عشقى كه دين براى انسان ترسيم مى‏كند - و ما در عناوين بعدى به تشريح آن مى‏پردازيم - متأثر از ديدگاه خاصى به خداوند، عالم هستى و انسان و نسبت اين سه با يكديگر است. به بيان ديگر، عشقى كه رسول خاتم(ص) نويدبخش آن است بر مبانى خداشناسى، انسان‏شناسى و هستى‏شناسى خاصى است، از اين‏رو، نگاهى اجمالى به اين مبانى، براى تفسير و تفهيم صحيح عشق حقيقى ضرورى مى‏باشد.

خداشناسى

از منظر آموزه‏هاى قرآنى، خداوند آفريننده آسمانها و زمين و خالق همه چيز است بهترين وصف از آن اوست دانا، توانا، زنده، پاينده، بى‏نياز، يكتا، يگانه، پاك از هر عيب و ... مى‏باشدهر كه بهره‏اى از كمال دارد، از خدا وام گرفته است خداوند الهام‏كننده دوستى و محبت در ميان مؤمنان بوده و مهر و محبت خويش را به دل دوستداران خويش مى‏افكند و عشق را ميان انسانها حاكم مى‏سازد: