بلوغ پسران معمولا بين سنين 11 تا 14 سالگي رخ مي‌دهد. اولين مرحله رشد بيضه‌ها است. با پيشرفت مراحل بلوغ رشد موهاي صورت، زير بغل و خشن‌تر شدن صدا ادامه مي‌يابد. جهش رشدي که همراه با افزايش اندازه بدن و توده ماهيچه‌اي است، در مراحل بعدي بلوغ و در سنين 14 تا 16 سالگي اتفاق مي‌افتد و حدود دو سال پس از دختران به حداکثر خود مي‌رسد.
بلوغ در دختران زودتر از پسران رخ مي‌دهد. اولين مرحله بلوغ در اين جنس با رشد پستان‌ها در سنين 11-10 سالگي آغاز شده و با رشد موهاي زير بغل ادامه مي‌يابد. جهش رشدي اغلب نسبت به پسران زودتر رخ داده و با منارک يعني اولين پريود که در سن 11 تا 12 سالگي رخ مي‌دهد کامل مي‌شود. فاصله بين آغاز بلوغ و منارک حدود دو تا دو و نيم سال است.
به تاخيرافتادن بلوغ تا سن 14 سالگي در پسران و 13 سالگي در دختران يا رخ ندادن عادت ماهيانه تا سن 16 سالگي در دختران به صورت بلوغ ديررس تعريف مي‌شود. اين نوجوانان اغلب با نگراني‌هايي درباره بارزنشدن نشانه‌هاي بلوغ يا کوتاهي قد به پزشک مراجعه مي‌کنند. شايع‌ترين علت بلوغ ديررس، بلوغ تاخيري سرشتي است که اغلب زمينه ژنتيکي دارد.
ساير علل که بايد براي دختران درنظر گرفته شود، نشانگان قرمز، بي‌اشتهايي عصبي و ورزش شديد است که دو علت اخير مي‌توانند با تاثير بر روي هورمون‌هاي مربوطه موجب مهار رشد شوند. بيماري‌هاي مزمن و شديد نيز مي‌توانند بلوغ را به تاخير بيندازند. تاخير سرشتي، اغلب زمينه‌اي خانوادگي دارد و اگرچه طبيعي به نظر مي‌رسد مي‌تواند براي بسياري از نوجوانان (به ويژه پسران) نگراني‌هايي را ايجاد کند. تشخيص براساس الگوي رشد (مانند کوتاهي قد)، رشد تاخيري مردان خانواده، تاخير در رشد و سن استخواني و فقدان هرگونه علامتي از اختلالات سيستم عصبي انجام مي‌شود. اطمينان دادن به فرد اغلب کافي نيست اما درباره بسياري از افراد (به‌ويژه پسران) که از نظر اجتماعي از اين مساله رنج مي‌برند مي‌توان از دارودرماني تحت‌نظر متخصصان مربوطه استفاده کرد.
بلوغ زودرس نيز يکي ديگر از اختلالات نسبتا شايع است که با ظهور علايم ثانويه جنسي پيش از سن 5/8 سالگي در دختران و 5/9 سالگي در پسران تشخيص داده مي‌شود. بلوغ زودرس در دختران اغلب خودبه‌خودي است اما در پسران اغلب به علت اختلالات پاتولوژيکي رخ مي‌دهد بنابراين ارزيابي کلي اين بيماران ضروري است. کودکان مبتلا به بلوغ زودرس از دو جهت رنج مي‌برند: اول تغييرات ژنتيکي، هيجاني و اجتماعي، ناشي از علايم بلوغ زودرس و دوم، کوتاهي قد در آينده به علت بسته‌شدن زودرس اپي‌فيزها.
منبع: http://www.salamat.com