لِگُو معمولاً از جنس پلاستيک ساخته مي‏شود. ساختمان اجزاي لگو به طريقي است که از متصل کردن قطعات به يکديگر شکل مورد نظر به دست مي‏آيد. لگو معمولاً در اندازه‏ها و فرمهاي گوناگون ساخته مي‏شود. در اين بازي، کودک معمولاً بايد دقايق بسياري را صرف ساختن شي‏ء مورد نظر کند. البته اهميت اين بازي در اين است که يادگيري کودک هيچ وقت جنبه تکراري و خسته‏کننده پيدا نمي‏کند و به وسيله قطعات لگو مي‏توان اشکال مختلف و جديد درست کرد. قطعات آن به سهولت روي هم سوار مي‏شوند و به آساني شکل مي‏گيرند، به همين دليل مورد توجه و علاقه کودکان بوده و مي‏توانند هر روز چيز جديدي بسازند و از آن لذت ببرند.(1)

نحوه ارائه لگو به کودک

با توجه به سن کودک قطعات مناسب را در اختيار وي قرار مي‏دهيم هرچه سن کودک کمتر باشد بايستي قطعات محدودتر و اندازه آن بزرگتر باشد. در سن دو سالگي به دليل اينکه انگشتان و مچ دست کودک مهارت چنداني ندارد اين وسايل بايد بزرگ باشد تا کودک خسته و مأيوس نشود. ابتدا کودک را با رنگ لگو آشنا مي‏کنيم؛ مثلاً از او مي‏خواهيم قطعات سفيد، قرمز، آبي را جدا کند، قطعات هم‏شکل را جدا کند و کنار بگذارد و ستونهايي از قطعات هم‏رنگ يا هم‏شکل بسازد. طريقه استفاده از هر قطعه را به کودک ياد مي‏دهيم، سپس قطعات بزرگتر مثل در، پنجره، چرخ ماشين، نرده و ... را به وي داده و طرز کار و چگونگي استفاده را به وي مي‏آموزيم، سپس کودک را آزاد مي‏گذاريم به بازي دلخواه خود ادامه دهد. زماني که کودک مشغول ساختن چيزي است از او سؤالاتي در باره ساخته‏اش مي‏کنيم؛ مثلاً کودکي که قطار ساخته است از او مي‏پرسيم انواع قطارها را نام ببرد، قطار با ماشين چه تفاوتي دارد، قطار براي سوخت چه چيزي مصرف مي‏کند و ... در بعضي موارد کودک پيشرفتي را نشان نمي‏دهد و قطعات را بدون هدف روي هم مي‏گذارد در اين حالت مي‏توان به طور غير مستقيم به وي ايده داد تا جايي که خود قادر به بازي شود.

اهداف و فوايد لگوها

* سبب رشد و هماهنگي مهارتهاي بدني و ارتباطات فضايي مي‏شود. * به هنگام بازي تصورات و تخيلات کودک تحريک مي‏شود.(2) * موجب پرورش عضلات ظريف انگشتان و مچ دست مي‏شود. * مفاهيمي مانند «جلو»، «عقب»، «زير»، «روي»، «داخل»، «خارج» مي‏تواند با استفاده از يک تصوير نمايشي و خانه‏اي ساخته شده با لگوها به کودکان آموزش داده شود. دستورات ساده‏اي مانند «عروسک يا سرباز را در جلوي خانه بگذار» يا «آنها را پشت خانه قرار بده» کودک را به يادگيري اين مفاهيم برمي‏انگيزاند.(3) * پرورش قدرت بيان و داستان‏سازي: وقتي کودک شروع به ساختن مي‏کند، داستان‏سازي مي‏کند، لغات جديد ياد مي‏گيرد، جمله‏سازي مي‏کند و در نتيجه قدرت بيانش پرورش مي‏يابد.(4) * کودک با لگوها چيزي مي‏سازد، آن را مشاهده مي‏کند و هر زماني که دوست داشت آن را بدون ترس و واهمه خراب مي‏کند، چون کودک در ساختن و خراب کردن آزادي عمل دارد احساس خستگي نمي‏کند. * اشکال هندسي را مي‏تواند با بعضي از لگوها بسازد و از اين طريق پي به مفاهيم هندسي مي‏برد. * چون لگوها در رنگهاي مختلف تهيه شده‏اند مي‏تواند کودکان را در شناسايي و آموزش رنگها ياري دهد. * وقتي کودک در اتصال قطعات موفق مي‏شود و چيزي مي‏سازد، احساس غرور و پيروزي مي‏کند که در اعتماد به نفس کودک بسيار مؤثر است. * کودک در نتيجه اتصال قطعات و خراب کردن آن با مفاهيم تجزيه و ترکيب اجسام بيشتر آشنا مي‏شود. * نکته بااهميت در لگو اين است که يادگيري و کار کودک جنبه تکراري و خسته کننده پيدا نمي‏کند و به وسيله مهره‏هاي لگو هر بار مي‏تواند شکل جديدي درست کند. * زمينه تطابق و هماهنگي چشم و دست را فراهم مي‏آورد. * زمينه همکاري و رشد مهارتهاي اجتماعي کودک را گسترش مي‏دهد. * همه کودکان به تناسب سن و هوش مي‏توانند از اين اسباب‏بازي استفاده کنند، کودک باهوش يک ساختمان پيچيده مي‏سازد و کودک با بهره هوشي پايين‏تر ممکن است با قرار دادن چند قطعه لگو بر روي يکديگر برج يا ساختمان ساده بسازد. * کودک دست به خلاقيت و ابتکار مي‏زند و چيزهاي جديد مي‏سازد که در رشد خلاقيت و توانايي‏هاي ذهني او مؤثر است. * به قدرت تفکر منظم و سازماندهي کودک کمک مي‏کند. * اگر کودک به طور ناگهاني پايش را روي لگو بگذارد به راحتي نمي‏شکند و خراب نمي‏شود. * از طريق بازي با لگوها کودک کثيف نمي‏شود و به همين دليل والدين کودکان را به طرف اين گونه بازيها تشويق مي‏کنند.

رعايت نکات ايمني در تهيه لگو

* براي کودکان خردسال (سه سال به پايين) لگوهايي با قطعات بزرگ خريداري شود چون کودک تا سه سالگي اشيا را از طريق دهان آزمايش مي‏کند و ممکن است لگوهايي که کوچک باشد توسط کودک بلعيده شود. * ترکيبات به کار رفته در اسباب‏بازيها به دليل حساسيت مصرف کنندگان بايد از مواد درجه يک و مرغوب باشد. متأسفانه بعضي از اسباب‏بازي‏فروشي‏ها، پلاستيک‏فروشي‏ها، خرازيها، اسباب‏بازي‏هايي (لگوها، عروسک، ماشين و ...) را در معرض فروش گذاشته‏اند که از مواد بازيافتني و کهنه مي‏باشد که احتمال انتقال بعضي از بيماريها توسط اين اسباب‏بازيها زياد است. رنگهايي که در ساخت لگوها استفاده مي‏شود بهتر است زير نظر وزارت بهداشت و درمان و آموزش پزشکي کشور باشد چون ثابت شده است که رنگهاي شيميايي در درازمدت عوارض خطرناکي همچون ناراحتي‏هاي کبدي، تنفسي و مسموميتهاي خطرناک را در پي خواهند داشت.

پي نوشت:

1 ـ ترکمان، منوچهر، مقدم، مصطفي، بازيهاي آموزشي، ص39.
2 ـ احمدوند، محمدعلي، روان‏شناسي بازي، ص117.
3 ـ سينگر، وروتي، رونسن، تريسي.آ، مقدمه‏اي بر پياژه کودک چگونه فکر مي‏کند، ص129.
4 ـ طباطباني‏نيا، سيدمهدي، اسباب‏بازي آموزش و درمان، ص11.

منبع:پيام زن