در نزديکي کوبه ژاپن در شهر ساحلي ميکاز ، جيگوروکانو در تاريخ 28 اکتبر 1860 متولد شد. کانو پسر بچه‌اي بود ضعيف‌الجثه و لاغر اندام که دائماً مريض بود و بيماري‌ها يکي پس از ديگري به سراغ او مي‌آمدند. کانو برخلاف نظر پزشکش تصميم گرفت براي بهبود سلامتي خود به ورزش روي آورد و از همان جا کانو ياد گرفت که چگونه مقابل هم سن و سالهاي زورگو و گردن کلفت خود دفاع کند.
خانواده کانو در سال 1871 به توکيو نقل مکان کردند. کانو در سن 18 سالگي در مدرسه هنرهاي رزمي جوجيتسو در رشته «تن‌جين شينوريو» که يکي از هنرهاي رزمي بود، ثبت‌نام کرد. اين رشته شامل ضربه زدن و گلاويز شدن مي‌شد و به داشتن هارموني، بيشتر تأکيد داشت تا مبارزه کردن.
کانو پس از تحصيل در مدرسه «تن‌جين شينوريو» به مدرسه «کيتوريو» رفت و در آنجا تحت تعليم «تسونتوشي ايکوبو» قرار گرفت. اين زير مجموعه از «جودبيستو» بسيار نرم‌تر و ملايم‌تر از رشته «تن‌جين شينوريو» بود که در آن بر ضربه‌هاي آزاد و تکنيک‌هاي سمبليک و تکنيک‌هاي پرتاب کردن تاکيد مي‌شد. در اين زمان کانو به مطالعه جامع در مورد سبک‌هاي ديگر جوجيتسو ، مثل «سکي‌گوشي‌ريو» و «سيگوريو» پرداخت.

کانو اعتقاد داشت در بيشتر ورزشها، به تعليمات ذهني و روحي کمتر توجه شده است و اين نکته را يک کمبود آموزشي احساس کرد.
کانو در سال 1880 بازنگري تکنيک‌هاي جوجيتسو را آغاز کرد و دريافت که با ترکيب کردن بهترين تکنيکهاي مدارس رزمي مختلف و جمع‌آوري آنها در يک سيستم ، مي‌تواند يک برنامه تمريني فيزيکي که شامل مهارتهاي ذهني و روحي نيز شود، پديد آورد. او اعتقاد داشت با حذف فنون خطرناک ، سبک حاصل بايد حالت مسابقه‌اي و رقابتي داشته باشد.
به اين ترتيب کانو در سال 1882 با گردآوري مجموعه بهترين حرکات پرت کردن و زمين زدنِ سبک قديم جوجيتسو و اضافه کردن حرکاتي که خود مبدع آنها بود و حذف تعدادي از تکنيکهاي خطرناک، ورزش جديد خود، «جودو» را معرفي کرد.
او ورزش خود را «کودوکان جودو» نام نهاد. واژه کودوکان متشکل از کان= محل و سالن ، دو = مسير ، کو = يادگيري است که در کل يعني «محل يادگيري مسير». همچنين جودو از کلمات زير تشکيل شده است: دو= مسير و جو = آرام و ملايم، يعني مسير آرام و ملايم. کانو مدرسه جودو خود را که کودوکان نام نهاده بود در معبد بودايي «ايشوجي» در توکيو تشکيل داد. براي رقابت بين مدرسه جوجيتسو و جودو ، در سال 1886 مسابقه‌اي تدارک ديده شد که در آن دانش‌آموزان جودو به راحتي قهرمان مسابقه شدند که همين مسئله باعث برتري جودو نسبت به جوجيتسو گرديد.
تقسيمات و گروه بنديهاي مربوط به کودوکان جودو در سال 1887 کامل شد که در آن سه هدف اصلي «تمرينات فيزيکي»، «مهارتهاي مبارزه» و «تمرينات روحي» دنبال مي‌شد.
با شروع سال 1889، کانو ژاپن را به مقصد اروپا و آمريکا ترک کرد. او به منظور آموزش جودو و شرکت کردن در جلسه اعضاي المپيک‌ها سفر کرد.
از سال 1892 به بعد شعبه‌هاي آموزشي جودو در سراسر دنيا گسترش يافت. در اين سال «تاکاشيما شيداچي» يک سخنراني در خصوص جامعه ژاپن، تاريخچه و گسترش جودو ارائه داد.
دسته بندي حرکات پرتابي جودو در سال 1895 توسط کانو صورت گرفت و در سال 1900 انجمن عالي رتبگان کودوکان تاسيس شد.
آموزش جودو در آمريکا با ورود «گونجي کويزومي» در سال 1907 به خاک آمريکا آغاز شد. سيستم آموزشي جودو کودوکان در سال 1909 با تغييرات بزرگي که متحمل گرديد به يک بنياد رسمي ژاپني تبديل گشت. در همان سال جيگوروکانو به عنوان اولين عضو ژاپني کميته بين‌المللي المپيک انتخاب شد.
در سال 1910 جودو به عنوان ورزشي که سلامتي در آن حفظ مي شود شناخته شد و در سال 1911 به عنوان بخشي از سيستم آموزش ژاپن منظور گرديد. در همين سال انجمن ورزش ژاپن،‌ انجمن مربيان جودو کودوکان و مجمع کمربند سياهان کودوکان تشکيل گرديد.
در سال 1920 جودو با تغييراتي در خصوص کاهش ضربات و فنون، به تعداد 40 حرکت پرتابي منجر گرديد که فنون حذف شده عبارت از 8 حرکت مربوط به دسته‌بندي قبلي جودو کودوکان بود.
در سال 1921 سازمان تحقيقات پزشکي جودو تشکيل شد.
شعار کودوکان عبارت است از «حداکثر کارايي - آرامش و بهره دو جانبه» که در خصوص تمرينات تکميلي روحي، اخلاقي و جنبه‌هاي غيرمادي در کنار فعاليت فيزيکي جودو تاکيد دارد.
بالاترين هدف جودو عبارت از «تکامل فرد به منظور ارزشمند و مفيد واقع شدن در جامعه» است. اين جنبه غيرمادي جودو رفته رفته پيشرفتهاي چشمگيري را کسب کرد و حدود سال 1922 کامل شد. در همين سال سازمان فرهنگي جودو کودوکان تاسيس شد.
در زمان جنگ جهاني دوم جودو شاهد تحولات و توسعه متفاوتي بود چرا که در آن زمان به جاي اينکه صرفاً با هدف ورزشي آموزش داده شود، تبديل به يکي از فنون جنگي گرديد که براي کماندوها و نيروهاي ويژه آموزش داده مي‌شد. جودو براي اولين بار در المپيک 1964 توکيو به اين بازيها پيوست. از 16 مدال تدارک ديده شده، ژاپن موفق به کسب سه مدال طلا و يک نقره شد.
در المپيک 1968 مکزيکو ، جودو از مسابقات المپيک حذف شد اما در بازيهاي 1972 مونيخ دوباره به المپيک بازگشت. جودو در حين پديدار شدن و پيشرفت و توسعه خود، شاهد دو تغيير عمده بود که يکي در خصوص وزنها بود. ابتدا تفاوت وزن جودوکاران با هم ، مورد توجه قرار نمي‌گرفت و به طور مثال مبارزه دو نفر که از لحاظ تکنيک با هم برابري مي‌کردند در نهايت منجر به پيروزي شخص سنگين وزن مي‌شد. اين مسئله مورد انتقاد بسياري قرار گرفت که در نتيجه گروههاي وزني به وجود آمدند که ابتدا سه گروه وزني بود و بعدها به پنج گروه افزايش يافت.
کانو در رشته جودو موفق به اخذ مدرک دکترا شد و درجه معادل دان دوازدهم که فقط به بالاترين مقام‌هاي اين رشته اعطا مي‌شود به وي اعطا شد.
او بعد از تلاشهاي بي‌ وقفه خود در جهت توسعه و گسترش جودو در دنيا سرانجام در ماه مه 1938 به علت بيماري ذات‌الريه درگذشت.
ورزش جودو در ايران

در سالهاي قبل از 1345 در دانشکده افسري شهرباني و برخي مراکز ورزشي نيروهاي مسلح يک سري فنون دفاع شخصي به نام جودو آموزش داده مي شد تا اينکه شخصي به نام بهروز سرشار که افسر پليس بود با استفاده از بورسيه تربيت بدني شهرباني به بازديد آکادمي پليس سوئد اعزام و در آنجا با تمرينات جودو واقعي آشنا گرديد و پس از مراجعت با گزارش وي و تصويب مقامات شهرباني آن زمان دو نفر استاد ژاپني به نام هاي اکيدا و ناکامورا به ايران آمدند و براي مدت دو هفته در سال 1345 در سالن ورزش دانشکده افسري شهرباني پرسنل اين سازمان را آموزش دادند. پس از آن آقاي سرشار در سال 1347 به کودوکان ژاپن رفت و پس از مراجعت از طي دوره با کمربند دان يک و اخذ مجوز صدور کمربند قهوه اي، انجمن جودو پليس و بعد از آن انجمن جودو نيروهاي مسلح را تشکيل داد و در سال 1349 اولين کلاس رسمي مربيگري جودو نيروهاي مسلح را در محل دانشکده پليس تشکيل و آقايان فکرت، علمي و کيهان به اتفاق 60 نفر ديگر از پرسنل نيروها موفق به اخذ کمربند و حکم رسمي مربيگري از اين کلاس گرديدند. سپس از تعداد فوق همين 3 نفر شروع به فعاليت در نيروهاي مربوطه و گسترش آموزش جودو در باشگاههاي شخصي نموند.
در يازدهم دي ماه سال 1354 فدراسيون جودو ايران تأسيس گرديد و آقاي بهروز سرشار به عنوان رئيس و بهمن فکرت به عنوان دبير فدراسيون معرفي گرديدند. فدراسيون جودو در سال 1355 با تشکيل کلاس داوري با حضور داور بين‌المللي ژاپني آقاي ماتسوشي نسبت به تربيت داوران همت گمارد و همچنين با برگزاري مسابقات قهرماني کشور، نيروهاي مسلح و دانشجويان، فدراسيون جودو حضور فعال خود را بين ساير رشته‌هاي ورزشي اعلام داشت. در سالهاي بعد با شرکت در مسابقات ارتشهاي جهان (سيزم) و شرکت در تورنمتهاي مختلف جودو در روسيه و ايتاليا و اعزام مربيان به کودوکان ژاپن پايه‌هاي جودوي کشور را بيش از پيش مستحکم نمود.
تيم جودو ارتش ايران در سال 1356 (1977) براي نخستين بار در مسابقات سيزم شرکت کرد و سيف‌الله جواهري يک نشان طلا براي ايران کسب نمود. پس از پيروزي انقلاب اسلامي در سال 1357 آقاي بهمن فکرت از طرف آقاي شاه‌حسيني سرپرست تربيت بدني ابتدا به عنوان سرپرست فدراسيون ورزشهاي رزمي تعيين شد. در زمان رياست آقاي داوودي شمسي به پيشنهاد آقاي فکرت سه رشته جودو، کاراته و تکواندو از يکديگر جدا شدند و بهمن فکرت به عنوان رئيس فدراسيون جودو منصوب گرديد. پس از يک سال يعني در سال 1358 مجدداً فدراسيون ورزشهاي رزمي ايجاد و محمد مهرآيين به سمت رئيس اين فدراسيون انتخاب شد و تا سال 1360 عهده‌دار اين سمت بود.
در سال 1360 بار ديگر فدراسيون جودو به طور مستقل تا سال 1363 زيرنظر و رياست مهرآيين قرار داشت. تيم جودو ايران نخستين بار در سال 1363 در مسابقات قهرماني آسيا در کويت شرکت کرد و مهران ويسه و رمضانعلي خانبابايي موفق شدند دو مدال برنز کسب نمايند. دو سال بعد در بازيهاي آسيايي 1986 سئول مرتضي خدادادي يک مدال برنز براي تيم ايران کسب نمود. جودو ايران براي اولين بار در مسابقات جودو قهرماني جهان در فرانسه به سال 1997 شرکت نمود که تنها يک عنوان پنجم به وسيله محمود ميران حاصل اين حضور بود.
در رقابت هاي قهرماني آسيا در سال 1999 چين تيم ايران به 6 مدال ارزشمند دست پيدا کرد و جايگاهي شايسته در ميان کشورهاي آسيايي به دست آورد. در اين مسابقات آرش ميراسماعيلي مدال طلا، خسرو دلير و کاظم ساريخاني مدال نقره، مسعود حاجي ‌آخوندازده و محمود ميران (2مدال) مدال برنز کسب نمودند. اوج اقتدار جودوي ايران در مسابقات جهاني 2001 و 2003 بود که در هر دو دوره، آرش ميراسماعيلي موفق به کسب مدال طلاي وزن منهاي 66 کيلوگرم جهان شد. از سال 1375 سردار محمد درخشان عهده‌دار رياست اين فدراسيون بوده است و در سالهاي اخير جودو ايران در رقابت‌هاي آسيايي و جهاني افتخارات فراواني را کسب نموده است
منبع:www.vesalsport.com
ارسال مقاله توسط کاربر محترم سايت: hasan119