20 آبان 1387 / 11 ذيقعده 1429 / 10 نوامبر2008

1) 11ذيقعده سال148هجري قمري: ولادت امام علي بن موسي الرضا (عليه السلام) : « ابوالحسن علي بن موسي حضرت امام رضا(عليه السلام )» هشتمين پيشواي مسلمانان جهان درمدينه منوّره قدم به عرصه حيات نهادند. مادربافضيلت ايشان زني ايراني بنام نجمه بودند كه به «اُمُّ البَنين» شهرت داشتند. پدربزرگوارشان هم امام موسي كاظم (عليه السلام ) هفتمين امام شيعيان جهان بودند. امام رضا (عليه السلام) درسن 36سالگي هنگاميكه پدرشان را ازدست دادند امامت مسلمانان را به عهده گرفتند. مأموران خليفه عباسي كه درآن ايام درخراسان حكومت مي‎كرد، امام رضا (عليه السلام ) را به اجبارازمدينه به مروخواند و مقام ولايتعهدي را براي آن حضرت درنظرگرفت. اما آن حضرت درطي راه با افشاي ماهيت اين حركت مزدورانه مأمون به تشريح موقعيت خود پرداختند بطوري كه هنگام رسيدن ايشان به خراسان، افكارمردم كاملاً سوي امام متمايل شد. دوران امامت آن بزرگواردوره نشرو گسترش حقايق و معارف اسلامي و قرآني بود.

2) ارتحال فقيه محقق و محدث شيعي "ملااحمد خوييني قزويني" (1268ش): عالم بزرگوار ملااحمد بن مصطفي خوييني قزويني معروف به ملاآقا در حدود سال 1210ش (1247ق) در خويين در استان زنجان به دنيا آمد. وي پس از تحصيل علوم اوليه راهي قزوين شد و پس از چندي براي ادامه تحصيل به اصفهان عزيمت نمود. ملاآقا پس از آنكه از درس مشايخ اصفهان بهره برد، به قصد فراگيري مدارج بالاتر علوم، راهي عتبات عاليات گرديد و سالياني در آنجا اقامت گزيد. ملااحمد خوييني پس از آن در قزوين رحل اقامت افكند. و به امر تدريس و فتوي اشتغال يافت. از اين فقيه و محدث امامي آثاري برجاي مانده كه معراجُ الوصول الي علم الاصول در 2 جلد، اللَّوامع در فقه در 3 جلد و مِرآةُ المراد در علم رجال از آن جمله‏اند. اين عالم بزرگوار سرانجام در بيستم آبان 1268ش برابر با هفدهم ربيع‏الاول 1307 ق در 68 سالگي دار فاني را وداع گفت و به لقاي معبود شتافت.

3) رحلت فقيه مبارز آيت‏اللَّه "سيدابوالفضل خسروشاهي"(1365 ش): آيت‏اللَّه سيد ابوالفضل خسروشاهي در سال 1281 ش (1320 ق) در خانداني عالم‏پرور و از پدري فقيه به دنيا آمد. وي پس از سال‏ها تحصيل در تبريز و نجف، به مقام عالي اجتهاد و فقاهت دست يافت و در دوران اختناق رضاخاني در تبريز و دركنار پدر به تبليغ احكام و تعليم و تربيت و ارشاد مردم پرداخت. آيت‏اللَّه خسروشاهي در جريان حاكميت دموكرات‏ها در آذربايجان در سال 1324 ش، عليه حاكمان وابسته به شوروي در تبريز مبارزه كرد به طوري كه طرح ترور ايشان و برادر مجتهدش، سيد احمد نيز ريخته شد. اما قبل از اجراي ترور، حكومت دمكرات‏ها متلاشي گرديد و ايشان دوباره به وظايف ديني خود ادامه داد. آيت‏اللَّه خسروشاهي در راه ابلاغ احكام الهي و نشر انديشه‏هاي ديني، بارها از طرف عمّال حكومت پهلوي در تبريز مورد آزاد و اذيت قرار گرفت، اما همواره بر سر ايمان و اعتقادش استوار ماند تا اين‏كه در بيستم آبان 1365ش در هشتاد و چهار سالگي وفات يافت و در تبريز به خاك سپرده شد. از آيت‏اللَّه خسروشاهي كتابي تحت عنوان نهج البيان به يادگار مانده است.

4) 11 ذيقعده سال1321هجري قمري: حكومت سلسله آل بويه ازمشهورترين خاندانهاي شيعي ايراني آغازشد. اين خاندان دَيالِمِه و ديلميان هم خوانده شده است. آل بويه ازاخلاف ماهيگيري بنام بويه بودند كه نام وي عنوان اين سلسله شد. بنيانگذاران دولت آل بويه ابتدا درخدمت مَرداويج بن زياربودند اما بعدها شهرهاي بسياري را به تصرف خود درآوردند و به امرخليفه بنام خود سكه ضرب كردند. زمامداران اين سلسله بعدها به علم و فرهنگ اسلامي خدمات ارزنده‎اي كردند. بعضي ازافراد اين خاندان خود ازعلما و شعرا بودند و ازاديبان و فاضلان زمانه تجليل بسياركردند. آنان همچنين وزيران خود را ازانديشمندان برمي‎گزيدند. آل بويه دراقامه و احياي مراسم و شعائرشيعه ازجمله عزاداري سيّد و سالارشهيدان حضرت امام حسين(عليه السلام) و جشن عيد غديراهتمام تمام مبذول مي‎داشتند؛ ازاين خاندان آثار زيادي درايران و عراق بجاي مانده كه بيمارستان عَضُدي بغداد و دهها بيمارستان و مدرسه ديگرازآن جمله‎اند.

5) 11ذيقعده سال338هجري قمري: « محمّدبن سُغمان» معروف به شيخ مفيد فقيه و متكلم بزرگ شيعي درحومه شهربغداد ديده به جهان گشود. وي درخانواده‎اي اهل علم و ايمان پرورش يافت و دانشهاي ابتدايي را درخانواده و زادگاهش فراگرفت، سپس راهي بغداد شد و دردوعلم كلام و فقه راه بحث و استدلال را پي گرفت و با پيروان هرعقيده به مباحثه و مناظره پرداخت. ازشاخص ترين شاگردان شيخ مفيد به سيّد مرتضي عَلَمُ الهُدي و شيخ طوسي مي‎توان اشاره كرد. ازآثاراين دانشمند مسلمان كه بيش از200جلد است «اَوايلُ المَقالات، اَلاَزكان، اَحكامُ النِّساء و اَلكلام في دَلايلِ القرآن» را مي‎توان نام برد. گفتني است كه دراوخرفروردين ماه سال1372كنگره‎اي به مناسبت هزارمين سال وفات شيخ مفيد درقم برگزارشد كه با پيام مقام معظم رهبري حضرت آيت الله خامنه‎اي گشايش يافت.

6) آغاز جنگ "نادرشاه افشار" براي تصرف هندوستان(1151 ق): قرار بودكه محمدشاه، پادشاه تيموري هند، مرزهاي خود را بر روي مخالفان نادرشاه ببندد، ولي اين امر با تعلّل تيموريانِ هندي مواجه گرديد. نادرشاه نامه‏اي عتاب‏آميز به محمدشاه فرستاد و خود به همراه سپاهي گران راهي هند گرديد. نادر شهرهاي سر راه به سرعت تصرف كرد و در برابر مردم هند به پيروزي رسيد. محمدشاه كه خود را شكست خورده مي‏ديد، دولت خود را تسليم كرد و براي جلب رضايت نادرشاه همه‏ي خزاين هند را به او تقديم نمود. از جمله‏ي اين غنايم، جواهرات گران قيمت تخت طاووس و كوه نور مي‏باشند.

7) 10نوامبرسال 1799ميلادي: كودتاي معروف 18برومِردرفرانسه روي داد. برومرنام دومين ماه درتقويم انقلابي فرانسه بود كه برابربا ماه نوامبردرتقويم ميلادي است. درچنين روزي ناپلئون بناپارت كه قدرت را درفرانسه دردست داشت به دعوت پنهاني يكي ازاعضاي هيئت مديره حكومتي سفرخود را به شمال اِفريقا ناتمام گذاشت و به فرانسه بازگشت. ناپلئون با اتكا به نيروي نظامي، پارلمان و هيئت مديره را منحل كرد و خود بطور رسمي و علني قدرت و زمام اموررا بدست گرفت. ناپلئون با نام كنسول درمجمع كنسولا حكومت خود را آغازكرد و درسال1802ميلادي به عنوان كنسول اول مادامُ العمربرگزيده شد. گفتني است كه ناپلئون يك سال بعد با برچيدن مجمع كنسولا خود را امپراتور خواند و اين مقام را درخانواده‎اش موروثي اعلام كرد.

8) 10نوامبرسال1912ميلادي: كشور مراكش تحت الحمايه فرانسه و اسپانيا شد. مراكش ازآغازقرن بيستم ميلادي مورد توجه قدرتهاي بزرگ استعماري قرارگرفت اما سرانجام درسال 1912پس ازبحرانهاي متعدد، براساس معاهده تماس مراكش ميان فرانسه و اسپانيا تقسيم شد. درهمان زمان مقاومت مسلحانه مردم مراكش آغازشد و عاقبت پس از سالها جنگ درسال 1956ميلادي مراكش به استقلال رسيد.

9) مرگ "مصطفي كمال آتاتورك" نخستين رئيس‏جمهور لائيك تركيه (1938م)

10) تولد "يوهان شيلْلِر" نويسنده و اديب برجسته آلماني (1759م): يوهان فردريك شيلِّر نويسنده، شاعر و نمايش‏نامه نويس آلماني در دهم نوامبر 1759م در ايالت وِرْتِمْبرگ آلمان به دنيا آمد. وي از كودكي عشق سرشاري به نويسندگي و شعر داشت و نخستين اثرش را در هجده سالگي به نگارش درآورد. شيلْلِر پس از پايان تحصيلات، رسماً به كار نويسندگي پرداخت و بعدها با گوته، شاعر و نويسنده بزرگ هم‏وطنش آشنا شد. شيلْلِر مانند گوته، سبكي نو در ادبيات آلماني پديد آورد و يكي از فصول درخشان ادبيات قرن نوزدهم آلمان به او تعلق گرفت. بزرگ‏ترين اثر شيلْلِر، درام راهزنان نام دارد كه از معروف‏ترين نمايش‏نامه‏هاي ضد استبدادي او محسوب مي‏شود. او بعد از انتشار اين نمايش‏نامه از نويسندگي منع شد. شيلْلِر در نمايش‏نامه نويسي چيره دست بود و سبك نويسندگي‏اش به مكتب كلاسيك شباهت نزديك دارد. آثار وي دربردارنده ظرافت، دقت، سادگي و وقار هستند. نمايش‏نامه‏هاي بزرگ شيلْلِر، حماسي يا تراژدي هستند و زمينه‏هاي تاريخي و سياسي دارند. اين آثار هم‏چنين همگي مبيّن ايده‏آليسم و خيال‏پردازي و تصورسازي مي‏باشند و بر اصول متين اخلاقي شيلْلِر و تاكيد وي در آزادي و شرافت انساني استوارند. شيلْلِر پس از گوته، از بزرگ‏ترين پايه‏گذاران ادبيات جديد آلمان است و شعراي رمانتيك قرن نوزدهم آلمان، تحت تاثير وي بوده‏اند. شيلْلِر، زيبايى را چه در قلمرو شعر و چه در فلسفه، دومين خالق بشر مي‏نامد. در نظر او تنها تربيت و فرهنگ و ادراك زيبايى است كه قادر است به روح بشر اعتلا بخشد. هنر در نظر شيلْلِر، بزرگ‏ترين مربي فرد و جامعه است. توصيف شاعرانه در برخي آثار شيلْلِر به او امكان مي‏دهد كه هسته مركزي جامعه و خانواده و حكومت را در وحدت و كلّيت و اشتراك منافع جاي دهد و موجوداتي را كه به وسيله عشق و يگانگي به هم پيوسته‏اند، در آينده‏اي توام با صلح و سلامت جاوداني تجسم بخشد. شيلْلِر به همراه گوته، دو نابغه شعر و ادب و دو نويسنده كلاسيك آلمانند و شيلْلِر را شاعر ملي آلمان نيز خوانده‏اند. از مهم‏ترين آثار شيلْلِر مي‏توان از داستان آتالا، منظومه‏هاي فلسفي، ترانه ناقوس و نمايش‏نامه والِنِشتاين و... نام برد. فردريك شيلْلِر سرانجام در نهم مه 1805م در 56 سالگي درگذشت.

11) محكوميت صهيونيسم به عنوان شكلي از نژادپرستي در سازمان ملل متحد (1975م): صهيونيسم كه نام آن از كوه صهيون در بيت‏المقدس گرفته شده، نهضتي است كه از اواخر قرن نوزدهم ميلادي به منظور ايجاد يك ميهن يهودي به وجود آمد. مهم‏ترين ويژگي صهيونيسمْ، برتري‏طلبي نژادي است و بنياد و ريشه تمامي رفتار و كردار صهيونيست‏ها، اعتقاد عميق به برگزيدگي قومي مي‏باشد. آنان معتقدند كه از ديگران بالاتر، برتر و ارزش‏مندتر هستند و همه ثروت‏ها، قدرت‏ها و رهبري جهان بايد در اختيار آنان باشد. بر اساس اين اصول بود كه دولت مجهول و غاصب اسرائيل در قلب جهان اسلام شكل گرفت و خود را بر جغرافياي سياسي كشورهاي اسلامي تحميل كرد. مرام نژادپرستانه صهيونيستي در اجتماع رژيم اسرائيل مشهود است به طوري كه بخشي از رژيم حقوقي اين رژيم، برمبناي قوانين نژادپرستانه شكل گرفته است. در نتيجه، مجمع عمومي سازمان ملل متحد تحت فشار افكار عمومي در تاريخ دهم نوامبر 1975م با صدور قطعنامه 3379 خود اعلام كرد كه صهيونيسم يكي از گونه‏هاي نژادپرستي و تبعيض نژادي است. صدور اين قطعنامه و قطعنامه‏هاي مشابه، گرچه موجوديت رژيم صهيونيستي را زير سؤال مي‏برد اما در مقام عملْ در رفتار اين رژيم اشغال‏گر تاثيري نداشت. رژيم صهيونيستي پس از اين قطعنامه نيز از ادامه روش نژادپرستانه خود دست برنداشت و آن را ادامه داد. در نهايت، اين قطعنامه 16 سال بعد در جريان كنفرانس صلح مادريد ميان اعراب و اسرائيل در اوايل نوامبر 1991م لغو شد.

12) مرگ "ياسر عرفات" رئيس تشكيلات خودگردان فلسطين (2004م): محمدياسر عبدالرحمن عبدالرؤف القدوه الحسيني معروف به ياسر عرفات در 4 اوت 1929 در قاهره به دنيا آمد. پدرش يك بازرگان فلسطيني بود كه در جريان نخستين جنگ اعراب با اسرائيل در سال 1948م كشته شد. ياسر عرفات پس از طي تحصيلات خود، سعي در ايجاد هماهنگي ميان دانشجويان فلسطيني عليه رژيم صهيونيستي نمود و در اين راستا جنبش فتح براي آزادي فلسطين را تأسيس كرد. عرفات پس از چندي رياست كميته اجرايى سازمان آزادي‏بخش فلسطين (ساف) را بر عهده گرفت و در طول سال‏هاي بعد به عنوان نماينده ملت فلسطين شهرت يافت و با همين عنوان در سازمان ملل و كشورهاي جهان حضور پيدا كرد. با آغاز انتفاضه فلسطين در سال 1987م، ياسر عرفات ضمن تأييد اين قيام و بهره‏برداري سياسي از آن، در نيمه نوامبر 1988م تشكيل دولت فلسطين را اعلام نمود و سپس موجوديت و تشكيل دو دولت يهودي و فلسطيني در كنار يك‏ديگر را پذيرفت. عرفات با اتخاذ اين شيوه بر اين باور بود كه مي‏توان از راه مبارزه سياسي به راه حل مناسب جهت استيفاي حقوق فلسطينيان دست يافت. از اين زمان، مذاكرات ساف با رژيم صهيونيستي آغاز شد و ابتدا در چارچوب كنفرانس صلح مادريد در سال 1991م و سه سال پس از آن با امضاي پيمان اسلو گفت‏وگوها ادامه يافت و به تشكيل حكومت خودگردان در كرانه باختري رود اردن و نوار غزه انجاميد. عرفات كه حدود چهل سال داعيه رهبري مردم فلسطين را داشت در كارنامه خود از جنگ چريكي و مبارزه طولاني با رژيم اشغال‏گر قدس تا سازش و تسليم در برابر اين رژيم را ثبت نمود. اما در اواخر عمر به نوعي در حاشيه قرار گرفته بود و گاهي نيز از وي به عنوان مانعي در جهت تسليم كامل فلسطينيان ياد مي‏شد. عرفات سرانجام پس از يك دوره بيماري در 10نوامبر 2004م در 75سالگي درگذشت و در رام‏اللَّه مدفون‏گرديد.

معرفي سايت مرتبط با اين مقاله