نويسنده: سمانه خان احمدلو
در ابتداي تشريح يك جنبش و اينكه چه خصوصياتي باعث ميشود كه سلفيه وسلفيگري را يك جنبش بدانيم، بايد اين نكته را فرض كنيم كه حركت سلفيه يك حركت رو به عقب نيست؛ بلكه باتجديدنظر در برخي روشها وپاكسازي ازچهرهي زيباي دين درجهت پيشبرد امور ديني و يك اصلاح اساسي با الگو قرار دادن منابع اصيل شريعت، در پي برداشتن گامهاي رو به جلووگسترش دامنهي شريعت ميگردد.
اين حركت اصلاحي به سوي آرمانهاي اوليه و حذف وكنارزدن آفتها وخرافات وبدعتها است.بديهي است حركت سلفيه يك حركت و يك جنبش اسلامي است كه براي بازگشت به اسلام اصيل وناب صورت گرفت.
سلفيه درعين آنكه ميكوشد درهمهي امورقرآن راباعلوم جديد منطبق جلوه دهند،همه جا نيزمسلمين را به رجوع به توحيد محض قرآني واجتناب ازبدعتهايي كه رفته ودرواقع پس ازعهد سلف صالح درميان وام مسلمين پديد آمده است دعوت ميكنند.
سلفيه
عنوان عمومي افراد يا فرقههايي از مسلمانان متجدد، مخصوصاً در مصر و هندوستان است.
هدف
پيروي از«سلف صالح =پيشينيان نيكوكار»مسلمين را از آنچه خرافات و بدعت متأخران ميخواستند تحذير ميكنند.
تاريخچه
اين حركت …درمسير يك حركت اصلاحي قراردارد كه ازهمان قرن اول هجري و در جهت اصلاح امت اسلامي در زمان امام علي (ع) شروع شده و تا قرن 18-19 هم با حركت و ظهور محمد بن عبدالوهاب ادامه دارد.
ولي اگر به طور خاص بخواهيم جنبش سلفيگري رادرمقطع زماني خاص بررسي كنيم،بايد بيشتر به حوادث قرن چهارم هجري توجه كنيم.
رهبران نهضت
داعي ومروج آن شيخ محمدرشيد رضا(شاگرد عبده) بودوهمينطور از ابن تيميه هم ميتوان نام برد.
طريقه وراهبرد نهضت
نوعي تجدد درمذهب حنبلي و وهابي است و پيروان آن معتقد بودند كه قطع نظرازصنايع وفنون جديد مسلمين،نبايد چيزي از فرنگيها اقتباس كنند.
ترويج سلفيه
افكار سلفيه به وسيلهي مجله المنار در ميان متجددان مسلمان در همهي اقطار اسلامي منتشر شد. از مراكش تا جاوه طرفداراني يافت؛ درهندمخصوصاً جماعتي كه به عنوان«فرايضي»مشهوراند نيزبه عنوان سلفيه خوانده ميشوند.
آرمان سلفيه
موضوع بازگشت يا رجوع به اصول نخستين درادبيات اصلاحي همه جا حاضر است.اشارهي مداوم به اوايل اسلام، يكي از خصوصيات عمدهي نهضت سلفيه است وازهمين جاست كه پژوهشگران، اصلاحگران سلفيه را گاه متهم به اعتياد به گذشته كردهاند.
متن کتاب " از سلفيه تا وهابيت "