رخداد آسيب ها و صدمات در ورزش اجتناب ناپذيرند ، اما خوشبختانه اين حوادث به ندرت تحديه کننده ي حيات اند .هدف در باز تواني , بازگرداندن ورزشکار به شرايط انجام ورزش وشرکت در مسابقات است .
روند کار توان بخشي در طب ورزش به صورت تهاجمي بوده که هدف نهايي آن بهبود هرچه سريعتر ورزشکار و تواناي انجام فعاليتهاي ورزشي به شرط سلامتي کامل فرد مي باشد .
اهداف کوتاه مدت در برنامه هاي توانبخشي عبارتند از :
1) انجام اقدامات و کمکهاي اوليه پس از رخداد حادثه در جهت کاهش ويا جلوگيري از پيشرفت تورم .
2) جلوگيري ازايجاد يا تقليل حس درد
3) بازگرداندن دامنه حرکات مفصلي (Range of motion)
4) بازگرداندن و يا تقويت قدرت ، تحمل و توانايي عضلاني
5) برقراري مجدد سيستم ارتباطي عصبي ، عضلاني تا حد امکان
6) پيشرفت در حفظ تعادل (Coordinanation)
7) حفظ تناسب ارتباط سيستمهاي قلبي-ريوي
8) ايجاد اتحاد و تناسب بين عملکرد هاي متوالي و يا همزمان ورزشکار(پوليومتري)
- کنترل تورم سريعا" پس از ايجاد آسيب شايد به تنهايي مهمترين جنبه در توانبخشي آسيبها در برنامه ي طب ورزش است .اگر تورم درمراحل ابتدايي و حاد آسيب کنترل شود ، زمان انجام دوره اقدامات درجهت توانبخشي فرد به طور قابل ملاحظه اي کاهش مي يابد .
هدف از فيزيوتراپي و بازتواني ورزشي باز گرداندن ورزشکار پس از اقدامات پزشکي به سطحي از آمادگي است که قبل از آسيب و صدمه ورزشي داشته است. اين مسئله با دو رويکرد انجام مي‏شود:
1- پيشگيري از کاهش آمادگي جسمي عمومي ورزشکار به نوعي که محل آسيب ديده فشاري وارد نشود.
2 - بازتواني محل آسيب ديده تا از آتروفي و ضعف عضلاني، خشکي مفاصل، محدوديت حرکتي و آسيبهاي ثانويه در مفصل و عضلات، پيشگيري شود و عضو آسيب ديده به حالت اوليه برگردد.
انجام بازتواني و رسيدن به اهداف فوق به کسب تشخيص دقيق توسط پزشک و برنامه ريزي و همکاري کامل پزشک و فيزيوتراپ نيازمند است. فراموش نشود بازتواني عمومي ورزشکار و رساندن آمادگي جسماني به حالت اوليه از مهمترين وظايف فيزيوتراپ ورزشي است.
1- برنامه بازتواني، انحصاري و فردي باشد.
2- از وسايل تخصصي و گران قيمت بدون ضرورت استفاده نشود.
3- افزايش و بهبودي سير درمان در هر جلسه ثبت شود.
4- بعد از افزايش قدرت به انعطاف پذيري، سرعت، توان و استقامت نيز تاکيد شود.
5- الگوهاي مهارتي خاص از تمرينات ساده به سمت تمرينات پيچيده باشد.
6- بعد از تقويت منفرد عضلات، تماي عضلات عضو آسيب ديده تقويت شود.
7- علاوه بر عضو آسيب ديده بر حفظ قدرت و توان عضو قرينه همت شود .
8- به نوع رشته ورزشي و استفاده‏هاي خاص ورزشکار از عضو آسيب ديده دقت بيشتري شود.
منبع:http://sportsmedicine.persianblog.ir