23 بهمن 1387 / 15 صفر المظفر 1430 / 11 فوريه 2009

1) 23بهمن ماه سال1357هجري شمسي: درنخستين روزهاي پيروزي انقلاب اسلامي دولت موقت به طوررسمي كارخود را آغازكرد. همچنين دراين روز كميته‎هاي انقلاب اسلامي به منزله نخستين نهاد انقلابي تشكيل شد. پس ازسقوط رژيم طاغوت و پيروزي انقلاب شكوهمند اسلامي نيروهاي مردمي پاسداري مراكزمهم وحساس را درشهرها به عهده گرفتند. ازاين رو وجود سازماني منظم و متشكل براي اداي اين مسئوليت و مبارزه با عناصروابسته به رژيم طاغوت ضرورتي اجتباب ناپذيربود. به همين علت به فرمان حضرت امام خميني رهبرفقيد انقلاب اسلامي براي دردست گرفتن اوضاع و برقراركردن نظم، كميته‎هاي انقلاب اسلامي تشكيل شدند.

2) رحلت عالم رباني "آخوند ملامحمد حسين فشاركي" (1313 ش): آخوند ملا محمد حسين بن محمد جعفر فشاركي در سال 1228 ش (1266 ق) در اصفهان به دنيا آمد و مقدمات علوم را در آن شهر پشت سرگذاشت. وي سپس براي تكميل تحصيلات خود عازم نجف اشرف گرديد و در محضر استادان نامداري همچون: ميرزا حبيب اللَّه رشتي، شيخ زين‏العابدين مازندراني و ميرزا محمد حسن شيرازي زانوي ادب زد. آخوند ملامحمد حسين فشاركي پس از كسب مدارج عالي و اجتهاد، به اصفهان بازگشت و به تدريس و تاليف و ارشاد مردم پرداخت. اين عالم رباني در فقه و اصول تبحر داشت و محضرش، مركز فضلا و اهل دانش بود. همچنين تقوا و زهد ايشان شهره خاص و عام بود و مردم اصفهان، مسائل خودرا از ايشان استفتاء مي‏نمودند تا اين‏كه در اواخر عمر به مرجعيت تامه دست يافت. از ايشان تاليفاتي بر جاي مانده كه حاشيه رسائل و حاشيه طهارت شيخ انصاري از آن جمله‏اند. آخوند فشاركي سرانجام در 23 بهمن 1313 ش برابر با 8 ذي‏قعده 1353 ق در 85 سالگي درگذشت و در تخت فولاد اصفهان مدفون شد.

3) آغاز اولين برنامه مذهبي در راديو تهران (1320ش)

4) آغاز به كار رسمي دولت موقت انقلاب (1357 ش)

5) تشكيل "كميته انقلاب اسلامي ايران" به فرمان امام (1357ش): با وجود سقوط رژيم شاه و پيروزي انقلاب شكوهمند اسلامي، نيروهاي مردمي، همچنان درگير نبرد براي درهم شكستن مقاومت آخرين بقاياي اين رژيم وابسته بودند. همچنين گروهي ديگر از مردم، پاسداري و حفاظت از مراكز مهم و حساس را در شهرها به عهده گرفتند. از اين رو وجود سازماني منظم و متشكل براي به عهده گرفتن اين مسؤوليت و نيز مبارزه با عناصر وابسته به رژيم شاه، ضروري به نظر مي‏رسيد. به همين جهت يك روز پس از پيروزي انقلاب شكوهمند اسلامي، به فرمان حضرت امام خميني(ره)، كميته انقلاب اسلامي براي كنترل اوضاع و برقراري نظم و امنيت، تشكيل شد. از آن پس، اين نهاد انقلابي به اداره و انتظام امور و حراست از انقلاب اسلامي و حفاظت از جان و مال و ناموس مردم كمر بست. همچنين به فرمان حضرت امام، سلاح‏هايي كه در دست مردم بود توسط اين نهاد جمع آوري شد. از اَهَمّ وظايف كميته انقلاب اسلامي مي‏توان به: مقابله با توطئه‏هاي بيگانگان؛ دستگيري وابستگان رژيم پهلوي؛ جلوگيري از قاچاق اسلحه، توقيف اموال مفسدان و فراريان رژيم پهلوي، انتظامات و حفظ امنيت شهرها، روستاها و مرزها؛ مبارزه با فساد و بي‏بند وباري؛ حراست از اماكن مهم؛ مقابله با منافقان و خرابكاران و... اشاره كرد. سرانجام در سال 1369، بنا به ضرورت‏هاي تشخيص داده شده و با تصويب مجلس شوراي اسلامي، اين نهاد انقلابي با شهرباني و ژاندارمري ادغام شد ونيروي انتظامي واحدي با نام نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران شكل گرفت.

6) افتتاح پالايشگاه بزرگ گاز در منطقه خانگيران خراسان در سرخس (1362 ش): پالايشگاه گاز خانگيران خراسان به عنوان يكي از كم نظيرترين پالايشگاه‏هاي گاز، در نوع خود از بزرگ‏ترين و مدرن‏ترين پالايشگاه‏هاي مشابه در جهان است كه در آستانه ششمين سالگرد پيروزي انقلاب اسلامي با حضور رييس جمهور وقت، آيت‏اللَّه سيد علي خامنه‏اي و تعدادي از مسؤولان افتتاح شد. اين پالايشگاه با نام شهيد هاشمي نژاد، با ظرفيت پانزده ميليون مترمكعب گاز مي‏تواند به مدت هشتاد سال گاز مورد نياز ناحيه خراسان و شمال كشور را تأمين كند. تأسيسات عمده پالايشگاه گاز خانگيران كه در 35 كيلومتري غرب شهر مرزي سرخس و تحت مديريت و نظارت مستقيم مسؤولان ايراني شركت ملي گاز ايران انجام گرفته است شامل واحدهاي تصفيه گاز، بازيافت گوگرد، واحد برق، بخار، واحد آب و... مي‏باشد. اين مجتمع به صورت يكي از مراكز عمده و قطب فعال صنعتي كشور به شمار مي‏آيد.

7) حمله موشكي مقابله به مثل ايران عليه شهرهاي عراق (1362 ش): باگذشت نزديك به چهل ماه از آغاز جنگ تحميلي و در حالي كه مردم و مسؤولان كشور، خود را براي برپايي مراسم سالگرد يوم‏اللَّه 22 بهمن آماده مي‏كردند، رژيم بعث عراق، با بهانه‏تراشي، زمينه را براي بمباران و موشكباران شهرهاي ايران فراهم كرد و براي اين مقصود ادعا نمود به خاطر گلوله باران شهرهاي مرزي عراق از سوي ايران، هفت شهر ايران مورد حمله موشكي و هوايي قرار خواهند گرفت. با حملات موشكي عراق به شهرهاي ايران دولت جمهوري اسلامي ايران طي پيامي به مردم شهرهاي بصره، خانقين و مندلي اعلام داشت كه ايران در صدد مقابله به مثل است و اهالي اين مناطق، هرچه زودتر آن‏جا را تخليه كنند. سرانجام در 23 بهمن 1362، اولين حمله تلافي جويانه جمهوري اسلامي ايران در پاسخ به 118 حمله موشكي و هوايي به شهرهاي ايران، با گشوده شدن آتش توپخانه‏هاي ايران به روي شهرهاي ياد شده انجام گرفت.

8) سقوط هواپيماي مسافربري توپولوف 154 ايران در حوالي خُرَّم‏آباد (1380 ش): در 23 بهمن 1380، هواپيماي مسافربري توپولوف 154 كه از تهران عازم خرم آباد بود، با ارتفاعات سفيدكوه در نزديكي خرم‏آباد برخورد كرده و تمام 119 سرنشين آن كشته شدند. اجساد قربانيان اين حادثه در روزهاي بعد، از شيارها و حفره‏هاي كوه جمع آوري شد.

9) 15 صفر سال 485هجري قمري : « حسين بن عبيدالله» معروف به «غضائري» از جمله عالمان حديث شيعه دار فاني وداع گفت . اورابه سبب اشراف به علوم شرعي ونقلي شيخ الرافع مي خواندند. غضائري در علم رجال نيز دانشي درخور توجه داشت به گونه اي كه بسياري از سخنان او در علوم رجاليه آمده است .

10) 15 صفرسال 568هجري قمري: « محمدبن علي بن قاسم » معروف به «دلّالُ الكُتُب »از جمله اديبان مشهور قرن 6 هجري قمري در بغداد در گذشت . ازاو اشعار زيبايي بجاي مانده است همچنين كتابي بنام لمح الملح – ديوان اشعاري كه به وي منصوب است گواه طبع شاعرانه اوست . از ديگر كتابهاي مشهور دلال الكتب اثري است كه « زينةُ الدَّهر وعَصره اَهل العَصر»خوانده مي شود .

11) وفات "شاه طهماسب اول" و جلوس "شاه اسماعيل دوم" به سلطنت صفوي (984 ق): شاه طهماسب صفوي از يازده سالگي به پادشاهي ايران رسيده بود. او پس از تحمل چند سال بيماري و بعد از 54 سال سلطنت در 65 سالگي وفات يافت. شاه طهماسب، اگر چه از جهت كفايت و مملكت داري و فتوحات، قابل قياس با شاه اسماعيل و يا شاه عباس، نيست ليكن به هر حال در عصر او از خاك ايران چيزي كاسته نشده و از تعرضات دشمنان خارجي جلوگيري كرده است. شاه طهماسب در ابتداي سلطنت خود به عيش و عشرت مي‏پرداخت ولي در اواسط عمر از عياشي و لهو و لعب توبه كرد و به عبادت مشغول گشت و فرمان‏هايي مبني بر حفظ شعائر اسلام صادر نمود.

11) آغاز حكومت امپراتوري و سلطنت اولين امپراتور ژاپن (660 ق.م): در 11فوريه 660 ق . م اولين امپراتور ژاپن به نام "يى مو" به تخت سلطنت نشست. به اين ترتيب، قديمي‏ترين و ماندگارترين نظام سلطنتي در جهان كه هنوز ادامه دارد، آغاز شد. اين نظام در طول زمان، دستخوش دگرگوني‏هاي فراوان شده است و امروزه، امپراتور در كشور ژاپن، مقامي تشريفاتي است و قدرت اصلي در دست نخست وزير است. با اين حال، ژاپني‏ها روز آغاز سلطنت در اين كشور را عيد ملي مي‏نامند و همه ساله اين روز را جشن مي‏گيرند.

12) درگذشت "رِنِه دكارْتْ" فيلسوف و رياضي‏دان معروف فرانسوي (1650م): رِنِه دكارْتْ فيلسوف شهير فرانسوي در 31 مارس 1596م، در فرانسه به دنيا آمد. وي پس از طي تحصيلات مقدماتي، به فراگيري علوم رياضي و طب مشغول شد و پس از چندي وارد خدمت نظام گرديد. دكارت به زودي از زندگي نظامي خسته شد و در 24 سالگي آن را رها نمود. وي در اين زمان تصميم گرفت كه در زندگي هيچ سؤالي را بي‏جواب نگذارد و درباره مسائل، تفكر كند. از اين رو به رياضيات و هندسه روي آورد و توانست قانون انكسار يا شكست نور را كشف كند. دكارت سپس خود را وقف مطالعه در فلسفه كرد. از كشوري به كشور ديگر رفت، كتاب‏ها خواند و يادداشت‏هاي بسيار برداشت تا آنكه در سي و سه سالگي در هلند رحل اقامت افكند. كارهاي علمي دكارت از اين هنگام آغاز شد. وي در ابتدا رساله فلسفي جهان را نگاشت ولي چون پس از اتمام آن، از محكوميت گاليله در ايتاليا اطلاع يافت، احتياط كرد و از نشر آن احتراز نمود. اما آن‏چه نخست سبب شهرت وي گرديد مجموعه رساله‏هايى مشتمل بر تفكرات فلسفي بود. فلسفه او سيري بود از شك كامل به ايمان كامل؛ هرچند در اين ميان، نوعي رياضيات عمومي به وجود آورد كه حساب و جبر و هندسه در آن داراي نقش بيشتري باشند. دكارت معلوماتي را علم مي‏دانست كه مبرهن و يقيني باشند و به همين دليل، رياضيات را نمونه كامل علم مي‏شمرد و مي‏خواست روش رياضيات را در همه رشته‏هاي علوم انساني به كار بَرد. از اين روست كه روش‏شناسي دكارت كه وجهه اصلي فلسفه اوست، ناشي از همين انديشه مي‏باشد. وي در انديشه برپايى انقلاب بود، اما براي ايمان قصري ساخت كه مصالح آن را شك و ترديد تشكيل مي‏داد. دكارت بر اين عقيده بود كه فرد براي وصول به حقيقت، بايد يك‏بار در زندگي، خويشتن را از همه عقايدي كه پذيرفته است خلاص كند و از نو و از اساس، همه دستگاه‏هاي معارف خود را بنيان نهد. از اين جهت دكارت روش فلاسفه نقلي را به يك‏سو نهاد و بنا را بر اين نهاد كه درهمه چيز شك كند. وي معتقد بود كه هيچ چيز را نبايد واقعيت دانست مگر آن كه به اثبات برسد. بايد از دروازه شك وارد شد. بنابراين مي‏گفت: يك چيز هست كه نمي‏توان در آن شك كرد و آن اين است كه شك مي‏كنم. چون شك مي‏كنم، فكر دارم و مي‏انديشم، و چون مي‏انديشم، پس هستم. وي هم‏چنين اعتقاد داشت كه هر چه را عقلِ روشن و متمايز دريابد، حق است. سپس به وجود مي‏پردازد و مي‏گويد: چون خدا كامل است، بنابراين منشاء همه كمالاتي است كه تصوري از آنها دارم و از سوي ديگر آن‏چه را كامل است مي‏توان به خدا نسبت داد. ذهنْ متفكر را فريب نمي‏دهد، پس تصورات روشن و متمايزي كه خداوند در ذهن ما نهاده است حق است. تأثير دكارت در فلسفه بيش از حد است و اغلب، او را پدر فلسفه جديد مي‏خوانند، ولي در سال‏هاي اخير، بعضي از محققين با ارائه دلايلي، اهميت او را مورد ترديد قرار داده‏اند. رنه دكارت سرانجام در 11 فوريه 1650م در 54 سالگي در استكهلم سوئد درگذشت.

13) تولد "هنري راوْلينْ سون" محقق و مستشرق انگليسي (1810م) (ر.ك: 5 مارس)

14) تولد "گوتفريد كِلِر" شاعر و داستان‏نويس بزرگ سوئيسي (1819م) (ر.ك: 30 اوت)

15) قتل "الكساندر گريبايدوف" سفير كبير روسيه در ايران (1829م): الكساندر سرگيويچ گريبايدوف، در 4 مارس 1795م در مسكو به دنيا آمد و از جواني به فراگيري ادبيات، حقوق، فيزيك و رياضيات پرداخت. گريبايدوف هم‏چنين به نظام علاقه‏مند بود و در جنگ عليه ناپلئون بُناپارت در سال 1812م، كه به روسيه حمله كرده بود، حضور داشت. علاوه بر آن، او در جنگ دوم ايران و روس شركت كرد و پس از انعقاد عهدنامه ننگين تركمن‏چاي، در سال 1828م در رأس هيأتي از طرف تزار روس به عنوان وزير مختار به تهران وارد شد. او مي‏خواست با زور و خشونت، مردم مسلمان ايران را به قبول و اجراي اين قرارداد خفت‏بار وادار كند. يكي از مواد عهدنامه تركمن‏چاي، بازگشت مردم سرزمين‏هاي جدا شده از ايران، به آن مناطق بود. در همين حال شماري از زنان گرجي كه در ايران به اسلام گرويده و مسلمان شده بودند، حاضر به رها كردن خانواده و بازگشت به گرجستان نبودند. گريبايدوف نيز در نظر داشت تا آنان را به زور راهي گرجستان نمايد. اين امر باعث مقاومت مردمي به رهبري ميرزا مسيح(ع) مجتهد، روحاني برجسته تهران گرديد. پس از اعتراض مردم در مقابل سفارت، ماموران روسي با تيراندازي به طرف مردم، تعدادي از آنان را كشتند. اين عمل، خشم مردم را برانگيخت و با حمله به سفارت، گريبايدوف و تعدادي از همراهان او را در 11 فوريه 1829م (22 بهمن 1207 ش) به قتل رساندند. در اين حال، فتحعلي شاه قاجار، بلافاصله هيأتي را براي عذرخواهي به روسيه فرستاد و چون روسيه درگير جنگ با عثماني بود، عذر فتحعلي شاه را پذيرفت. در عوض، دولت ايران، ميرزا مسيح(ع) را به عراق تبعيد كرد.

16) تولد "توماس آلوا اديسون" مخترع نابغه امريكايي (1847م): توماس آلوا اديسون مخترع معروف امريكايى در 11 فوريه 1847م در ايالت اوهايو در امريكا به دنيا آمد. وي تنها سه ماه براي تحصيل به مدرسه رفت و از آن پس، تحت تربيت مادرش قرار گرفت. اديسون از كودكي به آزمايش و تحقيق علاقه فراوان داشت به طوري كه در جواني در واگن كوچكي، آزمايشگاه خود را داير كرد و در آن‏جا دست به انتشار روزنامه زد. وي در 17 سالگي تلگراف دوسره را اختراع كرد كه بدان وسيله مي‏توان روي يك سيم، از دو طرف مخابره كرد. از آن پس همه وقت خود را صرف آزمايش كرد و از سال 1886م كارخانه و آزمايشگاهي در منزل خود برپا نمود كه چهل و پنج سالِ باقي عمر را در آن‏جا به كار و تفكر و اختراع پرداخت. اديسون مردي پركار و كم‏خواب بود و چون از كار روزانه فارغ مي‏شد، مطالعات علمي خود را درباره برق دنبال مي‏كرد. او اختراعات فراواني به ثبت رساند اما مهم‏ترين اختراع اديسون، چراغ برق بود. وي در اين راه هرگز نااميد نشد و سرانجام پس از ده هزار بارآزمايش براي ذخيره برق در باتري، به نتيجه مطلوب رسيد. از ديگر اختراعات وي، ميكروفون، ضبط صوت، گرامافون، لامپ الكتريكي نور سفيد، دينام برقي، لوكوموتيو برقي، دستگاه انتقال برق، فيلم و دوربين فيلم‏برداري، و دستگاه ذخيره برق و قابل ذكرند. اديسون علاوه بر آن، اختراعات ديگران هم‏چون تلفن، ماشين تحرير، سينما و ژنراتورهاي برقي را نيز تكميل كرد. از اين مخترع شهير كه در اواخر عمر از ناشنوايي در رنج بود، بيش از 1300 اختراع به ثبت رسيده كه موارد ثبت نشده، بيشتر است. وي سرانجام در 18 اكتبر 1931م در 84 سالگي درگذشت.

17) پايان كنفرانس "يالتا" در اواخر جنگ جهاني دوم (1945م): در سال‏هاي جنگ جهاني دوم، سران كشورهاي بزرگ متفق در جنگ عليه كشورهاي محور، سه كنفرانس مهم در تهران، يالتا و پوتِسدام تشكيل دادند كه در جريان آن، ضمن طرح نقشه‏هاي جنگي و استراتژي نظامي خود در طول جنگ، درباره اوضاع جهان بعد از پايان جنگ و تقسيم ممالك جهان به مناطق نفوذ به توافق‏هايى رسيدند. قسمتي از اين توافق‏ها، پس از پايان جنگ جامه عمل پوشيد و برخي ديگر موجب بروز اختلاف شرق و غرب و آغاز جنگ سرد و تقسيم جهان به دو بلوك شرق و غرب گرديد. پس از كنفرانس تهران كه در دسامبر 1943م در ايران تشكيل شد، كنفرانس يالتا در چهارم فوريه 1945م، يعني در ماه‏هاي آخر جنگ جهاني دوم، با حضور سران متفقين شامل ژوزف استالين، وينستون چرچيل و فرانكْلين روزوِلت رهبران شوروي، انگلستان و امريكا در شهر بندري يالتا واقع در ساحل شمالي درياي سياه آغاز به كار كرد. در آستانه اين كنفرانس، نيروهاي شوروي به سمت برلين پيشروي كردند و يك هزار هواپيماي امريكايى نيز در يك حمله هوايى بي سابقه، برلين را در هم كوبيدند. اين بمباران وحشتناك كه ويراني‏هاي عظيم و تلفات سنگيني به بار آورد، روحيه هيتلر و اطرافيان او را به شدت تضعيف كرد. در جريان كنفرانس يالتا، توافق‏هاي مهمي حاصل گرديد كه عبارتند از: ادامه جنگ تا شكست كامل آلمان و تسليم بدون قيد و شرط اين كشور، تقسيم آلمان بين دول متفق، خلع سلاح آلمان و اخذ غرامت جنگي از آن كشور، تجديد نظر در مرزهاي لهستان، انجام انتخابات در كشورهاي آزاد شده، اعلان جنگ شوروي به ژاپن، حمله قواي امريكا و شوروي به مناطق تحت اشغال ژاپن به ويژه در كره، پذيرش منشور آتلانتيك مبني بر حاكميت ملي كشورها و نيز تأسيس سازمان بين‏المللي جديد جاي‏گزين جامعه ملل با نام سازمان ملل متحد. علاوه بر اين اصول مورد توافق، يك رشته توافق‏هاي محرمانه درباره مناطق نفوذ و حريم امنيتي شوروي در اروپا، وضع لهستان و يوگسلاوي و نيز تصميم‏گيري در مورد حضور و خروج نيروهاي انگليس و شوروي از ايران نيز در اين كنفرانس به دست آمد. كنفرانس يالتا سرانجام در يازدهم فوريه 1945م به پايان رسيد و سه ماه پس از آن، جنگ جهاني دوم، در اروپا پايان پذيرفت.

18) آزادي "نلسون ماندلا" رهبر كنگره ملي افريقا از زندان آپارتايد (1990م): نلسون ماندلا، معروف‏ترين زنداني سياسي جهان، در سال 1918 به دنيا آمد. وي در سال 1944م در حين تحصيلاتْ عاليه به كنگره ملي افريقا كه پيش از آن با هدف مبارزه عليه رژيم اقليت سفيدپوستان حاكم بر افريقاي جنوبي و احقاق حقوق سياهان به وجود آمده بود پيوست و در سال‏هاي دهه چهل و پنجاه از چهره‏هاي اصلي اين كنگره در مبارزه عليه آپارتايد به شمار مي‏رفت. در سال 1960م، پليس رژيم نژادپرست افريقاي جنوبي، ده‏ها تن از سياه‏پوستان را به قتل رساند. اين امر باعث شد تا ماندلا در همان سال شاخه نظامي كنگره ملي افريقا را ايجاد كند و از سال بعد حملات مسلحانه خود را عليه مراكز و مقرهاي پليس و انتظامي رژيم آپارتايد انجام داد. نلسون ماندلا در سال 1962م به اتهام تلاش براي سرنگوني دولت افريقاي جنوبي به حبس ابد محكوم شد و تا سال 1989م بيست و هفت سال را در زندان گذراند. با اين حال در پي تغييرات در كادر رهبري رژيم افريقاي جنوبي و پاره‏اي اصلاحات كمرنگ سياسي در اين كشور، نلسون ماندلا در نهايت در يازدهم فوريه 1990م از زندان آپارتايد آزاد شد و به هدف خود كه رفع تبعيض نژادي در افريقاي جنوبي بود، رسيد. نلسون ماندلا سرانجام در اول ماه مه سال 1994م به عنوان اولين سياست مدار سياه پوست به رياست جمهوري افريقاي جنوبي انتخاب شد اما در پايان مدت پنج ساله رياست جمهوري خود در اوج محبوبيت از اين سمت كناره‏گيري كرد. وي كه در صحنه بين‏المللي نيز از اعتبار و مشروعيت گسترده‏اي برخوردار است از آن پس به عنوان ميانجي در حل اختلافات بين‏المللي فعاليت مي‏نمايد.