايستادن طولاني مدت کنار اجاق گاز و برگرداندن غذا ندارد، نمونهاي از اين لوازم هستند.
براي نگهداري نمک و ادويههايي که براي آشپزي مرتب به آنها نياز داريد از ظروفي استفاده کنيد که به راحتي مي‌چرخند و درب آنها براي باز و بسته شدن نيازي به پيچاندن و چرخاندن ندارد.
روغن را در ظرفي کوچکتر و سبکتر که برداشتن و گذاشتن آن آسان باشد بريزيد. آب‌ليمو و آب‌غوره و سرکه را هم در ظروفي که سبک بوده و استفاده از آنها آسان است، بريزيد.
مايع ظرف‌شويي را روي ديوار و در ارتفاع مناسبي کنار شير سينک نصب کنيد. با اين کار ديگر لازم نيست هنگام شستن ظروف مايع ظرف‌شويي را هر بار برداشته و دوباره سر جايش بگذاريد.
يک ساعت زنگدار در آشپزخانه قرا دهيد و براي اعلام زمان پخت غذا از آن استفاده کنيد تا مجبور نشويد در حين پخت چند بار به غذا سر بزنيد.
غذا در مايکروويو خيلي سريع ميپزد و کوتاه شدن زمان پخت غذا موجب مي‌شود شما زمان کمتري در آشپزخانه مشغول پخت و پز شويد.
از قوريهاي ارگونوميک که در آنها لوله قوري 90 درجه جلوتر از جاي معمول است، استفاده کنيد. با اين کار به جاي اينکه هنگام ريختن چاي مچ دستتان را خم کرده و بچرخانيد، فقط چرخش دست کافي است و يک فشار اضافه به مچ دست حذف مي‌شود.
از ليوانهاي دستهدار، قاشقهاي سبک و خوش‌دست، بشقابهاي سبک و چاقوهاي تيز و خوش‌دست که دسته آنها به شکلي ارگونوميک طراحي شده و کار با آنها راحت‌تر است، استفاده کنيد.
شعار «باهوشتر کار کنيد نه بيشتر» را فراموش نکنيد. سبزيهايي مانند هويج، لبو و سيب زميني را به جاي آنکه وقتي خام و سفت و سخت هستند پوست بکنيد؛ ابتدا آب‌پز کنيد و بعد که نرم شدند آنها را پوست کنده و خرد يا له کنيد. اين‌طوري فشار کمتري به مفاصل و عضلاتتان وارد مي‌شود.
يکي از اصول ارگونومي، تقسيم بار سنگين به تعداد بيشتري بار سبک است.در خانه هم اين را امتحان کنيد. به عنوان مثال به جاي اينکه سوپ را در يک ظرف بزرگ بريزيد، آن را در دو ظرف کوچکتر بريزيد. اين‌طوري هم بردن ظرف سر سفره راحت‌تر مي‌شود؛ هم دسترسي به آن آسان‌تر.
در يک زمان، حجم زيادي از کار انجام ندهيد و کارها را در فواصل زماني مختلف انجام دهيد.
نقصها را به موقع برطرف کنيد و تعميرات لازم را انجام دهيد. درب کابينتها را روغن کاري کنيد تا راحت‌تر باز و بسته شوند. واشر شير ظرف‌شويي را به موقع تعويض کنيد تا موقع باز و بسته کردن شير به مفاصل دست فشار وارد نشود.
براي پيشگيري از کمردرد، از صفحههاي قابل ارتجاع استفاده کنيد. اين صفحهها را مي‌توانيد از فروشگاههاي لوازم ورزشي خريداري کنيد.
صندلي‌اي که راحت قابل حمل باشد در آشپزخانه قرار دهيد تا هر وقت خواستيد بنشينيد از آن استفاده کنيد. چهارپايه کوچکي نيز در آشپزخانه داشته باشيد تا زمانهايي که ايستاده کار ميکنيد يک پايتان را روي آن بگذاريد.
ارتفاع کار در آشپزخانه بايد حداقل 90 سانتي متر باشد. اگر بلندتر يا کوتاه‌تر از ميانگين هستيد ارتفاع سطح کار را در حد راحتي خودتان تغيير دهيد. اگر قد همه افراد خانوادهتان بلند است يک سطح چوبي روي قسمت بالايي کابينت قرار دهيد، طوري که سطح کار بلندتر شود.
هنگام کار به وضعيت بدنتان توجه داشته باشيد و پشت و شانهها را خم نکنيد. هميشه با پشت صاف، شانههاي رو به عقب و زانوهاي کمي خميده کار کنيد.
آشپزخانه بايد نور کافي داشته باشد، تا هنگام کار ديد کافي داشته باشيد و مجبور نشويد به جلو خم شويد تا سرعت کارتان کم شود. توجه داشته باشيد که سايه کابينتها و هود روي سطوح ديد را کم ميکند و بهتر است در صورت لزوم از نور موضعي استفاده کنيد.
مسير رفت و آمدتان را تميز نگه داريد و مراقب گوشههاي تيز و برنده باشيد. گاهي نقاط تيز و برنده در گوشه و کنار کابينتها موجب بريدگي مي‌شود و لازم است آنها را با چکشکاري يا چسباندن تکهاي فوم نرم برطرف کنيد.
منبع:www.salamat.com /ج