فعاليت بدني مي تواند کيفيت زندگي را در تمام سنين براي همگان بهبود بخشد . شيوه زندگي فعال باعث مي شود افراد مسن دوستان جديدي پيدا کنند ، در فعاليت هاي اجتماعي باقي بمانند و با سايرين در تمام سنين مراوده داشته باشند . بهبود انعطاف پذيري ، تعادل و قوام عضلاني به پيشگيري از افتادن که دليل عمده ناتواني در افراد مسن است کمک مي کند . مشخص شده است که شيوع بيماريهاي مغزي در افرادي که از نظر بدني فعال هستند کمتر است . فعاليت بدني مي تواند کمک شاياني به درمان برخي اختلالات فکري مثل افسردگي بنمايد . جلسات ورزشي برنامه ريزي شده مطابق با سطح تناسب بدني هر فرد يا پياده روي ساده مي تواند فرصت ، يافتن دوستان جديد و اتصال با جامعه و کاهش احساس تنهايي و محروميت اجتماعي را به فرد بدهد . فعاليت بدني مي تواند خود اتکايي و اطمينان به خود را که معيارهايي مبنايي در سلامت روح است افزايش دهد . از فوايد فعاليت بدني مي توان حتي در سنين بالا نيز استفاده برد . با آنکه فعال بودن از سنين پائين از بسياري بيماريها جلوگيري مي کند ، تحرک و فعاليت منظم در سنين بالا نيز به کاهش درد و ناتواني مرتبط با بيماريهاي نظير آرتريت ، استئوپروز و فشارخون بالا کمک مي کند .
آيا فعاليت بدني فقط براي کشورهاي صنعتي لازم است و کشورهاي در حال توسعه مشکلات ديگري دارند که بايد به آن برسند ؟
عدم فعاليت بدني علت زمينه اي عمده اي براي مرگ و مير ، بيماري و ناتواني هاست .
اطلاعات اوليه اي که از تحقيقات WHO (سازمان بهداشت جهاني ) در زمينه عوامل خطر ساز وجود دارد حاکي از اين است که عدم فعاليت ، يا زندگي بي تحرک ، يکي از 10 علت اصلي مرگ و مير ناتواني در کل جهان است . در کشورهاي مختلف بين 60% تا 85% از بالغين تحرک کافي براي بهبود سلامتي شان ندارند . زندگي بي تحرک باعث افزايش تمام علل مرگ و مير مي شود ، خطر بيماريهاي قلب و عروق، ديابت و چاقي را دو برابر مي کند و مشخصاً باعث افزايش خطر سرطان روده ، فشارخون بالا ، استئوپروز ، افسردگي و اضطراب مي شود . در شهرهايي که به سرعت رشد مي کنند در کشورهاي در حال توسعه شلوغي ، فقر ، جذابيت ، ترافيک ، کيفيت بد هوا ، فقدان پارک ، پياده رو ، ورزش و تفريحات و ساير مکانهاي سالم ، فعاليت بدني را به انتخابي دشوار مبدل مي سازد . براي مثال در سائوپائولوي برزيل 70% مردم بي تحرک هستند . حتي در مناطق روستايي کشورهاي در حال توسعه ، تفريحات غير فعال مثل تماشاي تلويزيون در حال افزايش است . نتيجه اين تغييرات در زندگي افزايش ميزان چاقي ، ديابت و بيماريهاي قلبي و عروقي است . کشورهاي داراي درآمد پائين يا متوسط تحت فشار زيادي از اين ها و ساير بيماريهاي غير واگير قرار دارند 77% کل مرگ و مير ها به وسيله بيماريهاي غير واگير در کشورهاي در حال توسعه اتفاق مي افتد . اين بيماريها در حال افزايش هستند و اثر فزاينده اي در سيستم هاي مراقبت بهداشتي ، منابع و اقتصاد در کشورهاي جهان مي گذراند . کشورها در حال تلاش براي مقابله با اثرات بيماريهاي عفوني همزمان با افزايش فشار بيماريهاي غير واگير روي جامعه و سيستم هاي بهداشتي هستند . فعاليت بدني به علاوه رژيم غذايي سالم و عدم مصرف سيگار به عنوان راهي موثر و با صرفه و مناسب براي ترفيع بهداشت عمومي در کشورهاي با درآمد کم يا متوسط مي باشد .

پندارهاي غلط در مورد فعاليت بدني

1- داشتن فعاليت بدني هزينه بالايي دارد . نياز به وسيله ، کفش و لباس مخصوص دارد .
گاهي بايد هزينه پرداخت تا ورزش کرد . فعاليت بدني را مي توان هر جا و بدون هيچ وسيله اي انجام داد . جا به جا نمودن لوازم ، چوب ، کتاب ها و کودکان به عنوان فعاليت بدني تکميلي معادل بالا رفتن از پله ها مي باشند . پياده روي به عنوان فعاليتي که بيشتر از هم انجام مي شود و بيش از همه توصيه نيز مي شود کاملاً بي نياز از اين موارد است . بيشتر مناطق شهري داراي پارک ، آب نما يا پياده روهايي ايده آل براي پياده روي ، دويدن يا ورزش و بازي هستند . نيازي نيست براي اين کارها به باشگاه ، استخر يا ساير مکان هاي ورزشي مراجعه کرد .
2- سرم خيلي شلوغ است . فعاليت بدني وقت زيادي مي برد .
حداقل 30دقيقه فعاليت بدني متوسط در هر روز براي بهبود و حفظ سلامتي توصيه مي شود . البته اين به معناي قطع فعاليت بدني پس از نيم ساعت نمي باشد . بيشتر فعاليت ها را مي توانيد با کارهاي روزمره مثل محل کار ، مدرسه ، خانه يا بازي و تفريح ممزوج کنيد . بيشتر فعاليت ها را مي توانيد با امور روزانه خود انجام دهيد :10 دقيقه پياده روي سريع،3باردر روزيا20 دقيقه درابتداي صبح و10 دقيقه در طول روز. حتي اگر مشغله شما زياد باشد باز هم مي توانيد 30 دقيقه فعاليت در روز را به برنامه هايتان اضافه کنيد .
3- کودکان طبيعتاً داراي تحرک بالايي هستند و به ندرت يک جا مي نشينند . نيازي به صرف وقت و انرژي براي آموختن چيزهايي در مورد فعاليت بدني به آنها نيست . به اندازه کافي فعال هستند . مطالعات اخير در مورد کودکان سراسر جهان نشان داده که آنها در مناطق شهري فقير در حال غيرفعال شدنند . وقت و منابع مصروف براي آموختن ورزش به آنها قطع مي شود و بازيهاي کامپيوتري تلويزيون جاي تفريحات فعال آنان را مي گيرد . تخمين زده که در بسياري از کشورهاي چه توسعه يافته و در حال توسعه بيش از 3/2 جوانان از تحرک بدني ناکافي برخوردارند . فعاليت بدني ناکافي در کودکان مي تواند عواقب طولاني مدتي روي سلامتي به جاي بگذارد . فعاليت بدني منظم باعث فوايد جسمي ، روحي و اجتماعي بسياري براي جوانان مي شود . فعال بودن به صورت بالقوه باعث کمک به جوانان و کودکان در داشتن استخوانها ، عضلات و مفاصل سالم مي شود . وزن بدن را تنظيم کرده و چربي را کاهش مي دهد و عملکرد موثر قلب و شش ها را فراهم مي کند . بازي ، ورزش و ساير فعاليتهاي بدني اين فرصت را به جوانان مي دهد که ابراز وجود کنند ، خودشان را باور کنند و موفقيت و همکاري جمعي را تجربه کنند . همچنين اينها کمک مي کنند تا از اضطراب و افسردگي پيشگيري شود . انجام ورزش و فعاليت هاي بدني هدايت شده و منظم مي تواند پذيرش ساير رفتارهاي بهداشتي نظير پرهيز از سيگار ، الکل و مواد مخدر و رفتارهاي خشن را تسريع کند . الگوهاي فعاليت بدني که در کودکي ودوران بلوغي کسب مي شوند بيشتر در طول زندگي باقي مي مانند و پايه اي براي زندگي فعال و سالم هستند .

فوايد فعاليت بدني

فوايد فعاليت بدني منظم براي سلامت بسيار است . حداقل 30 دقيقه فعاليت بدني متوسط ، مثلا" پياده روي سريع ، براي بدست آوردن بسياري از اين اثرات کافي است . اگر چه ، با افزايش سطح فعاليت ، فوايد آن نيز افزايش مي يابد .

فعاليت بدني منظم :

خطر مرگ و مير قبل از بلوغ را کاهش مي دهد . خطر مرگ و مير ناشي از بيماري قلبي يا سکته مغزي را کاهش مي دهد که مسؤول يک سوم تمام مرگ ها هستند . خطر ايجاد بيماري قلبي يا سرطان روده ها را تا 50% کاهش مي دهد . خطر ابتلاي به ديابت نوع 2 را 50% کاهش مي دهد . کمک مي کند تا احتمال ابتلاي به فشار خون بالا را که يک پنجم جمعيت بالغ دنيا را گرفتار کرده کاهش يابد . به پيشگيري يا کاهش استئوپروز کمک مي کند ، خطر شکستگي لگن را تا 50% در زنان کاهش مي دهد . خطر ايجاد دردهاي ناحيه کمر را کاهش مي دهد . باعث ترفيع سلامت روحي و رواني مي شود . اضطراب ، استرس و احساس افسردگي و تنهايي را کاهش مي دهد . کمک مي کند تا از عادات خطرناک مثل مصرف سيگار ، الکل و سوء استفاده از مواد مخدر و رژيم غذايي بد و خشونت مخصوصا" در کودکان و نوجوانان جلوگيري شود . کمک مي کند تا وزن بدن را تنظيم کرده و خطر چاقي را 50% نسبت به افرادي بي تحرک کاهش مي دهد . کمک مي کند تا استخوانها ، عضلات و مفاصل سالمي داشته باشيم و افراد دچار حالات ناتوان کننده مزمن را از نظر قدرتي تقويت مي کند . مي تواند به درمان حالت هاي دردناک مثل کمردرد و زانو درد کمک کند . همه ما ميدانيم که فعاليت بدني – مثل پياده روي ، دوچرخه سواري و بازيهاي مختلف باعث مي شود شما احساس خوبي داشته باشيد ولي فعاليت بدني منظم فوايد بسيار ديگري نيز دارد . اين کار نه تنها باعث بهبود و حفظ سلامت مي شود ، بلکه اثرات مفيد اقتصادي و اجتماعي خود را دارد . فعاليت بدني منظم به کشورها و اقتصاد کمک مي کند تا هزينه هاي مراقبت هاي بهداشتي کاهش يابد ، توليد افزايش يابد ، مدارس بهتر شوند ، غيبت از محل کار و تعويض شغل کمتر شود و مشارکت در ورزش و تفريحات سالم افزايش يابد . در بسياري کشورها ، هزينه هاي بهداشتي به علت نبود فعاليت بدني و چاقي بالاست .

زنان و فعاليت بدني

فعاليت بدني منظم و عادات غذايي خوب مي تواند سلامت زنان را ارتقا داده و از بسياري بيماريها و حالاتي که علت عمده مرگ و مير و ناتواني زنان جهان است پيشگيري کند . فعاليت بدني منظم به پيشگيري از بيماريهاي قلبي عروقي کمک مي کند . اين بيماريها که شامل بيماري قلبي ، فشار خون بالا و سکته مغزي مي باشند ، باعث يک سوم مرگ و مير زنان در سراسر جهان هستند . بيماريهاي قلبي عروقي باعث نيمي از مرگ هاي زنان بالاي 50سال در کشورهاي در حال توسعه هستند . توام بودن فعاليت بدني منظم و تغذيه کافي اصلي ترين و اثرگذارترين راه تنظيم چاقي خفيف تا متوسط و حفظ وزن ايده آل در زنان است . ديابت 70 ميليون زن را در سراسر جهان مبتلا کرده است . اين ميزان در سال 2025به 2 برابر افزايش مي يابد . ديابت علاوه بر بيماريهاي قلبي عروقي مي تواند به کوري ، آسيب عصبي ، نارسائي کليه ، زخم پاي ديابتي و قطع پا منجر شود . تحقيق جديدي نشان داده است حتي فعاليت بدني منظم و اندک و تغيير رژيم غذايي مي تواند از نيمي از موارد ديابت غير وابسته به انسولين جلوگيري کند . فعاليت بدني مي تواند تا حد زيادي به پيشگيري و درمات استئوپروز کمک کند . استئوپروز بيماري خاصي است که در آن استخوانها شکننده شده و در مقابل شکستن مقاومت ضعيفي از خود نشان مي دهند . زنان مخصوصا" در دوران يائسگي در معرض خطر ابتلاي بالاتري نسبت به اين بيماري هستند . فعاليتهايي که در آن وزن بدن را تحمل مي کنيم مثل پياده روي ، آهسته دويدن براي بلوغ طبيعي استخوان بندي در دوران کودکي و نوجواني لازم هستند و باعث کاهش از دست رفتن استخوان مي شوند . همچنين قدرت عضلاني و تعادل را بهبود مي بخشند و خطر افتادن را کاهش داده و به همين خاطر ازخطر شکستگي مي کاهند.فعاليت بدني منظم کمک مي کند تا استرس ، اضطراب و افسردگي و تنهايي کاهش يابد ، اين مخصوصا" در زنان مهم است چون ميزان افسردگي زنان نسبت به مردان چه در کشورهاي توسعه يافته و در حال توسعه دو برابر است . فعاليت بدني به عزت نفس ، اعتماد و اطمينان و بهبود مناسبات اجتماعي و وضعيت رواني کمک مي کند . اگر چه فوايد بهداشتي و اجتماعي فعاليت هاي بدني بايد زنان را در مشارکت اين گونه فعاليت ها تشويق کند ، اما نبايد از اين حقيقت که در مناطق بومي و روستايي و حاشيه شهر که درآمد اندکي دارند زنان ممکن است نياز به تعادل بهتري از اعمال حمايتي مثل تغذيه کافي ، ابتکار براي درآمدزايي ، توصيه هايي متناسب با وضعيت فرهنگي خاصي خودشان داشته باشند . آرتريت ( التهاب مفاصل ) علت مهمي براي محدوديت فعاليت در افراد بالغ و مسن است . فعاليت بدني راهي عمده براي تنظيم و کنترل تورم و درد مفاصل در آرتريت است و بنابراين نتيجه آن در بهبود فعاليت روزانه خوب است .

سياست هاي مرتبط با فعاليت بدني

يکي از مهمترين چالش هاي پيشگيري از بيماريهاي غيرواگير و تشويق انجام فعاليت بدني و ساير انتخابهاي مربوط به نحوه زندگي سالم ، ايجاد ارتباط بين اهميت فعاليت کنوني و منافع آينده است . عليرغم اين حقيقت که پيشگيري عمده ترين عامل در کسب سلامت است ، در قرن گذشته ، بيشتر مطالعات بهداشتي نشان داده است که کمتر از 5 درصد منابع خرج پيشگيري مي شود . پيشگيري و اقدامات تشويقي بهداشتي بندرت براي سياستگذاران يک اولويت بوده است . اگر چه ، بيشتر در مرحله سياست بوده تا مراقبت هاي بهداشتي پزشکي ، که تصميمات در مورد پيشگيري گرفته شده است . بنابراين ، مهم است که هدايت به سمت اشخاصي حرکت کند تا به سياستگذاران نيز برسد . عدم فعاليت بدني فقط در مورد رفتارهاي شخصي نيست . شلوغي ، جنايت ، ترافيک ، کيفيت بد هوا ، فقدان پارک ، امکانات ورزشي و تفريحي و پياده رو ، فعاليت بدني را به انتخابي مشکل براي بسياري افراد تبديل کرده است . بنابراين چالش پيشگيري همان قدر که براي مردم مطرح است به مسؤوليت پذيري دولت ها نيز بستگي دارد . بخش بهداشت بايد نقش رهبري در تصميم گيري هاي سياستگذاري را به عهده بگيرد . :
دفاع از منافع بهداشتي ، اجتماعي و اقتصادي فعاليت بدني را بر اساس برنامه هاي ملي بر مبناي مدارک و شواهد تأمين کنند . شبکه هاي عملکردي با ساير بخش هاي مربوطه به فعاليت بدني را بنا بگذارند .سياست هاي عمومي با مشارکت چند بخش را تدوين کنند . قاعده مند نمودن وضع قوانين را به عهده بگيرند . تدوين و آماده ساختن مشاغل بهداشتي ، مخصوصا" در زمينه مشاوره فعاليت بدني و برنامه ريزي .
سازماندهي برنامه هاي خاص فعاليت بدن در خدمات بهداشتي
تشويق به انجام فعاليت هاي بدني در جامعه و خانواده
تامين سرمايه گذاريهاي داراي بازده و جهت دهي منابع براي فعاليت بدني
مشارکت در برنامه هاي جهاني در زمينه فعاليت بدني
بخش ورزش مي تواند به طرق زير از اين امر حمايت کند
تقويت برنامه هاي فعاليت بدني و ورزش براي همه ، حرکتي که بوسيله کميته بين المللي المپيک حمايت مي شود و در جهت نيل به هدف ايده آل المپيک است که اعلام کرده ورزش جزو حقوق انساني است و براي تمام بشر فارغ از جنس ، نژاد و طبقه اجتماعي مي باشد .
استفاده عمومي از امکانات محلي ورزشي را ساده و راحت نمايد .
اختصاص قسمتي از مؤسسات ورزشي براي تشويق امر فعاليت بدني
آموزش در مورد فوايد فعاليت بدني در برنامه هاي آموزشي بخش ورزش
تشويق به انجام فعاليت بدني و ورزش همگاني در رخدادهاي ورزشي حرفه اي ، آماتور و آموزشگاهي
سازماندهي رخدادهاي فعاليت بدني در جامعه
سياستگذاران مي توانند در عرصه تحصيلات و فرهنگ به موارد ذيل توجه کنند :
تقويت سياست هاي ملي مربوط به آموزش هاي تربيت بدني ، فعاليت هاي بدني و ورزش براي همگان در مدارس
تدوين برنامه هاي آموزشهاي تربيت بدني کافي بوسيله آموزگاران ورزيده در برنامه تحصيلي مدارس
احداث زمين هاي ورزشي و تامين امکانات تربيت بدني بر پايه نيازهاي مدارس
فراهم سازي بستر استفاده عمومي از امکانات ورزشي مدارس
افزايش فعاليت بدني در برنامه هاي فرهنگي و تفريحي
تصميم گيري ها در حوزه رسانه ها و اطلاع رساني مي تواند به روشهاي ذيل در تشويق فعاليت بدني نقش داشته باشد .
نشر و گسترش پيامها و اطلاعات در مورد فوايد فعاليت بدني
سازماندهي برنامه هاي و تبليغات رسانه اي منظم براي تشويق افراد به فعاليت بدني
آماده سازي روزنامه نگاران ( مثل روزنامه نگاران ورزشي ، بهداشتي و علمي ) براي نگارش مطالب در مورد فعاليت بدني
انتخابهاي سياستگذاري جوامع شهري بايد شامل موارد ذيل باشد:
برنامه ريزي براي ساخت پياده رو و مسيرهاي دوچرخه سواري به مقدار کافي
قرار دادن فضاهاي باز ، پارک و امکانات براي فعاليت بدني
حمايت شهردار و ساير مقامات محلي از موارد فوق
بخش حمل و نقل ميتواند :
تلاشهاي انجام شده در مورد کاهش سرعت ترافيک شهري را تقويت کند
از فعاليت هايي که در مورد پاک بودن اتوموبيل ها مي شود و باعث پاکي هوا مي گردد حمايت کند .
فعاليت هاي دولت هاي محلي و شهرداريها بايد روي موارد ذيل متمرکز باشد :
ايجاد قانون و سياستگذاريهاي محلي براي حمايت از فعاليت بدني
تعيين فضاهاي داخلي و بيروني ايمن براي فعاليت بدني من جمله ورزش ها و بازيها
سازماندهي برنامه هايي براي جامعه
حمايت از بنيادهاي مربوط به فعاليت بدني که بوسيله بخش ها و عاملين مختلف پايه گذاري مي شوند .
تقويت سياست هاي ملي عمومي بوسيله اقدامات محلي در جهت حمايت از فعاليتهاي بدني
تصميم گيريهاي اقتصادي و مالي بايد بر اين موارد متمرکز باشد :
نگاه جدي به سلامت ، منافع اقتصادي و اجتماعي فعاليت بدني
در نظر گرفتن معيارهاي مرتبط براي مشخص نمودن منابع مربوط به بخش هاي مختلف
تشويق بخشهاي عمومي و خصوصي براي سرمايه گذاري در فعاليت بدني
حمايت از برنامه اي مربوط به فعاليت بدني
تأسيس مراکز از طريق افزايش ماليات بر مواردي چون ( سيگار ، الکل ، نوشيدني ها و غيره ) در
جهت فعاليت بدني و ساير برنامه هاي بهداشتي
مدارس موقعيت بي نظيري براي فراهم کردن زمان ، امکانات و راهنمائي هاي مربوط به فعاليت بدني براي جوانان دارند . مدارس داراي مسؤوليت براي افزودن تمام وجوه رشد و بلوغ کودکان و نوجوانان هستند . در بيشتر کشورها ، از طريق برنامه هاي تربيت بدني ، مدارس تنها فرصت قاعده مند براي نوجوانان در مشارکت و آموختن در مورد فعاليت بدني مي باشند . مشارکت کافي در بازي ، ورزش ها و ساير فعاليت هاي بدني چه در مدرسه و چه در وقت آزاد ، براي نمو و بلوغ هر فرد جواني ضروري است . دستيابي به مکانها ، فرصت ها و زمان مطمئن و ارائه نمونه هاي خوب از والدين و معلمان از اين موارد مي باشند .

فعاليت بدني و جوانان

فعاليت بدني منظم براي جوانان فوايد جسمي ، روحي و اجتماعي مهمي از نظر بهداشت و سلامت به همراه دارد . تمرين هاي منظم فعاليت بدني به کودکان و نوجوانان کمک مي کند تا استخوانها ، عضلات و مفاصل سالمي داشته باشند . وزن بدنشان تنظيم شود و چربي آنها کم شود و فعاليت قلب و ريه ها مؤثر باشند . اين امر در ايجاد هماهنگي حرکت مشارکت نموده و به پيشگيري و تنظيم اضطراب و افسردگي کمک مي کند . بازيها ، ورزش ها و ساير انواع فعاليت بدني به نوجوانان اين فرصت را مي دهد که خودباوري و اتکاء به نفس داشته باشند ، موفقيت و مشارکت و اتحاد جمعي را احساس کنند. اين اثرات مثبت همچنين به کاهش مضرات و خطرات ايجاد شده بوسيله روش هاي زندگي مصرفي ، رقابتي ، پر از استرس و بي تحرک که در جوانان امروزي بسيار شايع است کمک مي کند . مشغول بودن با فعاليت بدني هدايت شده مي تواند باعث پرورش ساير رفتارهاي بهداشتي مثل پرهيز از سيگار ، الکل و مواد مخدر و رفتارهاي خشونت بار گردد پرورنده تغذيه مناسب ، استراحت کافي و فعاليت هاي مطمئن و بهتر باشد .
برخي تحقيقات نشان داده که در طول دوران بلوغ ، هر چه بيشتر در فعاليت بدني شريک باشند ، کمتر به مصرف سيگار روي مي آورند . همچنين کودکاني که فعاليت بدني بيشتري داشته اند نتايج تحصيلي بالاتري نشان داده اند . بازيهاي گروهي باعث تعامل اجتماعي مثبت شده و ظهور مهارت هاي اجتماعي در نوجوانان را تسهيل مي کنند . الگوهاي فعاليت بدني که در دوران کودکي و بلوغ کسب مي شوند بيشتر در طول زندگي هر فرد باقي مي مانند بنابراين باعث فراهم آمدن پايه اي فعال و سالم در زندگي مي شوند . برعکس ، عادات غير سالم – مثل زندگي بي تحرک ، تغذيه نامناسب و سوء مصرف مواد ، که در دوران جواني بوجود بيايند در دوران بزرگسالي نيز معمولاٌ امتداد مي يابند . فعاليت بدني در جوانان در کشورهاي مختلف دنيا کاهش يافته است و اين مخصوصا" در مناطق فقير نشين شهري ديده مي شود . تخمين زده مي شود کمتر از يک سوم جوانان داراي فعاليت کافي براي سلامت و شادابي حال و آينده شان هستند . تربيت بدني و ساير فعاليت هاي بدني مدارس در حال کاهش است . تنها کشورهاي اندکي هستند که حداقل 2 ساعت در هفته را اختصاص به ورزش مي دهند . اين وضع ناپسند همچنان ادامه دارد و حتي در برخي مناطق بدتر نيز شده است و کشورهاي بيشتري به اين وضع مبتلا شده اند . اين کاهش عمدتا" مربوط به افزايش شيوه زندگي بي تحرک مي باشد . مثلا" کودکان اندکي هستند که براي رسيدن به مدرسه يا دوچرخه سواري مي کنند و بيشتر وقتشان به تماشاي تلويزيون ، انجام بازيهاي کامپيوتري و استفاده از کامپيوتر مي گذرد . بسياري عوامل هستند که مانع فعاليت بدني منظم در جوانان مي شوند :
• فقدان وقت و محرک
• حمايت و راهنمائي ناکافي بزرگترها
• احساس خجالت و بي لياقتي
• فقدان وسايل و محل هاي ايمن براي فعاليت بدني
• بي اطلاعي از فوايد فعاليت بدني

زندگي بي تحرک : يک مشکل جهاني براي سلامت جامعه

زندگي بي تحرک علت عمده مرگ و مير بيماري و ناتواني مي باشد . حدودا" 2 ميليون مرگ هر سال به علت عدم فعاليت بدني اتفاق مي افتد و يافته هاي اوليه از تحقيق سازمان بهداشت جهاني حاکي از آن است که زندگي بي تحرک يکي از 10 علت عمده مرگ و مير و ناتواني در جهان مي باشد . عدم فعاليت بدني باعث افزايش تمام انواع مرگ و مير ، 2 برابر شدن خطر بيماريهاي قلبي عروقي ، نوع 2 ديابت و چاقي مي شود . همچنين خطر سرطان روده و پستان ، بالا رفتن فشار خون ، اختلالات چربي ، استئوپروز ، افسردگي و اضطراب را افزايش مي دهد . ميزان بي تحرکي در تمام کشورهاي توسعه يافته و در حال توسعه بالاست . در کشورهاي توسعه يافته بيش از نيمي از بالغين به اندازه کافي تحرک ندارند اين مساله درشهرهاي بزرگ کشورهاي توسعه يافته که به سرعت هم رشد مي کنند مشکل عمده تري مي باشد . شلوغي ، فقر ، جنايت ، ترافيک ، آلودگي هوا و فقدان پارک و امکانات ورزشي و تفريحي و پياده رو ، انتخاب فعاليت بدني را مشکل مي کند . براي مثال در سائوپائولو ، حدود70% جمعيت غيرفعال هستند
- حتي در مناطق روستائي کشورهاي در حال توسعه ، وقت گذراني غير فعال ، مثل تماشاي تلويزيون در حال افزايش است . نتيجه آن افزايش ميزان چاقي ، ديابت ، و بيماريهاي قلبي عروقي است . در کل دنيا ، بجز مناطق جنوبي صحراي آفريقا ، بيمرايهاي مزمن جزو علل اصلي مرگ و مير هستند . غذاي غير سالم ، اضافه کالري ، بي تحرکي ، چاقي و ساير بيماريهاي مزمن مربوط به آنها عمده ترين مشکل بهداشتي جامعه در اکثر کشورهاي جهان مي باشند .
- اطلاعات جمع آوري شده در تحقيقات بهداشتي تمام مناطق جهان تقريبا" ثابت مي باشند . نسبت افراد بزرگسال که بي تحرک يا نزديک به آن هستند بين 60% تا 85% متغير است .
- سازمان بهداشتي جهاني اخيرا" مقادير جهاني بيماري ايجاد شده از 22 عامل خطر ساز که شامل بي تحرکي بدني نيز مي شود را مورد ارزيابي قرار داده است . نتايج اين تحقيق در گزارش بهداشت جهاني سال 2002 منتشر خواهد شد . مشخص است که بي تحرکي بدني مشکل بهداشتي عمومي عمده اي مي باشد که تعداد بسياري از مردم را در تمام نقاط جهان مبتلا کرده است . اقدامات مؤثر بهداشت عمومي به صورت فوري براي ترويج انجام فعاليت بدني و بهبود بهداشت عمومي در سراسر نقاط دنيا مورد نياز است .

فعاليت بدني و افراد مسن

براي مردم در تمام سنين ، فعاليت بدني باعث بهبود کيفيت زندگي به طرق مختلف مي شود . فوايد جسمي شامل بهبود و افزايش تعادل ، قدرت ، هماهنگي ، انعطاف پذيري و تحمل مي باشند . فعاليت بدني باعث بهبود بهداشت رواني ، تنظيم حرکتي و عملکرد تشخيصي نيز مي شود . شيوه زندگي فعال باعث مي شود افراد مسن دوستان جديدي پيدا کنند ، در شبکه اجتماع باقي بمانند و با ساير مردم در سنين مختلف تعامل داشته باشند و انعطاف پذيري ، تعادل و قدرت عضلاني را بهبود مي بخشد که مي تواند از افتادن جلوگيري کند که علت عمده ناتواني در افراد مسن مي باشد . مشخص شده که شيوع بيماريهاي روحي و رواني در افرادي که از نظر جسمي فعال هستند کمتر است .از فوايد فعاليت بدني حتي در صورتيکه دير نيز شروع شوند مي توان بهره برد . بيماريهاي شايع سالمندان شامل بيماريهاي قلبي عروقي ، آرتريت ، استئوپروز و فشار خون بالاست . با وجود اينکه فعال بودن از اوان جواني مي تواند از بسياري بيماريها جلوگيري کند ولي فعاليت منظم مي تواند از ناتواني و درد ناشي از بيماريهاي فوق نيز جلوگيري کند . فعاليت بدني مي تواند در درمان بيماريهاي مغزي مثل آلزايمر و افسردگي کمک کننده باشد . جلسات ورزشي سازماندهي شده متناسب با سطح آمادگي فرد ، يا پياده روي ساده مي تواند شانس يافتن دوستان جديد و داشتن ارتباط با جامعه و کاهش احسا س تنهايي روحي و رواني لازم هستند افزايش مي دهد . همانگونه که براي ساير سنين نيز مطرح است ، سالمندان مي توانند با مشارکت در فعاليت هاي بدني از آن لذت ببرند . هر کس با موقعيت يا ناتواني خاص که مي تواند توانايي وي را در فعال بودن تحت تأثير قرار دهد بايد قبل از انجام فعاليت بدني با پزشک مشورت کند . پياده روي شنا ، نرمش و کشش ، باغباني ، رقص ، گردش و دوچرخه سواري بهترين فعاليت براي سالمندان مي باشند . تعداد افرادي که بالاي 60 سال سن دارند تا 20 سال آينده دو برابر مي شود. بيشتر آنها نيز در کشورهاي در حال توسعه خواهند بود . کاهش و به تاخير انداختن ناتواني مربوط به سالمندي يک مساله عمده در بهداشت عمومي است و فعاليت بدني مي تواند نقش مهمي در ايجاد و حفظ سلامت در تمام سنين داشته باشد .
منبع: واحد مرکزي خبر