افراد فاقد جرأت ورزي نمي توانند از حقوق خود دفاع کنند. بي جرأتي يعني منفعل، پشيمان، ترسو و تواضع بي جاکردن. بي جرأتي يعني اهميت ندادن به نيازها و خواسته هاي خود و پذيرفتن خواسته هاي ديگران حتي اگر اين خواسته ها به ضرر خود شخص باشد. بي جرأتي نشانگر محترم نشمردن نيازهاي خويشتن است، همچنين اين پيام را به ديگران منتقل مي کند که شخص حاضر است به خاطر اجتناب از گفتگو به ارتباط خود با ديگران خاتمه دهد.
نکته:
يکي از دلايل گرفتار شدن افراد به بي جرأتي، عدم آگاهي آن ها از حقوق فردي خود است و آنان فکر مي کنند براي اينکه مفيد و مؤدب باشند لازم است تسليم خواسته هاي ديگران شوند. گاهي افراد، جرأت ورزي را با پررويي و پرخاشگري اشتباه مي گيرند. ممکن است فکر کنيد بيان افکار خود يا متکي بودن به نفس، ناشايست و نشانه ي بي ادبي است. ضمنا بي جرأتي روشي وسوسه انگيز براي اجتناب از پاسخهاي منفي ديگران است. اگر بخواهيد به فکر نيازهاي خود باشيد مسلما با ديگران دچار تعارض و تضاد خواهيد شد. بايد بياموزيد اخمها، دهن کجي ها و انتقاداتي را که در نتيجه امتناع از پذيرفتن خواسته هاي ديگران و منفعل نبودن مي بينيد تحمل کنيد. البته بي جرأت بودن راحت تر است، چون روشي است که با کمترين مخالفت همراه است. اما وقتي به بي جرأتي عادت کنيد، بررسي شيوه هاي ديگر براي شما دشوار خواهد بود.
سه مهارت مفيد
براي بهتر شدن جرأت ورزي سه مهارت که به شما کمک مي کند عبارت است از:
1. بيان احساسات خود؛
2. همدلي؛
3. کارداني.
بيان احساسات خود
بيان احساسات خود يعني مطلع ساختن ديگران از احساسي که نسبت به اعمال آن ها داريد. از متهم کردن ديگران يا گفتن چيزهايي مانند: «شما بي ملاحظه هستيد»، «شما پررو هستيد» اجتناب کنيد. در عوض احساس خود را نسبت به اعمال آن ها به اين صورت بيان کنيد:
«متأسفانه اما برنامه هاي ديگري دارم»، «متأسفانه ولي نمي توانم کاري برايتان انجام دهم»، «اگر بيشتر از خودتان مراقبت نماييد خوشحال مي شوم». بيان احساسات خود بر حرمت نفس و احترامي که ديگران براي شما قايلند خواهند افزود.
همدلي
همدلي مهارتي مهم براي تقويت روابط صميمانه است. اگر نيازهاي ديگران را درک کنيد و بپذيريد، آن ها بيشتر مايل به پذيرفتن خواسته ها و اميال شما خواهند بود. اما اين به معناي آن نيست که هر چه ديگران مي خواهند قبول کنيد. مي توانيد با خواسته هاي افراد ديگر مخالفت نيز بکنيد ولي با بيان اينکه احساس آن ها را درک مي کنيد و آن ها را محترم مي شماريد.
کارداني
وقتي احساسات خود را بيان مي کنيد و نسبت به ديگران همدلي نشان مي دهيد به احتمال قوي اعمال شما مدبرانه خواهد بود تا نسنجيده. هيچ کس از اينکه وادار به انجام کاري شود خوشش نمي آيد. اگر ديگران شما را به انجام کاري وادار کردند به جاي اينکه عقب نشيني کنيد، قرص و محکم بايستيد و به نحوي واکنش نشان دهيد که احترام آنان را جلب کنيد.
منبع: کتاب مهارتهاي زندگي
تصاوير زيبا و مرتبط با اين مقاله