روان‌شناسان تربيتي و صاحب‌نظران معتقدند، معلم و مربي‌اي در کار آموزش و انجام وظايف تربيتي موفق است که در زمينه روان‌شناسي يادگيري و فرآيند يادگيري اطلاعات و شناخت کافي داشته باشد و بتواند اصول آن را به کار بندد.
در تعريف يادگيري آمده است: يادگيري يعني ايجاد تغيير نسبتا ثابت در رفتار بالقوه يادگيرنده مشروط بر آنکه اين تغيير بر اثر تجربه رخ داده باشد.
انگيزه اساس همه يادگيري‌ها
انگيزه اساس کار و کليد همه يادگيري‌هاست. بدون آن معلومات کمي فرا گرفته مي‌شود. حتي در اهميت آن مي‌گويند که يادگيري، بدون انگيزه ممکن نيست و جايي که يادگيري نباشد، آموزشي نيز نخواهد بود. يادگيري، در تغييرات رفتاري نمايان مي‌شود و اين تغييرات، تنها زماني رخ مي‌دهد که دانش‌آموز (فرد) به کسب معلومات و يا مهارت برانگيخته شده باشد. به عبارت ديگر، فعاليت، اساس يادگيري و انگيزه اساس فعاليت است. با پايان گرفتن انگيزه فعاليت نيز متوقف مي‌شود.
معلم و بيداري انگيزه
هدف آموزش و پرورش برانگيختن ميل دانش‌آموزان به يادگيري است و نقش معلم (مربي) برانگيختن دانش‌آموزان به خودآموزي از راه کوشش، خطا و آزمايش راه‌هاي مختلف تا رسيدن به عمل مطلوب است.
اولين تکليف معلم ترغيب دانش‌آموزان به خواستن يادگيري است. دانش‌آموزان مشتاق يادگيري چيزهايي هستند که برايشان جالب باشد و معلمان هم بايد خواسته‌هاي دانش‌آموزان را در مسيرش هدايت کنند. جو تربيتي متعادل که خوب هم اداره شود، امکان رشد و تعالي را بهتر ميسر مي‌سازد.
برخي از دانش‌آموزان تنها ميل به سرگروه شدن در کلاس در آنها کافي است که برانگيخته شوند. نمره درسي، تشويق، تمجيدهاي شفاهي و کتبي، جوايز و نشان‌هاي افتخار، تذکرات و توبيخ‌هاي ملايم مي‌توانند در ارتقاي سطح مهارتي دانش‌آموزان نقش موثر و مهمي بازي کنند.
راه‌هاي برانگيختن انگيزه دانش‌آموزان
• آشنايي با علاقه‌هاي دروني دانش‌آموز و استفاده از روش‌هايي که علاقه آنها را افزايش مي‌دهد.
• ترغيب دانش‌آموز به تعيين و برقراري اهداف کوتاه‌مدت و بلندمدت.
• وجود رابطه بين آنچه که ياد مي‌گيرد و هدف‌هايي که تعيين کرده است.
• توجه به توانايي‌هاي هر دانش‌آموز و توجه به اين نکته که تکليف نبايد از حد توانايي او بيشتر باشد.
• آگاهي دانش‌آموز از آنچه که از او انتظار مي‌رود.
• دخالت در تعيين و برقراري هدف‌ها.
• شرکت در فعاليت‌هايي که برايش مهم و معني‌دار است.
• دوست داشتن معلم خود و احترام گذاشتن به او.
• اطمينان از اينکه معلم نيز او را دوست دارد و به او احترام مي‌گذارد.
• انگيزش‌هاي منفي (ترس از تنبيه) معمولا يادگيري را کند مي‌کند و به تعويق مي‌اندازد در حالي که انگيزش‌ها مثبت (تعيين جوايز و تقدير) موجب تسريع در پاسخ‌هاي مطلوب مي‌شود.
• ارايه آموزش‌ها با روش‌هاي فعال که براي دانش‌آموز جالب و جذاب باشد.
منبع:www.salamat.com