7 بهمن 1387 / 29 محرم الحرام 1430 / 26 ژانويه 2009

1) 7بهمن ماه سال1357هجري شمسي: به علت مسدود شدن فرودگاههاي كشوربرروي هواپيماي حامل رهبركبيرانقلاب اسلامي حضرت امام خميني موج خروشان مردم معترض به طرف فرودگاه بين المللي تهران روان شد. هزاران تن ازمردم نيزدرميدان آزادي و بهشت زهرا اجتماع كردند و دراعتراض به لغو سفرحضرت امام به ايران تظاهرات برپاكردند. همچنين تانكها، زره پوشها و كاميونهاي حامل مأموران نظامي رژيم درخيابانها مستقربودند ودربسياري ازنواحي شهرزدو خوردهاي شديدي بين مردم و نظاميان روي داد كه به شهيد و مجروح شدن شماري ازمردم مسلمان و انقلابي منجرشد. ازمهمترين رويدادهاي اين روز صدورپيام حضرت آيت الله العظمي گلپايگاني خطاب به ارتش بود. ايشان به قواي نظامي و ارتش ايران تأكيد فرمودند كه آنان هم درصفوف نهضت اسلامي و براي به ثمررساندن انقلاب ملت را ياري كنند. درهمين روز درمشهد عده‎اي ازنظاميان به نشانه اعتراض برضدّ سياست دولت بختياراعتصاب غذا كردند و دراصفهان شمارزيادي ازسربازان به صفوف مردم و تظاهركنندگان پيوستند و همگام با ملت انقلابي به مبارزه با عليه طاغوت پرداختند.

2) رحلت عالم مجاهد و فقيه جليل آيت اللَّه "سيد محمدباقر حجتي بارفروشي" (1311ش)
آيت‏اللَّه سيد محمدباقر بارفروشي معروف به حجَّتي در حدود سال 1248 ش در توابع بابل در استان مازندران در حالي كه پدرش قبل از تولد وي از دنيا رفته بود، چشم به جهان گشود. وي پس از كسب علوم مقدمات و سطح، راهي نجف اشرف گرديد و از محفل درس استادان نامداري همچون آخوند ملامحمدكاظم خراساني، علامه سيدمحمدكاظم يزدي و ملاعبداللَّه مازندراني استفاده برد تا به اجتهاد نائل آمد. آيت‏اللَّه حجتي سپس به زادگاه خود بازگشت و به تاليف، تحقيق، تدريس و ارشاد مردم و مبارزه عليه انحرافات مذهبي همت گماشت. ايشان از عالمان برجسته مازندران در عصر خود بود و در مسائل اجتماعي و سياسي زمان خود فعاليت داشت. آيت اللَّه حجتي به ويژه در مبارزه با بابي‏ها و بهايي‏ها زبانزد مردم بود و به همين دليل شايع است كه در نهايت يك پزشك بهايي با تزريق آمپول ايشان را در هفتم بهمن 1311 ش در 63 سالگي از بين برده است. برخي از آثار اين عالم بزرگوار عبارتند از: تقريرات درس اصول آخوند خراساني، تقريرات درس فقه علامه يزدي در 2 جلد و حاشيه بر عروةُ الوثقي.

3) الحاق ايران به قرارداد جهاني آزادي تبادل افكار يونسكو(1344ش)

4) درگذشت نويسنده، محقق و مترجم شهير ايراني استاد "مجتبي مينَوي" (1355ش)
استاد مجتبي مينَوي در سال 1282 ش در تهران به دنيا آمد و در كودكي به همراه پدر به سامرا رفت. تحصيلات ابتدايي را در سامرا و سپس در تهران، و تحصيلات عالي را در دارالفنون، دارالمعلّمين مركزي تهران، كالج سلطنتي و مدرسه مطالعات آسيايي و آفريقايي لندن گذراند. او در حدود سال 1305 ش، در مجلس شوراي ملي، سمت تندنويسي داشت و از آن پس به رياست كتابخانه ملي رسيد. مينوي پس از مدتي راهي پاريس شد و همراه با سيدحسن تقي‏زاده، سياست‏مدار دوران مشروطه، به لندن رفت. او در انگلستان به كار تأليف، تدريس و تعليم پرداخت و به مدت ده سال، براي شبكه بي‏بي‏سي، گفتار فرهنگي تهيه مي‏كرد. مينوي پس از بازگشت به ايران در دانشكده ادبيات و الهيات دانشگاه تهران تدريس مي‏كرد و پس از مدتي بر اثر پافشاري براي عكس‏برداري از كتاب‏هاي كتابخانه‏هاي تركيه، به عنوان رايزن فرهنگي ايران در تركيه منصوب شد. استاد مينوي، بيشتر عمر خود را به تحقيق در متون قديمِ ادبي و تاريخي زبان فارسي گذراند و در اواخر عمر، سرپرستي بنياد شاهنامه را بر عهده داشت. از اين استاد برجسته زبان و ادب فارسي، نزديك به چهل كتاب از تأليف و ترجمه و تصحيح و حدود يكصد و شصت مقاله ادبي و انتقادي در مجلات ايراني و خارجي منتشر شده است. پانزده گفتار، شير و خورشيد، داستان هزار دستان و شاهنشاهي ساسانيان از جمله تأليفات و ترجمه‏هاي استاد مينوي مي‏باشند. استاد مجتبي مينوي در 73 سالگي درگذشت.

5) رحلت دانشمند فرزانه آيت‏اللَّه "سيدعبدالعزيز طباطبايي يزدي" (1374 ش)
آيت‏اللَّه سيدعبدالعزيز طباطبايي يزدي در سال 1308 ش (1348 ق( در نجف اشرف در خاندان علامه محمد كاظم يزدي صاحب كتاب عروة الوثقي به دنيا آمد. در اوان جواني پدر عالم خود را از دست داد، اما به طلب علم روي آورد و نزد اساتيد آن شهر به تحصيل دانش پرداخت. از جمله اساتيد وي حضرات آيات سيد عبدالاعلي موسوي سبزواري، شيخ صدرا بادكوبه‏اي، سيد عبدالهادي شيرازي و سيدابوالقاسم خويي بودند. آيت‏اللَّه طباطبايي همچنين در خدمت شيخ آقابزرگ تهراني، صاحب الذّريعه و علامه اميني مؤلف الغدير شاگردي كرد و اجازه روايت گرفت. وي در سال 1354ش نجف را به قصد ايران ترك كرد و در قم به تأليف و تحقيق ادامه داد. ايشان يكي از خبرگان سرشناس شيعه در كتابشناسي، نسخه‏شناسي، تاريخ، تراجم، حديث و رجال بود و در تهيه فهرست‏هاي گوناگون براي كتابخانه آستان قدس رضوي، فهرست نويسي كتاب‏هاي خطي كتابخانه اميرالمومنين)ع( در نجف و نيز همكاري در تأليف كتاب عظيم الذَّريعه اثر شيخ آقابزرگ تهراني همكاري مؤثري داشت. ايشان در كنار اين فعاليت‏ها، خود به ايجاد آثار ارزشمند همت گماشت كه اضواءٌ علي الذَّريعه، المَهدي في السُّنّةِ النَّبويه، تَعليقاتٌ علي طبقات اعلام الشيعه و ده‏ها اثر ديگر از آن جمله‏اند. آيت‏اللَّه طباطبايي سرانجام پس از 66 سال عمر با بركت در هفتم بهمن سال 1374 ش برابر با 7 رمضان 1416ق به سبب مشكل قلبي و ريوي دار فاني را وداع گفت و در حرم حضرت معصومه، دفن شد.

6) 29محرم الحرام سال189هجري قمري: «جعفربرمكي» ازاميران و كاتبان دوره عباسي به دستورهارون الرّشيد خليفه عباسي به قتل رسيد. جعفرو فضل همچون پدرشان يحيي برمكي ازافراد با نفوذ دربارعباسيان بشمارمي رفتند و وسالها درزمان خلافت چندتن ازخلفاي عباسي اميرو كاتب آنان بودند. اين خاندان مدتها حكومت ايالتهاي طبرستان، دماوند، ارمنستان و آذربايجان و خراسان را به عهده داشتند اما سرانجام بدستورخلفا كشته شدند. گفتني است كه جعفربرمكي داماد هارون الرّشيد هم بود.

7) درگذشت "محمد هروي" مورخ مسلمان (903 ق)
محمد هروي در خانداني مشهور در شهر بلخ درشمال افغانستان متولد شد، اما بيشتر عمر خود را در هرات گذراند. هروي به سبب مراتب علمي‏اش، مورد توجه اميرعليشير نوايي، وزير دانشمند سلسله‏ي گوركانيان كه به علماء احترام فراوان مي‏گذاشت، قرار گرفت. مهم‏ترين اثر هروي، تاريخ رُوضَةُالصَّفا است كه تاريخ عمومي جهان را از ابتداي خلقت تا زمان خودش به نگارش در آورده است. وفات محمد هروي در هرات روي داد.

8) 26ژانويه سال1950ميلادي: نظام جمهوري درهندوستان برقرارشد و دكترراجِند را پراساد به مدت هفت سال زمام اموررا بدست گرفت. گفتني است كه دراين زمان منازعات هندوستان و پاكستان برسرمسئله كشميربه اوج خود رسيده بود. اما با وساطت سازمان ملل هند و پاكستان صلح كردند. درسال1965ميلادي بارديگرجنگ مرزي برسركشميرميان هند و پاكستان آغازشد. درحال صلح نيزاين دو كشور روابطشان تيره شده است بطوريكه روابط سياسي خود را به حداقل رسانده‎اند. جمهوري هند درشبه قاره هند قراردارد و با كشورهاي پاكستان، چين، نپال، بنلادش، بوتان و برمه همسايه است.

9) 26ژانويه سال1978ميلادي: با دخالتهاي اِمريكا و انگلستان انورسادات و مناخم بگين قرارداد ننگين كمپ ديويد را امضا كردند. دراين قرارداد قيد شده بود كه رژيم اشغالگرقدس اراضي اشغالي شبه جزيره سينا را درسه مرحله به مصرواگذاركند و درمقابل مصرنيزموجوديت رژيم صهيونيستي را برسميت بشناسد. شايان توجه است كه قراردادنهايي صلح درسال1979ميلادي درواشنگتن امضا شد و رژيم صهيونيستي درسال982ميلادي صحراي سينا را به مصربازپس داد. اما اختلاف برسرمنطقه همچنان ادامه داشت.

10) تولد "آتيلا" رهبر خون‏خوار قوم "هون" (405م)
آتيلا پادشاه خون‏ريز قوم هون در 26 ژانويه سال 405م به دنيا آمد. وي پس از مرگ دايى‏اش در سال 423م در 18 سالگي به پادشاهي رسيد. آتيلا قبايل معروف هون را كه از نژاد تاتار بودند و در كناره درياي خزر مي‏زيستند، تحت رهبري خود متحد كرد و به اروپا يورش برد. آتيلا در اين حملات، بر امپراتوري‏هاي روم شرقي و غربي چيره شد و تا سرزميني كه امروز، فرانسه ناميده مي‏شود، پيش رفت. اما از برخي از دولت‏هاي اروپايى كه عليه وي متحد شده بودند، شكست خورد و سرانجام در حالي كه در تدارك حمله ديگري به "روم" بود، پس از 30 سال سلطنت در 15 اوت سال 453م در 48 سالگي درگذشت. آتيلا فردي بسيار خشن و سنگدل بود و در حمله‏هاي خود، شهرهاي بسياري را ويران و مردم آنها را قتل عام كرد. به همين جهت نام وي در شمار پادشاهان و حاكمان سفّاك تاريخ ثبت شده است. وي در جريان حمله‏هاي ويرانگر خود، نشانه‏اي از حيات باقي نمي‏گذاشت و چنان ويراني به بار مي‏آورد كه درباره او گفته‏اند: هر جا سُم اسب آتيلا پا گذاشت، ديگر علف در آنجا سبز نخواهد شد.

11) تولد "رابرت بويْلْ" فيزيك‏دان معروف انگليسي (1627م)
رابرت بُويْلْ دانشمند نامدار انگليسي در 26 ژانويه 1627م در ايرلند به دنيا آمد. وي در كودكي زبان‏هاي لاتين و فرانسه را فرا گرفت و با زبان‏هاي عبري، يوناني و سرياني آشنايى يافت. بويل در 8 سالگي وارد كالج اِتُن كه بزرگ‏ترين و مشهورترين مدرسه ابتدايى انگلستان بود، شد اما پس از سه سال آن را رها كرد و در 11 سالگي به سير و سياحت پرداخت. وي پس از بازگشت به انگليس، وارد دانشگاه آكسفورد شد و در آنجا كالج نامرئي را به همراه ديگر دانشجويان تأسيس كرد. اين كالج در سال 1660م از طرف پادشاه انگلستان تبديل به انجمن سلطنتي شد و به تحقيقات علمي پرداخت. بويل تجربه‏گر ماهري بود و درنتيجه تجربه‏ها و آزمايش‏هاي زياد، به كشف قانون مهمي در فيزيك دست يافت كه به قانون بويْل معروف است. از روي فرمول رياضي اين قانون، تبعيت گازها تحت فشارهاي معين به خوبي ديده مي‏شود كه بر اساس آن، حجم يك گاز، متناسب با عكس فشار آن است. بويل در ابتدا اين قانون را از راه آزمايش ثابت كرد و سپس آن را به صورت رابطه رياضي درآورد. وي مدت‏ها پديده سرعت صوت را مطالعه و بررسي كرد و براي رنگ‏ها، بلورها و الكتريسيته ساكنْ نظريه‏هاي جالبي را ارائه داد، حتي نزديك بود كه اكسيژن را كشف كند. بويل با ساخت تلمبه‏اي كه با نيروي خلأ كار مي‏كرد، نشان داد كه هيچ موجود زنده‏اي نمي‏تواند در محيط بدون هوا زندگي كند و پس از مدت زمان كوتاهي خواهد مرد. هم‏چنين در اين آزمايش معلوم شد كه اجساد در خلأ نمي‏سوزند چرا كه سوختن به معني تركيب جسم با اكسيژن هوا است. بويل در ضمن كارهاي آزمايشگاهي، به خواص عناصر شيميايى پي برد و فهميد كه بعضي از عناصر شيميايى داراي اين خاصيت هستند كه مي‏توان آنها را به عناصر ديگر تبديل كرد. امروزه از اين خاصيت، در آزمايشگاه‏هاي هسته‏اي استفاده مي‏شود و با دستگاه‏هاي مخصوص، عناصر را به يك‏ديگر تبديل مي‏كنند. هم‏چنين مطالعات ارزنده بويل درباره اتم‏ها و اينكه اتم‏هاي يك عنصر، هم شكل و يكجورند واتم‏هاي عناصر مختلف با يك‏ديگر فرق دارند، باعث پيشرفت خارق‏العاده‏اي در علم فيزيك شد. از بويل كتاب‏هاي متعددي برجاي مانده كه مدافعاتي در برابر لينس در معرفي قانون حجم گاز، اصول صفات و مشخصات برطبق فلسفه ذره‏اي و آزمايش‏هاي جديد فيزيك و مكانيك و... از آن جمله‏اند. هم‏چنين بنابر وصيت و خواهش بويل، انجمني به نام مجمع سخنراني بويل تأسيس گرديد كه در آن از مسيحيت در برابر مخالفان و اشخاص بي‏دين دفاع مي‏شود. رابرت بويل سرانجام در 30 آوريل 1691م در 64 سالگي درگذشت.

12) تولد "ارنست هوفمان" آهنگ‏ساز، نقاش و نويسنده آلماني (1776م)
ارنست تئودور آمادئوس هوفمان، داستان نويس معروف آلماني در 26 ژانويه 1776م به دنيا آمد. هوفمان از دوران كودكي، استعداد بسياري در نقاشي و موسيقي از خود نشان داد. وي تحصيلات خود را در رشته حقوق ادامه داد، اما با وجودي كه اين رشته با ساختار روحي و فكري او تناسب نداشت با اين حال از بهترين دانشجويان دانشكده حقوق گرديد. هوفمان در 24 سالگي راهي برلين شد و برخي مشاغل را آزمود. وي در دوره زندگي ميانسالي خود، سالياني را به موسيقي و نقاشي پرداخت و به رهبري اُركستر دست يافت. هوفمان از بخش اول زندگي خود كه پرداختن به موسيقي بود، در بخش ديگر آن كه تا آخر عمر به داستان‏نويسي پرداخت، سود بسيار برد و تجربه‏هاي شخصي را در آن وارد كرد. او در نهايت، به كارهاي هنري روي آورد و پس از چندين سال زندگي ناپايدار در اين عرصه، سرانجام به نگارش و انتشار كتاب‏هاي داستاني فراواني پرداخت كه مي‏توان از آثاري هم‏چون گلدان زرين، گربه مودب، اكسير شيطان، فندق شكن و شاه موش‏ها و... نام برد. هوفمان از يك سو شاعري رمانتيك، خيال‏پرداز و آرمان‏گرا است و از سوي ديگر، در اشعارش واقع‏گرايى و دقت رئاليستي وجود دارد. هوفمان در ادبيات خود به واسطه سبك روشن و استادانه و نيز داستان‏هاي خيال‏انگيز و سرشار از طنز به عنوان چهره‏اي ادبي شهرت يافته و در ادبيات و هنر آلمان تاثير فراوان و نفوذي عميق بر جاي نهاده است. ارنست هوفمان سرانجام پس از سه سال بيماري، در 28 فوريه 1822م در 46 سالگي درگذشت.

13) خودكشي "ژرار دو نِروال" يكي از بنيان‏گذاران مكتب "سور رئاليسم" (1855م)
ژرار دو نِروال، شاعر فرانسوي در 22 مه 1808م در پاريس به دنيا آمد. وي در 16 سالگي اولين مجموعه از اشعار خود را منتشر كرد و سال بعد، فاوْسْت اثر معروف يوهان گوته اديب شهير آلماني را به زبان فرانسه ترجمه كرد. با اين حال، نروال از بيماري عصبي رنج مي‏برد و اين بيماري باعث بستري شدنش در آسايشگاه و متلاشي شدن خانواده‏اش گرديد. نروال پس از بهبودي، سفر بزرگ خود را به مشرق زمين آغاز كرد. وي در اين سفر به يونان، مصر، سوريه، لبنان و قسطنطنيه رفت و سفرنامه زيبايى درباره آن نگاشت. نروال از زماني كه به بحران‏هاي عصبي و اختلال‏هاي روحي دچار شد، شخصيتي رمانتيك و تقريباً غيرواقعي يافت. متناوباً دچار حمله مي‏شد و در آسايشگاه‏هاي مختلف به سر مي‏برد. آثار او در فواصل دوره‏هاي بيماري و بهبود از روح تب‏آلود و اضطراب‏هاي درون او حكايت دارد. اين آثار و اشعار، از زيباترين و در عين حال از مبهم‏ترين اشعار زبان فرانسوي است كه جاذبه شعري و موسيقي كلام آن در ذهن خواننده نفوذي خاص بر جاي مي‏گذارد. نروال در طي سال‏هاي بعد، آثار متعددي عرضه كرد و به شهرت و موفقيت زيادي دست يافت. وي در ادبيات به عنوان يكي از بنيان‏گذاران سبك سورئاليسم شناخته مي‏شود. سور رئاليسم شيوه‏اي ادبي است كه از سال 1920م در فرانسه پيدا شد و مانند مكتب‏هاي ديگر دامنه نفوذ خود را به هنرهاي ديگر گسترش داد. اين مكتب كوشش مي‏كند تا جبر منطقي و قانون عليّت را ويران كند. شكستن سدها و گشودن بندها و به عبارت ديگر عصيان در برابر همه چيز، محرك باطني سورئاليسم است. سور رئاليسم، خود، كاري ذهني است كه مي‏خواهد با زبان يا قلم يا وسيله ديگر، جريان واقعي عملِ تفكر را بيان كند. طرفداران اين مكتب براي برانگيختن و بيرون كشيدن واقعيت كه در اعماق ضمير پنهان آدمي مدفون شده است، چند وسيله عمل، پيشنهاد مي‏كنند كه ساده‏ترينِ آنها، نوشتن خود به خود است. منشاء اين مكتب را بيش از هر جاي ديگر بايد در شعر جست‏وجو كرد زيرا سورئاليست‏ها مي‏كوشند تا از راه شعر بر اذهان تسلط پيدا كنند. اصول اين مكتب عبارتست از: هزل، رؤيا و ديوانگي. آثار نروال او را شخصيتي مبهم و آميخته از عناصر گوناگون نشان مي‏دهد. در غالب آثارش، روشنايى و تاريكي درهم مي‏آميزد. از نروال آثار متعددي برجاي مانده كه از ميان آنها، سيلوي، اورليا و اوهام، خوانندگان فراوان پيدا كردند. وي در آثار ديگر خود مانند سفر به شرق، ده سال تجربه و مطالعه را با تخيل درهم آميخته و از منابع عظيم رؤيا و عدم ادراك و بي‏ارادگي بهره گرفته است. ژرار دو نروال سرانجام در بيست‏وششم ژانويه 1855م در چهل‏وهفت سالگي به عمر خود پايان داد.

14) روز ملي و اعلام جمهوي در "هندوستان" (1950م)
هندوستان بزرگ‏ترين كشور آسيايى بعد از چين، در جنوب آسيا و ساحل شمالي اقيانوس هند قرار دارد. مساحت آن 3/165/596 كيلومتر مربع و جمعيت آن در حدود يك ميليارد و پنجاه ميليون نفر مي‏باشد كه با اين تعداد جمعيت، پرجمعيت‏ترين كشور جهان پس از چين است. پيش‏بيني جمعيت هند تا سال 2025م بيش از يك ميليارد و سي‏صد و سي ميليون نفر مي‏باشد. پايتخت هند دهلي نو و واحد پول آن روپيه است. بيش از 81 درصد مردم هندوستان پيرو مذهب هندو و حدود 12 درصد مسلمانند. زبان رسمي مردم هندي و خط رايج سانسكريت است. اكثريت سكنه اين كشور مليت هندي داشته و بقيه از مليت‏هاي گوناگون از جمله بنگالي، تلوگو و اردو هستند. از شهرهاي مهم هندوستان، بمبئي، كلكته و دهلي قابل ذكرند. در پي استقلال هند از استعمار انگلستان در 15 اوت 1947م نظام جمهوري در اين كشور برقرار شد و جواهر لعل نهرو، به نخست‏وزيري دست يافت. در نظام سياسي هند، رئيس جمهوري، مقامي تشريفاتي است و قدرت چنداني ندارد و توسط قوه مقنّنه انتخاب مي‏شود. قدرت اجرايى در هند بر عهده نخست‏وزير است. هند از نظر اداري، مجموعه‏اي از ايالت‏هاست كه به صورت فدرال اداره مي‏شوند. در سال‏هاي بعد از استقلال هند، اختلافات ديني باعث جدايي قسمت‏هايي به نام پاكستان و بنگلادش گرديد كه اكثريت جمعيت آنها مسلمان هستند. و درگيري‏هايي را با پاكستان به وجود آورد. 26 ژانويه روز اعلام جمهوري در اين كشور به عنوان روز ملي نام گرفته است.

15) روز ملي "استراليا"
كشور فدرال پارلماني استراليا با 7/686/848 كيلومتر مربع مساحت، بزرگ‏ترين كشور قاره اقيانوسيه است. اين سرزمين تا قرن هجدهم ميلادي كه كاشفان هلندي براي نخستين‏بار به آن قدم نهادند سرزميني ناشناخته بود. اما اين منطقه در اواخر اين قرن به دست انگليسي‏ها افتاد و تحت استعمار بريتانيا قرار گرفت. با توسعه و پيشرفت استراليا، در سال 1900م، ملكه ويكتوريا پادشاه بريتانيا، قانوني امضا كرد كه به موجب آن، استراليا از اول ژانويه 1901م استقلال سياسي يافت. هم‏چنين 26 ژانويه به عنوان گرامي‏داشت ورود اولين مهاجرِ اروپايى به استراليا، روز ملي اين كشور اعلام گرديد. استراليا از قديمي‏ترين اعضاي جامعه مشترك المنافع انگلستان است و برخلاف بسياري از كشورهاي مشترك المنافع انگليس، اعلام جمهوري نكرده است. رئيس رسمي استراليا، ملكه انگلستان مي‏باشد و نماينده‏اي از طرف دولت بريتانيا به عنوان فرماندار كل، مقام اول اجرايي اين كشور را در دست دارد. نخست‏وزير، بالاترين مقام اجرايي در استراليا است. استراليا داراي يك حكومت فدرال، دو مجلس سنا و نمايندگان است. هم‏چنين بيش از نود درصد مردم اين كشور مسيحي هستند.