در بسياري از آنها رشد، خيلي سريع آغاز ميشود و بعد سرعت آن کاهش مييابد، در حالي که در بقيه، رشد با سرعت زيادي شروع شده و با همان روال ادامه مييابد. در اين حالت هر مادري نگران اعمال فرزندش است که چه وقت شروع به نشستن،
سينهخيز رفتن يا راه رفتن ميکند.
خانم سارا کاستين، احساساتش در باره اولين فرزندش «اليور» را به ياد ميآورد: «اليور کودک شادي بود. از اينکه روي زمين دراز بکشد و خودش را سرگرم کند، بسيار راضي بود. اما همزمان با اينکه کودکان همسن و سالش مينشستند، او تازه غلتيدن از يک سو به سوي ديگر را آغاز کرده بود. او حتي سينهخيز رفتن و راه رفتن را ديرتر از ديگران شروع کرد. من واقعا نگران فرزندم بود. اما اکنون او به کودکستان ميرود و مثل کودکان ديگر رفتار ميکند و من در اين فکرم که چرا اين قدر نگران بودم!»
کريستين بيدمر، روانشناس کودک بر اين حقيقت تأکيد دارد که تمام کودکان به اندازه خودشان رشد ميکنند. او خاطرنشان ميکند: «مادران بايد از هر مرحله زندگي فرزندانشان لذت ببرند پس از آن، تا سه سالگي کودک، اين حقيقت که کودک چند هفته ديرتر از همبازيهايش راه افتاده، نبايد مادر را نگران کند.» اما بايد يادآوري کرد که مادر ميتواند کارهاي مفيدي انجام دهد تا کودکش را تشويق نمايد به نقطه عطف ديگري در رشدش برسد و کودکان به فرصت احتياج دارند تا پيشرفت کنند. ضمن آنکه لفظي تحت عنوان «کودک متوسط» وجود ندارد، اکثر کودکان تا يک ميزان طبيعي رشد ميکنند و فقط تعداد کمي از کودکان در رشدشان با مشکلات عديده روبهرو هستند.
در ذيل ما به نقاط عطف کودکان در رشدشان نظري ميافکنيم و روشهايي را پيشنهاد ميکنيم که ضمن آنها شما ميتوانيد به کودکتان ياري رسانيد.
نشستن
کودک شما از حدود 6 ماهگي شروع به نشستن ميکند، اگر چه بسياري از کودکان ديرتر اين کار را انجام ميدهند. در ابتدا، او براي نشستن نياز به يک بالش يا متکا دارد و اغلب تا يک ماه نميتواند بدون حمايت والدين و به اتکا خودش بنشيند. براي شروع، او از دستانش به عنوان تکيهگاه استفاده ميکند و اغلب ممکن است هنگام خم شدن يا چرخيدن، بيفتد. اگر او يک ماه يا بيشتر اين کار را انجام دهد، قادر است بچرخد و به هر طرف خم شود.
چه کار بايد بکنيد؟
با کودکتان تمرين نشستن کنيد. اگر شما دستانتان را حايل او قرار دهيد از اينکه خودش را هنگام نشستن بالا بکشد، لذت ميبرد، حتي دوست دارد که به حالت نشسته روي زانوي شما قرار گيرد. اين دو تمرين، ماهيچههاي پشت کودک را تقويت ميکند و به او آمادگي بيشتري ميدهد تا بدون کمک ديگران بنشيند.
سينهخيز رفتن
کودک شما ممکن است از 7 ماهگي چهار دست و پا رفتن را شروع کند، اگر چه بسياري از بچهها تا نه ماهگي و حتي ديرتر اين کار را
انجام نميدهند. اغلب کودکان يک ماه يا بيشتر را صرف آماده شدن براي سينهخيز رفتن ميکنند.(مثل تکان خوردن روي چهار دست و پا) اما قدرت حرکت دادن بدن يا دست و پاي خود را ندارند. اطفالي که در سينهخيز رفتن کُند هستند، ممکن است در کنترل ماهيچههاي بدن و پاهايشان تأخير داشته باشند. اگر کودک شما علاقهاي به اين کار ندارد، ممکن است جزء 10 درصد کودکاني باشد که يکمرتبه به راه ميافتند.
چه کار بايد بکنيد؟
به کودک فرصت زيادي براي سينهخيز رفتن بدهيد. براي اين کار، اسباببازيهاي مورد علاقهاش را کمي دور از دسترسش بگذاريد. بنابراين مجبور ميشود براي به دست آوردن آنها سينهخيز برود و سپس او را تشويق کنيد که سينهخيز به سوي شما برگردد.
راه رفتن
کودک شما ايستادن را از حدود 10 ماهگي شروع ميکند. تا 12 ماهگي، اکثر کودکان ميتوانند به تنهايي بايستند و احتمالاً در 13 ـ 12 ماهگي اولين قدمهايشان را بدون کمک بردارند، اگر چه بعضي از اطفال حتي تا 17 ـ 16 ماهگي نيز قادر نيستند به تنهايي بايستند. عجيب نيست اگر کودک تا دو سالگي و حتي ديرتر نيز راه نيفتد و حتي جاي نگراني وجود ندارد اگر نوپاي شما دوباره شروع به چهار دست و پا راه رفتن کند.
چه کار بايد بکنيد؟
کودک را با ايستاده نگه داشتن روي زانوي خود براي راه رفتن آماده کنيد. کنجکاوي عجايب زيادي به همراه دارد. به عقيده کريستين بيدمر: «کودکان کنجکاو با ايستادن سعي ميکنند محيط اطراف خود را کشف کنند.» او همچنين پيشنهاد ميکند که اسباب و اثاثيه محکم را در دسترس کودک قرار دهيد تا کودک بتواند دور آنها بگردد يا يک چرخ دستي برايش مهيا کنيد تا آن را راه ببرد.
خوردن
هماهنگي پيچيدهاي بين حرکات چشم و دست کودک بايد وجود داشته باشد تا بتواند به تنهايي غذا بخورد. کودک شما در 12 ماهگي قادر است از قاشق استفاده کند. اما ممکن است غذا را بريزد. بنابراين هنوز براي غذا خوردن به شما نياز دارد. بين 18 ـ 15 ماهگي اين مهارت افزايش مييابد ولي تا زماني که کودک به طور کامل وارد دو سالگي نشده، مهارتش کامل نميشود. اگر کودک در غذا خوردنش تأخير دارد، بدان معناست که او بايد تمرين بيشتري بکند تا حرکاتش را براي گرفتن قاشق يا آوردن آن به سمت دهان کنترل نمايد.
چه کار بايد بکنيد؟
بگذاريد کودک با غذايش بازي کند و از دستانش استفاده نمايد. ضمن اينکه او ميتواند از قاشق استفاده کند مطمئن باشيد انگشتاني دارد (انگشت اشاره و شصت) که در گرفتن چنگال کمکش ميکنند.
صحبت کردن
بين 6 تا 9 ماهگي گفتار کودک از غان و غون کردن ساده به صداهايي تغيير مييابد که بيشتر شبيه حرف زدن است. از 11 ـ 10 ماهگي، او تن صداي شما، آواهاي مخصوصي نظير سرفه يا حتي کلمات خاص را تقليد ميکند. در 12 ماهگي، کودک اولين کلمه قابل تشخيص، يعني «مامان» را ادا ميکند. در 13 ماهگي، سه يا چهار کلمه و نيز صداها يا کلماتي نظير سلام و خداحافظ را بر زبان ميآورد. در 18 ماهگي، او گنجينهاي شامل 50 ـ 40 لغت دارد و تا دو سالگي، قادر خواهد بود 2 کلمه را همزمان به کار ببرد. تا سه سالگي، سخنان او نه فقط توسط والدينش بلکه توسط افراد ديگر نيز فهميده ميشود. اگر فرزند شما در صحبت کردن تأخير دارد، شايد بدان علت باشد که کمتر به حرفهايش گوش داده ميشود و اين موضوع وقتي حقيقت مييابد که کودک برادر يا خواهر بزرگتر داشته باشد! به هر حال نگران نباشيد زيرا اکثر کودکان، دير زبان باز ميکنند.
چه کار بايد بکنيد؟
با فرزندتان صحبت کنيد. اگر مادران زياد با اطفالشان سخن بگويند، آنان رغبت بيشتري براي پاسخگويي دارند. به عقيده کريستين بيدمر: «کودک ممکن است درک نکند ولي به سخنان گوش ميدهد.» با کودکتان حرف بزنيد، با هم به عکسهاي کتاب نگاه کنيد و شعر بخوانيد. تمام اين کارها باعث پيشرفت زبان کودک ميشوند.
منبع: پيام زن
تصاوير زيبا و مرتبط با اين مقاله