نميخوام لباسمرو عوض کنم؛ همين يکي رو دوست دارم.
مامان کفشهامرو زودتر دربيار.
چرا لباس من اتوکرده نيست؟ مگه من نگفته بودم امروز ميخوام اين بلوزمرو بپوشم؟
واي امان از دست تو، بازم که تيشرتترو پشت و رو پوشيدي.
آخه من چند بار بهت گفتم کفشهاترو درست بپوش! هان؟
يعني اين مشکلات پاياني هم دارند؟ شايد جواب مثبت باشد!
تا به حال دقت کردهايد که گاهي رعايت نکات تربيتي کوچک ميتواند اثراتي دلخواه داشته باشد؛ اثراتي که هم به نفع کودک است و هم به نفع والدين. کودک ميتواند با اعتماد به نفس بهتر، استقلال بيشتر و با احساس مسئوليت قويتر بزرگ شود و البته والدين نيز آرامش بيشتري را تجربه ميكنند و لذت بچهداري را نيز بهتر حس خواهند کرد. وقتي کودک شما بتواند خودش لباسش را بپوشد ، نه تنها مستقل بار خواهد آمد بلکه شما هم وقت بيشتري براي گفتوگو و بازي با او خواهيد داشت.
لباس مناسب بخريد
لباسهايي که براي کودکتان در زير سن 4 سالگي تهيه ميکنيد، بهتر است داراي دکمه، زيپ و کمربند ظريفي نباشد؛ چرا که انگشتان او هنوز توانايي انجام کارهاي ظريف را ندارند و اين موضوع باعث تاخير در استقلال او در اين زمينه ميشود. به همين دليل تلاش کنيد لباسهايي براي او تهيه کنيد که جادکمههاي آن گشاد، سگك و زيپ آن بزرگ و کمربندي چسبي داشته باشد؛ البته يقه گشاد يادتان نرود.
حق انتخاب بدهيد
از 3 سالگي کودک شما بايد اين حق را داشته باشد که لباسي را که ميخواهد بپوشد، خودش انتخاب کند. به عنوان مثال، اگر مهد کودک ميرود، خودش تصميم بگيرد که چه لباسي ميخواهد به تن کند.
البته شايد بسياري از مادران با خواندن اين قسمت بگويند که فقط همين يک دردسر را کم دارند و کافي است اين اجازه را به کودکشان بدهند تا از فردا لباس مهماني را موقع پاركرفتن بپوشد و لباس خواب را زمان رفتن به مهد.
بايد توجه داشت که براي جلوگيري از چنين مسائلي، راهحلهايي نيز وجود دارد؛ راههايي که علاوه بر جلوگيري از وقوع چنين بي نظميهايي، کودک شما را نيز از منافع اين برنامه محروم نميکند.
طبقهبندي درخدمت استقلال
لباسهاي مربوط به هر فعاليتي را در جايي جدا قرار دهيد؛ به عنوان مثال، لباسهاي مهماني در يک کشو، لباسهاي خانه در يک کشو، لباسهاي بيرون رفتن در يک کشو و . . . البته توجه داشته باشيد که اگر تعداد اين گروهها زياد باشد، ميتواند باعث گيج شدن کودکتان شده و احتمال خطاي او را زياد کند؛ پس سعي کنيد تعداد آنها بيشتر از 5 تا نباشد.
انتظار سازنده
هر وقت لازم است کودکتان لباسش را عوض کند، به او بگوييد که فعاليت بعدي چيست تا بداند لباسش را از کدام کشو ميتواند بردارد. به عنوان مثال، به او بگوييد که ميخواهيد براي خريد بيرون برويد و منتظر او ميشويد تا لباسش را عوض کند. البته توجه داشته باشيد که توضيح دادن اينکه چرا لباس مهماني با لباس خواب، خانه يا مهد متفاوت است، ميتواند به موفقيت اين برنامه کمک زيادي بکند.
انتخاب محدود
زماني که ميخواهيد جايي برويد که كودكتان به لباس خاصتري نياز دارد - مثل مجلس ختم - براي به حداقل رساندن احتمال خطا ميتوانيد 2 يا 3 لباس مناسب را جدا کنيد تا از بين آنها انتخاب کند. اما در هر حال سعي کنيد که انتخاب نهايي به عهده خود او باشد. اين کار علاوه بر آنکه اعتماد به نفس او را تقويت ميکند، تمرين خوبي براي استقلال او نيز محسوب ميشود.
رعايت ترتيب
زماني که ميخواهيد لباسهايي را که فرزندتان قرار است آنها را بپوشد برايش کنار بگذاريد، لباسها را به همان ترتيبي که بايد بپوشد از راست به چپ بچينيد. به عنوان مثال، اول زيرپوش، بعد بلوز و در آخر جليقه. اين کار علاوه بر اينکه وابستگي کودک را به شما کم ميکند، تمريني براي چشم او نيز محسوب ميشود؛ حرکت از راست به چپ، درست مانند آنچه در رسمالخط فارسي وجود دارد.
وضعيت آخر
زماني که قرار است فرزندتان لباسي بپوشد، توجه داشته باشيد که وضعيت گذاشتن لباس ميتواند تاثير زيادي بر درست پوشيدن لباس داشته باشد. به اين معني که اگر کودکتان عادت دارد براي پوشيدن شلوار روي زمين بنشيند، روي شلوار را رو به بالا قرار دهيد تا موقع پوشيدن، آن را همانطور که هست به پا کند. اما تيشرت او را رو به پشت قرار دهيد؛ چرا که معمولاً کودکان لباس را همان طور که از روي زمين بر ميدارند، تن ميکنند.
بدون پاشنهش بهتره
عمولا همه جورابها داراي پاشنه هستند. اما اگر توانستيد جوراب بدون پاشنه براي کودکتان پيدا کنيد، فرصت را از دست ندهيد و دو جيني از اين جورابها براي کودکتان تهيه کنيد؛ چرا که اکثر کودکان زير 5-4 سال با پوشيدن جورابهاي پاشنهدار مشکل دارند؛ مشکلي که ميتواند آنها را بدون دليل موجهي به بزرگترها وابسته سازد؛ در عين حال که ميتواند بر اعتماد به نفس آنها نيز اثري منفي داشته باشد.
کفشهايي که با هم قهرند
در رابطه با کفش به اين نکته توجه داشته باشيد که از ويژگيهاي يک کفش مناسب اين است که کودک براي پوشيدن آن وابستگي کمتري به ديگران داشته باشد. از حدود 5/2 يا 3 سالگي بهتر است که خودش کفشهايش را بپوشد. البته ممکن است در ابتدا کفشهايش را تابهتا بپوشد اما نکته مهم اين است که لازم نيست پيوسته چک کنيد که آيا او کفشهايش را درست پوشيده يا خير. در عين حال در صورتي که فکر ميکنيد اشتباه به پا کردن ممکن است باعث زمين خوردن کودک يا خطرات ديگري شود، اشتباه او را با جملاتي از قبيل «باز هم که اشتباه پوشيدي» يا «کفشهات رو درست پا کن» و... بيان نکنيد؛ چرا که چنين بيان مستقيمي ميتواند در کودکتان احساس شکستي دوباره ايجاد کند. در عوض، ميتوانيد به او يادآور شويد که کفشهايش با هم قهر کردهاند؛ با توجه به حالت قرار گرفتن کفشها در کنار هم در زماني که تابهتا پوشيده شدهاند و البته تشويقهايي از قبيل لبخند، آفرين، بوسه و... را در زماني که کار را به درستي انجام ميدهد، فراموش نکنيد.
چپ بهتر است يا راست؟
البته يک نکته ديگر که ميتواند در درست پوشيدن کفش اثر داشته باشد، نوع کفش است؛ به اين معني که کفشهايي که چسب، زيپ يا بند آنها در کنار کفش و بخش بيروني قرار دارد، احتمال آنکه تابهتا پوشيده شوند بيشتر از کفشهايي است که بند يا چسب آنها در وسط کفش است. البته اين موضوع دليل جالبي دارد. زماني که کودکان ميخواهند کفش بپوشند، معمولا روي زمين نشسته و در اين وقت زانوهاي آنها به سمت بيرون است و در نتيجه آنها بر قسمت داخلي کفش تسلط بيشتري دارند تا قسمت بيروني؛ پس به طور ناخودآگاه براي بستن چسب يا بند، کفش هايشان را تابهتا پا ميکنند؛ چرا که در اين وضعيت چسب در قسمت داخلي قرار ميگيرد و در نتيجه کودک راحتتر از عهده اين کار بر ميآيد.
اشکالي ندارد اگر بسوزد
از سن 11-10 سالگي يعني تقريبا از کلاس چهارم يا پنجم، بچهها ديگر بايد بتوانند لباسهاي خودشان را اتو کنند. البته در ابتدا قطعا به کمک يک بزرگتر نياز خواهند داشت. در رابطه با پسرها با توجه به اينکه رشد جسمانيشان معمولا داراي کمي تاخير در مقايسه با دخترهاست، طبيعي است كه اين برنامه با کمي تاخير آغاز شود. اما به هيچ عنوان حتي اگر لباسهاي فرزندتان بسوزد، مسئوليت اتو کردن لباسهاي او را برعهده نگيريد. باور کنيد کمي سوختگي لباس يا خوب اتو نشدن آن، بهتر است تا تقويت بي مسئوليتي در او. البته نظارت کنيد که خداينکرده اتفاق ناگواري نيفتد.
منبع: همشهري