ولادت
آيت الله ميرزا علي اكبر مرندي در سال 1314 هـ . ق. در خانوادهاي بسيار متدين و متقي، در شهرستان مرند چشم به جهان گشود.
پدرش، ملاعلي مقدس از علماي وارسته و برجستة آذربايجان بود و به صدق و صفا وعلم و تقوا، معروف بود و به خاطر تقدّس زيادي كه در رعايت امور شرعي و حقوق مردم، حتي در مسائل بسيار جزئي داشت، به «مقدس» شهرت يافته بود. مردم با احترام و تجليل به اين بزرگوار مينگريستند و براي رفع مشكلات مادي و معنوي خود، به ايشان مراجعه ميكردند و از او رهنمود ميطلبيدند. وي حدود سال 1320 هـ . ق. رحلت كرد؛ ولي از خود يادگاري بس ارزنده به جا گذاشت كه مورد نظر پروردگار قرار گرفت. اين يادگار كسي جز حضرت آيت الله آقا ميرزا علي اكبر مرندي نبود.[1]
تحصيلات
آقا ميرزا علي اكبر مرندي آموزشهاي اوليه را در محضر پدرش سپري كرد، امّا ديري نپاييد كه از نعمت وجود ايشان محروم شد. او 6 ساله بود كه خبر غرق شدن پدرش در خزينة حمام، قلبش را جريحهدار ساخت.
او پس از رحلت پدر، دروس مرسوم آن عصر را نزد آقا شيخ محمد حسين رفيعيان و حاج شيخ باقر مجتهدي مرندي، به بهترين وجه آموخت و براي ادامة تحصيلات و طي مراحل عالي حوزوي، به حوزة علمية تبريز عزيمت كرد و با جدّيت و پشتكار تمام و علاقة وصف ناپذير، به كسب علم پرداخت و محضر علماي نامي آن عصر را درك كرد؛ از جمله آيت الله العظمي حاج ميرزا ابوالحسن انگجي (متوفا: 1317 هـ . ق) كه آيت الله مرندي عمدة تحصيلاتشان در تبريز محضر ايشان بود.[2]
تشرف به عتبات عاليات -
آيت الله مرندي با سختي و مشكلات فراوان در تبريز به تحصيل ادامه ميداد. وي مورد توجه خاصّ استادان آن جا قرار گرفته بود. با اين كه حوزة علمية تبريز در سطح بالاي علمي و معنوي قرار داشته، ولي با اين همه آوازة حوزة علمية نجف هر طلبة مشتاق را به خود فرا ميخواند و اين آرزو با امكانات آن روز مشكل مينمود، به خصوص وضع مالي و معيشتي آيت الله مرندي اين آرزو را امكان ناپذير ساخته بود؛ امّا از آن جا كه همة توفيقات از خداست، اين توفيق بزرگ نصيب اين بزرگوار شد وايشان به نجف اشرف مشرّف شد. وي در اين زمينه ميفرمايد:
«من براي چند روز استراحت از تبريز به مرند آمده بودم، مسئول پست شهرمان كه مرد متديني بود به ديدنم آمد و صد قران به من داد و گفت: برو به كربلا براي من نايب الزياره باش. خدمت استادم، آيت الله انگجي رسيدم و اين مسأله را با ايشان در ميان گذاشتم و ايشان نيز صلاح ديدند اين پيشنهاد را بپذيرم. لذا آمادة اين سفر معنوي شدم.با دو مسافر ديگر درشكهاي كرايه كرديم و رهسپار كربلا شديم. بعد از زيارت مرقد مطهر اباعبدالله به نجف اشرف مشرف شدم و بعد از اتمام زيارت، خداوند متعال به دلم انداخت كه همان جا بمانم و من حدود شانزده سال آن جا اقامت گزيدم، يعني از سال 1344 هـ . ق. (1304 شمسي) تا سال 1360 هـ . ق. (1319 شمسي) كه در اولين روز ورودم با علامه طباطبايي و الهي طباطبائي آشنا شدم و با آنها هم حجره گشتم.»[3]
اساتيد -
آيت الله مرندي در استفاده از درسهاي رسمي حوزه نيز جدّيت و پشتكار وصف ناپذيري داشت. استادان خارج فقه و اصول او در حوزه علميّة نجف عبارتند از:
1. آيت الله سيد ابوالحسن اصفهاني
2. آيت الله محمد حسيني نائيني
3. آيت الله شيخ علي ايرواني.
4. آيت الله آقا ضياء الدين عراقي.
5. علامه محمد حسين كمپاني.
6. علامه بادكوبهاي.[4]