? سؤال:
آيا سوناها و حمام‌هاي بخار خطري دارند؟ من خودم بعد از ورزش سنگين در باشگاه براي کاهش فشار وارد شده بر بدنم و استراحت دادن به آن و همچنين کمک به کاهش وزن بدنم از سونا و گاهي حمام بخار (سوناي بخار) استفاده مي‌کنم. اخيراً پس از خارج شدن از هرکدام آنها احساس ضعف و بي‌آبي و گاهي احساس سرگيجه مي‌کنم. آيا جاي نگراني وجود دارد؟
? پاسخ:
سوناها و حمام‌هاي بخار و همچنين حوضچه‌هاي گردابي (جکوزي) براي ايجاد احساس آرامش و تسکين دردها و ناراحتي‌هاي عضلات عالي هستند ليکن به هيچ‌وجه موجب تسريع در کاهش چربي بدن و دفع آن نمي‌شوند در عوض آنها موجب از دست رفتن آب بدن و وارد آمدن فشار بر سيستم‌هاي خنک‌کننده بدن مي‌شوند که نتيجه آن احساس ضعف و تشنگي هم مي‌باشد. يعني از مردم به اشتباه تصور مي‌کنند که وزن اضافي مي‌تواند در سونا آب شود. درست مانند دنبه‌اي که در پخت غذا در دماي بالا آب مي‌شود. اما حقيقت اين است که هر ميزان کاهش وزن که شما در طي نشستن در سونا پيدا مي‌کنيد از دست رفتن آب (دهيدارسيون) است و به‌محض آنکه مجدداً مايعات بنوشيد بازمي‌گردد. تصور اشتباه ديگر مردم اين است که سونا منافذ پوست را تميز مي‌کند. حال آنکه نشستن ساده پوستتان با يک دستمال مرطوب بيشتر از 30 دقيقه نشستن در سونا پوستتان را تميز مي‌کند. اگر بدن به مدت طولاني در معرض گرماي محيط قرار گيرد. اين گرماي زياد بر توانائي بدن در خنک کردن خود غلبه مي‌کند و اگر دماي مرکزي بد از حدي بالاتر رود مي‌تواند به قلب مغز و کليه‌ها آسيب برساند. البته حمام‌هاي بخار در سوناها موجب گرم شدن بيش از اندازه?بدنشمانمي‌شوند. مگرآنکهسنشمابالاي65سالباشدوياقبلودرهنگاماستفادهازسوناالکلمصرفکنيدويازمانبيش از اندازه‌اي را در محيط داغ آنها بگذرانيد. افراد بالغ و سالم مي‌بايستي زمان استفاده از سونا را به 15 دقيقه حمام بخار را 12 دقيقه و حوضچه‌هاي آب داغ را به 10 دقيقه محدود نمايند. اگر شما پس از استفاده از سونا شديداً احساس ضعف و بي‌آبي مي‌کنيد اين مسئله نشانگر اين است که مدت بيش از حد طولاني در آنجا مانده‌ايد و بايد زمان استفاده خود را کاهش دهيد. پس از ورزش کردن که آب بدن خود را از دست داده‌ايد استفاده از سوناها فقط موجب افزايش آب از دست رفته بدن شما مي‌شود. در چنين حالتي مجموع رگ‌هاي خوني گشاد شده و از دست رفتن آب بدنتان منجر به افت فشار خون مي‌شود.
اگر فشار خون به سرعت و به ميزان زيادي کاهش پيدا کند. شما در اثر نرسيدن خون کافي به مغزتان دچار سرگيجه، ضعف و يا غش مي‌شويد. در افراد مسن و مبتلا به مشکلات قلبي و فشار خون بالا بيشتر احتمال ابتلاء به اثرات سوء و قرار گرفتن در معرض حرارت بالا وجود دارد.
همچنين کودکان مي‌بايست به دقت مورد توجه و مراقبت باشند. بدن‌هاي کوچک هنگامي‌که در معرض گرما و سرماي شديد قرار گيرند توانائي کمتري براي حفظ درجه حرارت مرکزي طبيعي خود دارند. زنان باردار نيز بايد زمان استفاده از سوناها و حوضچه‌هاي آب داغ را محدود کنند زيرا مطالعات انجام شده نشان مي‌دهد که افزايش بيش از اندازه?درجهحرارتبدنمي‌تواندبهايجادنواقصيدرجنينمنجرشود. ليکنافرادسالممي‌توانندازاستفادهصحيحازاينسوناهاوحمام‌هالذتببرند. زيرابهرفعخستگيعضلاتوتسکين انقباضات عضلات در اطراف مفصل‌هاي مبتلا به بيماري‌هاي آرتروز، آرتريت و رماتوئيد و غيره کمک مي‌کند.
هواي مرطوب سوناهاي بخار اثر مفيد ديگري نيز دارد و آن رفع گرفتگي سينوس‌ها است که موجب راحت‌تر شدن تنفس مي‌گردد. البته کساني‌که تب دارند بايد از اين مکان‌ها دوري کنند.
در هر حال افرادي که مشکل و يا بيماري‌هاي خاصي ندارند مي‌توانند با خيال راحت و در جلسات کوتاه از اين مکان‌ها استفاده کنند و به آرامش و کاهش فشارهاي روحي و جسمي در يک فضاي آرام دست يابند.
براي استفاده از سوناي خشک و بخار و حضوچه‌هاي آب موارد زير را قوياً توصيه مي‌کنيم:
1)پس از انجام ورزش و قبل از ورود به سونا قدري آب بنوشيد.
2)از استعمال کرم‌ها، روغن‌ها و مواد آرايشي اجتناب کنيد. زيرا جلوي تعريق پوست را مي‌گيرد.
3)قبل يا در طي استفاده از اين مکان‌ها الکل، غذاي سنگين يا داروهاي آرام‌بخش نخوريد.
4)در صورت بروز تهوع، سرگيجه، تورم، سردرد و يا هرگونه ناراحتي فوراً از محيط خارج شويد.
5)به‌منظور جلوگيري از پيدايش سرگيجه ناشي از افت فشار خون به‌علت گشاد شدن رگ‌هاي خوني در سونا به آهستگي حرکت کنيد و جاي خود را تغيير دهيد.
6)بلافاصله پس از يک سونا و يا حمام گرم وارد حوض آب سرد دوش سرد و يا هواي سرد نشويد چنين کاري فشار زيادي بر قلب شما وارد مي‌آورد.
7)در صورتي‌که به بيماري قلبي مبتلا هستيد و عوامل ابتلا به بيماري قلبي داريد و به‌طور منظم دارو مصرف مي‌کنيد در مورد استفاده از سوناها و حمام‌هاي بخار حتماً با پزشک معالج خود مشورت کرده و اجازه بگيريد.
منبع:www.vista.ir