دين شينتو خدايان بيشماري داشته و خداي واحدي ندارد. براي همين اين آيين را «راه خدايان» يا «طريق روان هاي پاك» نامگذاري كرده اند. در آئين شينتو عالم فيزيكي را سه بخش مي دانستند: آسمان اثيري در بالا، جهان در سطح زمين و مناطق پست سايه گون در بطن خاك، در اين عالم خدايان بيشماري بودند كه همه را با هم، «كامي» مي ناميدند كه در لغت به معناي «بالا» يا «مهتر» است.
موتوئوري[1] نوري ناگا، دانشمند نام آور آيين شين تو، كامي را اينگونه تعريف مي كند:
اصطلاح كامي به خدايان گوناگون آسمان و زمين كه ذكرشان در گزارش هاي باستاني آمده است، و نيز به ارواح آنها (ميتاما)، كه ساكن ايزدكده هايي كه آنها را در آنجا مي پرستيدند اطلاق مي شود. ديگر نه فقط انسان ها بلكه پرندگان، چهار پايان، درختان، درياها، كوه ها و همه چيز هاي ديگر كه به خاطر نيروهاي فوق العاده و برجسته اي كه دارند، و هراس انگيز و شايسته احترام اند، نيز كامي خوانده مي شوند. هم چنين فرزند خورشيد نيز پرستش مي شود. ربّ النوع خورشيد كه طبق افسانه اي خود بوجود آمده است، حكومت ژاپن را در اختيار فرزندش كه همان «ميكادو» باشد، قرار داد. اصطلاح ميكادو در فرهنگ ژاپني به فرمانروايان و امپراطور اطلاق مي شود. بنابراين ميكادو فرزند خداي خورشيد است و پرستش وي تا جنگ جهاني دوم متداول بود تا اينكه «هيروهيتو» امپراطور سابق ژاپن در سال 1947 ميلادي الوهيت يعني جنبه خدايي خود را لغو كرد و حاكميت ملي را به رسميت شناخت.
بنابر تحقيقات انجام شده، بنيانگذار آيين شين تو معلوم نيست و احتمالاً از چين و هند و ديگر عقايد و اقوام ابتدايي اقتباس شده است. بنابراين معلوم مي شود كه آيين شينتو پيامبري نداشته است و فرقه هاي مختلف آن هم كه بيش از 800 فرقه مي باشد، پيامبر به آن معنا كه در اديان آسماني مطرح مي باشد، نداشته است. البته مؤسسين برخي از فرقه ها، مخصوصاً آنهايي كه اخيراً به وجود آمده اند معلوم است و جالب است كه بدانيم برخي از به وجود آورندگان فرقه هاي نو، خانم مي باشند كه از حقوق زنان دفاع مي كنند.
مردم ژاپن به بهشت و دوزخ معتقد نيستند و مي گويند :«بهشت و دوزخ در دل ماست.» دين شينتو روانها (ارواح) را بدون مجازات و پاداش رها كرده و به بقاي دائمي آنها معتقدند مهمترين متن مقدس دين شينتو دو كتاب است كه اولي به نام «كوجيكي» كه در سال 712 م نوشته شده و دومي به نام «نيسهون گي» خوانده مي شود كه به سال 720م به كتابت در آمده است.

اندرزهايي از كتاب هاي مقدس شينتويي:

1. سازش نيكو است و پرهيز از ستيزه مايه سرافرازي.
2. كسي كه مطلقاً بد باشد، كمياب است.
3. خوبي ديگران را مپوشان و اگر بدي ديدي آن را اصلاح كن.
4. كمتر كسي با خرد به دنيا مي آيد، فرزانگي حاصل انديشه است.
5. هر كاري را از كوچك و بزرگ به صاحب فن بسپار تا به خوبي انجام شود.
6. در امور مهم، تصميم بايد از شورا باشد، نه از يك نفر.
7. وقتي در دل كينه داري به زبان مهر نورز.
8. تنها به فكر خود نباش.
عبادت مذهبي شينتو در معبد چهار بخش دارد كه عبارتند از:
1. تطهير (هارايي harai): كسي كه براي عبادت به معبد مي آيد قبل از ورود به آن خود را در حوضچه اي كه براي شستشو تعبيه گرديده، تطهير مي كند. دست ها را شسته و در دهان نيز آبي را مزمزه مي كند و علاوه بر اين با ريختن آب بر روي سر، تمامي بدن را غسل مي دهد. سپس كاهن با ماليدن شاخه يا
برگي از درخت ساكاكي بر روي سر، او را تطهير مي كند.
2.تقديم هدايا (شينسن shinsen ) : كه معمولاً از جنس حبوبات يا شراب بوده و اخيراً چنين متداول شده است كه زائران هداياي خود را به صورت نقدي به معابد مي دهند. چنانچه زائر توانايي مالي نداشته باشد، مي تواند شاخه اي از درخت ساكاكي را به معبد هديه كند.
3. نماز خواندن (نوريتو norito) : نماز در آئين شينتو منحصر به خواست هاي مادي و بشري مي گردد. اين نماز خواندن به صورت دعا و ايستاده و با احترام به خدايان به صورت زدن كف دو دست به همديگر مي باشد.
4. ميهماني سمبليك (نيوراي neorai) : كه در آن زايران با «كامي» معبد، غذا تناول مي كنند و معمولاً اين پذيرايي به صورت نوشيدن چند قطره از عرق برنج است كه آن را يكي از كاهنان معبد به زايران مي دهد. زايران مي توانند در هنگام زيارت، درخواست اجراي رقص مذهبي مخصوص معبد را بنمايند.

عبادت در منزل:

در هر بامداد و هر شامگاه پيروان آيين شينتو بايد هدايايي را براي «خدايان روي طاقچه» كه در حقيقت مجسمه هاي كوچكي هستند، و ارواح نياكان خود تقديم كنند. پيروان اين آئين بايد پس از گرفتن وضوء به شيوه خاص خود و تطهير خويش در برابر خدايان خانگي خويش تعظيم كنند و براي مدت يك دقيقه ساكت شوند.
از ميان عقايد متعدد شينتو، ريشه دارترين و مهم ترين آنها، تقديس و بزرگداشت خورشيد به عنوان منبع روشنايي و زندگي است كه در شخصيت الهه بزرگ «اماتراسو» متجلي مي شود. به همين علت ژاپني ها معتقدند كه معبد بزرگ «ايسيه» كه مخصوص عبادت اين الهه است، مقدس ترين معبد مذهب شينتو است. چنين اعتقادي به خورشيد براي مردمي كه اكثريت آنان را كشاورزان تشكيل مي دهند، امري بسيار طبيعي است، اما ما امروزه شاهديم كه اين عقيده با وجود گذشت قرن ها و علي رغم پيشرفت صنعتي ژاپن، هنوز هم در ميان ژاپني ها استوار است. شاهد ما بر اين مطلب نقش خورشيد سرخي است كه بر پرچم ملي ژاپن قرار گرفته و نماينده سرزمين آفتاب تابان ژاپن است.

معرفي منابع جهت مطالعه بيشتر:

1. جهان مذهبي اديان (اديان در جوامع امروز، مذهب در ژاپن)، كنت دالر هايد، ترجمة دكتر عبدالرحيم گواهي.
2. تاريخ اديان و مذاهب جهان، جلد 1، تاليف مبلغي آباداني.
3. تاريخ جامع اديان، جان بي ناس، مترجم علي اصغر حكمت.

پي نوشت :

[1] . جان ژاپني، ويراسته چارلز اي مور، ترجمه ع پاشايي، نشر نگاه معاصر، چاپ اول، 1381 هـ . ش، ص 2

/س