بازي فوتبال (به انگليسي: football) يا soccer ورزشي است تيمي که در آن دو گروه يازده نفره در مقابل هم بازي مي‌کنند و اغلب آن را پرطرفدارترين ورزش جهان مي‌دانند. اين ورزش در زميني مستطيل شکل با پوشش چمن يا چمن مصنوعي انجام مي‌گيرد که در انتهاي عرضي دو ضلع آن دو دروازه قرار داده شده‌است. هدف وارد کردن توپ به دروازه? حريف است. دروازه‌بان تنها کسي است که در اين بازي حق دارد از دست‌ها و بازوهاي خود براي گرفتن و مهار توپ استفاده کند. ديگر اعضاي تيم توپ را اغلب با استفاده از پا و ضربه زدن به آن به گردش درمي‌آورند، گاه نيز ممکن است از سينه يا سر خود استفاده کنند. هر تيمي که بيشترين گل را به حريف بزند برنده? بازي است. اگر بازي در پايان با گل‌هاي برابر پايان پذيرد نتيجه بازي را مساوي اعلام مي‌کنند يا اين که بازي به وقت اضافي کشيده ميشود و سپس ممکن است ضربات پنالتي تعيين‌کننده بازي باشد.
قوانين فوتبال مدرن و به شکل امروزي آن در کشور انگلستان وضع شد. نهاد اداره‌کننده فوتبال در جهان فيفا نام دارد که اغلب آن را به اختصار فيفا (به انگليسي: FIFA) مي‌نامند. معتبرترين مسابقه در اين رشته ورزشي جام جهاني فوتبال نام دارد که هر چهار سال يک بار برگزار ميشود. اين رويداد هنگام برگزاري بينندگان زيادي دارد که شمار آن دو برابر بينندگان بازيهاي المپيک تابستاني است.
تاريخچه
اگرچه اطلاعاتي در مورد ريشه اصلي و حقيقي اين ورزش در دست نيست ولي از مطالب جالب و شخصي در مورد تاريخچه آن اطلاع داريم. فوتبال امروزي به تدريج رشد کرده‌است ولي گفته ميشود که نوعي از آن قبل از مسيح بازي ميشد. در چين نيز نوعي بازي شبيه به فوتبال در 2500 سال قبل از ميلاد مسيح وجود داشت. عکس‌هاي مصريان نيز نوعي بازي شبيه به فوتبال را نشان مي‌دهد ولي در يونان يک بازي به نام اسپيشکيروز به طرز جالبي به فوتبال امروزي شبيه‌است. فوتبال در برزيل از سال 1894 شروع شد. اين ورزش به وسيله چارلز ميلر برزيلي که اجداد او بريتانيايي بودند به مردم برزيل معرفي شد. در سال 1970 مسابقه‌اي بين ايتاليا و برزيل برگزار شد و هيچ کس تصور نمي‌کرد که 800 ميليون نفر از مردم جهان ناظر بر اجراي مسابقه باشند. امروزه اکثر مردم جهان به فوتبال بيشتر از ساير ورزش‌ها مي‌پردازند.
فوتبال مدرن از کشور بريتانيا سرچشمه گرفته‌است. در ابتدا اختلافات عقيده‌اي بسياري ميان علاقمندان راگبي و فوتبال وجود داشت زيرا راگبي با دست و فوتبال با پا اجرا ميشد. اين مسئله در سال 1863 زماني که طرفداران فوتبال شروع به اجراي اين ورزش توسط پاها کردند اتفاق افتاد. گروه ديگر انجمن راگبي را تأسيس کردند و بالاخره در سال 1871 اين دو رشته ورزشي کاملاً از يکديگر جدا شدند. از آن زمان به بعد هر دو رشته پيشرفت‌هاي شاياني نموده و طرفداران بسياري پيدا کردند. فدراسيون بين‌المللي فوتبال در سال 1904 بنيان گزاري شد. اين فدراسيون وظيفه دارد که به نحوه اجراي مسابقات نظارت داشته باشد. قوانين فوتبال بدون موافقت و تصويب ساير کشورهاي عضو فدراسيون تغيير نمي‌کند.
اولين مسابقه بين‌المللي فوتبال جهان در سال 1872 بين تيمهاي انگليس و اسکاتلند در شهر گلاسگو انجام شد، که با نتيجه صفر-صفر پايان يافت. در سال 1920 بازيکنان فوتبال در مسابقات المپيک بلژيک شرکت کردند و در سال 1930 اولين جام جهاني فوتبال در کشور اروگوئه برگزار شد.
استاديوم همدن پارک [1] در شهر گلاسگو رکورددار تعداد تماشاچيان در مسابقات فوتبال اروپا است؛ در سال 1937 جمعيتي معادل 149?547 نفر در اين استاديوم شاهد بُرد 3 بر 1 تيم ملي اسکاتلند در مقابل تيم ملي انگليس بودند.
شرايط بازي
در اين بازي هر تيم داراي 11 بازيکن است که يکي از آنها در دروازه قرار مي‌گيرد و بقيه با توجه به استراتژي بازي در نقاط مختلف زمين قرار مي‌گيرند. در تقسيم‌بندي دقيق، بازيکن‌ها با توجه به مکان قرارگيري‌شان در زمين به مدافع، هافبک و مهاجم تقسيم مي‌شوند.
داوري مسابقات فوتبال به عهده? چهار داور است. يکي از داوران که به نام داور وسط معروف است که در زمين فوتبال همراه با بقيه? بازيکنان حرکت مي‌کند، دو کمک‌داور نيز در کناره‌هاي زمين قرار مي‌گيرند و داور چهارم نيز بيرون زمين است.
هر تيم فوتبال داراي حداقل يک سرمربي، يک مربي و يک مربي دروازه‌بان است. همچنين هر تيم داراي تعدادي بازيکن ذخيره‌است که مي‌توانند در ميان بازي با بازيکن‌هاي درون زمين تعويض شوند. تعداد تعويض‌هاي هر تيم به سه تعويض محدود است.
بازيکن
بازيکنان ميانه/هافبک‌ها با رنگ آبي نشان‌داده‌شده‌اند.
در فوتبال بازيکن فردي است که بر پايه? قوانين فوتبال? فوتبال بازي مي‌کند. در يک بازي فوتبال هر تيم 11 بازيکن دارد که يکي از آنها دروازه‌بان است و بقيه يا پدافندگر يا بازيکن ميانه و يا مهاجم هستند.
دروازه‌بان
در بازي فوتبال به کسي که براي نگهداري و محافظت از دروازه مي‌کوشد و مانع ورود توپ به داخل آن ميشود دروازه‌بان مي‌گويند. دروازه‌بان تنها بازيکني است که مي‌تواند از دستانش براي گرفتن توپ استفاده کند.
مدافع
مدافع بازيکني است که در پشت هافبک‌ها قرار دارد و اولين هدفش پشتيباني از دروازه‌بان است. وظيفه? اوليه او جلوگيري از حريف است براي گل زدن.
هافبک/بازيکن ميانه
هافبک يا بازيکن ميانه بازيکني است که جايگاهش بين پدافندگر(مدافع) و مهاجم است(در شکل با رنگ آبي نشان داده‌شده‌است). وظيفه? اصلي آنها بي بهره کردن تيم حريف از توپ است(که معمولا با تکل انجام ميشود)? تا توپ را به تصرف خود درآورند و براي مهاجمان خودي بفرستند.
فوروارد/مهاجم
فورواردها يا مهاجمان بازيکناني هستند که در نزديک ترين رديف به دروازه? حريف بازي مي‌کنند که مسئوليت گل زدن را دارند.
مقررات
زمين بازي
يک زمين استاندارد فوتبال بزرگسالان براي مسابقات بين‌المللي مي‌بايست تا 110 تا 120 يارد (قدم) (معادل 100 تا 110 متر) طول و 70 تا 80 يارد (64 تا 75 متر) عرض داشته باشد.
زمين‌هاي مسابقات غير بين‌المللي مي‌تواند بين 91 تا 120 متر طول و 45 تا 91 متر عرض داشته و نبايد مربع باشد.
يک دروازه مستطيل شکل در وسط خط عرضي (يا خط گل) گذاشته ميشود که فاصله تيرک‌هاي عمودي آن از يکديگر 8 يارد (7?34 متر) و فاصله تيرک افقي از زمين 8 فوت (2?44 متر) است.
در جلوي هر دروازه و به فاصله 18 يارد (16?5 متر) از خط دروازه، محوطه مستطيل شکلي وجود دارد که به محوطه جريمه و محوطه هژده قدم معروف است، در اين محوطه دروازه‌بان قادر است توپ را با دست لمس کرده و بگيرد و خطاي بازيکنان حريف با ضربه پنالتي جريمه ميشود.
محوطه کوچکتري نيز در جلوي دروازه و با فاصله 6 يارد (5?5 متر) وجود دارد که مي‌بايست ضربات شروع مجدد بازي در هنگام خروج توپ از خط عرضي از داخل آن زده شود. خطوط و علامت‌هاي ديگري نيز در زمين براي مشخص کردن محل قرار گرفتن بازيکنان و جاي زدن ضربات کرنر، پنالتي و شروع بازي وجود دارد.
تاريخچه
اولين سوابق ثبتي آنچه که احتمالاً قديمي ترين فعاليت شبيه به فوتبال به حساب مي‌آمده را ميتوان در دست نوشته‌هاي چيني نظامي در دوره سلسله هان و حدود قرن دوم قبل از ميلاد پيدا نمود.
ديگر بازي آسيائي که با ضربه توپ سرو کار داشته و تحت نفوذ «کوجو» بوده‌است، بازي «کماري» است. بر طبق سوابق موجود، اين بازي در زمين بازي سلطنتي ژاپن در کيوتو از سال 600 ميلادي انجام مي‌شده‌است. در بازي «کماري» چندين نفر در يک دايره مي‌ايستاده و با ضربه پا توپ را به سمت هم ديگر ميرانده و سعي ميکردند که توپ از زمين خارج نشود (خيلي شبيه کيپي آپپي).
اين بازي ساليان زياد انجام ميشد ولي بنظر ميرسد که در حدود نيمه قرن 19 ميلادي از بين رفته باشد. در سال 1903 و در يک اقدام سمبليک در جهت احياي سنت‌هاي باستاني، اين بازي مجدداً احياء گشته و هم اکنون نيز در برخي فستيوال‌هاي توريستي قابل رويت مي‌باشد.
قدمت بازيهاي همراه با توپ فرا امريکائي که با توپ‌هاي لاستيکي انجام ميشده‌اند حتي بسيار قبل از مورد بالا ثبت گرديده‌اند و تصور ميشود که در مراحل اوليه پيدايش، شباهت زيادي به فوتيال داشته‌اند. اما از آنجائي که فرم‌هاي بعدي اين بازي‌ها شباهت هائي با بسکتبال و يا واليبال داشته‌اند و همچنين بدليل آنکه نفوذ اين گونه بازي‌ها بروي بازي مدرن فوتبال بسيار کم بوده‌است، بيشتر آنها به‌عنوان فوتبال طبقه بندي نمي‌گردند.
يونانيان و اهالي رم نيز به داشتن بازيهاي همراه با توپ که در آنها از پاي خود استفاده مي‌کرده‌اند، شناخته شده‌اند.
نويسنده رومي سيسرو در يکي از نوشته‌هاي خود وضعيتي را توصيف مي‌کند که در آن مردي در مغازه سلماني و در حال اصلاح بخاطر شوت شدن يک توپ به داخل مغازه کشته ميشود. اعتقاد بر اين است که بازي رومي هارپستوم از نوعي بازي تيمي بنام «?????????» (اپي اسکايروس) يا فنيدا که اولين بار توسط نمايشنامه نويس يوناني انتيفانس (311-388 قبل از ميلاد) بکار برده شده و بعدا کلمنت الکساندريا نيز به آن اشاره داشته‌است، گرفته شده‌است. بنظر ميرسد اين بازي بنوعي نه چندان واضح شبيه به راگبي بوده‌است.
البته سوابق غير مستند ديگري از بازيهاي ماقبل تاريخ، باستاني و يا سنتي انجام شده با توپ که توسط مردم بومي در سراسر جهان انجام ميشده نيز در دسترس مي‌باشند. به‌عنوان مثال، در سال 1610 ويليام استراچي از منطقه جيمز تاون اولين شخصي بود که يک نوع بازي بنام پاهساهمان را که توسط امريکائي بومي باز ميشده را ثبت نموده‌است. در منطقه ويکتوريا، استراليا، مردم بومي استراليا نوعي بازي به نام مارن کروک را انجام ميدادند.در کتاب رابرت برو-اسميت که در سال 1878 بنام «مردم بومي منطقه ويکتورياً منتشر شد نيز از مردي بنام ريچارد توماس نام برده شده که در سال 1841 شاهد انجام اين بازي توسط مردم بومي منطقه بوده‌است.» آقاي توماس توصيف مينمايد که چطور بازيکن جلو توپ ساخته شده از پوست صاريغ را شوت نموده و ديگر بازيکنان براي گرفتن آن به هوا برميخواستند.«امروزه اعتقاد گسترده‌اي مبني بر اينکه مارن کروک تأثير زيادي بر پيشرفت قواعد فوتبال استراليا داشته، وجود دارد (بخش زير را ببينيد). در سرزمين کاناداي شمالي و / يا آلاسکا، اينيوايت (اسکيمو‌ها) نوعي بازي بروي يخ بنام»آکاساکتوک" را انجام ميداده‌اند. هر بازي با حضور دو تيم روبروي هم در دو خط موازي آغاز ميشد. سپس دو تيم سعي در ضربه زدن به توپ، هدايت آن به سمت خط دروازه حريف و کاشتن گل داشتند.
قدمت اين بازي‌ها و امثال آنها بطور عميق در روزگاران باستان قرار داشته و در طول قرون متمادي، تأثير خود را بروي فوتبال داشته‌است. بهرحال، بنظر ميرسد که مسير حرکت بسوي فوتبال مدرن در اروپاي غربي و بخصوص در انگلستان شکل گرفته باشد.
تبيين کد‌هاي مدرن فوتبال
فوتبال استراليايي
در سال 1858 شخصي بنام تام ويلز در ملبورن اقدام به پيشبرد فوتبال نمود. ويلز تحصيل کرده انگلستان در مدرسه راگبي بوده و در دانشگاه کمبريج کريکت بازي کرده بود. حدود نفوذ مستقيم بازيهاي فوتبال انگليسي و ايرلندي بروي ويلز نامشخص است ولي بهرحال شباهت هائي بين اين نوع بازي‌ها و بازي ابتکاري وي موجود بود. همچنين شباهت هائي بين بازي ويلز با فوتبال گيليک (بنحوي که در سال 1887 قانونمند گشته بود) اعلام گشت. بنظر ميرسد که فوتبال استراليائي شباهت هائي با بازي «مارن گرووک» مردم بومي استراليا نيز داشته‌است).
باشگاه فوتبال ملبورن نيز در سال 1858 تأسيس شد که کهن ترين باشگاه زنده فوتبال در استراليا بحساب مي‌آيد، ولي قواعدي که اين باشگاه در اولين فصل بازيهاي خود مورد استفاده قرار داد نامشخص است. قواعد باشگاه در سال 1859 قديمي ترين قانون زنده استراليائي بحساب مي‌آيند. اين قوانين در هتل پاراد واقع در شرق ملبورن در مورخ 17 مي توسط ويلز، دبليو. جي. هامرسلي، جي. بي. تامپسون و توماس اسميت (برخي منابع از شخصي بنام اچ. سي. اي. هريسون نيز نام مي‌برند). اين مردان سوابقي مشابه ويلز داشته و قواعد آنها نيز شباهت هائي با قانون شفيلد داشتند، خصوصا در نبود قاعده «آفسايد» (گرچه شباهت‌ها نيز بصورت هم متلاقي بودند). يک ضربه آزاد در قبال «علامت» (گرفتن کامل). بهرحال اگرچه در قوانين ذکر نشده بود، ولي نگه داشتن و دويدن با توپ آزاد بود. توپ مورد استفاده نيز (نظير آنچه بعدا در راگبي مورد استفاده قرار گرفت) بشکل «بيضي» بود. باشگاه همکاري قوي و دراز مدتي با باشگاه کريکت ملبورن و «کريکت بيضي» داشت که از لحاظ سايز تنوع داشته ولي از زمين‌هاي مورد استفاده در انواع ديگر فوتبال بسيار بزرگ‌تر بوده‌اند، به‌عنوان زمين استاندارد فوتبال برگزيده شد. در سال 1859 قوانين هنوز شامل اجزائي که طي مدتي کوتاه بصورتي مهم در آمدند نمي‌شدند. مانند الزام «زدن» توپ در حين دويدن.
گاهي اوقات از قواعد استراليائي به‌عنوان اولين شکل قوانين تدوين گشته ياد مي‌گردد. وليکن – همانگونه که در تمام انواع فوتبال در آن زمان صادق بود، هيچ سازمان رسمي قوانين را پشتيباني نمي‌نمود- بنابر اين در هر باشگاه به نوعي بازي ميشد. بهر حال در سال 1866 تعداد باشگاه‌هاي بيشتري در ويکتوريا قبول کردند که با قوانين بروز شده ملبورن اف. سي، که بعدا بنام «قوانين ويکتورياً و / يا قوانين» استرال آسيائي بازي کنند". نام رسمي اين قوانين بعدا به قواعد فوتبال استراليائي (و جديدا فوتبال استراليائي) تغيير يافت. در مستعمرات ديگر مانند تاسماني در دهه 1860 و استرالياي جنوبي در دهه 1870 نيز قوانين مشابه‌اي براي بازي‌ها در نظر گرفته شد. فوتبال استراليائي خصوصا از دهه 1990 در بسياري از کشور‌ها حضوري کوچک ولي فزاينده‌اي در سطح آماتوري داشته‌است ولي بيشترين نرخ مشارکت در پاپوآ گينه جديد، نائورو، زلاندنو و افريقاي جنوبي بوده‌است.
فوتبال راگبي
در سال 1870 در بريتانيا، 75 باشگاه وجود داشتند که به بازي راگبي مدرسه‌اي مي‌پرداختند. اين مدارس عبارت بودند از بلاک هيس (سال تأسيس 1858 که طبق سوابق مناقشه‌اي به‌عنوان قديمي ترين باشگاه غير دانشگاهي راگبي که هنوز وجود دارد، شناخته ميشود). باشگاه‌هاي راگبي همچنين در کشورهاي ايرلند، استراليا، کانادا و زلاند نو فعال بودند. بهرحال، تا سال 1871 يعني زمانيکه 21 باشگاه لندن گرد آمده تا اتحاديه فوتبال راگبي (آر. اف. يو.) را تشکيل دهند، قواعد قابل قبولي براي راگبي وجود نداشت. (بصورت کنايه‌اي، بلاک هيس اقدام به ممنوع ساختن ضربه زدن نمود.) اولين قواعد آر. اف. يو. در ماه ژوئن سال 1871 بکار گرفته شد. بر طبق اين قوانين پاس دادن توپ مجاز اعلام شده بود. آنها همچنين تلاش را در جائيکه بسمت دروازه و در بيرون خط با توپ تماس ايجاد شود شامل نمودند، اگر چه گل‌هاي ناشي از امتياز و بازي عمومي و برگشت پنالتي هنوز در مناقشه بودند.
فوتبال امريکاي شمالي
نوشتارهاي اصلي: فوتبال امريکائي , فوتبال کانادائي , و تاريخ فوتبال امريکائي
همانطور که در بريتانياي اوايل قرن 19 متداول بود، مدارس و دانشگاه‌هاي امريکا نيز بازيهاي محلي خود را بين تيمهاي دانشجوئي برگزار مي‌نمودند. در سال‌هاي دهه 1820، يک بازي بنام بالون که در ابتدا در کالج نيو جرسي (که بعد‌ها بنام دانشگاه پرينستون ناميده شد) و واحد قديمي فوتبال بازي ميشد، در کالج دارتماوس و نيو همپشاير برگزار شد. در سال 1827، يک دانشجوي دانشگاه هاروارد يک شعر حماسي کمدي بنام " نبرد دلتاً سرود که از اولين اشارات فوتبال در دانشگاه‌هاي امريکا محسوب گشت.
اولين مسابقه ثبت شده فوتبال در کانادا يک بازي بين کالج دانشگاه و دانشگاه تورنتو در مورخ 9 نوامبر سال 1861 مي‌باشد. کمي بعد از اين بازي، يک باشگاه فوتبال تشکيل گرديد. اگر چه قواعد بازي در اين مقطع نامشخص است: يعني مشخص نيست که آيا آنها يک بازي «ضربه با پاً يا»کار با دست" و يا هر دو را انجام ميدادند و اينکه آيا اعضاء بطور عمده در مقابل هم قرار مي‌گرفتند.
اولين «باشگاه فوتبال» در امريکا که عمر کوتاهي نيز داشت باشگاه فوتبال اونيدا واقع در بوستون، ماساچوست بود که در سال 1862 تأسيس گرديد. اغلب گفته ميشد که اين باشگاه اولين باشگاه در خارج از بريتانيا بود که در آن بازي ساکر انجام ميشد. بهرحال قواعد مورد استفاده باشگاه اونيدا نيز ناشناخته بوده ولي قبل از تدوين قواعد اف اي شکل گرفته بود. اين باشگاه مبتکر يک نوع بازي با قواعد «دويدن» بنام بازي بوستون بود که در سال‌هاي بعد در ماساچوست بازي ميشد.
در سال 1864 در کالج ترينيتي تورنتو، دو نفر بنام‌هاي اف. بارلو کامبرلند و فردريک اي. بتان قوانيني را بر اساس بازي مدرسه‌اي راگبي، تدوين نمودند. بهرحال عقيده عمومي آن است که اولين بازي راگبي کانادا به سال 1865 در شهر مونترال زمانيکه افسران ارتش بريتانيا در مقابل شهروندان محلي قرار گرفتند، انجام پذيرفت. اين بازي بتدريج ادامه يافته و باشگاه فوتبال مونترال در سال 1868 به‌عنوان اولين باشگاه ثبت شده کانادا تأسيس گرديد.
اولين مسابقه‌اي که بعقيده عامه تحت قوانين اف اي انگليسي (ساکر) در ايالات متحده امريکا برگزار شد يک بازي بود که بين پرينستن و راتگرز در سال 1869 انجام شد. اين بازي همچنين به‌عنوان اولين بازي کالج فوتبال ايالات متحده که بين تيم کالج‌هاي مختلف انجام شد، شناخته گرديد (اگرچه فرم نهائي فوتبال امريکا حاصل راگبي و نه ساکر بود).
رشد فوتبال مدرن امريکا ناشي از انجام يک بازي بين تيمهاي دانشگاه مک گيل مونترال و دانشگاه هاروارد در سال 1874 بود. در آن زمان، گفته ميشد که دانشجويان هاروارد به «بازي بوستون» و ام دش؛ يک بازي «دويدني» و ام دش بيش از بازيهاي «ضربه با پاًي تحت قوانين اف اي که مورد علاقه دانشجويان ايالات متحده بود، مي‌پرداختند. اين امر اتخاذ بازي پايه راگبي را که بين تيم مک گيل و دو تيم جايگزين با سلسله قوانين مورد قبول خود انجام ميشد را براي تيم هاروارد تسهيل مي‌نمود. بهر حال طي ساليان بعد، دانشگاه هاروارد هم قواعد راگبي مک گيل را پذيرفت و هم تيمهاي دانشگاه‌هاي ديگر ايالات متحده را به پذيرش اين قواعد ترغيب نمود. در سال 1876، در همايش ماساسوئيت اين دانشگاه قبول کردند که بيشتر قواعد اتحاديه فوتبال راگبي را بپذيرند. بهر حال قانون»بردن توپ بسمت دروازه«(که در آن زمان به‌عنوان فوتبال راگبي شناخته ميشد) فقط در حالتي به‌عنوان امتياز شناخته ميشد که هيچ يک از دو تيم ضربه‌اي به»دروازه هاً وارد نسازند. در اين همايش تصميم گرفته شد که، در بازي امريکائي، چهار حمله امتياز يک گل را داشته باشد. در صورت امتياز مساوي، يک گل از تبديل يک حمله بجاي چهار حمله، اولويت مي‌يافت.
تا چند سال بعد، تيمهاي پرينستن، راتگرز و ديگران با استفاده از قواعد پايه ساکر به بازي ادامه دادند و اين بازي‌ها تا زمان جايگزيني قواعد پايه راگبي دانشگاه هاروارد و رقيبانش ادامه يافت. دانشگاه‌هاي ايالات متحده تا اوايل قرن بيستم به بازي ساکر باز نگشتند.
در سال 1880 والتر کمپ مربي يال تغييراتي عمده را در بازي امريکائي بوجود آورد که اولين آنها کاهش تعداد بازيکنان از 15 نفر به 11 نفر بوده و با کاهش مساحت زمين بازي به تقريباً نصف و معرفي «مبارزه» که در آن بازيکن با پاشنه پا توپ را به عقب زده و بازي را شروع مي‌نمود، ادامه مي‌يافت. اين تغييرات در سال 1882 با نوع آوري بعدي کمپ ادامه يافت: اگر تيم نمي‌توانست بعد از سه عقب ماندگي امتياز، پنج يارد را بدست آورد، مي‌بايد مالکيت توپ را واگذار مي‌نمود. (تکل موفق).
با گذشت سال‌ها فوتبال کانادا برخي پيشرفت‌هاي فوتبال امريکا را در خود جذب نمود ولي در عين حال برخي از خصوصيات يکتاي خود را نيز حفظ نمود. يکي از اين خصوصيات فوتبال کانادا آن بود که براي ساليان متمادي، بطور رسمي از پذيرش تفاوت بين خود و راگبي سر باز زد. به‌عنوان مثال، «اتحاديه راگبي کاناداً که در سال 1884 تأسيس گرديد، بيش از خود اتحاديه اصلي راگبي، پيشرو برگزاري فوتبال ليگ کانادا بود. ( اتحاديه راگبي کانادا تا سال 1965 تأسيس نگرديده بود.) همچنين فوتبال امريکائي در دهه 1880 بطور مکرر به‌عنوان»راگبي" خوانده ميشد.
فوتبال گيليک
در نيمه قرن 19، بازيهاي فوتبال سنتي که بطور کلي با عنوان « کايد» خوانده مي‌شدند در ايرلند و مخصوصا استان کانتي محبوبيت خود را حفظ نمودند. در اين دوران، يک ناظر بنام پدر دبليو. فريس دو فرم اصلي «کايد» به اين شرح توصيف مينمايد: «بازي زميني» که در آن هدف گذراندن توپ از دروازه‌هاي طاقي شکل که از تنه دو درخت ساخته شده مي‌باشد و شعر حماسي «بازي سطح کشور» که در اکثر ساعات روز يکشنبه که در آن بازي انجام مي‌گرديد، زمزمه ميشد و برنده تيمي بود که توپ را از خط دروازه مي‌گذرانيد. «درگيري فيزيکي»، «نگه داشتن» بازيکنان حريف و بردن توپ به جاهاي مجاز از خصوصيات اين بازي بود.
در دهه 1870، محبوبيت راگبي و انجمن فوتبال در ايرلند فراگير گرديد. کالج ترينيتي، دوبلين اولين دژ توسعه راگبي بحساب مي‌آمد. قوانين اف اي انگليسي بصورت گسترده‌اي توسعه يافت. فرم‌هاي سنتي «کايد» تبديل به «بازي خشن و آشفته» که اجازه خطا مي‌داد، گرديدند.
تا زمان تأسيس انجمن ورزشي گاليک (جي. اي. اي.) در سال 1884، تلاش عمده‌اي در جهت متحد ساختن و قانونمند کردن انواع فوتبال ايرلندي بعمل نيامده بود. سعي انجمن ورزشي گيليک در پيشرفت ورزش‌هاي سنتي ايرلندي مانند هارلينگ و حذف بازيهاي خارجي مانند راگبي و انجمن فوتبال بود. اولين قواعد فوتبال گيليک توسط شخصي بنام ماريس داوين تدوين و در مجله «ايرلند متحد» در تاريخ 7 فوريه سال 1887 به چاپ رسيد. قوانين داوين نشانگر نفوذ بازي‌هائي مانند هارلينگ و تمايل او به فرموله کردن قوانين فوتبال ايرلندي بود. ابتدائي ترين مثال اين تفاوت‌ها عدم وجود آفسايد بود (رفتاري که طي ساليان بعد از سوي فوتبال استراليائي با ديگر بازيهاي ايرلند مانند پرتاب کردن انجام گرديد).
اختلاف در فوتبال راگبي
در سال 1886 هيئت بين المللي فوتبال راگبي (آي. آر. اف. بي.) تأسيس گرديد. اما بر سر قوانين اختلاف بوجود آمد. حرفه‌اي شروع به نفوذ در انواع فوتبال نمود.
در انگلستان دهه 1890، اتحاديه فوتبال راگبي ممنوعيتي بلند مدت را براي ورزشکاران «حرفه اي» در نظر گرفت که باعث ايجاد تنش‌هاي محلي در حوزه فوتبال راگبي گرديد، زيرا بسياري از بازيکنان در شمال انگلستان از قشر کارگر بوده و توان برآمدن از پس هزينه‌هاي ترن، مسافرت، بازي و جبران هزينه‌هاي جراحت بر نمي‌آمدند. اين موضوع خيلي با آنچه که ده سال قبل از آن در ساکر انگلستان شمالي رخ داده بود تفاوت نداشت. ولي مقامات آر اف يو عکس العمل بسيار متفاوتي اتخاذ و سعي در منحرف کردن حمايت طبقه کارگر در شمال انگلستان نمودند. در سال 1895 و بدنبال مناقشه بر سر پرداخت‌هاي نيمه وقت يک بازيکن که بجاي حقوق از دست رفته او بر اثر راگبي بوجود آمده بود، نمايندگان باشگاه‌هاي شمالي در هادرزفيلد گرد هم آمده تا اتحاديه شمالي فوتبال راگبي (ان.آر.اف.يو) را شکل دهند. سازمان جديد در ابتدا فقط اجازه پرداخت‌هاي جايگزين حقوق براي برخي بازيکنان را صادر نمود. ولي پس از گذشت دو سال، بازيکنان ان.آر.اف.يو قابليت دريافت وجوه را بشرط داشتن شغل اصلي غير ورزشي را يافتند.
تقاضاها براي ليگ حرفه‌اي، بهبود وضعيت «تماشاچيان» رشته راگبي را ديکته مي‌کرد. در طي چند سال قوانين ان.آر.اف.يو از قوانين آر.اف.يو فاصله گرفتند. يکي از مهم ترين اختلافات لغو «خط کشي» بود که بدنبال آن جايگزيني «دستکش کلفت» با « بازي-توپ- دستکش کلفت» که بر طبق آن دو بازيکن مجاز به درگيري در نقاط علامت گذاري شده بودند. بر طبق قوانين « چوب مخصوص بازي بمحض گرفتن حامل توپ، متوقف مي‌شدو با يک بازي-توپ- دستکش کلفت تعويض مي‌گرديد. در سال 1901 مسابقات جداگانه لانکاشاير و يورکشاير در قالب قوانين ان.آر.اف.يو برگزار و بدنبال آن»ليگ راگبي شمال" که در ابتدا با نام ليگ راگبي شناخته ميشد، بطور رسمي در انگلستان شکل گرفت.
با گذشت زمان، راگبي تحت آر.اف.يو، توسط باشگاه هائي که هنوز عضو فدراسيون ملي وابسته به آي.آر.اف.بي بودند، بازي ميشد و بنام اتحاديه راگبي شناخته شد.
جهاني سازي انجمن فوتبال
با گسترده شدن محبوبيت اين رشته و در اوايل قرن بيستم، نياز به يک سازمان واحد که امر نظارت بر انجمن فوتبال را برعهده بگيرد، بيش از پيش احساس گرديد. انجمن انگليسي فوتبال برگزار کننده گفتگوهاي زياد در خصوص ايجاد يک سازمان بين المللي بود ولي پيشرفتي حاصل نگرديد. بنابر اين موضوع در انجمن‌هاي هفت کشور ديگر اروپائي از جمله فرانسه، بلژيک، دانمارک، هلند، اسپانيا، سوئد، و سوئيس مطرح گرديد. «فدراسيون بين المللي انجمن‌هاي فوتبال» (فيفا) در مورخ، 21 مي سال، 1904 در شهر، پاريس تأسيس گرديد. اولين مدير اين تشکيلات، رابرت گورين بود. نام فرانسوي خلاصه حروف فيفا بعد‌ها حتي در کشورهاي غير فرانسه زبان نيز مورد استفاده قرار گرفت.
بازنگري در فوتبال امريکائي
هم راگبي و هم فوتبال امريکائي در زمان خودشان از لحاظ جراحت‌هاي شديد و مرگ تعداد زيادي از بازيکنان مورد توجه بودند. در اوايل قرن بيستم در امريکا، اين امر به مناقشات ملي انجاميده و برخي از کالج‌ها انجام فوتبال امريکائي را ممنوع اعلام نمودند. متقابلا جلساتي توسط 19 کالج در سال‌هاي 1906 برگزار گرديد. گفته ميشود که اين جلسات بدستور رئيس جمهور تئودور روزولت برگزار ميشد. او بنظر ميرسيد که در خصوص اين بازي خيالباف است ولي او تهديد کرد که اين بازي را در صورت عدم اصلاح قوانين و بجهت کاهش شمار قربانيان و معلولين ممنوع اعلام خواهد کرد. اين جلسات پايه انجمن ملي ورزش دانشگاهي را بنا نهادند.
يکي از تغييرات پيشنهاد شده بزرگ شدن زمين بازي بود. بهرحال دانشگاه هاروارد بدليل آنکه قبلا يک استاديوم بتني بنا کرده بود، با پيشنهاد بزرگ شدن زمين بازي مخالفت نموده و در عوض مسئله قانوني سازي «پاس به جلو» را مطرح کرد. گزارش جلسات حاکي از برقراري بسياري از محدوديت‌ها بر درگيري بازيکنان و دو تباين ديگر از راگبي بود: منع «بازيهاي داراي درگيري زياد» و پاس به جلو. البته اين تغييرات بلافاصله اعمال نشده و تنها در سال 1908 سي و سه فوتباليست امريکائي جان خود را از دست دادند. اما بهرحال شمار قربانيان و مجروحان بتدريج کاهش يافت.
تباين بيشتر از دو قاعده راگبي
در سال 1906 و با کاهش تعداد بازيکان هر تيم از 15 نفر به 13 نفر، قوانين ليگ راگبي تفاوت عمده‌اي از اتحاديه راگبي را تجربه نمود. در سال 1907 يک تيم زبده راگبي از کشور زلاند نو تور کشورهاي استراليا و بريتانيا را برگزار نمود که نتيجه آن تشکيل ليگ جديد راگبي ساوت ولز بود. بهرحال قواعد راگبي حرفه‌اي در هر کشوري متفاوت بوده و نياز مذاکرات بين سازمان‌هاي ذيربط از کشورهاي مختلف، تعيين مقررات واحد براي انجام مسابقات بين المللي بود. اين وضعيت تا سال 1948 ادامه داشت. در اين زمان با تحريک ليگ فرانسه فدراسيون بين المللي ليگ راگبي (آر.ال.آي.اف.) در يک جلسه در بورادآکس تأسيس گرديد.
در طول نيمه دوم قرن 20، قوانين بيشتر تغيير نمود. در سال 1966 مقامات ليگ راگبي ايده « عقب افتادن امتياز» را از فوتبال امريکا گرفتند که بر طبق آن: يک تيم مي‌تواند تا چهار تکل مالکيت توپ را در اختيار داشته باشد. حداکثر تعداد حملات بعد‌ها در سال 1971 به شش تکل افزايش يافت. اين اصل در راگبي به‌عنوان «قانون شش تکل» شناخته شد.
با ظهور بازيکنان حرفه تمام وقت در اوايل دهه 1990 وبالطبع آن افزايش سرعت بازي، فاصله پنج متري آفسايد بين دو تيم به 10 متر افزايش يافته و اين قانون با قوانين قابل جايگزيني بعدي و تغييرات متعاقب آنها دنبال شد.
همچنين در قرن بيستم قواعد اتحاديه راگبي نيز بنحو چشمگيري متحول گشته و صورتي پيچيده تر و فني تر بخود گرفت. در جمع، دستکش‌ها و چوب‌ها همسان گشته و در خارج از زمين شروع به بلند کردن هم تيمهاي خود بمنظور نشان دادن تقابل با حريفان نمودند. همچنين ماجراي ظهور حرفه‌اي‌ها به پيچيده شدن قوانين کمک نمود.
در سال 1995 اتحاديه راگبي تبديل به يک بازي «آزاد» گرديد که در آن حرفه‌اي‌هاي اعضاء اجازه حضور مي‌يافتند. اگرچه ريشه اصلي مناقشه بين دو قانون و عليرغم اين واقعيت که مقامات اي.آر.يو مانند جان اونيل هر از چند گاه اين مسئله را متذکر مي‌گشتند، قواعد هر دو قانون و فرهنگهاي فوتبال مرتبط با آنها به اندازه‌اي با هم اختلاف داشتند که آينده‌اي شفاف را براي چنين اتحاديه‌اي رقم نزنند.
استفاده از کلمه فوتبال در کشورهاي انگليسي زبان
کلمه «فوتبال» در زماني که براي توصيف يک بازي خاص بکار برده شود، مي‌تواند هر يک از موارد بالا را داشته باشد. به همين دليل، مناقشات دوستانه زيادي بروي اصطلاح «فوتبال» ايجاد شد. اول بخاطر آنکه در مناطق مختلف جهان انگليسي زبان اين اصطلاح به حالت‌هاي متفاوت مورد استفاده قرار ميگرفت. بيشتر اوقات کلمه «فوتبال» جهت اشاره به قانون غالب فوتبال در يک منطقه مشخص مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
در اکثر کشورهاي انگليسي زبان، کلمه «فوتبال» معمولاً اشاره به انجمن فوتبال دارد که بنام «ساکر» نيز خوانده ميشود (اين نام در ابتدا مختصر شده عاميانه کلمه «انجمن» بوده‌است). از 45 کشور عضو فيفا که در آن انگليسي زبان رسمي و ابتدائي است، فقط سه کشور ( کانادا، ساموا و ايالات متحده از کلمه «ساکر» استفاده مي‌کنند و مابقي کلمه فوتبال را بکار مي‌برند. (اگرچه فدراسيون فوتبال ساموا در واقع از هر دو نام استفاده مي‌کند. در ماه مي‌سال 2006 ساکر زلاند نو نام خود را به فوتبال زلاند نو تغيير داد. [2] در استراليا بخش حاکم نام «فوتبال» را بجاي «ساکر» جايگزين و استفاده از آن را افزايش داد.(نامي که توسط اکثر استراليا ئي‌ها مورد استفاده قرار مي‌گيرد) ولي اين موضوع مناقشه ساز شد زيرا کلمه «فوتبال» بطور سنتي اشاره به قوانين فوتبال استراليا و اتحاديه و ليگ راگبي داشت. لازم به توجه‌است که اعضاي تيم انجمن فوتبال استراليا هنوز بنام "ساکروس هاً شناخته مي‌شوند.
قوانين مختلف در پايين ليست شده‌اند که بطور کامل در متون مربوطه توضيح داده شده‌اند.
کدها و خوانده‌هاي فوتبال در حال حاضر
• انجمن فوتبال که همچنين با نام‌هاي «فوتبال»، «ساکر»، «فوتي» و «فوتيي» نيز خوانده ميشود.
• انواع فوتبال داخل سالني/بسکتبال:
o فوتبال پنج-اي-سايد – بازي شده در سراسر جهان تحت قوانين مختلف از جمله:
فوتسال- يک بازي پنج-اي-سايد داخل سالن که توسط فيفا مورد تاييد قرار گرفته‌است.
ميني وتبال - يک بازي پنج-اي-سايد داخل سالن که در شرق و غرب که طرفداران بسيار زيادي نيز دارد، بازي ميشود.
پاپي فوت - يک بازي پنج-اي-سايد داخل سالن که در سالن‌هاي رو باز (داراي دروازه) بسکتبال در امريکاي مرکزي بازي ميشود.
o ساکر داخل سالن - يک بازي شش-اي-سايد داخل سالن که در امريکاي شمالي بازي ميشود.
• فوتبال پاراالمپيک – اصلاح شده توسط انجمن فوتبال جهت افراد معلول.
• ساکر ساحلي – فوتبالي که بروي ماسه بازي ميشود بنام ساکر ساحلي خوانده ميشود.
• فوت وولي – عبارت‌اند از آميخته فوتبال و واليبال ساحلي که بروي ماسه بازي ميشود. بسياري از فوتباليست‌هاي معروف (ستاره‌هاي برزيل) اين بازي را سراسر دنيا انجام ميدهند.
• فوتبال خياباني – مجموع انواع غير رسمي فوتبال
• باسوبال – آميخته فوتبال با واليبال و ژيمناستيک که بروي سطوح باد دار و تور ژيمناستيک بازي مي‌گردد.
• راش گلي نوعي بازي فوتبال است که در آن نقش دروازه بان داراي انعطاف بيشتري از حد عادي است.
• هدر اند ووليز در اين بازي هدف زدن گل فقط با استفاده از سر و توپ مي‌باشد.
• کيپي آپي ارائه هنر فوتبال با استفاده از پاها، زانوان، سينه، شانه‌ها و سر مي‌باشد.
o فوت بگ در اين بازي بجاي توپ از کيسه‌هاي کوچک لوبيا يا ماسه استفاده شده که در برخي انواع کيپي آپي مانند «هکي سک» انجام ميشود.
• فوتبال فرم آزاد نوع مدرن کيپي آپي بوده که در آن بازيکنان فرم آزاد بخاطر ارزش‌هاي سرگرمي و نشان دادن توانائي‌ها يشان رتبه بندي مي‌گردند.
• وست هام اين بازي خيلي شبيه به هدرز اند ووليز است که بصورت امتيازي بازي ميشود. معمولاً هر بازيکن با امتياز 10 و دروازه بان با امتياز 11 شروع مي‌کند. زماني که يک گل در اثر ضربه نگه دارنده بثمر ميرسد که او يک امتياز را از دست مي‌دهد. سپس ضربه محکم و بازيکن يک امتياز از دست داده و دروازه بان ميشود. ضربه مجدد باعث ميشود که او مجدداً دروازه بان شود ولي در اثر از دست دادن امتياز بلکه به‌عنوان تنبيه. اين بازي معمولاً با يک گل و تعداد کم بازيکنان انجام ميشود.
• فوتبال فولينگ نسخه‌اي از انجمن فوتبال است که در آن ميله به‌عنوان اسلحه استفاده شده و (معمولا) ضربه به کشاله ران مجاز است. تعداد نفرات تيم از 5 تا کمتر 15 نفر است. ميزان جراحت در دوره مساوي است.
فوتبال مدرسه راگبي و شاخه‌هاي آن
• فوتبال راگبي
o ليگ راگبي – که معمولاً در استان‌هاي استراليائي نيو ساوت ولز و کوئين لند و برخي پيروان انگليسي آن به‌عنوان «فوتبال» و يا «فوتي»شناخته ميشود. گاهي اوقات نيز بصورت ساده به آن «ليگ» مي‌گويند.
تاچ فوتبال (ليگ راگبي) – نسخه بدون درگيري ليگ راگبي است؛ که به‌عنوان مشهور ترين فرم تاچ راگبي در سراسر دنيا شناخته ميشود. در استراليا معمولاً به اين بازي «تاچ فوتبال» يا «تاچ»گفته ميشود. در افريقاي جنوبي نيز با نام «سيکس دان» شناخته ميشود.
تگ راگبي – نام اصلي انواع ليگ راگبي و اتحاديه راگبي که در آن يک برچسب ولکرو نشانگر يک تکل مي‌باشد. معروفترين آن «اوزتگ» است که توسط سنت جورج دراگونز در سال 1992 به‌عنوان يک تکنيک آموزشي ايجاد گرديد.
فوتبال دانشگاهي – آميخته‌اي از قواعد استراليائي و ليگ راگبي که در سال 1933 در نمايشگاه سيدني تمرين گرديد. [3]
راگبي ليگ ناينز – فرمي از ليگ راگبي که در آن 9 بازيکن شرکت داشته و قوانين ليگ راگبي را نيز مورد بازبيني قرار داده‌است.
o اتحاديه راگبي
o راگبي سونز – عبارت‌اند از يک بازي اصلاحي از اتحاديه راگبي و ليگ راگبي که داراي 7 بازيکن بوده و قوانين آن کمي اصلاح شده‌اند. فرم اتحاديه راگبي در بازيهاي کامون ويلس بازي مي‌شدند.
o تاچ راگبي – يک نام مورد استفاده براي انواع بازي اتحاديه راگبي و ليگ راگبي که فاقد هرگونه تکل مي‌گرديد.
• فوتبال امريکائي – که در ايالات متحده و کانادا به آن«فوتبال» و در «استرالياً و» زلاند نو«به آن»گريدآيرون" مي‌گفتند.
o فوتبال آرينا – نسخه داخل سالن فوتبال امريکائي.
o تاچ فوتبال (امريکائي) – فوتبال امريکائي فاقد تکل.
[فلگ فوتبال]] - فوتبال امريکائي فاقد تکل مانند تاچ فوتبال که در آن يک نوار که با برچسب بروي کمر بازيکن محکم بسته شده، توسط مدافعين و بعلامت تکل کشيده ميشود.
• فوتبال کانادائي – که بطور ساده در کانادا آن را «فوتبال» مي‌نامند؛ کلمه «فوتبال» در کانادا بسته به متني که در آن آمده، هم بمعناي فوتبال امريکائي و هم بمعناي فوتبال کانادائي بکار مي‌رود.
• فوتبال فلگ کانادائي - فوتبال کانادائي فاقد تکل.
بازيهاي توپ قرون وسطي که هنوز زنده هستند
• مسابقات سنتي شروو تيوزدي در يو کي –بازيهاي فوتبال ساليانه شهري و يا روستائي که قواعد خاص خود را دارا بودند. نام‌هاي جايگزين اين بازي‌ها عبارت‌اند از: «موب فوتبال»، «شرووتايد فوتبال» و «فولک فوتبال»
o آلن ويک در نورث هامبرلند
o اشبورن در دربي شاير (که نام ديگرش فوتبال سلطنتي شرووتايد است.
o آتراستون در وارويکشاير
o کورف کسل دردورست - مراسم يادمان فوتبال شروو تيوزدي منطقه پيوربک ماربلرز.
o هاکسي در لينکلن شاير (بازي هاکسي هود در واقع در مراسم ظهور حضرت عيسي بازي شد.)
o هارلينگ اند سيلور بال که در کاخ سنت کلامب واقع در کورن وال بازي شد.
o سيدگ فيلد در کانتي دورهام
o دراسکاتلند هنوز هم بازيهاي با گيم و «بال گيم» در ميان مسيحيان و در شب سال نو رايج است.
دانز، برويک شاير
اسکون، پرت شاير
کرک وال در جزاير اورک ني
• بازيهاي ديگر قرون وسطي که هنوز در خارج از انگلستان بازي مي‌شوند عبارت‌اند از:
o کالسيو فيورتينو - شکل مدرن باقي مانده از فوتبال رنسانس قرن 16 فلورانس.
"جهت کسب اطلاعات بيشتر در خصوص انواع منقرض شده فوتبال که در قرون وسطي در اروپا بوجود آمده / بازي ميشده‌اند، بخش مقاله فوتبال قرون وسطي را ملاحظه بفرمائيد.
ديگر بازيهاي عمومي مدرسه‌اي باقيمانده تا زمان حال
• بازي اتون فيلد
• اتون فيلد گيم
• اتون وال گيم
• فوتبال هارو
• فوتبال وينچستر
جديد ترين موارد اقتباس و ابداعات
• بر اساس فوتبال قرون وسطي:
• بر اساس قوانين اف. اي.
o کابيز
o فوتبال سه طرفه
o تريسک لاين (ورزش) تريسک لاين
o کبپي آپي هنر به نمايش گذاردن فوتبال با استفاده از پاها، زانوان، سينه، شانه‌ها و سر.
فوت بگ در اين بازي بجاي توپ از کيسه‌هاي کوچک لوبيا يا ماسه استفاده شده که در برخي انواع کيپي آپي مانند «هکي سک» انجام ميشود.
• فوتبال فرم آزاد نوع مدرن کيپي آپي بوده که در آن بازيکنان فرم آزاد بخاطر ارزش‌هاي سرگرمي و نشان دادن توانائي‌ها يشان رتبه بندي مي‌گردند.
• بر اساس راگبي"
o اسکافل بال
o فورس ام بکز
• بازيهاي دو رگه
o اسپيد بال امريکائي – ترکيبي از فوتبال امريکائي، ساکر و بسکتبال، که توسط المر دي. ميتچل در دانشگاه ميشيگان و به سال 1912 ابداع گرديد.
o راگبي ويلچر (مردر بال). ابداع شده به سال 1977 در کانادا که ايده اوليه آن ازبيشتر از آنکه از فوتبال راگبي گرفته شده باشد، ازهاکي روي يخ و بسکتبال اقتباس شده بود.
ليگ راگبي ويلچر