19 فروردين 1388 / 12 ربيع الثاني 1430 / 8 آوريل 2009

1) شهادت عالم مجاهد آيت‏اللَّه "سيدمحمد باقر صدر" و خواهرش "بِنتُ الهُدي" (1359 ش)
آيت‏اللَّه سيد محمد باقر صدر در سال 1313 ش (1353 قمري) در كاظمين در خانواده‏اي فقير اما نابغه ‏پرور به دنيا آمد. پدرش فقيه بزرگوار سيدحيدر و مادرش دختر شيخ عبدالحسين آل ياسين و بانويي باتقوا بود. آيت‏اللَّه صدر در كودكي پدر را از دست داد و تحت كفالت برادرش، سيد اسماعيل، قرار گرفت. وي پس از فراگرفتن مقدمات و اصول نزد استادان آن زمان و برادرش، راهي نجف اشرف شد و قبل از 20 سالگي به مرحله اجتهاد نائل آمد. اين عالم جوان در سن 22 سالگي نخستين اثر علمي - تحقيقي خود را به نام "غايةُ الفكرِ في علمِ الاصولِ الفقه" را به جهان علم ارايه نمود و كتاب‏هاي فَلسفَتنا و اقتصادُنا كه پس از آن به رشته تحرير درآمدند سمبل قدرت نمايي ايدئولوژي اسلامي در برابر انديشه‏هاي وارداتي غرب بودند. آيت‏اللَّه صدر مسأله رهبري فكري را از مسأله رهبري سياسي جدا نمي‏دانست و همگام با فعاليت‏هاي فكري، به فعاليت‏هاي سياسي و رهبري سياسي جامعه نيز همت مي‏گماشت. از اين‏رو، وجودش خطري براي بعثيان به شمار مي‏آمد و همين امر باعث رنجش حاكمان بعثي عراق گرديد. آيت‏اللَّه صدر نقش ارزنده‏اي در حمايت از انقلاب اسلامي به رهبري امام خميني(ره) داشت و اين امر براي رژيم خونخوار عراق ناخوشايند بود. سرانجام حزب بعث عراق پس از دستگيري ايشان و نيز خواهر ارجمندش، سيده بنت الهُدي صدر، آنان را به طرزي فجيع به شهادت رساندند. شهادت اين مرد بزرگ و خواهر مكرمه‏اش پس از شكنجه‏هاي فراوان در زندان‏هاي رژيم بعثي عراق در روز 19 فروردين 1359 شمسي مصادف با 24 جمادي‏الاولي سال 1400 قمري در 47 سالگي واقع شد. بدن خونين و شكنجه ديده اين شهيدان به طور مخفيانه تحويل يكي از افراد خانواده صدر گرديد و اجساد مطهرشان بدون حضور ديگران به خاك سپرده شد.

2) انتخابات سومين دوره مجلس شوراي اسلامي (1367 ش)
علي‏رغم تهديدات و حملات موشكي و هوايي و جنگ رواني در طي جنگ، ملت ايران در كم‏نظيرترين انتخابات جهان، به پاي صندوق‏هاي اخذ رأي رفت و مجلس سوم را شكل داد. استقبال كم نظير مردم ايران از انتخابات سومين دوره مجلس شوراي اسلامي در سخت‏ترين شرايط جنگ شهرها، بار ديگر دشمنان جهاني اسلام را از شكست انقلاب اسلامي مأيوس كرد. مردم در اين دوره با حضور هفده ميليوني خود در حوزه‏هاي رأي‏گيري، نمايندگان مورد نظر خود را انتخاب كردند و مجلس سوم در هفتم خرداد آن سال با به حد نصاب رسيدن نمايندگان، آغاز به كار كرد.

3) برگزاري كنفرانس ننگين برلين (1379 ش)
اجلاس "ايران پس از انتخابات پارلماني، قوه اصلاح در جمهوري اسلامي ايران" در روز نوزدهم فروردين 1379 ش، در محل خانه فرهنگ‏هاي جهان با همكاري اين خانه و بنياد هاينريس بل در شهر برلين آلمان برگزار شد. در اين نشست تعدادي از عناصر داخلي شامل نمايندگان گروه‏هاي ملي مذهبي و مشخصاً گروهك نهضت آزادي، خيزش زن سالارانه با گرايش فمينيستي، نويسندگان و خبرنگاران روزنامه‏هاي زنجيره‏اي و ... شركت داشتند. از آنجا كه اين جلسه بيشتر بازتابي سياسي داشت و علاوه بر به وقوع پيوستن صحنه‏هاي زشت و مستهجن در آن، سخنرانانِ ايراني به صورت‏هاي مختلف اركان نظام اسلامي و اعتقادات ديني را زير سؤال برده بودند، به عنوان يك كنفرانس غير علمي، ضد ارزشي و در مغايرت با اهداف و آرمان‏هاي اسلامي و ملي قلمداد گرديد. اين اجلاس، همچنين به علت حضور گروه‏هاي چپ افراطي مخالف با برگزاري اين نشست‏ها، بسيار متشنّج بود به گونه‏اي كه سخنراني مهمانان اين همايش، با شعارهايي عليه جمهوري اسلامي ايران و مجموعه‏اي از شعارهاي كمونيستي قطع مي‏شد. پخش تلويزيوني بخش‏هايي از اين كنفرانس كه در آن، سخنانِ سخنرانان ايراني و صحنه‏هاي مغاير با شئون اسلامي و انساني را به نمايش مي‏گذاشت، همگان را در جريان آنچه كه رخ داده بود، قرار داد. هر چند اين نشست در روزهاي بعد، با منعِ ورود گروه‏هاي افراطي چپ با آرامش برگزار شد، اما حضور افرادي از جمهوري اسلامي و بيان اتهامات كذب و افشاي اين خبر، خشم ملت مسلمان ايران را برانگيخت و در راهپيمايي‏هاي متعددي كه در كشور برگزار شد، اجلاس برلين به شدت محكوم گرديد.

4) 12 ربيع الثاني سال اول هجري قمري : به امر پروردگار متعال پيامبر اسلام حضرت «محّمدبن عبدالله» تعداد ركعات نماز را تغيير دادند. تا آن زمان نمازهاي روزانه در مجموع شامل 10 ركعت بود و نماز سفر و حضر يك سال گذارده مي شد اما از آن پس از نمازهاي پنجگانه روزانه به 17 ركعت افزايش يافت و مقرر گرديد كه هنگام سفر تحت شرايط خاص نمازهاي 4 ركعتي به 2 ركعتي بجاي آورده شود . در بحار الانوار مرحوم مجلسي به نقل از كتاب روضة الكافي علامه كليني آمده است پيامبر اكرم(ص) 7 ركعت به نمازهاي روزانه افزود بدين ترتيب كه دورمعت به نماز ظهر و دو ركعت به عصر و يك ركعت به مغرب و دوركعت به عشاء اما نماز صبح به قرار گذشته همان دو ركعت باقي مي ماند اين امر در مدينه پس از واجب شدن فرضيه جهاد مقرر گرديد.

5) 12 ربيع الثاني سال 1263 هجري قمري : مير محمد مهدوي از معريف علماي قرن 13 ديده از جهان فرو بست و در نجف اشرف به خاك سپرده شد . وي در فقه و حديث و ادب عرب مهارتي بسزا داشت و در صفت پسنديده اخلاقي بويژه سخاوت و مناعت طبع از شهرتي در خور ستايش بر خوردار بود . از آثار اين عالم بزرگوار كتب شرحي بر نهج البلاغه و تكملة الحيات را مي توان ذكر كرد كتاب اخير مير محمد مهدوي در باب امامت و نبردها و عزوات حضرت محمد(ص) به رشته تحرير در آمده است.

6) شروع خلافت "سفاح عباسي" به روايتي (132 ق)
عباسيان با همكاري ابومسلم خراساني و سپاه او، مروان دوم، آخرين حاكم اموي را به قتل رسانده و حكومت امويان را سرنگون كردند. اما بني‏عباس نيز مانند امويان، سال‏ها با ستمگري بر جان و مال مردم كشورهاي اسلامي سلطه يافتند و تا سال 656 ق به مدت بيش از پانصد سال حكومت كردند. در اين روز ابوالعباس عبداللَّه بن محمد معروف به سفاح به معني خون‏ريز، اولين خليفه‏ي عباسي بر مسند خلافت نشست.

7) قيام تاريخي مردم اصفهان عليه عمّال اميرتيمور گوركاني (789 ق)
اميرتيمور، مالي را از اصفهان طلب كرد كه علماي اصفهان از تيمور امان خواستند و تعهد كردند كه آن مال را تسليم تيمور كنند. تيمور براي اين كار، عده‏اي از امراي خود را به اصفهان فرستاد. اين افراد در گرفتن اموال از مردم به ناموس مردم نيز تعدي كردند. اين عمل آن‏ها، مردم اصفهان را به شورش واداشت. بنابراين گماشتگان تيموري به بدترين وضعي توسط مردم كشته شدند. تيمور نيز به اصفهان حمله كرد و دستور قتل عام مردم آنجا را صادر نمود.

8) درگذشت "ميرزا مهدي الهي قمشه‏اي" حكيم قرآني (1393 ق)
ميرزا مهدي الهي قمشه‏اي در سال 1319 ق در قمشه(شهرضا) به دنيا آمد. پس از فراگيري مقدمات در زادگاه خود، راهي اصفهان گرديد. وي از شاگردان آيت‏اللَّه شهيد سيد حسن مدرس بود و استفاده‏اي وافر از ايشان نمود. همچنين آقابزرگ حكيم، حاج آقا حسين قمي، شيخ اسداللَّه يزدي، حاج ميرزا حسين فقيه سبزواري و... از ديگر اساتيد وي بودند. ايشان در تهران در مدرسه‏ي سپهسالار(شهيد مطهري فعلي) به تدريس پرداخت و همزمان در درس استاد ابوالحسن جلوه شركت مي‏كرد. ترجمه‏ي تفسير گونه‏ي ايشان از قرآن از جمله مشهورترين آثار حكيم الهي مي‏باشد. سرانجام در حالي كه به اصلاح خلاصة التفاسير خود مشغول بود، در دوازدهم ربيع الثاني 1393 ق دعوت حق را لبيك گفت و در جوار بارگاه حضرت معصومه آرميد.

9) 8 آوريل سال 1838 ميلادي : كشتي سيريوس متعلق به دولت انگلستان سفر تاريخي خود را براي عبور از اقيانوس اطلس آغاز كرد . اين نخستين بار بود كه يك كشتي قصد عبور از پهنه يك اقيانوس را داشت . كشتي بخاري سيريوس از بندري واقع در ايرلند حركت كرد و پس از 18 روز به بندر نيويورك وارد شد .

10) 8 آوريل سال 1962 ميلادي : «لويي ماسينيون» خاور شناس فرانسوي در 79 سالگي در گذشت . او از اعضاي فرهنگستانهاي شوروي سابق ، سوئد ، دانمارك ، اسپانيا ، هلند ، بلژيك و افغانستان بود . ماسينيون همچنين در انجمنهاي فرهنگي و خاور شناسي بسياري از كشورهاي دنيا عضويت داشت ،از اين خاور شناس برجسته تحقيقات ارزنده اي درباره ايران اسلام باقي مانده است. «تقديس فاطمه الزهرا (س) ، نيايش ابراهيم، مباهله مدينه و اصناف و طبقات مر اكش»، از آثار وي بشمار مي آيد .

11) 8 آوريل سال1973ميلادي: «پاپلو پيكاسو» نقاش اسپانيايي و مبتكر سبك كوبيسم در گذشت. اود ر18 سالگي نقاش مشهوري شد .وسبك ابداعي او بسرعت در ميان ديگر نقاشان رواج يافت . بزرگترين اثر پيكاسو گرينكا نام دارد . اين تابلو نقاش وحشت خود را از بمباران شهر گرينكا در جنگهاي داخلي اسپانيا مجسم كرده است .

12) درگذشت " ژان لافونتن" شاعر و افسانه نويس معروف فرانسوي (1695م)
ژان دولافونتن اديب و نويسنده معروف فرانسوي در هشتم ژوئن 1621م در فرانسه به دنيا آمد. وي پس از طي تحصيلات نامرتب اوليه كه با مطالعات آزاد همه جانبه كامل شد، به تحصيل الهيات و حقوق پرداخت، اما خيلي زود از هردو رشته به دليل عدم علاقه دست كشيد و راهي پاريس شد. لافونتن در پاريس در محافل ادبي شركت جست و از سي سالگي به نويسندگي روي آورد. وي پس از نگارش چند نمايش‏نامه و منظومه اثر زنده و زيباي خود را به نام فابْلْ‏ها يا افسانه‏ها و داستان‏ها، شامل داستان‏هاي اخلاقي كوتاه كه غالباً قهرمانان آن از حيوانات يا اشياي بي‏جان است، خلق كرد. هر داستان، قصه كوتاهي از جانوران است كه رفتاري مانند آدميان دارند و هر يك مشتمل بر نكته‏اي در رفتار انساني است كه اگرچه ظاهر ساده و جذاب اين داستان‏ها، آنها را محبوب اطفال ساخته است، اما بسياري از آنها، متضمن هجو جامعه معاصر فرانسه و خرده‏گيري جدي بر آن است. در اين افسانه‏ها كه شامل شش جلد و 124 فابْلْ و داستان است، پند و اندرزهاي فراوان ديده مي‏شد. او زشتي‏ها و زيبايى‏ها را با لطف و شيريني تمام و قدرت كلام و اغلب از زبان جانوران بيان كرده است. اين اثر، پس از انتشار، شهرتي عالم‏گير به دست آورد. و درخشاني اشعار و بيان مطالب در اين داستان‏ها و لطايف و نكات مندرج در آنها، لافونتن را در زمره اساتيد ادبيات جهان قرار داد. لافونتن در اين اثر، با استفاده از سنت‏ها و داستان‏ها و آثار فكري شرق، به ويژه كليله و دمنه، افسانه‏هاي خود را به شعر درآورد. در فابل‏ها يا افسانه‏ها كه تصويري از زندگي انسان بر زمينه زندگي حيوانات است، همه خصوصيات روحي بشر منعكس است. لافونتن از فابْل‏هاي خشك وبي روح گذشته، داستان‏هاي زنده ساخته كه در آنها عالم احساس و نظم واقعيِ طبيعت نمودار مي‏گردد. تسلط و زبردستي در قالب اشعار و نيز تيزبيني و در نظر گرفتن نكته‏هاي اخلاقي، بذله‏گويى‏هاي عميق و ظرافت شعر، فابل‏هاي لافونتن را بر همه تمثيل‏هاي گذشته برتري داده است. اصالت آثار لافونتن در شيوه پرداخت آنهاست. زمينه سازي يا دورنما سازي، روايتي سريع همراه با ديالوگ‏هاي نمايشي، گره‏گشايى و نتيجه‏گيري اغلب در يك بيت، يا بيان كوتاهي از انديشه شخصي، و داستاني كه حكايت مي‏شود و در برابر ديدگان به نمايش درمي‏آيد، از ويژگي‏هاي آثار لافونتن است. دولافونتن از حكايت همراه با پند اخلاقي روشن، شكل داستاني را آفريد كه در آن، روايت، توصيف، مشاهده، طنز و مكالمه ارزش مستقلي دارد و اهميت اخلاق در حد يك واقعه است. از لافونتن آثار متعددي بر جاي مانده كه رؤياي مغول و منظومه گنه گنه از آن جمله‏اند. با اين حال، افسانه‏هاي او آن‏قدر شهرت دارد كه شايد اثر كمتر شاعر و نويسنده‏اي آن‏قدر سرشناس باشد. ژان دولافونتن سرانجام در هشتم آوريل 1695م در هفتاد و چهار سالگي درگذشت.

13) تولد "اِزار لوميس پاوند" شاعر و نويسنده معروف امريكايي (1885م)
اِزار لوميس پاوْنْدْ، شاعر و نويسنده معروف امريكايى در هشتم آوريل 1885م در ايالت اوهايو امريكا به دنيا آمد. وي پس از طي تحصيلات خود و اخذ درجه دكتري، به اروپا سفر كرد و در انگلستان به فعاليت ادبي پرداخت. پاوند در انگلستان گروهي از شاعران جوان را گرد خود جمع آورد و نهضت ايماژيسم را بنيان نهاد كه نهضتي بود بر ضد سنت‏هاي رمانيتك و ادبيات عصر. پاوند در ايجاد اين نهضت تحت تاثير برخي فيلسوفان انگليسي، شاعران فرانسوي و نويسندگان يونان باستان و شاعران چيني و ژاپني قرار گرفته بود. وي به شاعران جوان قدرت تازه بخشيد و انقلابي در شعر پديد آورد. پاوند در انتخاب موضوع شعر، آزادي مطلق را جايز مي‏شمرد و در زبان شعر به بيان متداول و كلمه‏هاي ساده و صحيح و به كار بردن اوزان نو و بيان احساس به وسيله تصويرهاي عيني تكيه مي‏كرد. وي در سال‏هاي بعد در امريكا براي مبادله فرهنگ اروپا و آمريكا كوشش فراواني به كار برد و مقاله‏هاي تحقيقي مهمي انتشار داد. پاوند به سبب بهره‏مندي از فرهنگ وسيع و آشنايى با زبان‏هاي مختلف توانست ادبيات گوناگون را در عصرهاي مختلف و آثار شاعران يوناني، لاتيني، چيني، ژاپني، ايتاليايى و انگلوساكسون مورد نقد و بررسي قرار دهد و با نويسندگان و شاعران قديم رابطه‏اي متفاوت با رابطه معمول پديد آورد. در نظر پاوْنْد، اين نويسندگان، دارويى بودند كه عالم انسانيت را از بيماري حماقتِ شايع نجات مي‏دادند. وي در ادبيات امريكا، روش تازه‏اي در نقد به وجود آورد و شيوه معمول و رايج را كه شيوه‏اي بسيار محدود بود، مطرود شناخت. پاوند هم‏چنين درباره هنر شعر سرودن، مقاله‏هاي پرارزشي منتشر كرد و در نوگرداندن شعر پيروزي‏هايى به دست آورد. توجه ويژه او، بيشتر به مسائل فني شعر بود تا مسائل فكري و معنوي. ديوان‏هاي غنايى پاوند به نام ذات خويش و نيز شادماني‏ها، به سبب قدرت شاعر در نو ساختن وزن شعرْ جلب توجه فراوان كرد و چندين بار از آن تجديد چاپ به عمل آمد. اين ديوان‏ها علاوه بر اشعار دوره جواني شاعر، ترجمه‏هايى كم و بيش آزاد از اشعار شاعران لاتيني و قرون وسطاي ايتاليا در بر دارد و به طور كلي تجربه‏هاي شاعري با ذوق و با فرهنگ را نشان مي‏دهد. با اين حال، مهم‏ترين اثر پاوند، ترانه‏ها نام دارد كه از طرفي نوعي يادداشت‏هاي معنوي و فكري است و از طرف ديگر، سراشيبي به سوي تمدن دوزخي عصر جديد است. وي معايب عصر خود را كه در آن آدمي برده پول گشته است مورد تحليل قرار مي‏دهد. از حيث بيان، پاوند از تجريد و انتزاع در عالم شعرْ هراس دارد و به دنبال روشني و صراحت و بياني عيني و محسوس مي‏رود. وي در جريان جنگ جهاني دوم، به طرفداري از فاشيسم و موسوليني، ديكتاتور فاشيست ايتاليا سخنراني‏هايى از راديو رُم ايراد كرد و اين امر موجب شد كه پس از جنگ از طرف مقامات امريكا توقيف و زنداني شود. اما دادگاه واشينگتن او را به اختلال رواني منسوب و روانه بيمارستان امراض روحي كرد. پاوند بيش از يك دهه از عمر خود را در اين مكان گذراند و پس از رهايى از آن، به ايتاليا بازگشت. آثار پاوند مدت‏ها مورد بحث و جدل قرار گرفت و او تنها شاعري است كه اشعارش همگي با جنجال همراه بوده است. با اين حال نمي‏توان نفوذ فراوان او را بر شاعران عصرش انكار كرد. اِزار لوميس پاوند سرانجام در نهم سپتامبر 1972م در 87 سالگي درگذشت.

14) مرگ دكتر "كراوفورد لانگْ" پزشك امريكايي و كاشف اِتِر (1878م)
دكتر كراوفْورْدْ لانْگْ پزشك امريكايى، در 30 مارس 1815م در ايالت جورجياي امريكا به دنيا آمد. وي با پشتوانه پدر كه او نيز پزشك بود، در رشته پزشكي به تحصيل پرداخت و از دانشگاه پنسيلوانيا و نيويورك با اخذ درجه دكتري در پزشكي فارغ التحصيل شد. تا سال 1842، هر كس احتياج به عمل جراحي داشت بدون بي‏هوشي مجبور بود تن به اين كار بدهد. هرچند كه به كمك الكل يا ترياك، بدن بيمار را تا اندازه‏اي بي‏حس مي‏كردند. اما دراين زمان بود كه دكتر لانگ براي اولين بار، از اِتِر به عنوان داروي بي‏هوشي در عمل جراحي استفاده كرد و غُدّه گردن يكي از بيماران خود را با موفقيت تمام و بدون آن كه مريض احساس درد كند عمل نمود. اين ماده، مايعي بي‏رنگ و قابل اشتعال بود كه اثري بي‏هوش كننده دارد و در طب به عنوان حلال مواد چربي و روغن به كار مي‏رود. دكتر لانگ براي چنين ابداع وابتكاري درصدد طلب شهرت و افتخار برنيامد، زيرا او هنوز نتوانسته بود تشخيص دهد كه چه كشف مهمي نموده است. ولي پس از اين كه در سال‏هاي بعد، اشخاص ديگري هر كدام ادعاي چنين ابداعي داشتند، لانگ وارد ميدان شد و كار خود را به نمايش گذاشت. هرچند پس از مدتي داروي بي‏هوشي ديگري در عمل‏هاي جراحي مورد استفاده قرار گرفت ولي اين مسئله از ارزش كشف لانگ نمي‏كاهد. دكتر كراوفورد لانگ سرانجام در 8 آوريل 1878م در 53 سالگي درگذشت.

15) افتتاح دوره جديد بازي‏هاي المپيك در آتن پايتخت يونان (1896م)
بازي‏هاي جهاني المپيك از سال‏ها پيش از ميلاد مسيح(ع) در يونان باستان انجام مي‏شد و جوانان را به رقابت‏هاي ورزشي و آماده سازي جسماني فرا مي‏خوانْد. بازي‏هاي المپيك كه در ابتدا به صورتي محدود، با نام المپيا خوانده مي‏شد، پس از گذشت مدتي رونقي فراوان يافت. با اين حال برخي مخالفان براي تعطيلي آن كوشيدند تا اينكه در سال 393م از اين بازي‏ها، جز نامي باقي نماند. در پايان قرن نوزدهم، پيِر دو كوبرتنِ فرانسوي كوشش فراواني به عمل آورد تا اين بازي‏ها را احيا كند. در نهايت به دنبال سال‏ها تلاش او و دوستانش كه شيفته صلح و صفا بودند، بازي‏هاي المپيك دوباره جلوه كرد و در سراسر جهان درخشيد. سال 1896م براي المپيا نقطه بازگشتي بود. در اين سال، اين مسابقات در موطن اصلي خود در يونان انجام شد و طي دوره‏هاي بعد، رونقي فراوان يافت. دوره‏هاي المپيا كه امروزه به بازي‏هاي المپيك تبديل شده است، هر چهار سال يكبار برگزار مي‏شود و به جز سال‏هاي جنگ جهاني اول و دوم، به طور مرتب انجام شده است. بيست و پنجمين دوره بازي‏هاي المپيك در سال 2004م در آتن برگزار شد، ضمن اينكه قرار است دوره بعدي آن در سال 2008م در چين برپا شود.

/س