27 شهريور 1388 / 28 رمضان 1430 / 18 سپتامبر 2009

1) روز جهاني قدس (آخرين جمعه ماه مبارک رمضان)

2) 27شهريورسال 1360هجري شمسي : قواي ظفرمند ارتش جمهوري اسلامي و سپاه پاسداران انقلاب اسلامي عمليات شهيد مدني را در منطقه عملياتي سوسنگرد آغاز كردند. درعمليات شهيد مدني قواي اسلام بيش از2كيلومترمربع پيشروي كردند و ضربات سختي بر ارتش عراق وارد آوردند.

3) انتشار پيام حضرت "امام خميني" به مناسبت وقوع زلزله طبس (1357 ش)
پس از وقوع زلزله شديد طبس در 25 شهريور 1357، رژيم پهلوي در اقدامي رياكارانه، به اين مناسبت عزاي عمومي اعلام كرد. حضرت امام خميني(ره) پس از اين اقدام دستگاه، ضمن صدور پيامي از نجف و ارسال پيام تسليت و همدردي براي بازماندگان حادثه، نقشه دربار را افشا نمودند. ايشان در مورد پيام عزاي عمومي كه از سوي رژيم پهلوي اعلام شده بود گفتند: آنهايي كه هزاران نفر از بهترين فرزندان ما را در روز 17 شهريور 1357 بي‏رحمانه، قتل‏عام كرده‏اند، امروز براي انحراف اذهان، به تعزيه‏سرايي پرداختند و اشك تمساح براي زلزله‏زدگان مي‏ريزند. حضرت امام همچنين در اين پيام از همه مسلمينِ غيرتمند خواستند كه مستقيماً به كمك زلزله‏زدگان بشتابند.

4) ملاقات وزير خارجه آمريكا با "صدام" چند روز قبل از حمله عراق به ايران (1359ش)

5) تأييد تصميم شوراي فرماندهي عراق براي لغو قرارداد 1975 توسط مجمع ملي عراق (1359 ش)

6) عمليات كوچك ظفر 1 در استان دهوك عراق توسط سپاه (1366 ش)
عمليات ظفر 1 در تاريخ 27 شهريور 1366 در عمق دويست كيلومتري خاك عراق در استان دهوك و سليمانيه عراق با هدف انهدام مراكز نظامي رژيم بعثي عراق به اجرا درآمد. رزمندگان تحت امر قرارگاه رمضان، با حمله به شهرهاي اين منطقه، موفق به آزادسازي آن‏ها شده و نيروهاي دشمن را منهدم ساختند. رزمندگان در ادامه، 60 پايگاه دشمن را به آتش كشيدند و پس از آن، منطقه‏اي به وسعت 30 كيلومتر مربع را تحت كنترل خود درآوردند. رزمندگان اسلام در شب دوم عمليات، مرحله دوم حمله را با يورش به قرارگاه‏ها، پل‏ها و محل‏هاي استقرار دشمن در عمق 200 كيلومتري خاك عراق آغاز كردند و ضربات سنگيني به دشمن وارد نمودند. در اين حال نيروهاي بعثي براي بازپس‏گيري مناطق از كف داده، با پشتيباني تعداد زيادي تانك، هواپيما، هلي‏كوپتر و بهره‏گيري از نيروهاي ويژه وارد عمل شدند كه با مقابله شديد رزمندگان اسلام، تعداد زيادي كشته و زخمي و اسير بر جاي گذاشتند. در اين عمليات علاوه بر انهدام ده‏ها دستگاه تانك و نفربر و تعدادي خورو و انواع سلاح سبك و نيمه سنگين و چندين انبار مهمات، تعداد هزار نفر از نيروهاي دشمن كشته و زخمي و پانصد تن ديگر به اسارت قواي اسلام درآمدند.

7) درگذشت شاعر معاصر، استاد "محمدحسين بهجت تبريزي" معروف به "شهريار" (1367ش)
بهجت تبريزي متخلص به شهريار در سال 1285 ش در خانواده‏اي اهل ادب در تبريز به دنيا آمد. ايام كودكي او با جنبش آزادي‏خواهان مشروطه به رهبري ستارخان و باقرخان همراه بود. وي در كودكي با قرآن و ديوان حافظ آشنا شد و پس از تحصيل مقدمات حوزوي، به تهران رفت و وارد مدرسه دارالفنون گرديد. شهريار سپس وارد مدرسه طب شد، ولي در پي يك جريان عاطفي و پس از 5 سال تحصيل، بدون اخذ مدرك دكتري، تهران و دانشكده را ترك گفت و در خراسان وارد خدمت دولتي گرديد. او در نيشابور به ديدار كمال‏الملك، نقاش مشهور رفت و شعري درباره وي سرود. شهريار از آن پس مدتي در تهران سكونت داشت و از سال 1319 ش در تبريز اقامت گزيد. وي همزمان با اوج‏گيري نهضت اسلامي، با زبان شعر، انقلاب اسلامي را همراهي كرد. شهريار، به عنوان يكي از مشهورترين غزل‏سرايان معاصر، معروفِ خاص و عام است. او غزل‏هاي دلنشينِ بسياري سروده كه يادگار نخستين عشق آتشين اوست. عشق عرفاني نيز در اشعار شهريار مقام والايي دارد و بر بيشتر شعرهاي او سايه افكنده است. كليات اشعار شهريار متجاوز از پانزده هزار بيت از قصيده و غزل و مثنوي و قطعه است كه در سه مجلد به چاپ رسيده است. بسياري از خاطرات تلخ و شيرين از دوره‏هاي گوناگون زندگي، در اشعار شهريار منعكس است و با خواندن آن‏ها مي‏توان گوشه‏هايي از زندگي شاعر را از نظر گذراند. شهريار بي‏گمان در شاعري، استعدادي درخشان دارد كه در سراسر اشعار او، روحي حساس و شاعرانه، موج زنان بر بال تخيلي پوينده و آفريننده در پرواز است. او به تجدد و نوآوري در شعر گرايش محسوسي داشت و اشعاري كه براي نيما يوشيج و به ياد او سروده، حكايت از اين موضوع دارد. شهريار در سال 1367 در مراسم مجتمع هنر و ادبيات دفاع مقدس به دريافت لوح دست خط زرين حضرت امام، ديپلم افتخار و سكه يادبود مجتمع به عنوان برگزيده شعر، نائل آمد. اين شاعر شهير سرانجام در بيست و هفتم شهريور 1367ش در سن 82 سالگي در تهران درگذشت و در مقبرةالشعراي تبريز به خاك سپرده شد. براي پاسداشت مقام ادبي استاد محمدحسين شهريار و نكوداشت اين شاعر پرآوازه، سالروز درگذشت وي برابر با بيست و هفتم شهريور، به عنوان روز شعر و ادب فارسي نامگذاري شده است.

8) روز شعر و ادب فارسي (روز بزرگداشت استاد سيدمحمد حسين شهريار)

9) 28رمضان سال272هجري قمري: ابومعشر بلخي پرآوازه ترين منجّم جهان اسلام درقرن سوم هجري درگذشت. بلخي توسط يعقوب بن اسحاق كندي به حساب و هندسه علاقمند شد و او مدتي بعد به نجوم روي آورد. ابومعشربلخي درنجوم شهرت و دانش بسياركسب كرد و مدتي رئيس منجّمان دارُ الخلافه معتز خليفه عباسي بود. بلخي علاقه فراواني به دانش و خرد ايرانيان داشت. او معتقد بود ايرانيان درجهان انديشه و دانش برديگراقوام برتري دارند. بلخي كوشيده است تا با ياري گرفتن ازسنتهاي ايراني، هندي، يوناني و با استفاده ازفلسفه سرياني درستي احكام نجوم و كاربرد آن را درسحربه اثبات رساند. «اَلمَدخَلُ الكَبير في عِلمِ اَحكامِ النّجوم و اصلُ الاُصول» ازآثار ابومعشر بلخي بشمار مي روند.

10) درگذشت سيد محمدتقي موسوي اصفهاني صاحب مکيال المکارم (1348 هق)

11) 18سپتامبرسال 1797ميلادي : نخستين بار جسد يكي ازجانوران غول آساي قرون گذشته بدست آمد. اين جسد را « لياخوف» قزاق روسي دريخ هاي سيبري كشف كرد. جسد بدست آمده متعلق به فيل هاي عظيم الجثه اي بود كه ميليونها سال قبل برروي كره زمين مي زيستند و به ماموت مشهور بودند. شايان توجه است كه جسد ماموت بدست آمده در ميان يخ هاي سيبري مدفون شده و كاملا سالم مانده بود.

12) 18سپتامبرسال 1834ميلادي: « گوتليپ دايملر» از مخترعان و مهندسان برجسته آلماني متولّد شد. دايملر از مخترعان مشهور قرن 19ميلادي بشمارمي رود. اوازنوجواني به امور صنعتي علاقه فراوان داشت و به تدريج كه بزرگترشد جدي ترازپيش به مطالعه و تحقيق درامورفني و صنعتي پرداخت. دايملر اختراعات متعدد كرده است اما مهمترين آنها موتورسيكلت است كه درتاريخ اختراعات بنام اوثبت شده است .

13) تولد "ساموئل جانسون" منتقد و نويسنده مشهور انگليسي (1709م)
ساموئل جانسون معروف به دكتر جانسون، منتقد، نويسنده و مقاله نويس معروف انگليسي در هجدهم سپتامبر سال 1709م در ليچ‏فيلد انگلستان به دنيا آمد. پايه آموزش او در كتاب‏فروشي پدرش گذارده شد و پس از اتمام تحصيلات در زادگاهش به آكسفورد رفت اما به سبب فقر و نياز مالي، دنباله تحصيل را رها كرد و به وسيله نشر مقاله‏هاي آموزشي و رياست مدرسه‏اي خصوصي امرار معاش نمود. جانسون در 28 سالگي به لندن رفت و با تهيه مقاله‏هاي سياسي و نقد ادبي و گزارش پارلماني و نيز انتشار اشعار هجوآميز شناخته شد. وي پس از آن به عنوان نثرنويس ممتاز به جامعه معرفي گشت و از سال 1747م طرح فرهنگ‏نامه عظيم و معروف خود را آغاز كرد. از اين به بعد به كار مداوم پرداخت و در طي كوششي هفت ساله، فرهنگ زبان انگليسي را در دو جلد منتشر نمود. اين اثر نفوذ عميقي به دست آورد و مبناي تحقيق تاريخي زبان انگليسي قرار گرفت. فرهنگ زبان انگليسي، فرهنگ‏نامه‏اي بود براي پيرايش و جداسازي زبان انگليسي از اصطلاحات بيگانه و منزه ساختن آن از نظر صرف و نحو زبان. جانسون ضمن اين كارْ منظومه طولاني بيهودگي اميال انسان كه آميخته با بدبيني مداوم شاعر بود را به چاپ رساند. او هم‏چنين با نگارش كتاب هشت جلدي نقدي بر شكسپير، اديب شهير هم وطنش، استادي خود در هنر نقد را بر همه آشكار كرد. در همين زمان، جانسون صورت ديگري از نبوغ خود را ظاهر ساخت و رمان فلسفي شاهزاده حبشي را در دو جلد انتشار داد. پس از آن، جانسون كه به وسيله فرهنگ‏نامه‏اش در محيط ادب كشور معروف شده بود، با انتشار اين رمان به شهرت جهاني رسيد و كتابش بلافاصله به زبان‏هاي مختلف ترجمه شد. نويسنده در اين اثر داستانيِ هجوآميز، پوچي آرزوهاي بشر و عدم امكان دسترسي به خوشبختي در اين دنياي ناقص را نشان مي‏دهد. در رمان شاهزاده حبشي مكالمه‏ها از رواني بسيار برخوردار است و جانسون با درايت خويش توانسته است مسائل معنوي و انديشه‏هاي اروپايى را با مسائل كشوري دور و نامأنوس بياميزد. پيروزي اين اثر، تنها به آن زمان، محدود نشد و هنوز اين كتاب از بهترين نمونه‏هاي نثر در زبان انگليسي به شمار مي‏آيد. اثر ديگر جانسون، زندگي شاعران انگليسي است كه در آن شرح حال 52 شاعر از قرن هفدهم و هجدهم مورد نقد و بررسي قرار گرفته است. اين كتاب سندي استثنايى درباره تاريخ انديشه‏ها و ذوق و سليقه و ادبيات يك عصر به شمار مي‏رود. در اين دوره، جانسون زندگي فعالانه‏اي را در اجتماع پيش گرفت كه مانند آثارش حائز اهميت بود. وي يك انجمن ادبي تأسيس كرد و در آن با همكارانش زمينه بحث‏هاي سودمند ادبي را فراهم آورد. با آنكه فعاليت‏هاي ادبي جانسون در زمينه‏هاي مختلف و متنوع بود، با اين حال، معاصرانش او را فيلسوف مي‏شناختند. وي شخصاً از فيلسوفان نفرت داشت و القابي تند براي آنان مي‏نهاد. فلسفه خود وي، چنانكه در منظومه بيهودگي اميال انسان يا پوچي آرزوهاي بشر مطرح شده است، سردِ هجاآميز زندگي است. به نظر او زندگي رنجي است مداوم كه مردمْ آن را تنها به واسطه لذت‏ها و شادي‏هاي اتفاقي‏اش تحمل مي‏كنند. ستيزه وي عليه فقر و بيماري نيز كه شجاعتِ الهام‏بخش و تماشايى او را در برابر درد نشان مي‏دهد، تتمه نانوشته‏اي بر فلسفه او است. گرچه جانسون از نظر ظاهري، ناقص و داراي حركات نامنظم و نامتعادل بود، با اين همه فردي محبوب و شخصيتي منحصر به فرد به شمار مي‏رفت. وي چهره‏اي ممتاز در ادبيات نيمه دوم قرن هجدهم ميلادي بوده و در واقع بر محيط ادبي عصر خود، فرمان‏روايي داشته است. جانسون در سراسر زندگي، در جستجوي برقراري تعادلي ميان عقل و مذهب بود. وي بياني پرقدرت و آميخته با طنز و در عين حال خردمندانه و سرشار از معرفت و ادراك جهاني داشت. ساموئل جانسون سرانجام در نوزدهم فوريه 1784م در 75 سالگي درگشت.

14) درگذشت "لئونارْدْ اولِر" رياضي‏دان برجسته سوئيسي (1783م)
لئونارْدْ اولِر رياضي‏دان برجسته سوئيسي در پانزدهم آوريل 1707م در شهر بال سوئيس به دنيا آمد. پدر لئوناردْ كشيش بود و تمايل داشت كه پسرش نيز در اين رشته تحصيل كند. اما لئونارد شيفته رياضي بود و پس از مدتي در اين رشته به تحصيل در دانشگاه بال پرداخت. شهرت اولر از 19 سالگي شروع شد زيرا در اين سن بود كه آكادمي پاريس، حل مسئله‏اي درباره ساختمان دكل كشتي را به مسابقه گذاشته بود و مقاله اولر در اين‏باره، مقام دوم را احراز كرد. وي در سال‏هاي بعد به روسيه و آلمان رفت و با تصدي آكادمي علوم آلمان، اين مركز علمي را از نو احيا نمود و حيثيت و اعتبارش را تجديد كرد. اولر يكي از پركارترين و پراثرترين دانشمندان زمان بود. تعداد رسالات و جزوه‏هايى كه در مباحث رياضي نوشته، آن قدر زياد است كه حتي امروزه موفق به چاپ دوره كامل آثار او نشده‏اند. كار او در فيزيك و بسياري از زمينه‏هاي مهندسي، مورد استفاده فراوان قرار گرفته است و كمك‏هاي مهمّي به سيستم عددنويسي رياضي كرده است. او استعداد خود را در تجزيه و تحليل مسائل نجومي به ويژه چگونگي حركت زمين، خورشيد و ماه، تحت جاذبه مغناطيسي به كار گرفت و به عنوان تنها دانشمند قرن هجدهم، تئوري حركت موجي نور را، به اثبات رساند. كمك‏هاي اولر به حساب متغيّرها و تئوري اعداد پيچيده، پايه تمامي پيشرفت‏هاي بعدي در آن زمينه‏ها گرديد و انديشه پربار او، نقطه شروع كشفيات رياضي دانشمندان ديگري را فراهم آورد. سهم اولر در علم مهندسي و رياضي بسيار عظيم است و دست‏آوردهاي علمي وي، راهگشاي مسائل متعددي در زمان او و آينده بود. لئونارد اولر در اواخر عمر بر اثرتحقيقات مستمر، نابينا شد، با اين حال از كار علمي دست نكشيد و سرانجام در 18 سپتامبر 1783م هنگامي كه مشغول محاسبه مسير سياره اورانوس بود، ناگهان با گفتن كلمه "من مُردم" در 76 سالگي در سن‏پترزْبورْگْ روسيه درگذشت.

15) تولد "ژان فوكو" فيزيك‏دان معروف فرانسوي (1819م)
ژان برنارد لئون فوكو، فيزيك‏دان فرانسوي در هجدهم سپتامبر 1819م در پاريس به دنيا آمد. وي تحصيلات ابتدايى خود را نزد معلم خصوصي آموخت و سپس براي تحصيل علم پزشكي، وارد دانشكده طب پاريس شد. اما به دليل علاقه فراوان به رشته‏هاي علمي، به سمت فيزيك گرايش پيدا كرد. فوكو در بين معاصرين خود شخصيت عجيبي داشت، چرا كه تنها با مطالعات و آزمايش‏هاي خستگي‏ناپذير خود، مدارج ترقي علمي را پيمود و بدون استفاده از استاد، خود به استادي رسيد. وي به زودي دريافت كه در فيزيك تجربه كافي ندارد با اين حال به مطالعه رياضيات پرداخت و دامنه دانش و اطلاعات علمي‏اش را توسعه داد. فوكو شيوه‏هاي جالبي براي اندازه‏گيري سرعت نور به كار برد. اما به علت عدم دقت كافي در آزمايش و نقص دستگاه‏هاي فني، به نتيجه درستي نرسيد. فوكو اصل مهمي را در فيزيك بنياد نهاد و ثابت كرد كه سرعت نور در آب، كمتر از هواست. اين نظريه به او كمك كرد تا به دانشمندان بفهماند كه نور برخلاف آن‏چه تصور مي‏رود، ذره‏اي نيست و از امواج نورانيِ انرژي‏دار تشكيل شده است. فوكو درباره رابطه بين انرژي مكانيكي گرما و انرژي مكانيكي و مغناطيس، مطالعات ارزنده‏اي انجام داد. او با كشف جريان‏هاي گردابي، معروف به جريان‏هاي فوكو، كه با چرخش در يك حلقه مسي در ميدان مغناطيسي نيرومند به وجود مي‏آيد، باني يكي از مسائل فيزيك جديد گرديد. فوكو هم‏چنين ثابت كرد كه زمين به دور محور خود مي‏چرخد. وي در ادامه، ساختمان قطب‏نما را تكميل كرد و با اين ابتكار، جهت‏يابي قطب‏نما با تغيير جهت كشتي در دريا تغيير نمي‏كند و از ميدان‏هاي مغناطيسي تاثير نمي‏پذيرد. ژان لئون فوكو سرانجام در سال 1868م در 49 سالگي درگذشت.

16) ورود قواي انگليسي به خاك سوريه در پايان جنگ جهاني اول (1918م)

17) به تصوير درآمدن اولين فيلم كارتوني و ايجاد پديده نوين هنر هفتم (1928م)

18) اشغال سرزمين منچوري در كشور چين توسط ارتش ژاپن (1931م)
اشغال سرزمين منچوري در چين در هجدهم سپتامبر 1931م توسط ارتش ژاپن سرآغاز دومين جنگ چين و ژاپن بود. ژاپني‏ها، چندي پس از تصرف منچوري كه بيش از يك ميليون كيلومتر مربع مساحت دارد، حكومت وابسته "منچكو" را بر سر كار آوردند. تا سال‏هاي اوليه جنگ جهاني دوم، قسمت‏هاي وسيعي از شرق و جنوب چين، در اشغال ارتش ژاپن باقي ماند. در جريان جنگ جهاني دوم، چين در جنگ با ژاپن از حمايت متفقين برخوردار شد و در پي شكست كامل ژاپن در اين جنگ در سال 1945، نيروهاي ژاپني، چين را به طور كامل تخليه كردند.

19) شروع به كار اولين ساعت "هسته‏اي" جهان در نيويورك (1957م)
پس از هفت سال تلاش و كوشش شبانه‏روزي توسط جمع زيادي از برجسته‏ترين ساعت‏سازان روسي، انگليسي و امريكايى، اولين ساعت هسته‏اي جهان، در روز هجدهم سپتامبر 1957م در بندر نيويورك امريكا، در يك آزمايشگاه بزرگ اين شهر ساخته و مشغول كار شد. اين ساعت كه از وجود آن در موارد بسيار دقيق و در آزمايشگاه‏هاي مختلف استفاده مي‏شود در هر سي‏صد سال، تنها پنج ثانيه جلو يا عقب خواهد رفت.

20) روز ملي "شيلي"
كشور جمهوري شيلي با 756/626 كيلومتر مربع مساحت در جنوب قاره امريكاي جنوبي و در همسايگي آرژانتين، بوليوي و پرو واقع شده است. جمعيت شيلي بيش از 15 ميليون نفر است و اكثريت مردم اين كشور مسيحي و عمدتاً كاتوليك مذهبند. بيشتر سكنه شيلي دو رگه سرخ و سفيد هستند و زبان رسمي آنها اسپانيايي است. پايتخت شيلي سانتياگو نام دارد. واحد پول آن پزوي شيلي مي‏باشد. از شهرهاي مهم آن كونسپسيون، وينيادل مار، و والپا رايزو است. پيش‏بيني مي‏شود جمعيت شيلي تا سال 2025م، در حدود 20 ميليون نفر خواهد بود. شيلي از قرن شانزدهم ميلادي به تصرف استعمار اسپانيا درآمد و به صورت يك مستعمره كشاورزي گرديد و نه مستعمره معدني. در اين دوران شيلي در شمار قلمرو نايب السلطنه اسپانيا در پرو واقع گرديد. شيلي در سال 1788م تا حدودي از پرو مستقل شد. در هجدهم سپتامبر 1810م، شوراي دولتي شيلي، مسئله استقلال اين كشور را مطرح نمود. با اين حال مبارزات مردمي بر ضد استعمار اسپانيا ادامه يافت تا اين كه در 12 فوريه سال 1818م شيلي به استقلال كامل رسيد و نوع حكومت خود را جمهوري اعلام نمود.

/س