آب دهان انداختن در بيشتر فرهنگها هميشه کاري ناشايست تلقي ميشده؛ تا آنجا که براي تحقير يک فرد و خرد کردن شخصيتاش، بر صورت او آب دهان ميانداختهاند و براي اينکه نشان بدهند که يک نفر چه قدر خوار و حقير است، ميگفتهاند: «فلاني لياقت تف انداختن بر صورت هم ندارد!» در شعرهاي خودمان هم اين موضوع زياد ديده ميشود؛ مثلا جامي ميگويد:
تف بر آن طايفه مردهدلان
در هوي و هوس افسردهدلان
با اين همه، در زندگي روزمرهمان، کم نيست تصاويري از همين عمل ناپسند که از بعضي رهگذران در شهر خودمان، که به تعبيري خانه خودمان است، ميبينيم؛ عملي که در همان لحظات اول، حال بيننده بيچاره را که شايد تازه اول صبح از خانه بيرون زده باشد، به هم ميزند و در مرحله بعدي حتي ممکن است باعث انتقال بيماري شود! البته اين قصه مختص اين کشور و آن کشور نيست و در بسياري از نقاط دنيا ممکن است ديده شود ولي در کشورهاي پيشرفته، اين کار، جريمههاي سنگيني دارد که تا حدود زيادي، تاثير بازدارندگي دارد.
در «موضوع ويژه» اين مقاله نگاهي انداختهايم به برخي قوانين مرتبط با همين موضوع در گوشه و کنار دنيا و برخي چيزهاي خواندني ديگر در همين رابطه.
در فرهنگ دهخدا
تف: آب دهن انداختن باشد. (برهان). دزي در ذيل قواميس عرب اين کلمه را به شکل مصدر معني کرده است. آب دهان و با لفظ افکندن و زدن و کردن به صله بر مستعمل. (آنندراج). آب دهان انداختن... آب دهن و به لفظ افکندن و زدن و کردن مستعمل. (غياثاللغات). آب دهن و خيو و تفش و ته و تهو و تفو و تينه و خوي و گاليار. (ناظم الاطباء). دکتر محمد معين در حاشيه برهان آرد: در هندي باستان شتيو، شتيوه. به گتي سپيون. به ارمني توک. به لاتيني سپو. به يوناني پتوئو. به کردي تف، تيو، توو، تو، توک (تف کردن تف). به افغاني تو، توک، توکال (تف کردن). به استي، تو. به وخي، توف سرک. به سريکلي توسيگئو (تف کردن). به گيلکي توف [کودن] (تف کردن):
- تف بر آن طايفه مردهدلان
در هوي و هوس افسردهدلان
جامي
- تف به روي تو! زهي بيشرم که تويي. (يادداشت مرحوم دهخدا)
- امثال:
تف سربالا به ريش صاحباش برميگردد:
سوي گردون تف نيابد مسلکي
تف به رويش بازگردد بيشکي
مولوي (به نقل امثال و حکم دهخدا ج 1 ص 549)
- تف نعناع ترخواني به ريش زال زالکي. نعناع و ترخوان در اول بهار و زالزالک در مقدمه زمستان آيد و از اين تعبير، نمودن کراهت از خريف و شوق به ربيع خواهند. (امثال و حکم دهخدا ج 1 ص 549).
تف افگندن. [ت ُ اَ گ َ دَ] (مص مرکب) تف انداختن. تف کردن. نشان دادن کراهتي سخت:
نيست دندان اينکه پيران از دهان ميافکنند
تف به روي اعتبار اين جهان ميافکنند
تف روي چمن
اخيرا به فوتباليستهاي ليگ برتر انگليس تذکر داده شده که از انداختن تف روي زمين چمن خودداري کنند، چرا که اين عمل مشمئزکننده، احتمال گسترش آنفلوآنزاي خوکي را افزايش ميدهد.
اين هشدارها پس از آن داده شد که نشانههايي از اين ويروس در دو نفر از بازيکنان تيمهاي حاضر در ليگ برتر انگليس مشاهده شد.
يک سازمان بهداشتي مستقر در بريتانيا با نام HPA ميگويد: «اين عادت مشمئزکننده که در بسياري از بازيها به يک امر عادي تبديل شده است، ميتواند به گسترش ويروس آنفلوآنزاي خوکي کمک کند.»
يک سخنگوي HPA در همين رابطه اظهار داشت: «تف کردن همواره مشمئزکننده است. اين موضوع کثيف و غير سالم است، مخصوصا اگر نزديک به ساير افراد تف کنيد». وي همچنين اضافه کرد: «فوتباليستها در خانه تف نميکنند، بنابراين چنين کاري را در ميدان فوتبال هم نبايد انجام دهند».
تعبير خواب آب دهان
• تف كردن در خواب ميتواند نشانة آن باشد كه وظايفي را كه به عهده گرفتهايد با موفقيت به پايان خواهيد رساند.
• اگر خواب ببينيد كسي تف به روي شما مياندازد، نشانه آن است كه با يكي از نزديكان خود قهر خواهيد كرد.
سقوط در مسابقه آب دهان
به گزارش پليس فرانسه، يك جوان 22 ساله كه در يك مسابقه پرتاب آب دهان با دوستاناش شركت كرده بود به جاي برنده شدن، از طبقه دوم يك ساختمان در شهر گرونوبل به پايين سقوط كرد! اين جوان 22 ساله از بالكن يك ساختمان مسكوني روي سقف يك خودرو كه در پايين بالكن پارك كرده بود سقوط كرد و از ناحيه جمجمه و ران دچار شكستگي شد و هم اكنون در بيمارستان بستري است. دوست اين جوان كه هويتاش فاش نشده به پليس گفتند: «مصدوم براي اينكه آب دهاناش را هرچه دورتر پرتاب كرده و در مسابقه پيروز شود، دور خيز كرد و سپس در اتاق آپارتمان به سوي بالكن دويد اما پس از رسيدن به بالكن نتوانست به موقع متوقف شود و صاف از بالكن كه در طبقه دوم قرار دارد به سوي پايين شيرجه رفت!»
200 دلار جريمه در کانادا
طبق قانوني در کانادا (قانون 6580 بهداشت کانادا)، هيچکسي حق ندارد در خيابان، کوچه و پارک آب دهان انداخته و يا دفع مدفوع و ادرار داشته باشد و انجام اين کارها تنها در مکانهاي تعيين شده براي اين منظور مجاز است. اين قانون براي تکتک اين مکانها تعاريف دقيقي در نظر گرفته؛ به عنوان مثال، خيابان را شامل جادهها، بزرگراهها، پل، مسير راهآهن، کوچه، پيادهرو و هر مسيري که براي مکانهاي عمومي در نظر گرفته شده، ميداند و حياط و محيط منزل شخصي افراد را شامل نميشود و منظور از پارک، پارکهاي عمومي، زمينهاي بازي، فضاهاي سبز عمومي، ساحل دريا، استخرهاي عمومي، زمين گلف و فضاهاي سبز مجتمعهاي ساختماني است. طبق قانون بهداشت کانادا، جريمه انداختن آب دهان هر بار بين 100 تا 2000 دلار است و نبايد از اين مقادير بيشتر يا کمتر باشد. حتي در شهر برناباي، انداختن آب دهان در منزل و يا محيط مسکوني همسايگان هم جرم است. در شهر کلگاري کانادا، حمل چاقو و يا ايستادن روي نيمکتهاي عمومي 50 دلار جريمه، دفع ادرار و مدفوع در مکانهاي عمومي 300 دلار و انداختن آب دهان 100 دلار جريمه دارد.
تاريخچه تف در اروپاي غربي
رفتارهاي اجتماعي در اروپاي غربي نسبت به تف کردن از قرون وسطي تاکنون به طور گستردهاي تغيير کرده است. آن زمان، تف کردن به طور مکرر بخشي از زندگي روزمره بود و در بيشتر اقشار جامعه اينکه بزاق را قورت دهي تا از تف کردن جلوگيري کني، يک بينزاکتي به حساب ميآمده. تا اوايل قرن 18 ميلادي، تف کردن چيزي بود که بايد پنهان شود و تا سال 1859 ميلادي، تف کردن روي زمين و در خيابان به طور متداول ديده ميشد؛ مخصوصا در گروههاي مخلوط. رواج تف کردن بعد از آنفلوآنزاي همهگير سال 1918، خيلي کمتر شد و انجام آن در ملأ عام بهمرور از بين رفت.
جريمه هاي اروپايي تف
در اکثر کشورهاي اروپايي از جمله هلند و انگلستان، انداختن آب دهان در خيابان و مکانهاي عمومي جريمه نقدي دارد. در شهر پراگ حتي انداختن آدامس جويده شده و يا ته سيگار در مکانهاي عمومي، جريمه نقدي دارد. اين مقدار به واحد پول اين کشور 1000 واحد است.
مجازات تف در ايران باستان
در ايران باستان، رشتهاي به نام اشوپزشکي وجود داشته که همان بحث «پيشگيري از بيماريها»ي فعلي بوده و طبق قوانين ايران باستان، پاک نگهداشتن عناصر چهارگانه يعني آب، باد، خاک، آتش وظيفه همه مردم بوده است و تمام خانوادههاي ايراني موظف به اجراي اين امر بودهاند و ادرار کردن و انداختن آب دهان در مکانهاي عمومي و به خصوص آب روان، گناهي بزرگ محسوب ميشده است. در حال حاضر هم در جزيره کيش با افرادي که با انداختن آب دهان در معابر و اماکن عمومي محيط را آلوده ميکنند، برخورد قانوني ميشود.
تف در ايران هم جريمه دارد
در ميان اخبار جهان ميگشتيم که به يک خبر جالب در اين زمينه در کشور خودمان رسيديم:
چندي پيش، جانشين رييس پليس راهور تهران اعلام کرده بود پرتاب زباله و آب دهان از خودرو ممنوع است و متخلفان 15 هزار تومان جريمه خواهند شد. سرهنگ مجيد پريزاد، جانشين رييس پليس راهور تهران، با بيان اينکه پليس راهور اين قانون را فراموش نکرده و روزانه آن را اجرا ميکند، افزود: «برابر ماده 206 قانون آييننامه راهنمايي و رانندگي، ريختن هر گونه آشغال، زباله، مايعات، نخاله مصالح ساختماني، شي و آب دهان از درون خودرو به سطح معابر تخلف و ممنوع است زيرا باعث انحراف وسايل نقليه در حال حرکت از مسير اصلي ميشود.» پريزاد گفت: «کساني که اعم از سرنشين يا راننده اقدام به ريختن آشغال و ضايعات در سطح خيابان کنند، برابر قانون اخذ جرايم 150 هزار ريال جريمه ميشوند.»
وي ادامه داد: «افرادي هم که اقدام به ريختن مصالح ساختماني و نخاله در سطح معبر کنند به مراجع قانوني براي برخورد قضايي معرفي ميشوند.» سرهنگ پريزاد به شهروندان توصيه کرد با حفظ رعايت قانون در حفظ پاکيزگي شهر ومعابر و تقويت سلامتي و ايمني حين رانندگي کوشا باشند.
کي و کجا، اين مهم است
تف کردن يکي از زشتترين و ناخوشايندترين عادتهاست. واقعا ناخوشايند است که شخصي را در حال تف کردن بر زمين ببينيد. اين عادت بيشتر ميان افراد سيگاري ديده ميشود اما بعضي از آنهايي که سيگار هم نميکشند، به اين عادت دچارند. پزشکان ميگويند تف کردن داراي دو ريشه جسماني و رواني است.
همانطور که علت فيزيولوژيک بيشبودِ بزاق را ميتوان توضيح داد که مثلا به وسيله سيگار کشيدن و بعضي مشکلات پزشکي به وجود ميآيد، ميتوان گفت مردمي که از سيلان بزاق بيش از حد معمول خود رنج ميبرند، اين مشکل را به دو روش حل ميکنند. بعضي ترجيح ميدهند آن را ببلعند و برخي ديگر ترجيح ميدهند آن را خارج کنند؛ طبيعتا عادت دوم، عادت بهتري است؛ اما مساله اين است که کي و کجا بايد اين کار انجام شود.
تف کردن و تف نکردن يک انتخاب اخلاقي است. اگر شخصي پايبند به اصول اخلاقي نباشد، معمولا به اينکه بقيه مردم دربارهاش چه فکري ميکنند، اهميت نميدهد. چنين فردي راحت روي زمين تف خواهد کرد و هيچ اهميتي به افراد در حال گذر نميدهد. اين کار نشان ميدهد که او کاملا به رفتار و تصور مردم نسبت به خود بياهميت و بيعلاقه است.
خونسردي و بيعلاقگي معمولا خشم نقابدار اين افراد نسبت به جهان و جامعه است و تا حدودي نشاندهنده اين است که او مشکلاتي درزمينه اعصاب و روان خودش دارد.
50 دلار جريمه در سنگاپور
قوانين مربوط به انداختن آب دهان از سال 1900 ميلادي در کتاب قانون سنگاپور وجود داشته اما چند سالي است که عملي شده و روي آن تاکيد نشان ميدهند. تقريبا از سال 1980 ميلادي به بعد، تاکيد قانونگذاران در مورد اجراي اين قانون بيشتر شده؛ چون در مورد گسترش بيماري سل از اين طريق نگرانيهايي وجود دارد. بعدها که پاي بيماري سارس به آسياي جنوب شرقي باز شد اين نگراني بيشتر شد و تاکيد بيشتري براي اجراي قانون ديده شد. در حال حاضر اين جريمه در سنگاپور حداکثر 50 دلار براي اولينبار انداختن آب دهان در مکانهاي عمومي و حداکثر 100 دلار براي دومينبار اعلام شده است. در سنگاپور حتي جويدن آدامس در مکانهاي عمومي هم ممنوع است و بيرون انداختن آن در مکانهاي عمومي جريمه نقدي دارد. علاوه بر سنگاپور، در ژاپن، هنگکنگ، کره و فيليپين هم براي انداختن آب دهان در مکانهاي عمومي قوانيني وجود دارد و اگر پليس آن را رويت کند، جريمه ميکند.
منبع: http://www.salamat.com