گفتگو با دکتر منصور بهرامي، روان‌شناس باليني
آيا شما ازدواج کرده‌ايد؟ چند سال است؟ سالگرد ازدواجتان چه زماني است؟ خاطرتان بود يا تازه يادتان آمده است؟ براي همسرتان چه هديه‌اي خريده‌ايد؟ اصلا اعتقادي به اين موضوع داريد؟ آيا تا به حال همسرتان شما را در اين زمينه غافلگير کرده است؟ عجب دنيايي است! با هزار اميد و آرزو خانواده تشکيل مي‌دهيم اما در اولين سالگرد پيوندمان با شريک زندگي‌مان فراموش مي‌کنيم که پارسال در چنين روزي در روياي خوشبختي و سعادتمندي پرواز مي‌کرديم. گفتگويي کرديم با آقاي منصور بهرامي، روان‌شناس باليني درباره اهميت سالگرد ازدواج. پيش از اينکه اين گفتگو را بخوانيد، چند لحظه به سالگرد ازدواجتان فکر کنيد.
آقاي بهرامي، شما در اولين سالگرد ازدواجتان، چه هديه‌اي به همسرتان داديد و چه چيزي هديه گرفتيد؟
اصلا يادم نيست ولي ما هر سال مراسمي در اين مورد داريم اما آن‌قدر از زمان ازدواجمان گذشته که اولين سالگرد را يادم نمي‌آيد که هديه‌مان چه بود.
بنابراين به اين موضوع باور داريد؟
بله، حتما.
آيا تا به حال شده که همسرتان شما را غافلگير کند و به شما يادآوري نکند و خودش براي‌تان هديه تهيه کند و در عين حال ببيند آيا شما سالگرد ازدواجتان را به خاطر داريد يا نه؟
نه هرگز اين‌طور نبوده است اما سوال خوبي کرديد، از اين نظر که بدانيم اگر با يکديگر صادق باشيم نبايد به اين ورطه بيفتيم. ببينيد، در واقع اين کار نوعي مچ گيري محسوب مي‌شود يعني يکي از زوجين مي‌داند که سالگرد ازدواجشان نزديک است اما به آن ديگري يادآوري نمي‌کند چون مي‌خواهد مچ گيري کند. مچ گيري يعني اينکه ما به طرف مقابلمان، هرکسي که هست، مي‌خواهيم بگوييم که «من خوبم اما تو خوب نيستي.» اين موضوع صداقت را از بين مي‌برد.
آخر خانم ها حساس‌اند و توقع دارند که همسرشان به فکرشان باشد. اين موضوع را چگونه مي‌بينيد؟
به نکته خوبي اشاره کرديد. اول اينکه معمولا خانم‌ها در اين زمينه از ما مردها جلوترند و به اين جور مراسم بيشتر توجه مي‌کنند و در حقيقت بخشي از هويت خانم هاست و تعلق خود را بيشتر تثبيت مي‌کنند. شايد به اين علت که بيشتر به توجه و نوازش نياز دارند اما بايد تفاوت ذهني خود را با همسرشان بپذيرند و بايد بدانند که با غافلگير کردن او موضوع درست نمي‌شود. مي‌توانيم به همسرمان بگوييم: «عزيزم، فردا (يا هر روز ديگر، هفته ديگر و...) سالروز ازدواجمان است. يادت باشد که دور هم باشيم.» اگر همسر اين خانم دير به منزل مي‌آيد، يادش باشد که آن شب زودتر بيايد يا خود خانم با خريدن هديه‌اي هرچند کم قيمت اصول توجه کردن را به او ياد بدهد که شيوه برگزاري مراسم چگونه است. بسياري از ما توقع داريم که طرف مقابلمان همه چيز را بلد باشد و ما نبايد به آنان چيزي را ياد بدهيم. مگر مي‌شود؟ اين موضوع به اين معناست که مردان بعد از ازدواج ديگر نياز به يادگيري و کسب تجربه ندارند و همه‌شان کامل و بي‌نقص‌اند. انسان در طي زندگي به‌طور دايم در حال يادگيري و کسب تجربه است.
درباره نوازش و توجه گفتيد که خانم‌ها بيشتر نياز دارند. يعني چه؟
بر اساس علم روان‌شناسي و اصول تحليل رفتار متقابل، انسان در هر ارتباط متقابلي به دنبال کسب توجه و نوازش است. نوازش، عبارت است از «توجه به حضور ديگري که ممکن است به صورت تماس جسماني، نگاه يا کلامي باشد و نياز انسان به توجه و تاييد را ارضا مي‌کند.» در واقع نوازش، واحدي از توجه است که در فرد انگيزه ايجاد مي‌کند. ببينيد، نوازش و توجه، چه مثبت و چه منفي، مورد نياز بشر است و اگر از آن محروم باشيم، احساس طرد شدن مي‌کنيم. حالا نوازش مثبت، موجب رشد عواطف سالم فرد مي‌شود و احساس مطبوعي را در فرد برمي‌انگيزد که از ارتباط صميمانه سرچشمه مي‌گيرد و نوازش منفي، احساس نامطلوبي در فرد به وجود مي‌آورد مثل طرد شدن يا مورد کنايه قرار گرفتن که به تحقير منجر شده و پيام «تو خوب نيستي» را به فرد القا مي‌کند. دادن هديه و گفتن جملات عاطفي در مراسم سالگرد ازدواج، نوعي نوازش کلامي و غير کلامي است. ما چند نوع نوازش داريم که ممکن است در هر دو گروه مثبت و منفي يا يکي از اين دو قرار گيرد. هديه دادن و تقديم يک شاخه گل، نوعي نوازش غير مستقيم و هدفدار است و استفاده از جملات محبت آميز، نوعي نوازش کلامي غير مستقيم است. يادمان باشد اگر هرکدام از ما به اندازه کافي مورد نوازش قرار نگيريم، به اصطلاح «نخاع شوکي ما دچار افسردگي مي‌شود.»
به همسران توصيه مي‌کنيد، چه هديه‌اي براي سالگرد ازدواجشان تهيه کنند؟
من خودم هديه‌اي را براي همسرم مي‌خرم که سمبليک و نمادين باشد.
يعني چه؟
يعني هديه‌اي مي‌خرم که من و همسرم را به ياد يک خاطره دلپذير مشترک بيندازد. هديه‌اي که هر دوي ما با آن خاطره خوبي در گذشته داشتيم. اين موضوع به تفاهم و همدلي ما کمک زيادي مي‌کند چون با يک تير دو نشان مي‌زنيم؛ هم همسرمان را مورد نوازش مثبت مستقيم هدفدار غيرکلامي قرار مي‌دهيم و هم به او نشان مي‌دهيم که خاطرات خوش گذشته را به ياد داريم. ضمن اينکه به بهانه اين هديه، حداقل يکي از خاطرات خوش گذشته را با هم مرور مي‌کنيم و در لحظه حال نيز از آن خاطره لذت مي‌بريم.
منبع:www.salamat.com