پدر و مادر، ضمن آنکه با سخن و گفتار و پند و اندرز بايد بهترين هدايت کننده ي فرزندان خود باشند، بلکه بايد عملا خوبيها را در جان و دل کودکان ايجاد نمايند، خودشان را از هر نظر با اخلاق و رفتار درست بسازند، و در حضور فرزندان دروغ نگويند، خلاف نکنند، راستگو و درست کردار باشند، که نفس عمل خود بهترين راهنماي فرزندان در کانون گرم خانوادگي است. پدران و مادران اگر کودکان را امر به راستي نمايند و خود دروغ بگويند، و خودشان را اصلاح نکنند، فرزندان چنين افرادي دچار سرگرداني و ترديد و خشم و نفرت مي شوند، و براي امر و نهي پدر و مادر ارزش قائل نخواهند شد، و آنها را به مسخره مي گيرند.
کودکان ما بايد خوبيها را عملا از پدر و مادر خود مشاهده کنند تا آن عمل درست در زواياي جانشان اثر بگذارد.
امام حسن ( عليه السلام) فرمود مادرم زهرا ( عليها السلام) را ديدم که در شب جمعه تا صبح نماز مي خواند و تک تک مؤمنين را دعا مي کرد و خود را دعا نکرده بود، از او پرسيدم چرا به خودت دعا نمي کني جواب داد پسرم، اول همسايه، بعد خويشتن ( الجار ثم الدار) (1).
کودکاني که از پدر و مادر، وفا و محبت، و دلسوزي، نسبت به فقراء و مردم، و همسايه ها، به بينند، و فساد اخلاق ، و دروغ، و نفاق، و زشتي، در رفتار پدر و مادر مشاهده نکنند؛ نفس اين گونه اعمال آنها را به خوبيها و رستگاري رهنمون مي گردد که امامان معصوم ما فرمودند: کونوا دعاه للناس بغير السنتکم ( مردم را به غيز زبانتان عملا به خوبيها دعوت نمائيد). (2)
روانشناسان مي گويند اگر پدر يا مادري در يک حادثه اي يا از يک حيواني ترسيد، نبايد حالت ترسيدن او را کودک بفهمد بايد طوري وانمود کند که نترسيده است، زيرا اين گونه حالات رواني خيلي زود، در کودک اثر مي گذارد. (3)

پي نوشت ها:

1- دلائل الامامه ص 56
2-اصول کافي ج 3 ص 124 حديث 14 و ج 3 صفحه 164 حديث 10
و در روايت ديگري امام صادق (عليه السلام) سفارش فرمودند که ، کودکان خود را در صدقه دادن. و احسان به همنوعان تمرين دهيد مر الصبي فليتصدق بيده بالکسره والقبضه و الشي و ان قل وسائل الشيعه ج 6 ص 261
3- زندگي و پرورش کودک 29

منبع: کتاب مسئوليت تربيت