با تلقين نمودن کودکان به خوبيها، و ترک ملامت و سرزنش زياد و بي مورد، معيارهاي اخلاقي و ارزشهاي الهي ، انساني را مي شود در فرزندان خود تحقق بخشيد، چون کودکان، زود به مرز «باور»، و «اعتقاد» مي رسند، و با تلقين به خوبيها، بسيار آسان مي توان، باورهاي کودک را جهت داد، و او را به سعادت و سلامت کشاند، و بايد باور کند، که مي تواند مؤدب باشد، با سواد شود، دانشمند گردد، بزرگ ترين شخصيت اجتماعي فردا باشد، مثلا وقتي که امام حسن (عليه السلام) و اما حسين (عليه السلام) خدمت پدر مي رسند، که مسابقه ي کشتي نزد پدر بدهند علي عليه السلام فرمود: فرزندان عزيزم شما بايد رهبران آينده ي جامعه ي اسلامي باشيد برو يدو در ( خط نويسي ) مسابقه بدهيد، نه کشتي گيري، اين هدايت علي عليه السلام، تلقين شخصيت و بزرگواري، و علم طلبي است.
و رسول اکرم (صلي الله عليه و آله ) بارها در برخورد با امام حسن (عليه السلام) و امام حسين (عليه السلام) مي فرمود: شما دو برادر از بهترين جوانان بهشت مي باشيد(1) ( الحسن و الحسين سيدا شباب اهل الجنه ...)
و در يکي از روزها که فاطمه زهرا (عليها السلام) دو کودکش را خدمت پدر مي برد و مي فرمايد يا رسول الله (صلي الله عليه و آله) به حسن و حسين من چيزي عطا فرما، رسول خدا (صلي الله عليه و آله) فرمودند. هيبت و سيادت را به حسن (عليه السلام) و شجاعت وجودم را به حسين (عليه السلام) دادم(2).
ما با تلقين مي توانيم، اميدواري، پيروزي، غلبه بر مشکلات، راز داري، اعتماد به نفس، پاکي، شخصيت اجتماعي، انساني، روح ايثار و فداکاري، گذشت و اغماض، راستي و وفاداري، را در کودکان ايجاد کنيم، و با ملامت و سرزنش بيمورد تمام اين معيارهاي ياد شده ممکن است در کودکان سرکوب گردد، قبلا به روايتي از رسول خدا (صلي الله عليه و آله) اشاره کرديم که فرمودند اکرموا اولادکم ... به کودکان خود اکرام و نيک رفتاري کنيد ... و باز فرمودند وظيفه پدر اين است و لا يرهقه و لا يخرق به. ( کودکش را احمق و نادان و ابله و سفيه نخواند) و علي عليه السلام فرمودند الافراط في الملامه يشب نيران اللجاج... ( زياده روي در ملامت و سرزنش کودک. آتش لجاجت را شعله ور مي سازد) (3) و در کلام ديگري فرمودند: لا تکثرن العتاب فانه يورث الضغينه و يدعو الي البغضاء....
( سرزنش و ملامت زياد نکنيد که کينه توزي و دشمني مي آورد) (4)
پي نوشت:
1- بحارالانوار ج 33 ص 264
2- بحارالانوار ج 43 ص 295
3- تحف العقول ص 84
4- ميزان الحکمه ج 1 ص 76
منبع: مسئوليت تربيت