نگاهي به عوارض تردميل
مدت زيادي است که تب استفاده از تردميل داغ شده و خيليها براي لاغري، تقويت عضلات و افزايش استقامت بدني خود از اين وسيله استفاده ميکنند. برخي آن را گوشه انباري مياندازند و برخي ديگر با تشويق اين و آن، ورزش ميکنند. ولي آيا ميدانيد اين وسيله مفيد که تبليغات زيادي هم دربارهاش ميبينيم و ميشنويم، ممکن است خطرهايي هم داشته باشد؟ فکر ميکنيد به چه نکاتي در هنگام استفاده از آن بايد توجه کرد؟ در اين مقاله به اين موضوع ميپردازيم.
از جمله عوارض استفاده از تردميل ميتوانيم به استفاده از تردميل و بروز عوارض جسمي و نگهداري نامناسب از تردميل و رعايت نکردن جنبههاي ايمني اشاره کنيم.
عامل بروز عوارض جسمي
بسياري از افراد از تردميل براي لاغر شدن يا تناسب اندام استفاده ميکنند. افراد زيادي وجود دارند که مثلا يک ماه ديگر ميخواهند در مراسم جشن عروسي يکي از اقوام شرکت کنند يا خودشان در شرف ازدواج يا ورود به هر مراسم مهم ديگري هستند که ميخواهند تا آن زمان به تناسب اندام برسند. اين موضوع باعث ميشود تا بيمهابا به انجام دادن ورزش پيادهروي يا بدتر از آن دويدن با تردميل بپردازند. اين موضوع موجب ميشود تا فرد در معرض آسيب قرار گيرد. اصولا هر حرکت تمريني که بدون آمادگي جسماني قبلي (مانند مواردي که پيشتر ذکر شد) و با شدت زياد در مدت زمان کم انجام گيرد، موجب بروز آسيب ورزشي ميشود. از جمله آسيبهاي ورزشياي که در کار با تردميل بروز مييابد، آسيب زانو است. نقطهاي از بدن که بيشترين بار و وزن بدن را تحمل ميکند، زانوهاست و وقتي در مدت زمان طولاني، فشار مداومي به آن وارد شود يا در مدت زمان کم، فشار زيادي بر آن تحميل شود، دچار تغييرات شبيه آرتروز ميشود، يعني غضروف آن ساييده ميشود و درد و مشکلات دامنه حرکتي مفصل به وجود ميآيد، يعني زانو به سختي باز و بسته ميشود.
يکي از مشکلات و خطرهايي که در کار با تردميل وجود دارد، آسيب عضلات اندام تحتاني به ويژه در ناحيه ران و پشت ران و ساق پاست. اين موضوع نيز به علت کار کشيدن زياد از اين گروه از عضلات در هنگام کار با تردميل است چون در هنگام کار با تردميل، مسافت پيموده شده از نظر ظاهري مخفي ميماند (اگرچه به صورت ديجيتالي نمايش داده ميشود)، به همين علت ميزان شدت ورزش و مسافت پيموده شده، کمتر از حد واقعي تخمين زده ميشود. با شدت بيشتر ورزش، فرد بيشتر در معرض آسيب قرار ميگيرد.
از خطرهاي تردميل ميتوانيم به استفاده از انواع شيبدار آن اشاره کنيم. کساني که از انواع شيبدار آن به صورت نامناسبي استفاده ميکنند، هم به آسيب مفاصلي چون زانو، مفصل لگن و مچ پا دامن ميزنند و هم به طور ناخودآگاه شدت ورزش را بيشتر ميکنند و خود را در صورت وجود عوامل خطر بيماريهاي قلبي، در معرض ابتلا به اينگونه بيماريها قرار ميدهند.
کساني که به استفاده از تردميل عادت ندارند و مبتدي و تازهکارند يا به علل گوناگون، به انواع سرگيجه و نداشتن تعادل دچارند، در هنگام کار با تردميل، ممکن است از روي دستگاه سقوط کنند و دچار عوارض ثانويه شوند چون افراد ميتوانند تعادل خود را در هنگام پيادهروي حفظ کنند اما نميتوانند روي تسمه تردميل که دايم در حال حرکت است، به حفظ تعادل خود بپردازند و اين موضوع خطر بروز آسيب را افزايش ميدهد.
کساني که با تردميل کار ميکنند، به علت اينکه در فضاي بيرون از منزل و فضاي آزاد نيستند، ناخودآگاه مراقب رطوبت و گرما و ميزان تعريق خود نيستند و اين موضوع ممکن است موجب بروز شوک گرمايي يا افت فشار خون شود و افتادن ناگهاني فرد روي دستگاه يا روي زمين موجب بروز آسيب او ميشود. دماي اتاق هم بايد براي حركت روي تردميل مناسب باشد چون اگر فضاي اتاق از لحاظ ميزان اكسيژن فقير باشد، فرد دچار حملات قلبي خواهد شد و در آخر لباس فرد هم بايد لباس مناسبي باشد چون در غيراين صورت تهويه پوستي درست انجام نميگيرد.
كاربرد كوركورانه تردميل خستگي منفي ميآورد كه يا به دلزدگي و كنار گذاشتن تردميل ختم ميشود (كه اتفاقا اين اشباع شدن زودهنگام، موضوع شايعي است) يا به يك صدمه بدني بهخصوص در كمر و پاها. اگرجابهجايي قدم روي تردميل با حركت تسمه آن ناهماهنگ باشد در زانوي فرد شوك ايجاد ميشود.
در ضمن، هنگامي که شيب يا سرعت تردميل مناسب نباشد، ممکن است با فشار بر دستگاه قلبي عروقي، موجب بروز عوارض قلبي مانند اختلال خونرساني به قلب و حتي سکته قلبي شود که اين عوارض، کم مشاهده نميشود. همچنين سرعت زياد نامناسب با وضعيت آمادگي جسماني فرد استفاده کننده، موجب زمين خوردن و يا بدتر شدن وضعيت بيماري قلبي او ميشود.
مشکل دستگيرهها
يکي از بزرگترين مشکلات استفاده کنندگان تردميل اين است که هنگام دويدن يا راه رفتن دستگيرهها را نگه ميدارند. گرفتن دستگيرهها مشکلات زيادي را براي ورزشکار ايجاد ميکند. برخي از اين مشکلات شامل اين موارد هستند:
• موجب کاهش شدت ورزش ميشود، در نتيجه کالري کمتري سوزانده ميشود و منافع ورزش هوازي کاهش مييابد.
• حالت و وضعيت طبيعي بدن را به هم ميريزد.
• خطر کشيدگي عضلات را افزايش ميدهد.
• هماهنگي و تعادل را کاهش ميدهد.
• حس عمقي عصبي را کاهش ميدهد. اين حس، توانايي احساس موقعيت بدن و تثبيت آن در فضاي اطراف است.
چند نکته تردميلي
فرد بايد ابتدا وزن خود را محاسبه كند تا بر حسب قدرت تردميل، آن را خريداري كند، چون خيلي از افراد، دستگاهي با قدرت موتور پايين انتخاب ميكنند كه با توجه به عدم هماهنگي با وزن، اين دستگاهها خيلي زود خراب و فرسوده ميشوند. همچنين اين دستگاه بايد ضربان قلب افرادي را كه دچار بيماريهاي قلبيعروقي هستند، حتما اندازهگيري كند. همينطور قبل از استفاده از اين دستگاه فرد بايد ببيند كه دچار مشكلات ارتوپدي هست يا نه و به همين منظور فرد بايد قبلا ارزيابيهاي لازم ارتوپدي را از نظر عملكرد عضلات داده باشد تا مشخص شود كه با چه سرعتي ميتواند از اين دستگاه استفاده كند. همچنين فرد نبايد در اين مدت زماني از هيچگونه ماده كافئيندار استفاده كند چون اين ماده ضربان قلب را بالا ميبرد. استرس هم حين انجام اين ورزش بسيار مضر است. همچنين فراموش نكنيد خيلي از افرادي كه براي كاهش وزن به دنبال استفاده از اين دستگاه ميروند، افراد چاق با سن بالا هستند كه اغلب داراي مشكلات مفصلي هستند. چنين افرادي وقتي هم بدون برنامه از تردميل استفاده ميكنند، عوارض ناشي از آن در آنها چند برابر ميشود.
هنگام كار بايد سر صاف و نگاه به جلو باشد. دستها در وضعيت طبيعي يا مشت كرده در كنار بدن حركت كنند و زانوها مختصري خميده باشند. به صرف همين درست نايستادن، فردي كه به نيت سلامتي و ورزش، سراغ تردميل رفته، ممكن است با زانوي آسيب ديده آن را ترك كند.
حين دويدن روي اين دستگاه زانو بايد كاملا زاويهدار باشد كه البته يادگرفتن آن خيلي سخت است ولي انجام آن حداقل عوارض را دارد.
استفاده از اين وسيله براي كودكان و نوجوانان به هيچ وجه توصيه نميشود چون آنها مهارت حركتي ندارند و زود خسته و متوقف ميشوند، در ضمن اين افراد آستانه حركت كمي دارند كه تردميل اين آستانه را رعايت نميكند.
با چگونگي کنترل تردميل آشنا شويد
قبل از اينکه تردميل را روشن کنيد، دستورالعملهاي اصلي دستگاه را از مربي سالن سوال کنيد و يا آنها را از روي کاتالوگ بخوانيد. بيشتر تردميلها مثل هم کار ميکنند و شامل اين موارد هستند: کارکرد دستي يا اتوماتيک، دکمه شروع و پايان، تعيين سرعت و شيب و ميزان وزن بدن.
ايمني دستگاه را بررسي کنيد.
دکمه خاموشکننده فوري دستگاه را پيدا کنيد. معمولا يک دکمه بزرگ و قرمز رنگ را که در وسط دستگاه قرار ميگيرد، به اين کار اختصاص ميدهند.
در مورد سرعت مناسب اطمينان حاصل کنيد.
قبل از اينکه ناگهان روي تردميل در حال حرکت برويد، در حالي که دستگاه خاموش است، در کنار تردميل بايستيد، برنامه کنترل دستي را فعال کنيد و براي شروع سرعت تسمه را به 3 تا 5 کيلومتر در ساعت برسانيد.
آهسته شروع کنيد.
براي راه رفتن روي تردميل، ناگهاني اقدام به اين کار نکنيد. بهتر است که ابتدا در کناره دستگاه و نزديک دستگيرهها باشيد. دستگيرهها را بگيريد و به آرامي همراه با حرکت دستگاه گام برداريد. تا هنگامي که احساس راحتي نميکنيد، به اين کار ادامه دهيد. وقتي به اين شرايط عادت کرديد، ميتوانيد به قسمت مياني تسمه رفته و دستگيره را رها کنيد.
با قدم زدن شروع کنيد.
با سرعت کم شروع کنيد. سر را بالا نگه داريد و به مرکز تسمه توجه کنيد. در قسمت مياني نوار متحرک بمانيد و از جلو رفتن و يا عقب رفتن زياد خودداري کنيد.
گام مناسب خود را پيدا کنيد.
سرعتي را که براي پاهاي شما مناسب است، پيدا کنيد. قبل از اينکه سرعت را افزايش دهيد، براي مدتي با قدم زدن، بدن را گرم کنيد.
يک برنامه انتخاب کنيد.
اگر يکي از برنامههاي دستگاه را انتخاب کنيد دستگاه مراحل گرم کردن، ورزش و سرد کردن بدن را به طور خود کار اجرا خواهد کرد. براي افرادي که تازه با تردميل کار ميکنند اين روش مناسبتر و راحتتر است.
قدم زدن، دويدن آهسته (جاگينگ) و دويدن را امتحان کنيد.
هنگامي که توانستيد به راحتي راه برويد، شروع به دويدن آهسته کنيد و پس از آن با سرعت بيشتري بدويد. اين کار به مقداري تمرين نياز دارد. روشن شدن و خاموش شدن دستگاه ممکن است موجب احساس سرگيجه شود. بهتر است مراقب ايجاد شدن چنين احساسي باشيد.
استفاده از سطح شيبدار
شما ميتوانيد شيب دستگاه را افزايش دهيد. به اين طريق، بدون اينکه سرعت گامهاي خود را افزايش دهيد، ورزش بيشتري ميکنيد اما بايد توجه داشته باشيد که دستگيرهها را نگه نداريد. گرفتن دستگيرهها هنگامي که دستگاه شيبدار است، موجب ميشود که آسيب بيشتري به وضعيت طبيعي بدن وارد شود. هنگامي که در سطح شيبدار راه ميرويم به طور طبيعي، مقدار کمي رو به جلو خم ميشويم. گرفتن دستگيرهها در سطح شيبدار موجب ميشود به بدن شما در جهت عقب، نيرو وارد شود.
متوقف کردن تردميل
چند راه براي متوقف ساختن تردميل وجود دارد.
• کاهش دادن تدريجي سرعت با استفاده از صفحه کنترل.
• فشردن دکمه بزرگ و قرمز رنگ که سرعت را سريعاً کاهش ميدهد.
• به آرامي به کنار نوار متحرک برويد و دستگاه را خاموش کنيد.
دو روش اول براي افراد مبتدي که از تردميل استفاده ميکنند، توصيه ميشود. روش آخر به مقداري تعادل و تمرين نياز دارد.
منبع:www.salamat.com/ن