خوردن يكى از قديمى ترين ضروريات و در عين حال تفريحات بشرى بوده است.تحقيقات نشان مى دهد ايرانيان در شمار نخستين مردمانى بودند كه به طبخ غذا پرداختند. آش، سوپ و ميرزاقاسمى با چهار هزار سال قدمت نشان از تمدن ايرانيان دارد.عمر سبزى پلو با ماهى به عنوان غذاى ويژه شب عيد در مقايسه با قدمت چند هزار ساله نوروز بسيار كوتاه است. قديم ترها، ايرانيان در شب عيد، خوراكى غير از اطعمه هميشگى و روزمره و به اصطلاح غذايى اعيانى مانند فسنجان يا شيرين پلو طبخ مى كردند. معلوم نشده كه سبزى پلو و ماهى(سفيد) از چه زمانى عنوان غذاى رسمى شب عيد نوروز را با خود يدك مى كشد .
مواد لازم: برنج، روغن، ماهى تازه و متوسط، سبزى ها شامل: تره، جعفرى، گشنيز، شويد، بابونه (اگر دسترستان بود) و سير تازه.
شيوه پخت: طبق روال هميشگى آشپزى تان، اول برنج را در آب جوش بريزيد و آبكش نماييد سپس سبزى هاى ساطور شده را كه از قبل آماده كرده ايد لابه لاى برنج بگذاريد و فراموش نكنيد كه گذاشتن چند ساقه سير تازه در وسط سبزى پلويتان، عطر خاصى به غذا مى بخشد.
آماده كردن سبزى: دقت كنيد كه سبزى پلو را با ساطور نبايد خرد كنيد كه له شود چون آب انداخته و برنج را به هم مى چسباند. شما مى توانيد هنگام پخت دادن به برنج در لحظات آخر سبزى را ريخته و پس از چند جوش آبكش كنيد اما بسيارى معتقدند شما نوع اول را بهتر است انتخاب كنيد يعنى سبزى را پس از آبكش نمودن برنج لابه لاى آن بپاشيد، زيرا مزه و عطر و بوى سبزى به جا مانده و با جوشيدن و آبكش شدن از بين نمى رود.
شيوه پخت ماهى: شما و ذايقه افراد خانواده تان تعيين مى كند كه از كدام روش براى پخت ماهى استفاده كنيد اما اگر عقيده متخصصان تغذيه را بخواهيد به شما مى گويند: «گوشت ماهى سفيد لذيذ و شكننده است لطفاً آن را نفله نكنيد!»
در روش اول مى توانيد ماهى را شكم پر كنيد در اين صورت هم شكل ماهى حفظ مى شود و هم گوشت آن در اثر نسوختن مغذى تر است. در صورت تمايل مى توانيد ماهى را در فر يا تنور و يا كباب پز، كباب كنيد.(ماهى براى كباب شدن به نسبت حجم و ضخامتى كه دارد از نيم تا يك ساعت در فر 200 درجه يا وسايل ديگر، آماده مى شود) نوع سوم آماده سازى ماهى، سرخ كردن آن در روغن است (فراموش نكنيد كه پوست ماهى در حالت سرخ شده، چندان فايده اى ندارد!) اكنون انتخاب با شما است.
وقتى ماهى ليز مى خورد: همه ما بارها شاهد ليز خوردن ماهى از روى تخته گوشت بوده ايم چنانچه مى خواهيد همه آداب آماده سازى سبزى پلو با ماهى را به جا آوريد و خودتان ماهى را در آشپزخانه پاك كنيد، از دو روش زير استفاده كنيد:
الف- كمى نمك روى تخته اى كه ماهى بر روى آن قرار مى گيرد بپاشيد. نمك سبب مى شود ماهى به تخته بچسبد.
ب- مى توانيد از چند برگ روزنامه استفاده كنيد.
تيغ هاى خوش خط و خال: كم نبوده اند خانواده هايى كه همان شب عيد به هنگام خوردن سبزى پلو با ماهى، به زخم تيغ هاى ماهى گرفتار شده اند و كار برخى نيز به بيمارستان كشيده شده است. به نظر مى رسد خوردن ماهى ترتيب و آدابى دارد. در زير به سه نكته اشاره شده است براى كسانى كه خداى ناكرده تيغ ماهى در گلويشان ممكن است گير كند:
نخست: به هنگام خوردن ماهى از ششدانگ حواستان بهره بگيريد.
تيغ هاى ريز را به خوبى از هم جدا كنيد و در اين كار نيز صبور باشيد، به زحمتش مى ارزد!
دوم: پيشگيرى كنيد. به عنوان كدبانوى منزل، ظرف ماهى را با قطعات سيب زمينى پخته تزيين نماييد تا در صورت گير كردن تيغ ماهى از اين قطعات استفاده كنيد.
سوم: براى تسكين درد و ناراحتى ناشى از خراش تيغ ماهى در گلو، به آرامى آب ليموترش را قورت بدهيد... اگر مشكل بسيار حاد بود، جاى هيچ گونه درنگ نيست و سريعاً فرد را به پزشك برسانيد.
چند نكته: روى سبزى پلو دم كشيده با زعفران خوش رنگ تر مى شود. اگر فردى از اعضاى خانواده ميانه خوبى با ماهى و بوى آن ندارد، كوكوسبزى نخستين گزينه جايگزين ماهى است. برخى معتقدند كه اين غذا را مى توان با دست هم خورد، البته به شرطى كه زير ناخن ها به خوبى تميز شده باشد! دليل آن اين كه ماهى جز با دست از تيغ و استخوان جدا نمى شود. به خاطر داشته باشيد، سرو ماهى بدون نارنج يا ليموترش، پا نهادن بر قسمتى از رسومات حسنه سفره ايرانى است.