بي خوابي کودکان در شب، ممکن است دلايل بسياري داشته باشد، طبيعتا راه حل هاي بي شماري نيز براي مقابله با آنها وجود دارند.
فرستادن کودک به اتاق خواب و تنظيم ساعت خواب او در سنين پيش از دبستان، تجربه نسبتا سختي براي والدين است. رابين گودمن (Robin Goodman) روانشناس کودکان در اين
زمينه نکاتي را جهت دستيابي به يک روش مناسب در کودکان 3 تا 5 سال پيشنهاد کرده است که در ادامه مي خوانيد.
ساعت خواب ثابت براي کودکتان در نظر بگيريد
- ساعت خواب کودکان بايد ثابت باشد، يک ساعت خاص را در نظر بگيريد، اولين بار کودک خود را در آن ساعت روانه تختخواب نماييد و شب هاي ديگر، حتي تعطيلات آخر هفته آن ساعت را معيار فرا رسيدن زمان خواب کودکتان قرار دهيد. براي بيدار شدن از خواب نيز همين رويه را ادامه دهيد. توجه داشته باشيد هر قدر کودکتان زودتر از خواب بر خيزد بهتر است، زيرا شب زودتر خسته مي شود و در ساعت مقرر به آساني به خواب مي رود.
- نوع فعاليت کودک در طول روز، بر خواب شب او تاثير مستقيم دارد، کودکان و نوجوانان در صورتي که در هواي آزاد قرار بگيرند و فعاليت هاي فيزيکي انجام دهند، بسيار راحت تر به خواب مي روند. بنابراين سعي کنيد تا حد امکان در برنامه روزانه کودکتان فعاليت هاي فيزيکي را نيز بگنجانيد.
- بهترين زمان براي خوابيدن کودک را در نظر داشته باشيد، به تدريج با نزديک شدن به ساعت مورد نظر، کودک احساس خواب آلودگي کرده و براي به خواب رفتن کاملا آماده مي گردد.
- ويژگي هاي فردي کودکتان را بشناسيد، مهم اين نيست که کودکان را وادار کنيم تعداد ساعت مشخصي بخوابند، بلکه نکته مهم تر اين است که کودک در آن زمان به خواب عميق فرو رفته و به استراحت بپردازد.
- در نظر داشته باشيد که پس از فرا رسيدن ساعت خواب کودک، بد نيست او را براي مدتي تنها بگذاريد تا در آرامش به خواب رود. لزومي ندارد والدين تا به خواب رفتن کامل کودک در کنار او باشند. هر کودک نياز به يادگرفتن اين نکته دارد که چگونه بايد به تنهايي بخوابد.
روشي مناسب را به کار گيريد
- در برخي از کودکان شما مي توانيد به سادگي با گفتن اين جمله که “پانزده دقيقه بيشتر به وقت خواب باقي نمانده، وقت آماده شدن براي رفتن به رختخواب است” کودکتان را روانه اتاق خواب نماييد.
- مراحل مختلفي را براي دستيابي به روش مناسب دنبال کنيد، براي مثال کارهاي زير را درنظر بگيريد: پس از حمام گرفتن، کودک يک کتاب داستان را انتخاب مي کند، پدر يا مادر بر روي صندلي هميشگي مي نشيند. در پايان، ماجرا با بوسيدن و در آغوش گرفتن کودک و خاموش کردن چراغ اتاق پايان مي يابد.
- اين کار را ادامه دهيد، استفاده از يک روش ثابت منجر به تغيير عادت کودک مي شود. خوابيدن نيز عادتي است که کودک بايد آن را بياموزد و با تکرار اين کار در خوابيدن مهارت پيدا مي کند.
- دقت داشته باشيد که هيچگاه يک روش ثابت در کودکان مختلف به يک نتيجه واحد نمي انجامد، هر کودکي روش خاصي نياز دارد. والدين بايد با شناخت کامل کودک خود، طريقه مناسب را بيابند. اگر يک روش جواب نداد، آن را تغيير دهيد.
مکان مناسب خواب کودک را فراهم کنيد
- بهترين روش اين است که از قرار دادن وسايل الکترونيک مانند کامپيوتر، تلويزيون يا بازي هاي ويديويي در اتاق خواب کودک اجتناب کنيد.
- قبل از خواب اجازه ندهيد کودکتان خوراکي هاي محرکي که مانع خواب او مي شوند مانند شکلات و امثال آن را مصرف کند، بهتر است از ديدن فيلم ترسناک و تحرک بيش از اندازه کودک پيش از خواب نيز بپرهيزيد.
- اتاق خواب کودک را از اسباب بازي پر نکنيد.
- به خواسته هاي کودکتان در اين مورد توجه کنيد و آنها را رعايت کنيد. برخي کودکان چراغ خواب دوست دارند، برخي ترجيح مي دهند درب اتاق نيمه باز بماند يا حتي شخصيت کارتوني يا عروسک مورد علاقه شان را با خود به رختخواب ببرند.
از عادات بد اجتناب کنيد
- هيچگاه به تختخواب رفتن و خوابيدن را به عنوان تنبيه در مورد کودک به کار نگيريد. در مواقع لزوم استفاده از جمله ” خوب … ديگر کافي است، وقت خواب فرا رسيده ” بسيار مناسب تر از جملات تهديد آميزي چون : “اگر بلافاصله دست از اين کار برنداري، مجبور مي شوي به تختخواب بروي ” خواهد بود.
- از به خواب رفتن در تختخواب کودکتان بپرهيزيد، زيرا ممکن است او نيمه شب به ناگهان از خواب برخيزد و با ديدن شما در کنار خود هراسان شود.
- هيچگاه کودک را تشويق نکنيد در تختخواب شما بخوابد زيرا ممکن است اين کار براي او عادت شود. به جز در موارد استثنايي که کودک با مشکلي مانند بيماري، تب و يا کابوس هاي شبانه روبرو شده، به او تلقين کنيد که بهترين و راحت ترين جا براي خوابيدن تختخواب خودش است. به طور کلي هر کودک بايد ياد بگيرد چگونه در تختخواب خودش بخوابد.
اگر کودک نيمه هاي شب از خواب پريد
- با ملايمت با او رفتار کنيد، اعتماد به نفس لازم براي به خواب رفتن مجدد را به کودک بدهيد. برخي مواقع اطمينان دادن به کودک آسان ترين و تنها چاره کار است.
- در چنين مواقعي از صحبت کردن و بحث دوري کنيد، اگر کودک خواب بدي ديده، هرگز در آن حالت از او نخواهيد خوابش را تعريف کند و مطلقا وارد جزئيات نشويد.
- هيچگاه مراحل انجام شده براي خواب کودکتان را تکرار نکنيد، مثلا مجددا کتاب داستان براي او نخوانيد، بلکه خيلي راحت با قضيه برخورد کنيد و به کودک تلقين کنيد که قادر است به آرامي ادامه خوابش را دنبال کند.
- صبح ها کودک را به دليل خوابيدن در اتاق خودش تشويق کنيد و به او جايزه بدهيد. اين کار به سرعت تاثير مي گذارد و براي پايان روز تدارک مناسبي است.
اگر مشکل به روش هاي فوق حل نشد، چه بايد کرد؟
- بي خوابي کودکان در شب، ممکن است دلايل بسياري داشته باشد، طبيعتا راه حل هاي بي شماري نيز براي مقابله با آنها وجود دارند. ممکن است شما نياز داشته باشيد در مورد بي خوابي کودکتان با يک پزشک متخصص کودکان مشورت کنيد.
- اگر کابوس هاي شبانه، ترس و نگراني به هنگام خواب در کودکتان ادامه پيدا کرد، بهتر است ريشه اين ترس را بيابيد. ممکن است اين احساس کودک از مشکلاتي در مدرسه، يک مشکل روحي و يا مشکلات خانوادگي ناشي شده باشد.
- اگر مدت زمان خواب کودکتان بيش از حد طولاني يا بيش از انداره کوتاه است، اين موضوع را جدي بگيريد و دليل آنرا پي گيري نماييد. ممکن است منشاء اين قضيه مشکلات روحي و رواني کودک باشد.
معرفي سايت مرتبط با اين مقاله