5 آذر 1387 / 26 ذيقعده 1429 / 25 نوامبر 2008

1) 5 آذرماه سال1358هجري شمسي: تشکيل بسيج مستضعفين ، ارتش بيست ميليوني به فرمان امام خميني ره: درپي صدورفرمان حضرت امام خميني(ره) مبني بر تشكيل ارتش ميليوني بسيج مستضعفان تشكيل شد. شكل گيري و رشد بسيج مستضعفان حركتي مثبت و ضروري درجهت پاسخگويي به نياز انقلاب اسلامي بشمار مي رود. بسيج اين حقيقت را به اثبات رساند كه مي توان اساس و پايه امورسياسي، نظامي، فرهنگي و اقتصادي انقلاب را با معيارو ميزان بسيج سنجيد. اين تشكيلات مردمي ملي 8 سال دفاع مقدس قابليتهاي عظيم مردم مسلمان و مقاوم ايران را اثبات كرد و با خلق حماسه هاي جاودان توانمندي انقلاب اسلامي را به ظهوررساند.

2) 5آذرماه سال1369هجري شمسي: استاد حسن ميرخاني ازاستادان هنرخوشنويسي و از بنيانگذاران انجمن خوشنويسان ايران بدرود حيات گفت. استاد حسن ميرخاني درنوشتن خط نستعليق ازقلم كتايب يا كتيبه مهارت فراوان داشت و درسرودن شعرهم قريحه اي سرشارداشت و به بنده تخلص مي كرد. استاد حسن ميرخاني معروف به «سِراجُ‌ الكُتّاب» بيش از60جلد كتاب به خط خويش كتابت مي كرد. «كليات سعدي با مثنوي معنوي، خمسه نظامي و ديوان حافظ» ازآثارارزشمند استاد حسن ميرخاني است.

3) 5 آذرماه سال1357هجري شمسي: آيت الله غروي فقيه و روحاني مبارز معاصر درگذشت. ايشان درشهرهاي كاشان و اصفهان ادامه تحصيل زندگي مي كرد و بعد ازآن هم چند سال درنجف اشرف ساكن شد تا تحصيلات عالي كند. آيت الله غروي دركنار تدريس علوم ديني شاگردان مبارزي عليه رژيم پهلوي ترتبيت كرد و همين امر موجب شد كه هيچگاه ازآزار عمال پهلوي درامان نباشد.

4) مرگ "محمدعلي فروغي" سياستمدار و نخست وزير رژيم پهلوي (1321ش): محمدعلي فروغي در سال 1254 شمسي به دنيا آمد و پس از مرگ پدر به "ذكاءالملك" ملقب گرديد. جد اعلاي اين خانواده از يهوديان بغداد بود كه براي تجارت به ايران آمد و در اصفهان سكني گرفت و مسلمان شد. پدر فروغي از معاريف فرهنگي زمان خود به شمار مي‏رفت كه تحت تأثير ميرزا ملكم خان از پيشكسوتان ترويج فرهنگ غربي و فراماسونري در ايران به شمار مي‏رود. محمدعلي فروغي مشوّق احمدشاه قاجار براي استعفا بود و در به قدرت رسيدن رضاخان و تأسيس سلسله پهلوي، نقشي اساسي ايفا كرد. او نخستين رييس الوزراي رضاخان بود كه شانزده سال بعد نيز براي اولين بار تاج پادشاهي را بر سر محمدرضا پهلوي نهاد. فروغي معتمدترين شخصيت سياسي ايران از نظر دربار لندن جهت پيشبرد سياست‏هاي استعماري بريتانيا در ايران محسوب مي‏شد. او در تمام مراحل سياست‏هاي ضداسلامي خود و رضاخان، مورد حمايت مستقيم انگليس قرار داشت. فروغي همچنين در چندين دوره مجلس شوراي ملي به نمايندگي برگزيده شد و يك بار به رياست آن رسيد. پس از فرار رضاخان، ذكاءُالملك، عامل مهمي در كنترل اوضاع داخلي و روي كار آوردن و تثبيت محمدرضا بود و توانست با وعده‏هاي توخالي، مردم را فريب دهد. فروغي پنج بار وزير امور خارجه، چهاربار وزير دارايي، سه بار وزير دادگستري، چهار بار وزير جنگ، يك بار وزير اقتصاد، يك بار كفيل نخست وزير، يك بار رييس مجلس شوراي ملي و سه بار نخست وزير شد. محمدعلي فروغي سرانجام در 5 آذر 1321 ش، در 67 سالگي، هنگامي كه وزير دربار محمدرضا پهلوي بود، بر اثر سكته قلبي درگذشت. فروغي داراي دو چهره متضاد است. يكي سياستمدار و ديگر دانشمند، اديب و فيلسوف. وي علاوه بر اينكه آثار متعددي را پديد آورده است ولي در بعد سياسي، از افراد ذي نفوذ و مؤثر در تثبيت سلطنت استبداي پهلوي اول و دوم به شمار مي‏رود.

5) در ماه ذيقعده سال 348 هجري قمري: «ابن زبير» اديب، كاتب و راوي مسلمان در بغداد درگذشت. او به گردآوري كتابهاي مختلف و نشر آنها عشق مي‏ورزيد و كتابهاي بسياري را با خط زيباي خويش نسخه برداري كرد. ابن زبير بيشتر اوقات خود را صرف اين كار كرد به همين علت با وجود داشتن توانايي‏هاي علمي كمتر به تأليف پرداخت. ابن زبير با نسخه برداري كه از كتابهاي متعدد انجام داد خدمت بزرگي به دانش پژوهان كرد و از اين طريق كتابهاي فراواني در اختيار آنان قرار گرفت.

6) 26 ذيقعده سال 722 هجري قمري: «سعدالدين مسعود بن هروي خراساني» مشهور به علامه تفتازاني فقيه و اديب ايراني در قرن هفتم هجري قمري متولد شد. او آثار متعددي دارد اما از معروفترين آنها« ارشادالهادي؛ تهذيب المنطق؛ و شرح الكشاف» را مي‏توان نام برد. علامه تفتازاني در شهر سمرقند به خاك سپرده شده است.

7) درگذشت "مازيارايراني" يكي از اسپهبدان طبرستان(225 ق): مازيار بن قارن يكي از اسپهبدان طبرستان است كه تعلق خاطر خاصي به كيش و آيين زردشت و آداب ايراني داشت. او بر معتصم عباسي عصيان كرد و معتصم، عبداللَّه بن طاهر را از خراسان براي سركوبي او فرستاد. عبداللَّه، مازيار را گرفت و به بغداد روانه كرد. خليفه او را به ضرب تازيانه كشت و جسدش را آويخت. سپس معتصم، افشين، ديگر سردار نامدار را متهم كرد كه با مازيار همدست بوده و در توطئه‏ي احياي دين مزدكي و خرّمي با او شريك بوده است. به همين تهمت او را به سال 227 ق به حبس انداخت تا در زندان مرد.

8) 25نوامبرسال1880ميلادي: «آلفونس لاوْران »پزشك و محقق فرانسوي، «هماتوزوئر» عامل بيماري مالاريا را كشف كرد. دكتر لاوران بواسطه تحقيقات ارزشمند و دقيق خود درعلم پزشكي موفق به كسب جايزه نوبل درطب و فيزيولوژي شد.

9) به آب انداختن اولين كشتي بخار توسط "رابرت فولْتون" امريكايي در پاريس (1803م): رابرت فولتون مخترع و مهندس امريكايى در 22 نوامبر 1765م قدم به هستي نهاد. وي بدون آنكه تحصيلات دانشگاهي داشته باشد، به علت علاقه به امور صنعتي، به تحقيق در اين زمينه پرداخت. فولتون كه صنعت‏گري مبتكر بود، به استفاده از بخار در حركت كشتي‏ها انديشيد. بنابراين شيوه‏هاي تازه‏اي براي اصلاحِ حمل و نقل در كانال‏هايى كه در انگلستان ساخته مي‏شد، يافت. او در سال 1797م به فرانسه رفت و اولين كشتي بخار را ساخت و در 25 نوامبر 1803م به آب انداخت. هر چند اين كشتي غرق شد، اما او براي ساخت كشتي ديگري به فعاليت پرداخت. تااينكه در سال 1807م آزمايشِ به آب انداختن كشتي بخار با موفقيت به اجرا درآمد. فولتون اين كشتي را، كِلِرمون ناميده بود. رابرت فولتون سرانجام در سن 50 سالگي به تاريخ 24 ژوئن 1815 درگذشت. جالب آن كه يك سال و يك روز بعد از مرگ وي، اولين كشتي مسافربري كه با نيروي بخار حركت مي‏كرد، از درياي انگلستان عبور نمود.

10) روز ملّي و استقلال "سورينام" از استعمار هلند (1975م): كشور سورينام از اوايل قرن شانزدهم ميلادي زير سلطه انگليس بود. اما انگليس در يك معامله استعماري در اوايل قرن هفدهم، سورينام را به هلند واگذار كرد و در مقابل، برخي مستعمرات هلند را در امريكاي شمالي، تحت كنترل خود در آورد. در سال 1954م سورينام به خود مختاري داخلي دست يافت. اما استقلال كامل اين كشور، در 25 نوامبر 1975 به دست آمد. سورينام در همسايگي كشورهاي برزيل، گويان و گويان فرانسه و در سواحل اقيانوس اطلس واقع شده است. مساحت اين كشور 163/265 كيلومتر مربع و جمعيتش 417هزار نفر است. پايتخت سورينام، پاراماريبو نام دارد و واحد پول آن گيلدر سورينام است. پيش‏بيني جمعيت اين كشور تا سال 2025 در حدود 525 هزار نفر مي‏باشد. حدود نيمي از سكنه سورينام مليّت هندي و پاكستاني دارند و پيرو آيين هندو هستند. زبان رسمي در اين كشور هلندي است. 25 نوامبر سال‏روز استقلال اين كشور به عنوان روز ملّي آن نام‏گذاري شده است. نظام سياسي حاكم در سورينام جمهوري چند حزبي با يك مجلس قانون‏گزاري است.

تصاوير زيبا و مرتبط با اين مقاله