چه کسي مي‌تواند ادعا کند که تا به‌حال عصباني نشده است؟ همه ما بعضي اوقات را به ياد مي‌آوريم که از کوره در رفته‌ايم و سر عزيزترين کسانمان هم داد کشيده‌ايم يا حرفي زده‌ايم که بعدا از آن پشيمان شده‌ايم.
روان‌شناسان معتقدند عصبانيت، واکنش طبيعي همه ما در مقابل مسائل ناخوشايند است. اين مسائل مي‌تواند ناشي از درگيري با همکاران در محيط کار، درگيري با مشکلات همسر و فرزندان، خانواده، دوست و آشنا و... باشد . گاهي هم مي‌تواند به دليل مشغول بودن ذهنمان، بدون آنکه کسي ما را آزرده باشد، اتفاق بيفتد .
در همه اين حالت‌ها پس از برطرف شدن مشکل يا مشکلات، عصبانيت ما هم از بين مي‌رود همچنين کمي مدارا و هم‌فکري با همسرمان براي رفع عصبانيت او کافي است. اما هيچ فکر کرده‌ايد که اگر همسري داريد که بي‌دليل از کوره درمي‌رود، بايد چه برخوردي با او داشته باشيد؟
در مواردي عصبانيت به رفتار شاخصي در همسرمان تبديل مي‌شود و او هميشه بدون وجود مشکلي، عصباني است. در اين شرايط، هرچند نمي‌توانيم او را بيمار رواني بدانيم اما بي‌شک او نياز به کمک و درمان دارد چون به بيماري «عصبانيت پايدار» مبتلا است. اينجا ديگر با يک مشکل اندکي پيچيده‌تر مواجهيد .
وقتي کسي عصبانيت يا تنش پايدار دارد که بدون هيچ علت خاصي در بيشتر اوقات عصباني است و اين عصبانيت را با ناآرامي، داد زدن، بهانه‌گيري، فحاشي، پرتاب کردن اشيا، خودزني، قهر، اوقات تلخي و... نشان مي‌دهد .
در حالي که در عصبانيت عادي، علتي براي بروز عصبانيت وجود دارد اما در عصبانيت پايدار اغلب دليلي براي عصبانيت وجود ندارد. مهم‌تر آنکه اين رفتار تهاجمي هر لحظه، حتي در شادترين لحظه‌هاي زندگي نيز ممکن است بروز کند !
2 نکته کليدي
بي‌ترديد زندگي با فردي که دائما عصبي و پرخاشگر است، کار ساده‌اي نيست چرا که اين زندگي همواره با استرس و هيجان، کلافگي، ترس و ناامني همراه است. غير قابل پيش‌بيني بودن عصبانيت شريک زندگي‌مان بيش از هر چيز آزاردهنده است چون نمي‌دانيم که کي و کجا عصباني خواهد شد .
بنابراين براي رهايي از اين اضطراب و مدارا کردن با او بايد اين 2 نکته را همواره به ياد بسپاريم :
شريک زندگي ما بيمار است و رفتارهاي يک بيمار هيچ‌گاه قابل پيش‌بيني نيست. اما براي درمان او بايد سريعا اقدام کنيم .
با او جر و بحث نکنيم و تحمل کنيم تا عصبانيت او فروکش کند. پرهيز از هرگونه مجادله به‌ويژه در جمع، بهترين راهکار است .
درمان اين درد
اشاره کرديم که اين رفتار دليلي جز بيماري ندارد. درمان اين بيماري، نياز به کمک و مشاوره يک کارشناس دارد اما مراحل اوليه آن بايد از خانه و به‌خصوص از خود ما شروع شود. راه‌هاي زير در اين‌باره کمک خواهد کرد .
حفظ آرامش
ترديدي نيست که عصبي شدن هيچ مشکلي را برطرف نخواهد کرد. آرام باشيم تا بتوانيم روند بهبودي او را تسريع کنيم .
يک راه مناسب اين است که هنگام عصبانيت همسرمان با فکر کردن به مسائل مختلف، حواس خود را پرت کنيم تا با او وارد بحث نشويم زيرا با آرامش بيشتر مسائل حل مي‌شوند .
مشکل طرف مقابل را درک کنيم
اگر باور کنيم که همسر ما بيمار است و اين رفتار او از روي لجبازي يا بي‌احترامي به ما نيست، مي‌توانيم براي درمان، او را بهتر همراهي کنيم .
گوش کنيم
زماني که همسرمان درباره مشکلش صحبت مي‌کند، بايد به‌دقت به حرف‌هاي او گوش کنيم. از ميان حرف‌هاي او مي‌توانيم به مشکلات، درگيري‌هاي روحي - رواني، حساسيت‌‌ها، حالت‌هاي عصبي و زمان و نحوه بروز حمله‌هاي عصبي او پي ببريم. به اين ترتيب، به او بهتر کمک خواهيم کرد .
ريشه‌يابي کنيم
روان‌شناسان عقيده دارند بروز اين حالت‌هاي عصبي به‌دليل پريشاني‌ها و اضطراب‌هاي نهفته است . بنابراين بايد با گوش‌کردن به صحبت‌هاي همسرمان او را در پيدا‌کردن ريشه‌هاي اين رفتار نامناسب کمک کنيم. اين رفتارها مي‌تواند نشان‌دهنده سپري‌کردن کودکي يا نوجواني پراضطراب باشد .
ترس و اضطراب را پنهان نکنيم
اگر همسرمان از ترس و اضطراب ناشي از رفتارهايش با ما صحبت کرد، بدون سرزنش با او همراه شويم و درباره اضطراب خودمان هم با او حرف بزنيم. به او بگوييم که زماني که او عصبي و پرخاشجو مي‌شود، مي‌ترسيم. با صحبت کردن درباره احساس‌هاي ناخوشايند مشترک، مي‌توان به راه‌هاي بهتري براي درمان دست يافت .
مدارا کنيم
همسرمان را متوجه کنيم که ما و فرزندان‌مان با او مدارا مي‌کنيم. درباره تاثير نامطلوب اين رفتارها بر فرزندان و زندگي مشترک‌مان با او صحبت کنيم. اما اين صحبت‌ها نبايد رنگ گله‌گذاري به‌خود بگيرد چون به نتيجه مورد نظر نمي‌رسيم. فقط بايد از او درخواست کنيم تا در رفتارهايش تجديد نظر کند .
اميد بدهيم
اگر مي‌بينيم همسرمان براي بهبودي تلاش مي‌کند، به او اميد بدهيم. درباره تغيير رفتار او صحبت کنيم تا متوجه شود که تلاش او از نظر ما پنهان نمانده است .
بي‌ترديد، او تلاش‌اش را چند برابر خواهد کرد. اميد دادن و تشويق کردن 2 نيروي قدرتمند براي تلاش و تغيير هستند .
از عبارت‌هاي خاص استفاده کنيم
به اين معني که هنگامي که همسرمان آرام است و تلاش مي‌کند تا درباره راه‌هاي رفع مشکلش با ما صحبت کند، از برخي عبارت‌هاي کليدي استفاده کنيم .
مثلا «تو مرا فراموش کرده‌اي و به خودت بيش از من اهميت مي‌دهي» و يا «اضطراب و نگراني مرا نمي‌بيني و متوجه نيستي که در جمع چقدر مضطرب هستم » يا «تو فرزندان‌مان را فراموش کرده‌اي، آنها به محبت تو و آرامش نياز دارند». اين عبارت‌هاي خاص در ذهن همسرمان نقش مي‌بندد و هنگامي که قصد تکرار رفتارش را دارد، به ياد اين صحبت‌ها مي‌افتد .
روان‌شناسان اسم اين عبارت‌ها را «ضربه ذهني» گذاشته‌اند و عقيده دارند اين صحبت‌ها مثل ضربه کارسازي مانع از تکرار رفتارهاي نامناسب همسرمان مي‌شود .
اعتماد به نفس داشته باشيم
با وجودي که حفظ اعتماد به نفس زماني که همسرمان در ميان جمع عصباني مي‌شود، کار ساده‌اي نيست اما با تسلط بر نفس مي‌توان شرايط را کنترل کرد . بايد با آرامش خودمان، به او براي فرو خوردن خشمش کمک کنيم .
برنامه‌ريزي بلندمدت
ترديدي نيست که درمان همسرمان مدتي طول مي‌کشد. اما اگر از ابتدا زمان مشخصي را براي درمان همسرمان در نظر بگيريم و فقط به رسيدن به آن زمان فکر کنيم، تلاشمان نتيجه‌اي نخواهد داشت .
بايد تا برطرف‌شدن مشکل، بدون کلافگي و خستگي با او همراه بشويم . فراموش نکنيم يک بيماري ريشه‌دار، هيچ‌وقت به‌سرعت درمان نمي‌شود و نياز به گذر زمان و تلاش دارد .
مشاور و روان‌شناس
براي درمان حتما بايد از مشاور و روان‌شناس کمک گرفت. از اينکه ديگران ما را «رواني » بدانند نترسيم زيرا، مهم‌ترين مسئله درمان ماست. بهتر است خانواده‌ها، دوستان و آشنايان و... از مراجعه ما به روان‌شناس بي‌اطلاع باشند تا بدون نگراني فقط به درمان بينديشيم. اين بيماري نيز مانند هر بيماري ديگري درمان مي‌شود اما به کمي تلاش و توجه نياز دارد .
منبع: همشهري آنلاين
معرفي سايت مرتبط با اين مقاله