21 مهر 1387 / 12 شوال 1429 / 12 اکتبر 2008

1) 21مهرماه سال 1347هجري شمسي: استاد حسين بهزاد از استادان برجسته هنرمينياتور بدرود حيات گفت. بهزاد در18سالگي پس از چند سال شاگردي نزد پدرش و ديگراستادان، بطورمستقل كارخود را آغاز كرد. اما بتدريج با تغييرات و ابداعاتي كه درمينياتور پديد آورد خود هنرمندي صاحب سبك دراين زمينه شد. استاد بهزاد بي ترديد بزرگترين و پرآوازه ترين مينياتوريست معاصرايران بشمارمي رود. زدودن چهره هاي قالبي مغولي ازمينياتور ايران، جايگزيني صورتها و چهره هايي با ساختار ايراني، رعايت دروي و نزديكي بصورت قياسي و ابداع تصاويري با رنگ سفيد برزمينه سياه، استفاده آزاد از رنگ و انعكاس حالات روحي و دروني چهره ها ازجمله نوآوريهاي استاد بهزاد در هنرمينياتور ايران محسوب مي شوند. استاد حسين بهزاد شاعررنگها بود و با رنگ، شادي مي آفريد و غم و اندوه را القا مي كرد. «تابلوي شاهنامه فردوسي دربرگيرنده 49مجلس فردوسي و ايوان مداين» ازآثارارزشمند استاد حسين بهزاد بشمارمي روند.

2) 21مهرماه سال1359هجري شمسي: درپي صدورفرمان امام خميني(ره) شوراي عالي دفاع جمهوري اسلامي ايران اداره امورجنگ تحميلي را برعهده گرفت. دربخشي ازدستورحضرت امام دراين باره آمده بود كه « اين شورا موظف است كه تمام قواي مسلح را هماهنگ نمايد و هيچ گروه يا شخصي تخلف از اوامرشوراي مذكورننمايد». فرمان رهبرفقيد انقلاب اسلامي مبني برهماهنگي دراين شورا و واگذاري اداره امورجنگ به آن، تغييرات عميقي درجبهه هاي جنگ به سود جمهوري اسلامي ايران ايجاد كرد.

3) 12شوال سال1322هجري قمري: ميرزا نورالله بن عبدالله متخلص به عمّان و مشهور به عمّان ساماني ازعارفان بنام دوران قاجار درسامان درگذشت و درواديُ السلام نجف بخاك سپرده شد. عمّان ساماني ازنوابغ كم نظيرادب فارسي و شاعري توانا، زبردست و بديهه سرا بود كه دربيان تشبيهات و تلميحات ادبي بسيارتوانمند بود. ازاين رو وي را ازگنجينه‎هاي ادب فارسي و ازبزرگان بنام شيعه برشمرده‎اند. ازاين شاعر نامدار ديوان مفصلي مشتمل برقصائد، غزليات و قطعات شعرموجود است كه بارها به زيورطبع آراسته شده است. اين كتاب ارزشمند، گنجينةُ الاسراراست كه درآن، شاعرتصاويري ازخلقت جهان و ظهور عشق و امانت الهي را ارائه مي‎دهد و دربيان واقعه عاشورا صحنه‎هاي بي‎نظير و عرفان كربلا را به شكلي شيوا و دلنشين به نظم كشيده است.

4) 12شوال سال384هجري قمري: « ابراهيم بن هلال صابي» ازبزرگان ادبا و شعراي قرن چهارم هجري قمري بدرود حيات گفت. كنيه او ابواسحاق و زادگاهش بغداد بود. اين اديب عرب درفنون شعري بلاغتي خاص داشت و درلغت عرب، كتابت و انشا استاد بود. وي دررياضيات، هيئت، نجوم و هندسه نيزدانش فراوان داشت و درحُسن خط سرآمد عصرخود بشمارمي‎رفت. هلال صابي كتاب تاجُ المَآثِررا بنام عَضُدُالدّوله ديلمي نوشت. صابي كتابي هم درمثلثات نگاشته و رساله‎اي نيزدرجواب سؤالات علماي نجوم و هيئت ازوي بجاي مانده است. شايان توجه است كه هلال صابي نزد سيدرضي، سيد مرتضي و صاحب بن عَبّاد ازاحترامي ويژه برخوردار بود بطوريكه آنان بعد ازوفات وي قصائدي دررَثايش سرودند.

5) 12شوال1030هجري قمري: شيخ بهايي حكيم، فقيه، عارف، منجم و رياضيدان عصرصفوي دراصفهان بدرود حيات گفت. اين شخصيت برجسته اسلامي درشهربعلبك درخانواده‎اي دانش دوست و متقي بدنيا آمد. پدرش ازرهبران و مشايخ نامي قرن دهم هجري بود. شيخ بهايي درسال6 هجري قمري همراه خانواده‎اش به ايران آمد و ضمن مسافرتهاي بسياربه شهرهاي ايران، به تحصيل نيزادامه داد. او درعلوم نجوم و هيئت استاد مسلم زمان بود و درشعر، ادب و تاريخ و مهارتي خاص داشت. همچنين درعلوم و معارف ديني چون فقه و حديث عالمي والامقام بود. شيخ بهايي كتابهاي ارزشمندي درعلوم خود به يادگارگذاشته كه بالغ برصدجلد كتاب و رساله است. وي نخستين كسي بود كه يكدوره فقه غيراستدلالي بصورت رساله عملي به زبان فارسي نوشت و اين اثربنام جامِع عَباسي مشهوراست. ازديگرآثاراين دانشمند بزرگ اسلامي كه وسعت مطالعات و معلومات وي را دررديف توابع جهان قرارداده «جبرو مقابله و حَلُ حروف القرآن» را مي‎توان نام برد.

6) 12اكتبرسال1492ميلادي: كريستف كلمب و همراهانش 33روز بعد ازآغاز حركتشان ازبندر پائولوس اسپانيا پا به خشكي گذاشتند. كلمب و ملوانان او مي پنداشتند كه به هندوستان رسيده اند درحاليكه به جزيره سالوادور درامريكا رسيده بودند بدين ترتيب كريستف كلمب قارّه امريكا را بدون اينكه خود بداند، كشف كرد.

7) 12اكتبرسال1924ميلادي: آناتول فرانس اديب، شاعرو نويسنده فرانسوي درگذشت. آناتول فرانس درپاريس متولد شد و سراسرعمرخود را در راه اعتلاي ادبيات فرهنگ فرانسه صرف كرد. او درسال1931ميلادي جايزه نوبل ادبي را بدست آورد. ازآثارآناتول فرانس «فرشتگان، عصيان و باغ اپيكور» را مي توان نام برد.