در بين مواد ضرورى براى رشد بدن، كلسيم از همه مهمتر است. كلسيم فراوان ترين ماده معدنى است كه در بدن يافت مى شود. 99 درصد از كلسيم موجود در بدن كه تقريباً معادل يك كيلوگرم است، در استخوان ها و دندان ها وجود دارد و بقيه آن در ديگر نواحى بدن پراكنده است. كلسيم علاوه بر نقش مفيدى كه در تقويت و استحكام استخوان ها و دندان ها دارد، در تنظيم عملكرد ديگر سيستم هاى بدن نيز موثر است، انقباض و انبساط ماهيچه ها را تنظيم مى كند، سبب بهبود عملكرد مغز و قلب مى شود، فشار خون را كنترل مى نمايد و نيز به انعقاد خون كمك مى كند.

• منابع كلسيم

شناخته شده ترين منبع كلسيم شير و فرآورده هاى آن ماست و پنير است.هر ليوان شير، 300 ميلى گرم كلسيم دارد و به همين دليل قادر است يك سوم نياز روزانه بدن به كلسيم را تامين نمايد. منابع كلسيم تنها به لبنيات محدود نمى شود. شما مى توانيد ميزان كلسيم مورد نياز خود را از طريق مصرف سبزيجات سبز نظير اسفناج و انواع كلم، نخود سبز، چغندر، هويج، لوبيا، تخم مرغ، برنج، آرد سويا، گندم، فندق و بادام به دست آوريد. به علاوه اينكه ماهى نيز منبع قابل توجهى از كلسيم به شمار مى رود.نياز روزانه بدن به كلسيم در افراد مختلف متفاوت است. اين مقدار در افراد معمولى 800 تا 1200 ميلى گرم است. حال آنكه زنان باردار و شيرده به دليل اينكه حدود 250 ميلى گرم از كلسيم روزانه را صرف تغذيه جنين و تامين شير مى كنند، بيش از اين مقدار به كلسيم نياز دارند.زنان يائسه نيز از اين قائده مستثنى نيستند. مصرف كلسيم از آنجا كه بيشترين تاثير را بر استحكام استخوان ها و جلوگيرى از پوكى استخوان در سنين پيرى دارد، بسيار توصيه مى شود.جذب كلسيم: مهمترين عامل در جذب كلسيم ويتامين D است. اگر مى خواهيد از مقادير كلسيم كافى برخوردار شويد بايد از منابع يا مولتى ويتامين هاى حاوى ويتامين D استفاده كنيد و يا روزانه 20 تا 30 دقيقه در معرض تابش نور آفتاب قرار بگيريد. علاوه بر اينكه بايستى از رويارويى با مواردى كه موجب كاهش جذب كلسيم در بدن مى شوند نظير استرس، استعمال سيگار، مصرف الكل، افزايش مصرف كافئين و دورى از فعاليت هاى ورزشى پرهيز نماييد.توجه داشته باشيد در ميان منابع حاوى كلسيم، گندم به دليل دارا بودن اسيد فيتيك و اسفناج و چغندر به خاطر داشتن اگزالات قدرت جذب كمترى نسبت به شير و فرآورده هاى آن دارند. پس بيش از هر چيز به نوشيدن شير كه علاوه بر كلسيم مقادير فراوانى ويتامين D دارد، اهميت دهيد.
موارد فوق را ساده و بى اهميت نشماريد. كمبود كلسيم عوارضى دارد كه گاهاً جبران ناپذير و غيرقابل بازگشت است. كمبود كلسيم در كودكى با راشيتيسم و در بزرگسالى با استئومالاسى و استئوبروز كه شايع ترين عامل شكنندگى استخوان در افراد مسن و زنان يائسه به شمار مى رود، بروز مى كند. عوارض ديگرى نيز دارد كه از آن ميان مى توان به بى خوابى، گرفتگى عضلات، درد مفاصل، اگزما، تپش قلب و بى حسى در ناحيه بازو و پاها اشاره كرد.