در ارتحال آيتالله سيد مرتضي نجومي
... بعد از بازگشت از نجف اشرف تا شروع انقلاب مقدس اسلامي ديگر مجال نوشتن کتابي يا استنساخي پيدا نشد و به کارهاي معمولي و وظايف مقرره روحانيت مشغول شديم. تا اوان انقلاب اسلامي که جوانان عزيز و سر باخته ، دستگاه تکثير و چاپ اعلاميه‌ها را مخفيانه به منزل ما آوردند، بهطوري که خود آقايان روحانيون محترمي که کاملاً در جريان انقلاب بودند نمي‌دانستند که اعلاميه‌ها کجا تکثير مي‌شود، حتي گاهي جلسه آقايان علما منزل ما بود و در همان وقت جوانان عزيز در زير زمين مشغول تکثير و چاپ اعلاميه‌ها با انشاي اين حقير بودند.
زندگينامه
حضرت آيت الله سيد مرتضي نجومي، فرزند مرحوم آيت الله آقا سيد محمدجواد نجومي که ــ بنا به شجره نامه‌اي که به خطّ ايشان، در پشت نسخه بسيار نفيس نهج البلاغه خطي مرقوم شده ـ سلسله سيادت ايشان به امام سجاد عليهالسلام ميرسد. پدر و جد بزرگوارشان، متولد کرمانشاه و از سادات بسيار جليل القدر و از صالحان زمان بودند که عمر مبارکشان را در همين شهر سپري کردند و براي دوستداران ائمه اطهار(ع) ملجأ و پناهي بيبديل بودند.
استاد در همين نامه ميفرمايد: «والدة عفيفه و صالحة بنده که به راستي نمونة سلامت نفس، ديانت، تقوي، دلسوزي، مهر و محبت بود، فرزند مرحوم مغفور آيت الله شيخ مرتضي علم الهدي آل آقا بودند».
سال و محل تولد استاد ــ برابر آنچه در اين کتاب قيد فرموده‌اند به نقل از والد مکرّمشان که در پشت نسخة خطي کتاب «عين اليقين» فيض مرقوم داشته‌اند، ــ در 23 جمادي الثاني 1346 مصادف با 5 آذر 1307 در کرمانشاه ميباشد، اما در شناسنامه، تاريخ تولدشان 26 بهمن 1307 قيد شده است.
سيد مرتضي در سال 1314 شمسي در دبستان هدايت کرمانشاه به تحصيل پرداخته و تا کلاس ششم همانجا بود. و بعد از آنکه در سال 1321 و 1322 دوران اول و دوم دبيرستان را گذراند، تحصيل در مدارس دولتي را رها و به تحصيل دروس حوزوي مشغول شد.
اساتيددر زماني که هيچ مدرسه علوم ديني و هيچ طلبه‌اي در کرمانشاه نبود، سيد مرتضي تحصيل علوم حوزوي را نزد پدرشان و ديگر اساتيد شهرآغاز نمودند تا اينکه پس از گذشت چند ماهي از اين جريان علماي کرمانشاه به امر حضرت آيت الله آقا سيد ابوالحسن اصفهاني حوزة علميه را در کرمانشاه پايه گذاري نموده و در مسجد حاج شهباز خان، اوّلين مدرسه علوم ديني تشکيل شد.
ايشان در محضر اساتيدي چون آقا ميرزا ابراهيم پور معتمد، حاج سيد محمود معصومي لاري و حاج شيخ حسن حاج آخوند به تحصيل علوم ديني پايه پرداختند.
عزيمت به کوي دوست
وي جهت گذراندان دروس حوزوي و بهره جستن از محضر اساتيد بزرگ شيعه به عتبات عاليات عراق يعني «کربلا و نجف» مهاجرت کردند. ايشان در کتاب «کيمياي هستي» تحت عنوان تعبير رؤيا و عزيمت به کوي دوست، از اين اقدام ياد کرده‌اند.
آيت الله نجومي در بيان دليل عزيمت به عراق، براي ادامة تحصيل در کتاب «کيمياي هستي» چنين نوشته‌اند که: «رفت و آمد علاقمندان و همشهريان را به منزل والد و معاشر بيش از اندازه را بلائي براي ادامة تحصيل ديدم، لذا تصميم به عزيمت به عتبات مقدسه و انتقال به حوزة نجف اشرف گرفتم.» ايشان در سال 1369 هجري قمري به شهر نجف اشرف رفته، به تحصيل دروس حوزوي پرداخت و به درجه اجتهاد نائل آمد.
آيتالله هنرمند
آيت الله سيد مرتضي نجومي علاوه بر اينکه عالمي مجاهد بود و دستي گشاده در فقه و اصول و علوم حوزوي داشت و تقريرات درسهاي فقهي استادان برجسته حوزه را به چاپ رسانده بود، از برترينهاي هنر خوش نويسي جهان هم بودند که تابلوهاي زيباي ايشان هوش از سر هر صاحب ذوقي مي‌برد. استاد نزد خطاطان بزرگي همچون هاشم بغدادي و احمد نجفي به تمرين پرداختند تا درانواع خطوط اسلامي استاد مسلم و در خط نسخ و ثلث يگانه و بيهمتا گرديده و در تذهيب و تشعير و جليد و گل و بوته سازي آثار جاودانه‌اي پديد آورده‌اند. گفتني است که حضرت آيت الله سيد مرتضي نجومي به عنوان چهرة ماندگار ايران در عالم هنر هم مورد تقدير قرار گرفته‌اند.
فعاليتهاي انقلاب
استاد در خصوص فعاليتهاي دوران انقلاب چنين نگاشته‌اند: «بعد از بازگشت از نجف اشرف تا شروع انقلاب مقدس اسلامي ديگر مجال نوشتن کتابي يا استنساخي پيدا نشد و به کارهاي معمولي و وظايف مقرره روحانيت مشغول شديم. تا اوان انقلاب اسلامي که جوانان عزيز و سر باخته ، دستگاه تکثير و چاپ اعلاميه‌ها را مخفيانه به منزل ما آوردند، بهطوري که خود آقايان روحانيون محترمي که کاملاً در جريان انقلاب بودند نمي‌دانستند که اعلاميه‌ها کجا تکثير مي‌شود، حتي گاهي جلسه آقايان علما منزل ما بود و در همان وقت جوانان عزيز در زير زمين مشغول تکثير و چاپ اعلاميه‌ها با انشاء اين حقير بودند.»
در کوران درگيريهاي انقلاب در 9 مهر ماه 57 داماد ايشان، جناب آقاي صادق صابونپز در درگيري با عوامل رژيم شاه به شهادت رسيد و به عنوان اولين شهيد انقلاب اسلامي در کرمانشاه تقديم به امام و انقلاب شد.
آثار و تأليفات
در آثار به ثبت رسيده از ايشان مي‌توان به مجموعه عکسي از آثار خطي ايشان، چند رساله ارزشمند با عناويني چون رساله بعد معنوي هنر خط، رساله التصوير و التمثيل، رسالة الغناء، رساله النجاسه ـ الخمر، تفسير سورة مومن، کيمياي هستي، فيض قلم، سحر مبين و رساله‌اي در تعظيم شعائر اسلامي اشاره نمود.
وفات
عالم فرزانه، آيت الله سيد مرتضي نجومي، پس از عمري مجاهدت و تلاش براي اعتلاي کلمه حق در ايران و جهان، صبح دوشنبه، بيست و پنجم آبان ماه 1388 مصادف با بيست و هفتم ذي القعده سال1430 بر اثر بيماري و کسالت در منزل شخصي خود دار فاني را وداع گفت.
از تهران سرشناسان خوشنويسي پايتخت نشين براي سنجش عيار خطّ ايشان راهي کرمانشاه شده بودند. تبحر ايشان در ثلث نويسي بود، صلابت و راست نويسي يکي از ويژگي هاي مهم اين خط است. با دستگاه هاي دقيق و اندازه گيري نگاه کرده بودند. صلابت حرف الفي که ايشان تحرير کرده بود بي نظير بود و اندکي لرزش در اين حروف ديده نمي شد. آن موقع سنشان بالاي شصت بود ...
اول امسال تماس گرفته بود با يکي از مسئولان شهرداري کرمانشاه، گفته بود امسال سال آخر من است، امسال من مي‌ميرم. اگر وقت داري بيا با هم بگرديم جايي براي قبرم پيدا کنم. باغ فردوس کنار مزار شهداي کرمانشاه را انتخاب کرد. جايي که الآن دفن است دستچين خودش بود از ميان قبور...
گفته بود آن مهر و سجاده‌اي را که در مسجد سال‌ها بر آن نماز خواندم با من در قبر بگذاريد، آن را از مال شخصي خريداري کرده‌ام.
هنگام مرگ مادرم هم يک مشت خاک از پايين پاي او جمع کردم، روي چشم هايم بگذاريد و مرا دفن کنيد ...
ماهنامه موعود شماره 107