12 اسفند 1387 / 4 ربيع الاول 1430 / 2 مارس 2009

1) 12اسفندماه سال1299هجري شمسي: با انعقاد قرارداد مودّت ميان ايران و روسيه، اين كشور همه عهدنامه‎ها و قراردادهاي دوران تزاري را باايران ملغي اعلام كرد. درپي اين تصميم روسيه متعهد شد كليّه قواي خود را ازايران خارج كند و بنا برهمين تصميم ولايات فيروزآباد خراسان و جزيره آشوران درخليج استرآباد واقع دردرياي خزر به ايران بازپس داده شد.

2) شروع جنگ شهرها توسط عراق در جريان جنگ تحميلي(1363ش): با فرا رسيدن فصل زمستان و احتمال اجراي عمليات جمهوري اسلامي، كه در منطقه جنوب در موقعيت مناسب فصلي انجام مي‌گرفت، زمزمه‌هاي تازه‌اي مبني بر احتمال گسترش حملات عراق به نفتكش‌ها و حمله به شهرها و اماكن غيرنظامي آغاز شد. عراق در آبان1363 به طور رسمي اعلام كرد كه اماكن غيرنظامي ايران را هدف حمله قرار خواهد داد. اين تهديد كه بعدها تحقق يافت در عين حال كه به منزله تشديد فشار به ايران و در نتيجه، گسترش دامنه جنگ بود، نشان دهنده ناكامي استراتژي عراق در مراحل پيشين نيز بود. بنابراين اگر قصد عراق از ايجاد زيرساخت توليد گازهاي شيميايي، مقابله با حضور گسترده نيروهاي داوطلب بود و حمله به نفتكش‌ها براي محروم كردن ايران از درآمد ارزي صورت مي‌گرفت، حمله به اماكن غيرنظامي، با ايجاد زيرساخت موشكي و افزايش حملات هوايي، با هدف فشار رواني- اجتماعي مستقيم بر روي مردم و غيرمستقيم بر مسؤولين و تصميم گيرندگان براي فراهم سازي زمينه‌هاي پايان جنگ بـود. متعاقب انفجـار اولـين راكت هواپيماهاي عراقي در تهران كه كاملاً غيرقابل انتظار بود و نگراني‌هاي بسياري را به وجود آورد، برخي از تحليل گران، هدف عراق را از اين اقدام، وادار ساختن ايران براي دست زدن به يك حمله زميني زودرس ذكر كردند. در جريان جنگ شهرها، خسارات فراواني به اماكن غيرنظامي وارد آمد و تعداد زيادي به شهادت رسيدند.

3) آغاز عمليات كربلاي7 در منطقه حاج عمران، توسط ارتش جمهوري اسلامي 1365ش: در حالي كه ايران اسلامي خود را آماده مي‌كرد تا با اجراي عمليات كربلاي7، ضربه‌اي ديگر به دشمن وارد آورد، بر اثر شرارت‌هاي رژيم بعث عراق، جبهه جنوب بار ديگر به شدت فعال شد و رزمندگان مستقر در منطقه عملياتي كربلاي5، منطقه شلمچه را به قتلگاه بعثيان تبديل كردند. در چنين شرايطي نيروي زميني ارتش جمهوري اسلامي ايران، عمليات كربلاي7 را در12 اسفند65 با رمز مبارك يا مولاي متقيان در عمق خاك عراق واقع در منطقه حاج عمران با اهداف آزادسازي ارتفاعات مهم منطقه، انهدام ماشين جنگي دشمن، تسلط بر منطقه حاج عمران و ايجاد تسهيلات لازم براي ادامه نبرد در منطقه آغاز نمود. در اين عمليات علاوه بر آزادسازي چند ارتفـاع و انهـدام چندين تيپ و گردان دشمن، مقدار زيادي ادوات، سلاح‌هاي سبك، نيمه سنگين و انواع خـودرو منهدم و مقداري نيز به غنيمت گرفته شد. تعداد كشته و زخمي دشمن نيز بيش از2300 نفر و 185 اسير بود.

4) 4ربيع الاول سال1186هجري قمري: يوسف بحراني فقيه، متكلم، محدث، محقق، نويسنده و رجال شناس مشهورقرن 12هجري قمري دركربلا درگذشت. او ازمعروفترين شخصيتهاي روحاني- علمي آل عصفوربود و ازرجال شناسان نامدارشيعي محسوب مي شد. مقدمه كتاب«لؤلؤَةُ البحرين» مستندترين و روشن ترين مأخذي است كه شرح حال وي درآن آمده است. يوسف بحراني معروف به ابن عصفورتحصيل را ازمكتبخانه پدرآغازكرد و براي تحقيق و تفحص سفرهاي بسياري كرد. «الحَدائِقُ النّاظِرة» مشهورترين كتاب ابن عصفوراست كه بنام همين كتاب وي صاحب حدائِق نيزخوانده مي شود.

5) 4 ربيع الاول سال 1011 هجري قمري: ابوالفضل علامي از نويسندگان زبر دست هند در سبزوار به قتل رسيد . او از 5 سالگي به تحصيل پرداخت ، 15 ساله بود كه بر همه علوم احاطه كامل يافت به زبانهاي عربي ، فارسي ، و سانسكريت مسلط بود و در سرودن شعر بويژه غزل و قصيده و مثنوي تبحر داشت . ابوالفضل علامي در سال 981 هجري قمري به دربار اكبر شاه هندي رفت ودر انجمني كه بنام مذهب جديد يا توصيه الهي يا دين الهي تشكيل شده بود شركت كرد. بعد از چندي به دكن فرستاده شد و در آنجا به علت خصومت و د شمني ميان او و شاهزاده سليم بر طبق توطئه اي از پيش تنظيم شده كشته شد . علامي آثاري جون مجموع لغات . تفسير آية الكرسي و داستانهاي بيد پايي يا پيل پاي كه همان كليله و دمنه است ازخود به يادگار گذاشته است .

6) تسخير شهر تاريخي نيشابور توسط نيروهاي اسلام (42 ق)

7) آغاز حمله‏ي "ملك محمود سيستاني" به مشهد (1122 ق): در دوره‏ي سلطنت شاه سلطان حسين پسر شاه سليمان صفوي دامنه‏ي طغيان و شورش در بسياري از مناطق ايران از جمله قندهار و هرات وسعت يافت. در اين ميان ملك محمود سيستاني نيز كه خود را از بازماندگان صفاريان مي‏دانست به مشهد حمله كرد و در خراسان حكومت مستقلي تشكيل داد.

8) دوم مارس سال1525ميلادي: بوداپست پايتخت هُنگري يا مجارستان كنوني دراثناي جنگهاي سلطان سليمان خان قانوتي امپراتور معروف عثماني به تصرف قواي عثماني درآمد. امپراتور عثماني كه با صدهزارسپاهي به هُنگري حمله كرده بود درجنگي بنام موهاك اين كشور را شكست داد و بدين ترتيب مرزهاي امپراتوري عثماني تا دروازه‎هاي وين كشيده شد.

9) تولد "تئودور نولْدْكِه" خاورشناس برجسته آلماني (1836م): پروفسور تئودور نولْدْ كه خاورشناس برجسته آلماني و متخصص تاريخ و تمدن اسلامي در دوم مارس 1836م در آلمان به دنيا آمد. وي تحصيلات خود را در رشته الهيات و فلسفه و كليه زبان‏هاي سامي تا مقطع دكتري به پايان رساند و در پايان نامه خود با عنوان تاريخ قرآن در دو بخش، به تاريخ ادبي قرآن، با استفاده از منابع اسلامي و تحقيقات خاورشناسان اروپايى پرداخت. نولدكه از 25 سالگي به تدريس در دانشگاه روي آورد و ساليان متمادي به اين كار مشغول بود. تسلط او بر زبان‏هاي گوناگون از جمله فارسي، عربي، تركي، يوناني، اسپانيايى و ايتاليايى باعث پديد آمدن آثاري شد كه هم از لحاظ كمّي و هم از حيث كيفي فراوان و قابل توجه و تقدير است. هرچند نولدكه نسبت به ايران چندان نظر خوبي نداشت و به يونان توجه بيشتري نشان مي‏داد اما كتاب‏هايى درباره ايران نگاشته است كه تاريخ ساسانيان و حماسه ملي ايران و... از آن جمله است. كليه آثار نولد كه با طرزي روشن و پسنديده نگارش يافته و خوانندگان فراواني دارد. نوشته‏هاي وي، داراي جنبه‏هاي مختلف است و در تمام آن‏ها مراتب دقت و بصيرت او مشاهده مي‏شود. گرچه نولد كه به بسياري از علوم مربوط به خاورشناسي آگاه بود، اما عمده اشتغال وي در دو رشته تاريخ تمدن اسلامي و زبان‏هاي سامي تمركز داشت. به طور كلي، كارهاي علمي و ادبي نولد كه هم از حيث كميت و هم كيفيتْ زياد و شايان تحسين است. به اين معني كه او يكي از پر كارترين محققانِ زمان خود بود و ده‏ها كتاب و صدها مقاله از خود به جاي نهاد. تئودور نولدكه در آلمان به عنوان پيرِ خاورشناسانِ آلماني معروف است. تلاش پايدار و درخشش ذهن و آگاهي گسترده‏اش به ادبيات يوناني و شناخت كاملش از سه زبان سامي شامل عربي، سرياني و عبري، همراه با عمر طولاني، به او امكان داد تا اين جايگاه را نه تنها در ميان خاورشناسان آلمان، بلكه در ميان تمام خاورشناسان به دست آورد. تئودور نولدكه سرانجام پس را عمري كار و تحقيق در بيست و نه دسامبر 1930م در 94 سالگي درگذشت.

10) كشف خاصيت "راديو اكتيويته" توسط "هانري بكرل" دانشمند فرانسوي (1896م): هانري بِكرِل فيزيك‏دان فرانسوي، پس از پي بردن به وجود تشعشات برخي عناصر، تحقيقات وسيعي براي كشف خاصيت تشعشع مواد راديواكتيويته انجام داد. پس از مشاهده تصويري كه به كمك اشعه ايكس برداشته شده بود، انديشه كشف ماده‏اي در ذهن بكرل نقش بست كه تحت تأثير نور ساده، از آن، اشعه ايكس صادر كنند. بكرل در دوم مارس 1896م اين خاصيت را در اورانيوم كه يكي از مواد راديو اكتيويته است، مشاهده كرد و با ادامه تحقيقات خود، در 30 ژوئن همان سال، موفق به كشف عناصر راديواكتيو اورانيوم نيز گرديد. اهميت كارهاي علمي بكرل باعث شد تا در سال 1902، جايزه فيزيك نوبل را دريافت كند. اين كشف سبب شد تا مقدمات ايجاد عصر تازه‏اي به نام عصر اتم فراهم آيد. هم‏چنين به همين سبب، هانري بكرل را پدر علم فيزيك جديد ناميدند. راديو اكتيو از سلسله‏اي از هسته‏ها تشكيل شده كه هر عضو آن، در نتيجه تلاش راديواكتيو به عضو ما بعد خود تبديل مي‏شود تا سرانجام، هسته‏اي پايدار پديد آيد. هم‏چنين ذراتي كه از مواد راديواكتيوِ در حال تجزيه پرتاب مي‏شوند، گرچه بسيار ريزند ولي به سبب سرعت زيادي كه دارند، داراي انرژي مهيبي مي‏باشند.

11) تصويب تحت الحمايگي كوبا در كنگره امريكا (1901م): در سال‏هاي پاياني قرن نوزدهم ميلادي، جنگي ميان امريكا و استعمارگران اسپانيايى در امريكاي مركزي درگرفت كه به شكست اسپانيا انجاميد. از آن زمان، نيروهاي امريكايى در منطقه حضور داشتند و در تمام اركان كشور كوبا نفوذ كردند. حضور سربازان امريكايى در كوبا پيامدهاي رواني نامطلوبي در مردم اين كشور ايجاد كرد. از آن طرف، در دوم مارس سال 1901م كنگره امريكا به موجب لايحه‏اي موسوم به پلات، تحت فشار تئودور روزولت رئيس جمهور وقت امريكا، كوبا را به تحت الحمايگي خود درآورد. وي سپس بلافاصله با اعمال نفوذ در كوبا، يك سري ماده و مفاد را در قانون اساسي كوبا گنجاند كه لايحه پلات را در اين كشور از نظر قانوني رسميت مي‏بخشيد. بر اين اساس، امريكا در هر زمان قادر بود تا در كوبا مداخله نظامي كند و پايگاهي را در اختيار خود بگيرد. بر همين مبنا بود كه پايگاه عظيم دريايى گوانتانامو در سواحل كوبا نيز در اختيار امريكا قرار گرفت. پس از امضاي اين معاهده توسط مقامات طرفين، تشخيص اينكه چه موقع استقلال كوبا در معرض خطر قرار مي‏گيرد و نتيجتاً، كمك امريكا به صورت مداخله نظامي مورد نياز است از اختيار كوبايى‏ها خارج شد و به عهده امريكايى‏ها واگذار گرديد. به اين ترتيب بود كه كليد در خانه كوبايي‏ها در دست امريكا قرار گرفت تا هر وقت كه خواست به ميل خود وارد آن شود. در طي سه دهه اول قرن بيستم، تفنگ‏داران امريكايي بارها به بهانه دفاع از جان و مال امريكايي‏هاي مقيم كوبا، در اين كشور مداخله كردند و اين روال تا دهه‏هاي مياني قرن بيستم ادامه يافت.

12) مرگ "ديويد هربرت لارنس" داستان‏سراي معروف انگليسي (1930م): ديويد هربرت لارنس نويسنده معروف انگليسي در 16 دسامبر 1885م در ناتينگهام انگلستان به دنيا آمد. زمان طفوليت او با سختي سپري شد زيرا پدرش مردي خشن بود و رفتار خشونت‏آميز پدر باعث گرديد كه ديويد به آغوش پرمهر مادرش پناه برد. محبت و توافق روحي بين او و مادرش به اندازه‏اي شديد بود كه در روحيه لارنس اثر گذاشت و احساسات مربوط به آن در برخي آثارش به خوبي منعكس شده است. ديويد لارنس پس از طي تحصيلات اوليه و اتمام دروس دانشگاهي در لندن، به تدريس پرداخت و از همين زمان به نويسندگي روي آورد. او در سال‏هاي بعد به اين فكر افتاد تا از زندگي صنعتي انگلستان فرار كند و گوشه عزلت اختيار نمايد. از اين رو پس از سفر به ايتاليا و استراليا، محيط مكزيك را براي اقامت خود مناسب يافت. طي سال‏هاي بعد، لارنس با نوشتن رمان فرزندان و دلدادگان كه كمابيش زندگي خود اوست به شهرت رسيد. اين رمان از جهت ترسيم زندگي معدنچيان انگليسي، شخصيت‏سازي زنده و گيرا و وصف شاعرانه طبيعت، در شمار بهترين آثار نويسندگان زمان جاي دارد. لارنس در نوشتن داستان كوتاه نيز دستي توانا داشت. دلنشين‏ترين نمونه داستان‏هاي كوتاه او، افسر پروسي نام دارد كه نشان مي‏دهد لارنس در نمايش تنفر نيز داراي قدرتي شگرف است. لارنس نويسنده‏اي است كه در آثار خود، همواره با جامعه موجود و شعور منطقي، سرِ ستيز و ناسازگاري دارد. معاصران لارنس، او را آميزه شگفت‏انگيز و نادري از يك فيلسوف و يك پيغمبر مي‏دانستند. فيلسوفي كه پاي‏بند احساسات و هوس‏هاي خويشتن است و فلسفه‏اش "در هر چه مي‏خواهي بكن" خلاصه و فشرده مي‏شود. او در اين راه، از پديد آوري آثاري كه نهايت دريدگي و بي‏پردگي را نيز به نمايش درمي‏آورد، ابايى ندارد. لارنس هم شاعر بود و هم نويسنده، هم مقاله نويس بود و هم نقاش. با اين حال، او تنها به هنر داستان‏نويسي خود ايمان داشت و به همين جهت است كه امروزه در سراسر جهان، او را تنها داستان‏سرا مي‏دانند. در واقع لارنس يكي از هوش‏مندترين و حساس‏ترين نويسندگان سده بيستم و يكي از بزرگ‏ترين رمان‏نويسان انگليسي است. او از طريق حواس و درك شهودي خود، با تمام مظاهر زندگي ارتباط برقرار مي‏كند. آثار لارنس از لحاظ حجم و تنوع بسيار گسترده‏اند واز جهت شدت احساس، بينش روان شناختي، ارائه تصاوير زنده از رويدادها ومكان‏ها و مظاهر طبيعت، در شمار بديع‏ترين و نغزترين آثار ادبي جهان قرار دارند. از جمله آثار لارنس، مي‏توان به قوس و قزح، كفش‏دوزك، مردي كه مرده بود و طاووس سفيد اشاره كرد. ديويد هربرت لارنس سرانجام در دوم مارس 1930م بر اثر بيماري سل در 45 سالگي درگذشت.

13) مرگ "هوارد كارتر" باستان‏شناس معروف انگليسي (1939م): هوارْدْ كارتر، باستان شناس انگليسي در سال 1874م در لندن به دنيا آمد. وي ضمن ادامه تحصيلات خود، طراحي و نقشه‏كشي را از پدرش فرا گرفت و از 17 سالگي راهي مصر شد. كارتر پس از چندي در اداره باستان‏شناسي مصر مشغول كار گرديد و با پيشرفت در اين اداره، به عنوان بازرس كل اداره باستان‏شناسي مصر انتخاب شد. او در طي ساليان متمادي، موفق به كشف مقبره‏هاي فرعون‏هاي مصر باستان گرديد و شهرت فراواني يافت. اما مهم‏ترين كار كارتر، كشف مقبره توت غَنْخ‏آمون، دوازدهمين فرعون از سلسله هجدهم فراعنه مصر بود كه در 1350 سال قبل از ميلاد مسيح (ع) درگذشته است. اين مقبره كه پس از شش سال كند و كاو در سال 1923م رسماً گشايش يافت علاوه بر پيكر موميايى توت غنج‏آمون كه در سه تابوت تو در تو قرار داشت مجموعه‏اي پر از اشياي ذرّين، جواهرات گوناگون، پارچه‏هاي الوان و ظروف گران‏قيمت را در برمي‏گرفت با اين حال جسد موميايى شده اين فرعون، پس از گذشت حدود 33 قرن همچنان تازه و قابل شناسايى بود. كارتر علاوه بر اكتشافات فوق، چندين كتاب در زمينه كاوش‏هاي خود به نگارش درآورد. حضور افرادي نظير هوارد كارتر گرچه زمينه جستجوهاي باستاني را فراهم مي‏ساخت اما راه را براي انتقال اين گنجينه‏هاي ارزش‏مند به كشورهاي اروپايي مهيا مي‏نمود و در اين گذر بسياري از آثار قديمي و گران‏بها سر از موزه‏هاي اروپا درآوردند. هوارد كارتر سرانجام در دوم مارس 1939م در 65 سالگي درگذشت.

14) آغاز حملات هوايي امريكا به ويتنام شمالي در جريان تهاجم به اين كشور (1956م): پس از آن كه امريكا، در اوت 1964م به بهانه‏هاي واهي، خود را درگير جنگ با ويتنام شمالي كردند، در دوم مارس1965م نيز حملات هوايى امريكا به ويتنام آغاز شد. در ماه‏هاي اول جنگ، ميلياردها دلار خسارت در ويتنام شمالي به بار آمد وده‏ها هزار نفر از مردم اين سرزمين در جريان بمباران‏هاي هوايى كشته شدند. اين بمباران‏ها به حدي بود كه تنها طي 2/5 سال، هواپيماهاي امريكايى بيش از 107 هزار حمله به خاك ويتنام شمالي انجام دادند و 2/5 ميليون تن بمب بر سر مردم بي‏دفاع اين كشور فرو ريختند. با اين حال، موج مخالفت‏هاي ضد جنگ مردمي و فشار افكار عمومي باعث شد كه امريكا پس از 9 سال جنگ بي‏امان، بدون اخذ نتيجه، اين جنگ را پايان دهد و با ذلت، ويتنام را ترك نمايد.

15) استقلال "مراكش" از اسپانيا و فرانسه (1956م): كشور مغرب (مراكش) از قديم‏الايام يكي از مراكز قدرت در شمال افريقا به حساب مي‏آمده و از سوي ديگر به عنوان نزديك‏ترين منطقه افريقايي به اروپا، داراي اهميتي استراتژيك بوده است. اين كشور در قرن 7م به تصرف مسلمانان درآمد و به نفوذ اسلام در اروپا انجاميد اما در قرن 14 ضعف مسلمانان به تسلط اروپاييان منجر گرديد اين وضعيت تا قرن بيستم ادامه داشت و در اين زمان علاوه بر اسپانيا، فرانسه نيز حضور يافته بود. تا آنكه نهضت استقلال‏طلبي بعد از سال‏ها تلاش و كوشش به نتيجه رسيد و در دوم مارس 1956 فرانسه با استقلال مناطق تحت تصرف خود در مغرب، موافقت نمود و اسپانيا نيز به اين مساله تن داد و حكومت محمدابن يوسف با عنوان سلطان محمد پنجم رسميت يافت پس از وي، از 3 مارس 1961 فرزندش "حسن دوم" به سلطنت رسيد. آغاز سلطنت وي كه 38 سال به طول انجاميد، روز ملي اين كشور مي‏باشد.