فوتبال چيست ؟

فوتبال يک بازي با توپ است که بين دو گروه يازده نفره صورت مي گيرد، که هر يک قصد دارند با زدن گل هاي بيشتر به حريف خود، برنده شوند. فوتبال غالباً توسط پاها بازي مي شود، اما ممکن است بازيکنان از هر عضو ديگري به جزء دست و بازويشان براي حرکت دادن توپ استفاده کنند. دروازه بان از اين قاعده مستثني است، و تنها عضوي از تيم است که مي تواند در زمين بازي توپ را در دست بگيرد.
آنچه در نزد مردم به عنوان فوتبال شناخته شده است ورزشي است که ملل انگليسي به آن (Soccer) يا (Association) مي گويند و با آن چه آمريکايي ها و کانادايي ها به آن فوتبال مي گويند ، فرق دارد و بسيار ساده تر و عملي تر است .
فوتبال بدون شک جذاب ترين و پر طرفدارترين ورزش دنيا است . بيشتر مردم جهان در اندک مدت شيفته فوتبال مي شوند . حتي کودک خردسال همين که توپ را مي بيند ، به طرفش مي دود و آن را با پا مي زند . اکثر جوانان و بزرگسالان علاقه مند به فوتبال براي گذراندن اوقات فراغت خود ، به اين بازي روي مي آورند و يا چون ديگران پاي تلويزيون و در ميدان ها تماشا گر بازي فوتبال مي شوند.بازي فوتبال پر هيجان و زيبا است و انسان را خيلي زود سرگرم مي کند ، تا آن جا که در سال هاي اخير شيوه هاي فوتبال نوين ، مردم جهان را بيش از بيش به خود مجذوب کرده است.
گفته مي شود که کشور ما بيشترين طرفدار را در سطح قاره آسياداشته و دارد و از اين جهت با کشورهاي اروپا و ديگر کشورهاي صاحب نام در فوتبال رقابت مي کند اگر بخواهيم اين رقابت به برتري بينجامد و فوتبال ما بيش از پيش رشد کند ، ناگزير بايد اشکالات کمي و کيفي آن را از راه آموزش بهتر و آموزش زود رس بر طرف کنيم .

تاريخچه فوتبال

اگرچه اطلاعاتي در مورد ريشه اصلي و حقيقي اين ورزش در دست نيست ولي از مطالب جالب و شخصي در مورد تاريخچه آن اطلاع داريم . فوتبال امروزي به تدريج رشد کرده است ولي گفته مي شود که نوعي از آن قبل از حضرت مسيح عليه‌السلام بازي مي شد . در چين نيز نوعي بازي شبيه به فوتبال در 2500 سال قبل از ميلاد مسيح وجود داشت .
عکس هاي مصريان نيز نوعي بازي شبيه به فوتبال را نشان مي دهد ولي در يونان يک بازي به نام اسپيشکيروز به طرز جالبي به فوتبال امروزي شبيه است . فوتبال در سال 1894 از کشور برزيل شروع شد . اين ورزش به وسيله ي چارلز ميلر برزيلي که اجداد او انگليسي بودند به مردم برزيل معرفي شد.
در سال 1970 مسابقه اي بين ايتاليا و برزيل برگزار شد . هيچ کس تصور نمي کرد که 800 ميليون نفر از مردم جهان ناظر بر اجراي مسابقه باشند . امروزه اکثر مردم جهان به فوتبال بيشتر از ساير ورزشها مي پردازند . فوتبال مدرن از کشور انگلستان سرچشمه گرفته است .
در ابتدا اختلافات عقيده اي بسياري ميان علاقمندان راگبي و فوتبال وجود داشت زيرا راگبي با دست و فوتبال با پا اجرا مي شد . اين مسئله در سال 1863 زماني که طرفداران فوتبال شروع به اجراي اين ورزش توسط پاها کردند اتفاق افتاد . گروه ديگر انجمن راگبي را تاسيس کردند و بالاخره در سال 1871 اين دو رشته ي ورزشي کاملا از يکديگر جدا شدند . از آن زمان به بعد هر دو رشته پيشرفت هاي شاياني نموده و طرفداران بسياري پيدا کردند . فدراسيون بين المللي فوتبال در سال 1904 بنيان گزاري شد .اين فدراسيون وظيفه دارد که به نحوه ي اجراي مسابقات نظارت داشته باشد . قوانين فوتبال بدون موافقت و تصويب ساير کشورهاي عضو فدراسيون تغيير نمي کند . در سال 1920 بازيکنان فوتبال در مسابقات المپيک بلژيک شرکت کردند و در سال 1930 اولين جام جهاني در کشور اروگوئه برگزار شد
فوتبال در دنيا مقابل چشمان مثل جرقه مي ماند . در هر جاي دنيا اين واژه انگليسي در زبان هاي بين المللي به سادگي رسوخ کرده . براي اين امر دليل خوبي است چرا که فوتبال مدرن به وسيله انگليسي ها اختراع شد . ولي وقتي در آمريکا فوتبال گفته مي شود . آمريکائيها فوتبال خشونت بار آمريکايي را استنباط مي کنند . به هر جهت اين لغت باعث اشتباه در درک معناي واقعي آن ميان آمريکاييها شده است .

در تاريخ ريشه اين ورزش بدين گونه بوده است :

سربازان چيني در حدود 2000 سال پيش ورزشي مي کردند که آن را تسوچو (TSUCHU)مي ناميدند . تسو يعني ضربه زدن با پا و چو يعني توپ يا هر شي گوي مانند .
در روز تولد امپراطور در مقابل کاخ امپراطوري دو تيم در زمين مسابقه اي که گلي به ارتفاع 90 سانتيمتر داشت بازي مي کردند که بازيکنان براي سرگرمي امپراطور و دوستان و مهمانان به بازي مي پرداختند . يکي از امپراطوران به حدي اين بازي را دوست داشت که يکي از اعضاي شوراي قضايي وقتي از بازي انتقاد کرد دستور داد سرش را از تنش جدا کنند .
600 سال بعد هم ژاپني ها يک ورزشي شبيه به فوتبال داشتند که آن را کماري (KEMARI) مي ناميدند . البته بازي کماري تدافعي تر از تسوچو چيني بوده است . حتي قبل از چيني ها يوناني ها ورزشي اختراع کرده بودند که آن را هارپاستون (HARPASTON) مي ناميدند . البته بازي آن با توپي بود که درونش ماسه و يا شن بوده است . وقتي انگليسي ها به يونان رفتند ورزشي آوردند به نام هارپاستيوم (HARPASTIUM) که آن هم با توپ بازي مي شد و اين زمينه اي بود تا فوتبال در انگليس به مدرني امروز برسد .
هيچکس دقيقا زمان شروع فوتبال را نمي داند و مورخان تا آنجاييکه نوشته اند در روستاهاي انگليسي حدود 1000 سال قبل بازي با توپ وجود داشته است و بعد از مدتي تيم هاي مختلف روستايي شروع به مسابقه با هم دادند و ظاهرا شيوه بازي طوري بوده است که تيم ها سعي بر اين داشتند توپ را (غالبا از سر تو خالي گاو يا چيزهاي شبيه به آن بوده است) به منطقه دفاعي حريف برسانند .
( در انگليس بيش از 200 سال قبل مردم در خيابان ها فوتبال بازي مي کردند )
در قرن 14 اين بازي به قدري محبوب شد که پادشاه انگليس آن را غير قانوني خواند ولي مردم هيچ توجهي به آن نکردند و جذابيت اين بازي به حدي بود که با توجه به غير قانوني بودنش بخصوص ميان روستاييان بازي مي شد و مقامات مسئول در سال 1572 مجبور به تسليم در مقابل خواسته مردم شدند و فوتبال را قانوني اعلام کردند .
250 سال بعد طبقه اشراف رفته رفته به اين ورزش روي آوردند و از ديدن و بازي کردن فوتبال لذت مي بردند و بالاخره بخاطر نفوذي که در طبقه حاکم داشتند و علاقه و تمايلشان به فوتبال باعث شد که تصميمي براي پياده کردن يک شيوه کلاسيک در قوانين فوتبال اتخاد نمايند .
در دهه 1800 ميلادي مدرسه هاي معروف انگليس اين ورزش را به عنوان تفريح محصلين در برنامه درسي گنجانيدند ولي تمامي مدارس از يک قانون خاص در فوتبال پيروي نمي کردند . هر مدرسه قانون مخصوص به خود داشت . سپس در سال 1823 فوتبال به صورت معمول رسميت يافت و در سال هاي 1848 و 1862 فوتبال در سطح انگلستان يکپارچه شد و حتي کتابي به نام (ساده ترين ورزش) نوشتن شد که مشتمل بر قوانين اصولي فوتبال آن زمان بود .
(در سال 1850 فوتبال به دوردست ترين شهر هاي دنيا از قبيل مانيلا در فيليپين و ساير کشور ها رسيد )
اولين سوابق ثبتي آنچه که احتمالاً قديمي ترين فعاليت شبيه به فوتبال به حساب مي‌آمده را ميتوان در دست نوشته‌هاي چيني نظامي در دوره سلسله هان و حدود قرن دوم قبل از ميلاد پيدا نمود.
ديگر بازي آسيائي که با ضربه توپ سرو کار داشته و تحت نفوذ «کوجو» بوده‌است، بازي «کماري» است. بر طبق سوابق موجود، اين بازي در زمين بازي سلطنتي ژاپن در کيوتو از سال 600 ميلادي انجام مي‌شده‌است. در بازي «کماري» چندين نفر در يک دايره مي‌ايستاده و با ضربه پا توپ را به سمت هم ديگر ميرانده و سعي ميکردند که توپ از زمين خارج نشود (خيلي شبيه کيپي آپپي).
اين بازي ساليان زياد انجام ميشد ولي بنظر ميرسد که در حدود نيمه قرن 19 ميلادي از بين رفته باشد. در سال 1903 و در يک اقدام سمبليک در جهت احياي سنت‌هاي باستاني، اين بازي مجدداً احياء گشته و هم اکنون نيز در برخي فستيوال‌هاي توريستي قابل رويت مي‌باشد.
قدمت بازي‌هاي همراه با توپ فرا امريکائي که با توپ‌هاي لاستيکي انجام ميشده‌اند حتي بسيار قبل از مورد بالا ثبت گرديده‌اند و تصور ميشود که در مراحل اوليه پيدايش، شباهت زيادي به فوتيال داشته‌اند. اما از آنجائي که فرم‌هاي بعدي اين بازي‌ها شباهت هائي با بسکتبال و يا واليبال داشته‌اند و همچنين بدليل آنکه نفوذ اين گونه بازي‌ها بروي بازي مدرن فوتبال بسيار کم بوده‌است، بيشتر آن‌ها به‌عنوان فوتبال طبقه بندي نمي‌گردند.
يونانيان و اهالي رم نيز به داشتن بازي‌هاي همراه با توپ که در آنها از پاي خود استفاده مي‌کرده‌اند، شناخته شده‌اند.
نويسنده رومي سيسرو در يکي از نوشته‌هاي خود وضعيتي را توصيف مي‌کند که در آن مردي در مغازه سلماني و در حال اصلاح بخاطر شوت شدن يک توپ به داخل مغازه کشته مي‌شود. اعتقاد بر اين است که بازي رومي هارپستوم از نوعي بازي تيمي بنام «?????????» (اپي اسکايروس) يا فنيدا که اولين بار توسط نمايشنامه نويس يوناني انتيفانس (311-388 قبل از ميلاد) بکار برده شده و بعدا کلمنت الکساندريا نيز به آن اشاره داشته‌است، گرفته شده‌است. بنظر ميرسد اين بازي بنوعي نه چندان واضح شبيه به راگبي بوده‌است.
البته سوابق غير مستند ديگري از بازي‌هاي ماقبل تاريخ، باستاني و يا سنتي انجام شده با توپ که توسط مردم بومي در سراسر جهان انجام ميشده نيز در دسترس مي‌باشند. به‌عنوان مثال، در سال 1610 ويليام استراچي از منطقه جيمز تاون اولين شخصي بود که يک نوع بازي بنام پاهساهمان را که توسط امريکائي بومي باز ميشده را ثبت نموده‌است. در منطقه ويکتوريا، استراليا، مردم بومي استراليا نوعي بازي به نام مارن کروک را انجام ميدادند.در کتاب رابرت برو-اسميت که در سال 1878 بنام «مردم بومي منطقه ويکتورياً منتشر شد نيز از مردي بنام ريچارد توماس نام برده شده که در سال 1841 شاهد انجام اين بازي توسط مردم بومي منطقه بوده‌است.» آقاي توماس توصيف مينمايد که چطور بازيکن جلو توپ ساخته شده از پوست صاريغ را شوت نموده و ديگر بازيکنان براي گرفتن آن به هوا برميخواستند.«امروزه اعتقاد گسترده‌اي مبني بر اينکه مارن کروک تأثير زيادي بر پيشرفت قواعد فوتبال استراليا داشته، وجود دارد (بخش زير را ببينيد). در سرزمين کاناداي شمالي و / يا آلاسکا، اينيوايت (اسکيمو‌ها) نوعي بازي بروي يخ بنام»آکاساکتوک" را انجام ميداده‌اند. هر بازي با حضور دو تيم روبروي هم در دو خط موازي آغاز ميشد. سپس دو تيم سعي در ضربه زدن به توپ، هدايت آن به سمت خط دروازه حريف و کاشتن گل داشتند.
قدمت اين بازي‌ها و امثال آنها بطور عميق در روزگاران باستان قرار داشته و در طول قرون متمادي، تأثير خود را بروي فوتبال داشته‌است. بهرحال، بنظر ميرسد که مسير حرکت بسوي فوتبال مدرن در اروپاي غربي و بخصوص در انگلستان شکل گرفته باشد.

فوتبال در چين باستان

تحقيقات باستان شناسان نشان مي دهد که بين سالهاي 200 تا 220 قبل از ميلاد، هوانگ تين، امپراتور چين مبتکر بازي «تي-سو-چو» (T-So-Cho) بوده است. تي-سو در زبان چيني همان لگد زدن و با پا زدن است و چو، به معني توپ مي باشد. وي، تي-سو-چو را به اين منظور ابداع کرد که سربازانش با هم مبارزه کنند و به رقابت بپردازند. پس از چندي اين بازي از محدوده سربازخانه ها به ميان مردم راه يافت. چو يا همان توپي که در آن زمان مورد استفاده قرار مي گرفت، هشت تکه اي و از جنس چرم بود. اين چرم را به هم مي دوختند و درون آن را از پر، پشم و يا پنبه پر مي کردند. بازي تي-سو-چو با فوتبال امروزي وجوه اشتراک فراواني داشته است. دروازه ها از پايه هايي از جنس چوب بامبو تشکيل مي شد که بلندي آن به حدود 5 متر مي رسيد. اين دروازه ها، دقيقاً بسان دروازه هاي امروزي بازي فوتبال، با تور پوشش داده مي شد و جالب تر آن که نوشتارهاي بدست آمده، حاکي از آن است که استفاده از شکم، سر، پا و سينه براي حمل توپ، مجاز ولي استفاده از دست، غيرمجاز بوده است. البته در پايان بازي تي-سو-چو، برنده بي نصيب از جايزه و بازنده بي بهره از مجازات نبود. جايزه برندگان، تنها کف زدن و هورا کشيدن بود، اما گروه بازنده بايد بي دفاع در جاي خود مي ايستادند و کتک مي خوردند.

فوتبال در ژاپن

در سال 587 ميلادي، فوتبال از چين به ژاپن راه يافت و اين حرکت با تحولات جديد و تکامل نسبي همراه بود. «کوماري» واژه اي است که ژاپني ها به فوتبال اطلاق مي کردند. در کتيبه هاي بدست آمده از آن دوران، فوتبال، عملي مذهبي و جزو آداب ديني شمرده مي شده است. طبق اسناد معتبر، امپراتور وقت ژاپن، تنيشي-تنو که در سالهاي 617 تا 621 سلطنت مي کرد، علاقه فراواني به اين آئين داشت، چون خودش در زمان وليعهدي، از بازيکنان زبده کوماري بود. به محض آنکه تنيشي-تنو به بازي فوتبال مبادرت ورزيد، آئين ژاپني سين توئيزم که براي امپراتورها شرف خدايي بود، کوماري را از ارج و قرب بالايي برخوردار کرد.
هر ساله در فصل پائيز، تشريفات و مراسمي به مناسبت بازي کوماري برگزار مي شد. قبل از مراسم، توپ را براي تبرک نزد روحاني اعظم مي بردند و او با خواندن دعا از درگاه خدايان براي سرزمين آفتاب، آرامش و برکت آرزو مي کرد. سپس نجيب زادگان و بزرگان با لباسهاي فاخر، در گوشه هايي از ميدان مستقر مي شدند. ميدان بازي به شکل مربع بود و در هر گوشه ميدان، درختي کاشته شده بود: کاج در شمال غربي، سرو در جنوب غربي، بيد در جنوب شرقي و آلبالو در شمال شرقي. توپ 24 سانتي متر قطر داشت و زمان بازي در هر نيمه، حدود بيست دقيقه بود. کوماري در ژاپن برخلاف تي-سو-چو در چين، يک بازي اشرافي، آرام و بدون خشونت و برخورد بود. اگر بازيکن، کوچکترين حرکت خشني از خود نشان مي داد، از بازي اخراج مي شد. کافي بود بازيکني به بازيکن ديگر تنه بزند تا فوراً از زمين اخراج شود، البته اگر حريف، طرف مقابل را مي بخشيد، بازيکن در زمين مي ماند و اخراج نمي شد. سالها بعد در اوايل قرن دهم ميلادي، فوتبال از حالت اشرافيت خارج و همگاني شد.

فوتبال در روم و يونان

رومي ها نوعي بازي به نام "Harp Stum" (هارپ استوم) داشتند که در آن، دو گروه در دو سوي زمين قرار مي گرفتند و زمين هر تيمي با خط کشي معين شده بود. براي بازي، از نوعي توپ استفاده مي شد که رويه اي چرمي داشت. ميان دو زمين، فاصله اي وجود داشت که با دوخط ديگر تعيين شده بود و بازي در ميان اين فاصله انجام مي شد و هر تيم بايد توپ را از خط مرزي عبور داده و به زمين حريف برده و تا به انتهاي آن مي رساند. در مرز هر زمين، همه مي توانستند توپ را روي هوا با دست مانند دروازه بان امروزي بگيرند و مانع از ورود توپ به زمين خود شوند. اين بازي در روم، بازي خاص سربازان بود و هر تيم فرمانده خود را به عنوان مربي انتخاب مي کرد. در اين بازي هل دادن، گلاويز شدن و کشيدن حريف امري عادي به شمار مي رفت. در هر تيم، يازده بازيکن حضور داشتند که در سه خط دفاع، مياني و حمله قرار مي گرفتند. بعدها دو خط مياني که منطقه مرزي را مشخص مي کرد، از ميان رفته و تنها يک خط، نيمه زمين را معين مي کرد. اين بازي تا به آنجا در ميان سربازان ومردم رواج يافت که شکل قانوني به خود گرفت و هر سرباز رومي مي بايست در آن شرکت مي کرد. هنگامي که سربازان ژوليوس سزار، در قرن سوم به بريتانيا پا نهادند، باعث گسترش بازي در آنجا نيز شدند. پس از خروج سربازهاي روم در سال 217 بعد از ميلاد از ولز، بازي يي به نام «تراک» در آنجا شکل گرفت که منشاء اوليه بازي فوتبال در انگلستان بود.
در يونان هم بازي يي به نام «اسفروناشيا» که بسيارشبيه هارپ استوم بود، انجام مي شد. افلاطون در مورد اين بازي مي گويد: «اسفروناشيا، سودمندترين تمرين نظامي است که يک سرباز را مي سازد.»

مراحل تكامل بازيهاي فوتبال

 

الف- خاور دور
براي آنكه شمايي از پيدايش و تكامل ورزش فوتبال داشته باشيم، تاريخ بسياري را بايد ورق زد. مستندترين نوشته در اين زمينه از " كنفسيون" حكيم و فيلسوف معروف چين بوده است. در كتابي كه از اين معلم اخلاق باقي مانده از ورزش مخصوصي بنام" كونگ فوو" كه در آن از سر و پا استفاده مي شده نام برده شده است. از سوي ديگر در چين و در دوران امپراتوري " چانگ تي" ( 32 قبل از ميلاد) يك نوع بخصوص فوتبال بازي مي شد كه بنام " تسو چو" معروف بود و بوسيله توپ چرمي ، وبا پا انجام مي شده است. اين بازي بقدري جالب و دوست داشتني بوده است كه شعرا و تاريخ نويسان آن عصر، نام فوتباليست هاي بزرگ را در اشعار و حماسه هاي خود آورده و از آنان به عنوان قهرمانان ملي ياد كرده اند. در كشور ژاپن، و در همان عصر ورزش ديگري شبيه فوتبال برگزار مي شده كه بسيار مقدس و مورد احترام مردم بوده است.
ب- روم : بازي هارپاستوم
همانطور كه ذكر شد تمدن خاور دور توسط لشكر كشي اسكندر مقدوني به خاور ميانه آورده شد، و بازيهاي آنها بهمان رويه ادامه داشت. باي ديگري بنام " هارپاستوم" در روم بازي مي شد، كه پيدايش آن در قرون وسطي در ايتاليا بوده و درست مانند " جيكودل كالسيو" كه بنام" سوله" يا " چوله" در فرانسه معروف بود، بازي مي شده است.
در بازي هارپاستوم ابعاد زمين در مقايسه با بازي سوله كوچك تر بود ولي هدف هر بازي بردن توپ بانتهاي خط طولي زمين قرار داشته است.
در ايتاليا از بازي هارپاستوم بازي ديگري بوجود آمد كه بنام " جيكودل كالسيو" معروف شد و مورد توجه قرار گرفت تا جايي كه در اين بازي اشخاص سرشناس( اعيان و اشراف و حتي روحانيون كليسا) نيز شركت مي كردند كه ازجمله آنها مي توان از " پاپ كلمنت" هفتم، " لئون" دهم و" اوربين" هفتم نام برد كه در زمان خود قهرمانان فوتبال " فلورنتيسم " بودند.
ج- فرانسه( بريتاني و نورماندي)
رفته رفته بازي هارپاستوم كه از تمدن روم ريشه گرفته و بصورت" سوله" يا " چوله" در آمده بود رونق فراوان يافت و مردم به آن گرايش زيادي نشان دادند. در بازي " هارپاستوم" هدف بازيكنان بردن توپ به نقطه انتهايي زمين بازي قرار داشت. جالب آنكه طول زمين باندازه اي بزرگ بود كه در ابتدا و انتهاي آن دو كليسا و بين كليسا، اماكن عمومي و مجاور آن دهات قرار داشته است، بازي چوله معمولاً روزهاي يكشنبه بعد از ظهر پس از اتمام مراسم مذهبي برگزار مي شد . زمان بازي و جزئيات رقابت دو طرف بازي در كارناوال ها به ثبت مي رسيد . در زمان كوتاهي بازي " سوله" سخت مورد پسند مردم بريتاني و نروماندي قرار گرفت . در تاريخ فوتبال چنين ثبت شده است كه اين بازي در 16 اكتبر 1566 ميلادي توسط سردار انگليسي بنام " ويليام فاتح" و بعد از جنگ " هستينگ" به انگلستان برده شد.
د- انگلستان
از سوي ديگر گروهي از مورخان معتقدند كه " اميل سووستر" كه از پيروان ويليام فاتح بود، اين بازي را بعد از جنگ" هستينگ" بانگلستان برده و آنرا رواج داده است.
در تاريخ 13 آوريل 1314 ميلادي " ادوارد دوم" پادشاه انگلستان اعلاميه زير را صادر و برگزاري فوتبال را منع كرد. متن اعلاميه چنين بود:
" چون سر و صدا و صدمات زيادي به علت خشونت مثل تنه زدن و هل دادن براي گرفتن توپ هاي بزرگ بوجود آمده از طرف شاه فرمان صادر شد كه خداوند اين خشونت را منع كرده است و مجازات آن با زندان همراه خواهد بود. اين ورزش، در آينده فقط مي تواند در شهر انجام گيرد."
يكبار ديگر در تاريخ 12 ژوئن1349 ميلادي دستور داده شد كه روزهاي اعياد ورزش تيرو كمال و پرتاب نيزه به جاي بازي احمقانه فوتبال، انجام شود. ولي سرانجام به سال 1823 بود كه بالاخره فوتبال به صورت ورزش رسمي و امروزي درآمد و به اين ترتيب فوتبال خود را از بازي را گبي بالاتر كشيد.
در مورد جدا شدن فوتبال از راگبي اتفاق جالبي رخ داد. بدين معني كه بازيكني بنام" ويليام اليس" توپي را كه در دستش قرار داشت به جلو برده و توپ را در داخل دروازه پرتاب كرد. اين عمل باعث صرو صداي فراواني شد و بدنبال آن " اليس" شروع به تدوين مقررات فوتبال و راگبي را از يكديگر جدا ساخت.
بعد از جدا شدن دو ورزش، فوتبال بامقررات مستقل در انگلستان به سرعت پيشرفت نمود و سازمان فوتبال انگليس در سال 1863 تاسيس شد. با توسعه فوتبال در آن كشور فوتبال توسط ملوانان، سربازان، تجار، مهندسين، و حتي توسط كشيشان انگليسي به خارج از انگلستان برده شد و مورد توجه مردم قرار گرفت.
بعد از انگلستان، دانمارك دومين كشوري بود كه در اروپا داراي سازمان ملي فوتبال شد.

تاسيس اولين باشگاه ورزشي در اروپا

در ايتاليا، يك عينك ساز اولين باشگاه را تشكيل داد. و شاهزاده" ساووي" اولين باشگاه ورزشي را تاسيس كرد.

تاسيس اولين باشگاه ورزشي در آمريكا جنوبي

دو برادر انگليسي ساكن آرژانتين طي آگهي در روزنامه " بوينوس آيرس" خواستار تاسيس اولين باشگاه فوتبال در آرژانتين شدند و در اثر علاقه مردم به فوتبال در سال 1884 فوتبال در برنامه درسي دبيرستاني قرار گرفت.

اولين مسابقه بين المللي فوتبال

اولين مسابقه بين المللي بين دو كشور آرژانتين و اروگوئه و در سال1905 انجام شد. ولي قبل از اين بازي در سال 1885 مسابقه بين آمريكاي شمالي و كاندا انجام گرديده بود كه از لحاظ زماني زودتر از مسابقه دو كشور آرژانتين و اروگوئه صورت گرفته است.

اولين كشور آسيايي داراي فوتبال

در منطقه آسيا، هندوستان اولين كشور آسيايي بود كه فوتبال را پذيرفت و يك نسخه از مقررات فوتبال در سال 1883 بآنجا رسيد و در سال 1892 اولين مسابقه كاپ را برگزار كرد.
با اينكه ورزش در سطح وسيع و علمي، در بعضي از قاره هاي جهان شناسايي بين المللي نداشته است ولي فوتبال بر اثرعلاقه مردم بيش از صد سال است كه جاي خود را در اكثر كشورها باز كرده است.

سير تکويني فوتبال

از قرنهاي اوليه پس از ميلاد تا قرن هجدهم ميلادي، ورزش فوتبال به شکل قانوني و غيرقانوني به اشکال مختلفي در کشورهاي گوناگون انجام گرفت. بازي دسته جمعي با توپ، هرچند در دوره هايي توأم با خشونت بود و گاه به تعطيلي آن در برخي کشورها انجاميد؛ ولي علاقه مردم به آن کم نگرديد. در سالهاي 1130 تا 1180، بازي فوتبال با نام «لاسول» در فرانسه رايج شد و در ميان شاهان فرانسه، لوئي هفتم که از 1140 تا 1173 فرمانروايي نمود؛ به گسترش اين ورزش همت گمارد. او جوانان بسياري را به اين ورزش تشويق نمود و تيمهاي فراواني را بوجود آورد. در طي ساليان پس از آن، اين بازي خشن که گاهي با مرگ بازيکنان هم همراه بود، توسط بريتانيايي ها شامل قوانين و مقرراتي گرديد. در حقيقت، منشاء فوتبال امروزي، مناطقي از بريتانيا بوده است که براي اين بازي قوانيني وضع نمودند و تلاش کردند ضمن کاستن خشونت از آن، جاذبه هاي آن را افزايش دهند.
در سال 1681، در لندن بازي فوتبال با قوانين و مقررات خاصي دنبال مي شد و حتي مسابقاتي هم در حضور پادشاه انگلستان برگزار گرديد. تا سال 1832، بازي يي که به عنوان فوتبال در سراسر انگلستان رواج داشت، هيچ محدوديتي در استفاده از سر و پا و دست براي آن در نظر گرفته نشده بود و بيشتر شبيه راگبي امروزي بود. اما از اين سال به بعد، فوتبال به سمت جدايي از راگبي پيش رفت و درنهايت در سال 1841، مقرر گرديد که فوتبال بازي يي با پا و راگبي با دست و پا باشد. در نيمه دوم سال 1846، شاگردان سابق مدرسه «شرزبوري واتون» که دانشجويان دانشگاه کمبريج شده بودند، نخستين باشگاه فوتبال را تأسيس کردند و دو سال بعد، نخستين قوانين فوتبال را با همکاري ساير تيمهاي دانشگاهي بنيان نهادند.
درسال 1862، باشگاه فاتس کانتي در شهر ناتينگهام تأسيس شد که به عنوان قديمي ترين باشگاه فوتبال در ليگ باشگاههاي انگليس، هنوز هم حضور دارد و امروزه با نام «ناتينگهام فارست» شناخته مي شود.
جام انگليس (FACup)، قديمي ترين مسابقات فوتبال جهان است که در سال 1871 پايه ريزي شده است. در روز بيستم جولاي 1871، هفت عضو اتحاديه فوتبال انگليس به دفتر مجله « اسپورت من» وارد شدند که يک هفته نامه ورزشي بود و به دبيرآن پيشنهاد نمودند تا اعلاميه مسابقات فوتبال ميان باشگاههاي لندن را منتشر کند و مسئوليت آن را برعهده گيرد. براساس اين اعلاميه، هر تيمي با يک شکست حذف مي شد و هر تيمي که خواهان شرکت بود، بايد «يک گني» (واحد پول انگلستان در آن زمان که اندکي بيشتر از يک پوند بود) مي پرداخت. اين مسابقات به سرعت شکل گرفت و فاتح آن، تيم فوتبال واندرز لندن بود که با نتيجه يک بر صفر، تيم سلطنتي مهندسان را شکست داد.
نخستين مسابقه بين المللي فوتبال، در روز شنبه 30 نوامبر 1872 بين دو تيم انگليس و اسکاتلند در گلاسکو برگزار شد که با نتيجه بدون گل به پايان رسيد.

شرايط بازي

در اين بازي هر تيم داراي 11 بازيکن است که يکي از آن‌ها در دروازه قرار مي‌گيرد و بقيه با توجه به استراتژي‌ بازي در نقاط مختلف زمين قرار مي‌گيرند. در تقسيم‌بندي‌ دقيق، بازيکن‌ها با توجه به مکان قرارگيري‌شان در زمين به مدافع، هافبک و مهاجم تقسيم مي‌شوند.
داوري مسابقات فوتبال به عهده? چهار داور است. يکي از داوران که به نام داور وسط معروف است که در زمين فوتبال هم‌راه با بقيه? بازيکنان حرکت مي‌کند، دو کمک‌داور نيز در کناره‌هاي زمين قرار مي‌گيرند و داور چهارم نيز بيرون زمين است.
هر تيم فوتبال داراي حداقل يک سرمربي، يک مربي و يک مربي دروازه‌بان است. هم‌چنين هر تيم داراي تعدادي بازيکن ذخيره‌است که مي‌توانند در ميان بازي با بازيکن‌هاي درون زمين تعويض شوند. تعداد تعويض‌هاي هر تيم به سه تعويض محدود است.

بازيکن

بازيکنان ميانه/هافبک‌ها با رنگ آبي نشان‌داده‌شده‌اند.در فوتبال بازيکن فردي است که بر پايه? قوانين فوتبال? فوتبال بازي مي‌کند. در يک بازي فوتبال هر تيم 11 بازيکن دارد که يکي از آن‌ها دروازه‌بان است و بقيه يا پدافندگر يا بازيکن ميانه و يا مهاجم هستند.

دروازه‌بان

در بازي فوتبال به کسي که براي نگهداري و محافظت از دروازه مي‌کوشد و مانع ورود توپ به داخل آن مي‌شود دروازه‌بان مي‌گويند. دروازه‌بان تنها بازيکني است که مي‌تواند از دستانش براي گرفتن توپ استفاده کند.(البته فقط در محوطه مشخص شده يا به اصطلاح محوطه 18 قدم)

مدافع

مدافع بازيکني است که در پشت هافبک‌ها قرار دارد و اولين هدفش پشتيباني از دروازه‌بان است. وظيفه? اوليه او جلوگيري از حريف است براي گل زدن.

هافبک/بازيکن ميانه

هافبک يا بازيکن ميانه بازيکني است که جايگاهش بين پدافندگر(مدافع) و مهاجم است(در شکل با رنگ آبي نشان داده‌شده‌است). وظيفه? اصلي آن‌ها بي بهره کردن تيم حريف از توپ است(که معمولا با تکل انجام مي‌شود)? تا توپ را به تصرف خود درآورند و براي مهاجمان خودي بفرستند.
فوروارد/مهاجم
فورواردها يا مهاجمان بازيکناني هستند که در نزديک ترين رديف به دروازه? حريف بازي مي‌کنند که مسئوليت گل زدن را دارند .

فوتبال استراليايي

در سال 1858 شخصي بنام تام ويلز در ملبورن اقدام به پيشبرد فوتبال نمود. ويلز تحصيل کرده انگلستان در مدرسه راگبي بوده و در دانشگاه کمبريج کريکت بازي کرده بود. حدود نفوذ مستقيم بازي‌هاي فوتبال انگليسي و ايرلندي بروي ويلز نامشخص است ولي بهرحال شباهت هائي بين اين نوع بازي‌ها و بازي ابتکاري وي موجود بود. همچنين شباهت هائي بين بازي ويلز با فوتبال گيليک (بنحوي که در سال 1887 قانونمند گشته بود) اعلام گشت. بنظر ميرسد که فوتبال استراليائي شباهت هائي با بازي «مارن گرووک» مردم بومي استراليا نيز داشته‌است).
باشگاه فوتبال ملبورن نيز در سال 1858 تأسيس شد که کهن ترين باشگاه زنده فوتبال در استراليا بحساب مي‌آيد، ولي قواعدي که اين باشگاه در اولين فصل بازي‌هاي خود مورد استفاده قرار داد نامشخص است. قواعد باشگاه در سال 1859 قديمي ترين قانون زنده استراليائي بحساب مي‌آيند. اين قوانين در هتل پاراد واقع در شرق ملبورن در مورخ 17 مي توسط ويلز، دبليو. جي. هامرسلي، جي. بي. تامپسون و توماس اسميت (برخي منابع از شخصي بنام اچ. سي. اي. هريسون نيز نام مي‌برند). اين مردان سوابقي مشابه ويلز داشته و قواعد آنها نيز شباهت هائي با قانون شفيلد داشتند، خصوصا در نبود قاعده «آفسايد» (گرچه شباهت‌ها نيز بصورت هم متلاقي بودند). يک ضربه آزاد در قبال «علامت» (گرفتن کامل). بهرحال اگرچه در قوانين ذکر نشده بود، ولي نگه داشتن و دويدن با توپ آزاد بود. توپ مورد استفاده نيز (نظير آنچه بعدا در راگبي مورد استفاده قرار گرفت) بشکل «بيضي» بود. باشگاه همکاري قوي و دراز مدتي با باشگاه کريکت ملبورن و «کريکت بيضي» داشت که از لحاظ سايز تنوع داشته ولي از زمين‌هاي مورد استفاده در انواع ديگر فوتبال بسيار بزرگ‌تر بوده‌اند، به‌عنوان زمين استاندارد فوتبال برگزيده شد. در سال 1859 قوانين هنوز شامل اجزائي که طي مدتي کوتاه بصورتي مهم در آمدند نمي‌شدند. مانند الزام «زدن» توپ در حين دويدن.
گاهي اوقات از قواعد استراليائي به‌عنوان اولين شکل قوانين تدوين گشته ياد مي‌گردد. وليکن – همانگونه که در تمام انواع فوتبال در آن زمان صادق بود، هيچ سازمان رسمي قوانين را پشتيباني نمي‌نمود- بنابر اين در هر باشگاه به نوعي بازي مي‌شد. بهر حال در سال 1866 تعداد باشگاه‌هاي بيشتري در ويکتوريا قبول کردند که با قوانين بروز شده ملبورن اف. سي، که بعدا بنام «قوانين ويکتورياً و / يا قوانين» استرال آسيائي بازي کنند". نام رسمي اين قوانين بعدا به قواعد فوتبال استراليائي (و جديدا فوتبال استراليائي) تغيير يافت. در مستعمرات ديگر مانند تاسماني در دهه 1860 و استرالياي جنوبي در دهه 1870 نيز قوانين مشابه‌اي براي بازي‌ها در نظر گرفته شد. فوتبال استراليائي خصوصا از دهه 1990 در بسياري از کشور‌ها حضوري کوچک ولي فزاينده‌اي در سطح آماتوري داشته‌است ولي بيشترين نرخ مشارکت در پاپوآ گينه جديد، نائورو، زلاندنو و افريقاي جنوبي بوده‌است.

فوتبال راگبي

در سال 1870 در بريتانيا، 75 باشگاه وجود داشتند که به بازي راگبي مدرسه‌اي مي‌پرداختند. اين مدارس عبارت بودند از بلاک هيس (سال تأسيس 1858 که طبق سوابق مناقشه‌اي به‌عنوان قديمي ترين باشگاه غير دانشگاهي راگبي که هنوز وجود دارد، شناخته مي‌شود). باشگاه‌هاي راگبي همچنين در کشور‌هاي ايرلند، استراليا، کانادا و زلاند نو فعال بودند. بهرحال، تا سال 1871 يعني زمانيکه 21 باشگاه لندن گرد آمده تا اتحاديه فوتبال راگبي (آر. اف. يو.) را تشکيل دهند، قواعد قابل قبولي براي راگبي وجود نداشت. (بصورت کنايه‌اي، بلاک هيس اقدام به ممنوع ساختن ضربه زدن نمود.) اولين قواعد آر. اف. يو. در ماه ژوئن سال 1871 بکار گرفته شد. بر طبق اين قوانين پاس دادن توپ مجاز اعلام شده بود. آن‌ها همچنين تلاش را در جائيکه بسمت دروازه و در بيرون خط با توپ تماس ايجاد شود شامل نمودند، اگر چه گل‌هاي ناشي از امتياز و بازي عمومي و برگشت پنالتي هنوز در مناقشه بودند.

فوتبال امريکاي شمالي

همانطور که در بريتانياي اوايل قرن 19 متداول بود، مدارس و دانشگاه‌هاي امريکا نيز بازي‌هاي محلي خود را بين تيم‌هاي دانشجوئي برگزار مي‌نمودند. در سال‌هاي دهه 1820، يک بازي بنام بالون که در ابتدا در کالج نيو جرسي (که بعد‌ها بنام دانشگاه پرينستون ناميده شد) و واحد قديمي فوتبال بازي مي‌شد، در کالج دارتماوس و نيو همپشاير برگزار شد. در سال 1827، يک دانشجوي دانشگاه هاروارد يک شعر حماسي کمدي بنام " نبرد دلتاً سرود که از اولين اشارات فوتبال در دانشگاه‌هاي امريکا محسوب گشت.
اولين مسابقه ثبت شده فوتبال در کانادا يک بازي بين کالج دانشگاه و دانشگاه تورنتو در مورخ 9 نوامبر سال 1861 مي‌باشد. کمي بعد از اين بازي، يک باشگاه فوتبال تشکيل گرديد. اگر چه قواعد بازي در اين مقطع نامشخص است: يعني مشخص نيست که آيا آن‌ها يک بازي «ضربه با پاً يا»کار با دست" و يا هر دو را انجام مي‌دادند و اينکه آيا اعضاء بطور عمده در مقابل هم قرار مي‌گرفتند.
اولين «باشگاه فوتبال» در امريکا که عمر کوتاهي نيز داشت باشگاه فوتبال اونيدا واقع در بوستون، ماساچوست بود که در سال 1862 تأسيس گرديد. اغلب گفته مي‌شد که اين باشگاه اولين باشگاه در خارج از بريتانيا بود که در آن بازي ساکر انجام ميشد. بهرحال قواعد مورد استفاده باشگاه اونيدا نيز ناشناخته بوده ولي قبل از تدوين قواعد اف اي شکل گرفته بود. اين باشگاه مبتکر يک نوع بازي با قواعد «دويدن» بنام بازي بوستون بود که در سال‌هاي بعد در ماساچوست بازي ميشد.
در سال 1864 در کالج ترينيتي تورنتو، دو نفر بنام‌هاي اف. بارلو کامبرلند و فردريک اي. بتان قوانيني را بر اساس بازي مدرسه‌اي راگبي، تدوين نمودند. بهرحال عقيده عمومي آن است که اولين بازي راگبي کانادا به سال 1865 در شهر مونترال زمانيکه افسران ارتش بريتانيا در مقابل شهروندان محلي قرار گرفتند، انجام پذيرفت. اين بازي بتدريج ادامه يافته و باشگاه فوتبال مونترال در سال 1868 به‌عنوان اولين باشگاه ثبت شده کانادا تأسيس گرديد.
اولين مسابقه‌اي که بعقيده عامه تحت قوانين اف اي انگليسي (ساکر) در ايالات متحده امريکا برگزار شد يک بازي بود که بين پرينستن و راتگرز در سال 1869 انجام شد. اين بازي همچنين به‌عنوان اولين بازي کالج فوتبال ايالات متحده که بين تيم کالج‌هاي مختلف انجام شد، شناخته گرديد (اگرچه فرم نهائي فوتبال امريکا حاصل راگبي و نه ساکر بود).
رشد فوتبال مدرن امريکا ناشي از انجام يک بازي بين تيم‌هاي دانشگاه مک گيل مونترال و دانشگاه هاروارد در سال 1874 بود. در آن زمان، گفته مي‌شد که دانشجويان هاروارد به «بازي بوستون» و ام دش؛ يک بازي «دويدني» و ام دش بيش از بازي‌هاي «ضربه با پاًي تحت قوانين اف اي که مورد علاقه دانشجويان ايالات متحده بود، مي‌پرداختند. اين امر اتخاذ بازي پايه راگبي را که بين تيم مک گيل و دو تيم جايگزين با سلسله قوانين مورد قبول خود انجام مي‌شد را براي تيم هاروارد تسهيل مي‌نمود. بهر حال طي ساليان بعد، دانشگاه هاروارد هم قواعد راگبي مک گيل را پذيرفت و هم تيم‌هاي دانشگاه‌هاي ديگر ايالات متحده را به پذيرش اين قواعد ترغيب نمود. در سال 1876، در همايش ماساسوئيت اين دانشگاه قبول کردند که بيشتر قواعد اتحاديه فوتبال راگبي را بپذيرند. بهر حال قانون»بردن توپ بسمت دروازه«(که در آن زمان به‌عنوان فوتبال راگبي شناخته مي‌شد) فقط در حالتي به‌عنوان امتياز شناخته مي‌شد که هيچ يک از دو تيم ضربه‌اي به»دروازه هاً وارد نسازند. در اين همايش تصميم گرفته شد که، در بازي امريکائي، چهار حمله امتياز يک گل را داشته باشد. در صورت امتياز مساوي، يک گل از تبديل يک حمله بجاي چهار حمله، اولويت مي‌يافت.
تا چند سال بعد، تيم‌هاي پرينستن، راتگرز و ديگران با استفاده از قواعد پايه ساکر به بازي ادامه دادند و اين بازي‌ها تا زمان جايگزيني قواعد پايه راگبي دانشگاه هاروارد و رقيبانش ادامه يافت. دانشگاه‌هاي ايالات متحده تا اوايل قرن بيستم به بازي ساکر باز نگشتند.
در سال 1880 والتر کمپ مربي يال تغييراتي عمده را در بازي امريکائي بوجود آورد که اولين آن‌ها کاهش تعداد بازيکنان از 15 نفر به 11 نفر بوده و با کاهش مساحت زمين بازي به تقريباً نصف و معرفي «مبارزه» که در آن بازيکن با پاشنه پا توپ را به عقب زده و بازي را شروع مي‌نمود، ادامه مي‌يافت. اين تغييرات در سال 1882 با نوع آوري بعدي کمپ ادامه يافت: اگر تيم نمي‌توانست بعد از سه عقب ماندگي امتياز، پنج يارد را بدست آورد، مي‌بايد مالکيت توپ را واگذار مي‌نمود. (تکل موفق).
Rutgers College Football Team, 1882با گذشت سال‌ها فوتبال کانادا برخي پيشرفت‌هاي فوتبال امريکا را در خود جذب نمود ولي در عين حال برخي از خصوصيات يکتاي خود را نيز حفظ نمود. يکي از اين خصوصيات فوتبال کانادا آن بود که براي ساليان متمادي، بطور رسمي از پذيرش تفاوت بين خود و راگبي سر باز زد. به‌عنوان مثال، «اتحاديه راگبي کاناداً که در سال 1884 تأسيس گرديد، بيش از خود اتحاديه اصلي راگبي، پيشرو برگزاري فوتبال ليگ کانادا بود. ( اتحاديه راگبي کانادا تا سال 1965 تأسيس نگرديده بود.) همچنين فوتبال امريکائي در دهه 1880 بطور مکرر به‌عنوان»راگبي" خوانده مي‌شد.

فوتبال گيليک

در نيمه قرن 19، بازي‌هاي فوتبال سنتي که بطور کلي با عنوان « کايد» خوانده مي‌شدند در ايرلند و مخصوصا استان کانتي محبوبيت خود را حفظ نمودند. در اين دوران، يک ناظر بنام پدر دبليو. فريس دو فرم اصلي «کايد» به اين شرح توصيف مي‌نمايد: «بازي زميني» که در آن هدف گذراندن توپ از دروازه‌هاي طاقي شکل که از تنه دو درخت ساخته شده مي‌باشد و شعر حماسي «بازي سطح کشور» که در اکثر ساعات روز يکشنبه که در آن بازي انجام مي‌گرديد، زمزمه مي‌شد و برنده تيمي بود که توپ را از خط دروازه مي‌گذرانيد. «درگيري فيزيکي»، «نگه داشتن» بازيکنان حريف و بردن توپ به جاهاي مجاز از خصوصيات اين بازي بود.
در دهه 1870، محبوبيت راگبي و انجمن فوتبال در ايرلند فراگير گرديد. کالج ترينيتي، دوبلين اولين دژ توسعه راگبي بحساب مي‌آمد. قوانين اف اي انگليسي بصورت گسترده‌اي توسعه يافت. فرم‌هاي سنتي «کايد» تبديل به «بازي خشن و آشفته» که اجازه خطا مي‌داد، گرديدند.
تا زمان تأسيس انجمن ورزشي گاليک (جي. اي. اي.) در سال 1884، تلاش عمده‌اي در جهت متحد ساختن و قانونمند کردن انواع فوتبال ايرلندي بعمل نيامده بود. سعي انجمن ورزشي گيليک در پيشرفت ورزش‌هاي سنتي ايرلندي مانند هارلينگ و حذف بازي‌هاي خارجي مانند راگبي و انجمن فوتبال بود. اولين قواعد فوتبال گيليک توسط شخصي بنام ماريس داوين تدوين و در مجله «ايرلند متحد» در تاريخ 7 فوريه سال 1887 به چاپ رسيد. قوانين داوين نشانگر نفوذ بازي‌هائي مانند هارلينگ و تمايل او به فرموله کردن قوانين فوتبال ايرلندي بود. ابتدائي ترين مثال اين تفاوت‌ها عدم وجود آفسايد بود (رفتاري که طي ساليان بعد از سوي فوتبال استراليائي با ديگر بازي‌هاي ايرلند مانند پرتاب کردن انجام گرديد).

فوتبال امروزي

کلمه «فوتبال» در زماني که براي توصيف يک بازي خاص بکار برده شود، مي‌تواند هر يک از موارد بالا را داشته باشد. به همين دليل، مناقشات دوستانه زيادي بروي اصطلاح «فوتبال» ايجاد شد. اول بخاطر آنکه در مناطق مختلف جهان انگليسي زبان اين اصطلاح به حالت‌هاي متفاوت مورد استفاده قرار ميگرفت. بيشتر اوقات کلمه «فوتبال» جهت اشاره به قانون غالب فوتبال در يک منطقه مشخص مورد استفاده قرار مي‌گيرد.
در اکثر کشور‌هاي انگليسي زبان، کلمه «فوتبال» معمولاً اشاره به انجمن فوتبال دارد که بنام «ساکر» نيز خوانده مي‌شود (اين نام در ابتدا مختصر شده عاميانه کلمه «انجمن» بوده‌است). از 45 کشور عضو فيفا که در آن انگليسي زبان رسمي و ابتدائي است، فقط سه کشور ( کانادا، ساموا و ايالات متحده از کلمه «ساکر» استفاده مي‌کنند و مابقي کلمه فوتبال را بکار مي‌برند. (اگرچه فدراسيون فوتبال ساموا در واقع از هر دو نام استفاده مي‌کند. در ماه مي‌سال 2006 ساکر زلاند نو نام خود را به فوتبال زلاند نو تغيير داد. در استراليا بخش حاکم نام «فوتبال» را بجاي «ساکر» جايگزين و استفاده از آن را افزايش داد.(نامي که توسط اکثر استراليا ئي‌ها مورد استفاده قرار مي‌گيرد) ولي اين موضوع مناقشه ساز شد زيرا کلمه «فوتبال» بطور سنتي اشاره به قوانين فوتبال استراليا و اتحاديه و ليگ راگبي داشت. لازم به توجه‌است که اعضاي تيم انجمن فوتبال استراليا هنوز بنام "ساکروس هاً شناخته مي‌شوند.
قوانين مختلف در پايين ليست شده‌اند که بطور کامل در متون مربوطه توضيح داده شده‌اند.

قوانين فوتبال، زمين بازي

يکي از مهمترين موضوعاتي که علاقمندان به فوتبال مي بايست از آن مطلع باشند قوانين کلي و داوري اين ورزش است.
در تمامي ورزشها، قوانين رسمي نوشته شده اي وجود دارند که چهارچوب و اصول آن ورزش را وضع مي کنند. اين قوانين همچنين نحوه قضاوت و تصميم گيري را در ورزش تعريف مي کنند. قوانين رسمي ورزشها معمولا توسط فدراسيونها و اتحاديه هاي جهاني آن ورزش مشخص مي شوند. برخي از کميته ها يا سازمانهاي وابسته نيز مي توانند در وضع آن دخالت داشته باشند.
براي مثال در فوتبال، مجمعي بنام "بورد بين المللي" نظاره گر قانونهاي تعريف شده در فيفا و ارايه گر تصميمات مربوطه مي باشد.
ما سعي داريم تا در اين سايت شما را با قوانين نوشته شده ورزشهاي مختلف آشنا کنيم. در اين مقاله از قوانين داوري فوتبال، قانون شماره يک آن که قانون "زمين بازي" است را برگزيديم:

اندازه ها

زمين بازى بايد به شكل مستطيل و درازاى طول بايد بزرگتر از دارازى خط دروازه باشد.
طول حداقل 90 متر و حداكثر 110 متر، عرض حداقل 45 متر و حداكثر 90 متر.

مسابقات بين المللى

طول حداقل 100 متر و حداكثر 110 متر، عرض حداقل 64 متر و حداكثر 75 متر

علامت گذارى زمين

علامت گذارى زمين بازى بوسيله خطوط مشخص مي شود، ضخامت خطوط متعلق به محوطه مربوط مى باشد. خطوط بلندتر را خطوط طولى و خطوط كوتاه تر را خطوط دروازه مي نامند.
ضخامت كليه خطوط نبايد بيشتر از 12 سانتي متر باشد.
زمين بازى بوسيله خط ميانى به دو نيمه تقسيم مي شود.
مركز زمين بازى در وسط خط ميانى مشخص ميشود و يك دايره به شعاع 9.15 متر در اطراف آن رسم شده مي شود.
محوطه دروازه (گل)
محوطه دروازه در انتهاى هر نيمه زمين به صورت زير معين مي شود:
دو خط به فاصله 5.5 متر از داخل تيرهاى عمودى بر روى خط دروازه به طرف گوشه ها رسم مي شود. اين خطها به فاصله 5.5 متر به طرف داخل زمين بازى كشيده و بوسيله خطى موازى با خط دروازه، متصل مي شود. محوطه محدود شده بوسيله اين خطوط و خط دروازه را، محوطه دروازه يا همان گل مي نامند.
محوطه جريمه (پنالتى)
محوطه جريمه در انتهاى هر نيمه زمين به صورت زير معين مي شود:
دو خط به فاصله 16.5 متر از داخل تيرهاى دروازه در روى خط دروازه به طرف گوشه ها رسم مي شود. اين خطها به فاصله 16.5 متر به طرف زمين بازى كشيده و به وسيله خطى موازى با خط دروازه، متصل مي شود. محوطه محدود شده بوسيله اين خطوط و خط دروازه را، محوطه جريمه يا پنالتى مي نامند.
ميله هاى پرچم
ميله پرچمى كه ارتفاع آن كمتر از 1.5 متر نيست و نوك تيزى ندارد در گوشه هاى زمين بازى نصب مي شود. چنين پرچمى را مى توان در دو طرف خط مركزى و به فاصله حداقل 1 متر در خارج از خط طولى قرار داد.
قوس كرنر
يك ربع دايره به شعاع 1 متر از ميله پرچم گوشه زمين، در داخل زمين بازى رسم مي شود.
دروازه ها
دروازه ها در وسط هر خط عرضى قرار دارند و شامل دو تير عمودى اند كه به يك اندازه از ميله هاى گوشه فاصله داشته و در بالا بوسيله يك تير افقى بهم متصل مي شوند.
فاصله بين دو تير عمودى، 7.32 متر و فاصله لبه پايين تير افقى تا زمين 2.42 متر است.
تيرهاى عمودى و افقى بايد در عرض و عمق يكسان بوده و نبايد بيشتر از 12 سانتى متر باشند.
تور مى تواند به تيرهاى عمودى و افقى و زمين پشت دروازه متصل شود و براى دروازه بانها مجال حركت در فضاى وسيعى را بوجود آورد.
رنگ تيرهاى عمودى و افقى دروازه بايد سفيد باشند.
سالم بودن دروازه ها
دروازه ها بايد بطور محكم برروى زمين نصب شوند.
دروازه هاى قابل حمل تنها موقعى مى تواند مورد استفاده قرار گيرند كه نياز فوق را براورده كنند.

- تصميمات برد بين المللى:

تصميم 1
اگر تير افقى جدا شود يا بشكند، بازى ميبايستى متوقف شده تا تير دروازه تعمير يا تعويض، و در موقعيت اصلى خود قرار گيرد. اگر تعمير يا تعويض آن امكان پذير نبود مسابقه تعطيل ميگردد.
استفاده از طناب بجاى تير افقى مجاز نيست.
اگر تير افقى تعمير شد، بازى مجددا با رها كردن توپ از محلى كه قبلا متوقف شده بود، ادامه مي يابد.
تصميم 2
تيرهاى عمودى و افقى بايد از چوب، آهن يا ساير موادى كه مورد تاييد باشد ساخته شوند. شكل تيرها ممكن است مربع، مستطيل، گرد، بيضى باشد و نبايد براى بازيكنان خطرناك باشد.
تصميم 3
از زمانى كه تيمها وارد زمين مسابقه مي شوند تا پايان نيمه اول و از شروع نيمه دوم تا پايان مسابقه، اجازه هيچ نوع تبليغات برروى زمين بازى و وسايل مربوط به آن (شامل تور دروازه و محيط دروازه) داده نمي شود.
گذاشتن اجناس تبليغاتى و نصب وسايل اضافى مانند: دوربين، ميكروفون و ... برروى دروازه ها، تورها، ميله هاى پرچم و پرچمها نيز ممنوع است.
تصميم 4
هرگونه تبليغات درون زمين محوطه فنى و يا تا فاصله 1 مترى خطوط طولى زمين و خارج از زمين بازى روى زمين، اجازه داده نمي شود. هم چنين انجام تبليغات در محوطه بين خطوط دروازه اجازه داده نمي شود.
تصميم 5
هرگونه آگهى تبليغاتى يا استفاده از علايم و نشانه هاى فيفا، كنفدراسيون، فدراسيون ها و اتحاديه هاى ملى و باشگاه ها برروى زمين يا وسايل زمين (بانضمام تور دروازه و محيط دروازه) در جريان بازى همانطوريكه در تصميم 3 شرح داده شده است، ممنوع مي باشد.
تصميم 6
در خارج از زمين بازى، مى توان علامتى به فاصله 9.15 متر از قوس مركز روى خط دروازه رسم كرد، تا داور در موقع اجراى ضربه كرنر، از رعايت فاصله مجاز، مطمين شود.

قوانين فوتبال، توپ بازي

قانون بعد از قانون اول فيفا، يعني قانون دوم، توپ اين ورزش را تعريف مي کند.
مطمئنا" تا به حال شما در بازي هاي مختلف ديده ايد که از توپ هاي بعضا متفاوت استفاده مي شود. در اين مقاله شما با استانداردهايي که براي توب ورزش فوتبال توسط فدراسيون بين المللي فوتبال (فيفا) تعريف شده اند آشنا مي شويد. اين استانداردها، خصوصياتي يک توپ لازم است داشته باشد، را مشخص مي کنند.

جنس و اندازه توپ:

- بايد كروى باشد.
- از چرم يا جنسهاى مناسب ديگر ساخته شده باشد.
قانون بعد از قانون اول فيفا، يعني قانون دوم، توپ ورزش فوتبال را تعريف مي کند.
مطمئنا" تا به حال شما در بازي هاي مختلف ديده ايد که از توپ هاي بعضا متفاوت استفاده مي شود. در اين مقاله شما با استانداردهايي که براي توب ورزش فوتبال توسط فدراسيون بين المللي فوتبال (فيفا) تعريف شده اند آشنا مي شويد. اين استانداردها، خصوصياتي يک توپ لازم است داشته باشد، را مشخص مي کنند.
- محيط توپ نبايد بيشتر از 70 سانتى متر و كمتر از 68 سانتى متر باشد.
- وزن توپ در آغاز بازى نبايد بيشتر از 450 گرم و كمتر از 410 گرم باشد.
- فشار توپ 0.6 الى 1.1 آتمسفر (600 الى 1100 گرم بر سانتى متر مربع) در سطح دريا باشد.

تعويض توپ ناقص

اگر در جريان بازى توپ تركيد يا به هر طريقي حالت قانونى خود را از دست داد:
- بازى متوقف مي شود.
- بازى مجددا با رها كردن توپ از محلى كه توپ تغيير شكل داده است آغاز مي شود.
اگر موقعى كه توپ در بازى نيست تركيد يا از حالت قانونى خارج شد، مثل ضربه آغاز بازى، ضربه دروازه، ضربه كرنر، ضربه آزاد، ضربه پنالتى يا پرتاب اوت:
- بازى مجددا با همان ضربه شروع مي شود.
- توپ نبايد در جريان بازى تعويض شود مگر با اجازه داور.
- تصميمات برد بين المللى
تصميم 1
در مسابقات يا رقابتهايى كه تحت سرپرستى كنفدراسيونها برگزار مي شوند، توپ مورد استفاده بايد داراى يكى از تاييديه هاى زير باشد:
The Official FIFA Approved
The Official FIFA Inspected
The Reference International Matchball Standard
وجود چنين علامت هايى روى توپ مورد استفاده، نشان مى دهد كه با روشهاى لازم آزمايش شده و مورد قبول قرار مي گيرد.
توپ علاوه بر اينها، بايد مورد تاييد برد بين المللى نيز باشد.
انستيتوهايى كه آزمايش ها را انجام مى دهند بوسيله فيفا انتخاب مي شوند.
فدراسيونها يا اتحاديه هاى ملى مى توانند، توپهايى را كه داراى يكى از سه تاييديه هاى فوق باشند مورد استفاده قرار دهند.
تصميم 2
در مسابقات فيفا و مسابقاتى كه تحت سرپرستى كنفدراسيونها و فدراسيونهاى ملى برگزار مي شوند، هيچ نوع تبليغ تجارى روى توپ مجاز نيست جز آرم بازى و علامت تجارى توليد كننده توپ.
مقررات مسابقه ميتواند اندازه و تعداد اين قبيل ماركها را محدودتر كند.

تعداد بازيکنان

بازيکنان
مسابقه مي بايستي به وسيله دو تيم که تعداد بازيکنان هر تيم نبايد بيشتر از 11 نفر باشد و يکي از آنها دروازه بان است، آغاز گردد. اگر تعداد بازيکنان هر تيم کمتر از 7 نفر باشد مسابقه نبايد آغاز شود.
- رقابتهاي رسمي
در مسابقاتي که تحت نظارت و سرپرستي فيفا و کنفدارسيون ها و يا فدراسيون هاي ملي برگزار مي شود حداکثر از 3 بازيکن جانشين مي توان استفاده کرد. مقررات مسابقه بايد مشخص کند که اسامي چند نفر جانشين بايد معرفي شود. در مسابقات بين المللي تعداد بازيکنان ذخيره 3 تا 7 نفر است.
- ساير مسابقات
استفاده از بازيکنان جانشين در بازيهاي غير رسمي و دوستانه مي تواند بدون محدوديت باشد، به شرط آنکه:
1. دو تيم در حداکثر تعداد تعويض ها به توافق برسند.
2. داور قبل از شروع مسابقه از اين مسئله آگاه شود.
3. اگر داور مسابقه قبل از شروع مسابقه از اين مسئله مطلع نشود و يا توافقي بين دو تيم حاصل نگردد، بيش از 3 تعويض مجاز نمي باشد.
- کليه مسابقات
در تمامي مسابقات، اسامي بازيکنان اصلي و جانشين مي بايستي قبل از شروع مسابقه به داور اطلاع داده شود. اسامي بازيکنان جانشيني که نامشان به داور داده نشده باشد، نمي توانند در مسابقه شرکت کنند.
- چگونگي تعويض بازيکنان جانشين
براي تعويض بازيکنان جانشين شرايط زير بايد رعايت شود:
1. داور مي بايستي قبل از تعويض، اطلاع داشته باشد.
2. بازيکن جانشين در صورتي مي تواند داخل زمين بازي شود، که بازيکن اصلي، زمين را ترک کرده باشد و سپس تنها با علامت داور مي تواند وارد شود.
3. بازيکن جانشين در زمان توقف بازي و از خط مياني وارد مي شود.
4. زماني که بازيکن جانشين وارد زمين بازي شود، کار تعويض پايان مي يابد.
5. از لحظه ايي که بازيکن جانشين وارد زمين بازي شود، جزو بازيکنان محسوب مي شود و بازيکني که تعويض شده از جرگه بازيکنان خارج مي گردد.
6. بازيکني که قبلاً در بازي بوده و تعويض شده است نمي تواند براي بار دوم وارد بازي شود.
7. کليه بازيکنان جانشين، چه در بازي شرکت کنند و يا شرکت نکنند تحت اقتدار و اختيار داور خواهند بود.
- تعويض دروازه بان
هر يک از بازيکنان با اطلاع داور مي توانند جايشان را با دروازه بان عوض کنند. عمل تعويض بايد در زمان توقف بازي انجام شود.
- تخلفات/ تنبيهات
اگر بازيکن جانشين بدون اجازه داور وارد زمين بازي شود.
1. بازي متوقف مي شود.
2. به بازيکن جانشين با نشان دادن کارت زرد، اخطار داده مي شود و از او خواسته مي شود که زمين بازي را ترک کند.
3. بازي با رها کردن توپ از محل توقف، مجدداً شروع مي شود (دراپ بال).
اگر بازيکني بدون اجازه داور، جايش را با دروازه بان عوض کند:
1. بازي ادامه مي يابد.
2. بعد از اينکه توپ از بازي خارج شد، بازيکنان مربوطه با دريافت کارت زرد جريمه خواهند شد.
براي هر گونه نقض مقررات ديگر از قانون، بازيکنان مربوطه با دريافت کارت زرد، اخطار مي گيرند.
- شروع مجدد بازي
اگر بازي براي دادن اخطار توسط داور متوقف شد، بازي بايد با يک ضربه آزاد غيرمستقيم به وسيله بازيکن دسته مقابل و از محل توقف مجدداً شروع شود.
- اخراج بازيکنان جانشين
1. بازيکني که قبل از شروع بازي اخراج شود، مي تواند جايگزيني از يک بازيکن جانشين داشته باشد.
2. چنانچه يک بازيکن جانشين قبل از شروع بازي و يا در جريان بازي به دليل مشخصي از نيمکت بازيکنان جانشين اخراج شد، ديگر نمي توان بازيکن جانشين را به ليست اسامي بازيکنان جانشين اضافه کرد.
تصميمات برد بين المللي
1. حداقل تعداد بازيکنان در يک تيم، بستگي به نظر فدراسيون هاي ملي دارد. برد بين المللي معتقد است که اگر تعداد نفرات يک تيم کمتر از هفت نفر باشد، مسابقه نبايد ادامه يابد.
2. مربي در حين بازي مي تواند از منطقه فني براي رساندن دستورات فني به بازيکنان خود استفاده کند، اما بايد پس از رساندن دستورات به محل خود باز گردد. مربي و کادر تيم بايد درون منطقه فني و بر روي نيمکت باشند و رفتاري همراه با مسئوليت پذيري داشته باشند.

وسايل بازيکنان

خطرناک نبودن وسايل
بازيکن نبايد از وسايلي استفاده کند که براي خودش و بازيکنان ديگر خطرناک باشد. (بانضمام هرگونه زيورآلات)
- وسايل اساسي
وسايل اساسي و اجباري بازيکنان عبارتند از:
1. پيراهن
2. شورت (چنانچه از زير شورتي گرم، شورت دوچرخه سواري) استفاده شود، مي بايستي رنگ آن به رنگ اصلي شورت باشد.
3. جوراب ساق بلند
4. محافظ ساق
5. کفش
بازيکناني که مجبور به استفاده از عينک مي باشند، در صورتي که براي خود بازيکنان و ديگران خطرناک نبوده و تکنولوژي جديد ساخت عينکهاي ورزشي را مدنظر قرار گرفته باشد، مي توانند از عينک استفاده کنند.
- محافظ ساق
1. کلاً به وسيله جوراب پوشانده شود.
2. از جنس هاي مناسب مثل (لاستيک، پلاستيک يا جنس هاي مشابه) ساخته شود.
3. محافظت معقولانه اي را فراهم کند.
- دروازه بان ها
رنگ لباس دروازه بان ها بايد از رنگ لباس ساير بازيکنان، داور و کمک داور متمايز باشد.
- تخلفات / تنبيهات
براي هرگونه نقض اين قانون:
1. احتياج نيست که بازي متوقف شود.
2. داور به بازيکني که وسائلش ناقص است، دستور مي دهد براي کامل نمودن وسايل خود زمين بازي را ترک کند.
3. بازيکن بايد زماني که توپ در بازي متوقف شده است، زمين بازي را ترک کند، مگر اينکه قبل از توقف و بلافاصله در داخل زمين وسايلش کامل شود.
4. بازيکني که براي تکميل کردن وسايل خود زمين مسابقه را ترک کرده است نمي تواند دوباره و بدون اجازه داور وارد زمين شود.
5. قبل از ورود مجدد بازيکن به زمين، داور مي بايستي وسايل او را کنترل کرده و سپس چنانچه وسايل او منطبق با قانون بود اجازه ورود به وي دهد.
6. به بازيکن زماني اجازه ورود مجدد به بازي داده مي شود که توپ خارج از بازي باشد.
7. بازيکني که زمين بازي را به دليل تکميل نمودن وسايل خود ترک مي نمايد و سپس بدون اجازه داور وارد زمين بازي شود، با نشان دادن کارت زرد به او اخطار داده مي شود.

داور

هر مسابقه به وسيله يک داور اداره مي شود. او براي اجراي قوانين، نسبت به مسابقه اي که تعيين شده اقتدار کامل دارد.
- قدرت و وظايف داور
1. اجراي قوانين بازي
2. کنترل بازي با همکاري کمک داوران و همچنين در مواردي که با داور چهارم قابل اجرا باشد.
3. اطمينان از قانوني بودن توپ (مطابق قانون 2
4. اطمينان از قانوني بودن وسايل بازيکنان (مطابق قانون 4
5. عمل کردن به عنوان وقت نگهدار و يادداشت کردن نتيجه بازي.
6. داور با تشخيص خود مي تواند براي هرگونه نقض مقررات، مسابقه را متوقف يا به حالت تعليق درآورده يا ختم نمايد.
7. توقف، تعليق يا ختم مسابقه به دليل وجود هر نوع اشکال که در خارج از زمين اتفاق افتاده باشد.
8. اگر به عقيده داور بازيکني به شدت آسيب ديده باشد بازي را متوقف کرده و از خارج شدن او از زمين مسابقه اطمينان حاصل مي نمايد.
9. اگر به عقيده داور، آسيب ديدگي بازيکن جزئي باشد، داور بازي را بايد ادامه دهد تا توپ از بازي خارج گردد.
10. چنانچه بازيکني از زخمش خون جاري شود، داور مي بايستي از خروج او به بيرون زمين اطمينان حاصل نمايد و بازيکن تنها موقعي مي تواند با علامت داور به بازي برگردد که خونريزي او قطع شده باشد.
11. اگر بر روي تيمي خطايي صورت گرفت، داور بايد قبل از دادن اخطار به تيم مقابل، فرصت استفاده (آوانتاژ) از موقعيت را به تيم بدهد، ولي چنانچه فرصت مذکور نتيجه اي نداد، داور بايد خطاي اصلي را جريمه کند.
12. اگر بازيکني در يک زمان مرتکب بيش از يک خطا شد، داور بايد او را براي خطاي شديدتر تنبيه کند.
13. چنانچه بازيکنان خطايي که قابل اخطار و يا اخراج است را مرتکب شوند، لزومي ندارد که داور فوراً به اين عمل اقدام نمايد و مي تواند زماني که توپ از بازي خارج شد به اين کار عمل نمايد.
14. عمل کردن با نظر کمک داوران، روي حوادثي که خود، آنها را نديده است.
15. شروع مجدد بازي بعد از هر توقف.
16. مطمئن شود که شخصي بدون اجازه وارد زمين بازي نشود.
17. تهيه گزارش مقتضي و دادن اطلاعات لازم از موارد انضباطي بازيکنان يا مسئولان تيم و حوادث ديگر که قبل، در جريان و بعد از مسابقه اتفاق افتاده است.
18. داور مي تواند مسئولين رسمي تيم را که رفتار غيرمسئولانه دارند، با تشخيص و صلاحديد خود از زمين بازي و اطراف آن به خارج هدايت نمايد.
- تصميمات داور
تصميمات داور در حقيقت در ارتباط با بازي،‌نهايي مي باشد. داور تنها زماني مي تواند تصميم خود را روي حوادث تغيير دهد که اين تصميم به نظر او و کمک داور نادرست بوده و بازي مجدداً آغاز نشده باشد.

کمک داوران

وظايف
دو کمک داور تعيين مي گردند، که وظايف آنان تابع داور است و مي بايست به داور نشان دهند:
1. چه زماني تمام توپ از زمين خارج شده است.
2. کدام تيم بايد ضربه دروازه، ضربه کرنر يا پرتاپ توپ اوت را انجام دهد.
3. وقتي که بازيکني بايد به خاطر استفاده از موقعيت آفسايد جريمه شود.
4. زماني که تعويض درخواست مي شود.
5. وقتي که خطا يا هر حادثه ديگري دور از چشم داور روي دهد.
6. وقتي خطايي روي دهد و کمک داوران به صحنه نزديکتر از داور باشند (اين مسئله شامل موارد خاص و خطاهاي درون محوطه جريمه نيز مي شود.)
7. وقتي در ضربات پنالتي دروازه بان قبل از زدن ضربه به طرف جلو حرکت کرده باشد و يا توپ از خط گذشته باشد.
- کمک کردن (همکاري)
کمک داوران مي توانند براي کنترل بازي بر طبق قوانين فوتبال به داور کمک کنند. در موارد خاص کمک داور مي تواند وارد زمين بازي شود و به داور براي کنترل فاصله 15/9 متر کمک کند. در صورت دخالت ناروا و غيرضروري يا برخورد نامناسب، داور، کمک داور را برکنار نموده و گزارش مقتضي را ارسال خواهد کرد.

مدت بازي

مدت بازي شامل دو وقت مساوي چهل و پنج دقيقه ايي مي باشد. مگر اينکه طور ديگري بين داور و دو تيم موافقت به عمل آيد.
هر نوع توافق در مورد تغيير زمان بازي (براي مثال کاهش دادن زمان هر نيمه به 40 دقيقه به دليل کمي نور) بايد قبل از آغاز بازي و با رعايت مقررات رقابتها مشخص شود.
- زمان بين دو نيمه
بازيکنان حق استفاده از مدتي جهت استراحت بين دو نيمه بازي را دارند. زمان استراحت بين دو نيمه نبايد بيشتر از 15 دقيقه باشد. مقررات مسابقات، بايد مدت استراحت بين دو نيمه را مشخص کند. مدت استراحت بين دو نيمه، تنها با موافقت داور مي تواند تغيير کند.
- افزودن وقتهاي تلف شده
اين افزايش شامل تمام زمانهاي تلف شده و به علت زير صورت مي گيرد:
1. تعويض ها
2. تشخيص بازيکنان آسيب ديده
3. انتقال بازيکنان آسيب ديده از زمين بازي به خارج براي مداوا
4. وقتهاي تلف شده
5. هر علت ديگر
6. افزودن وقتهاي تلف شده به تشخيص داور مي باشد.
- ضربه پنالتي
اگر يک ضربه پنالتي، در پايان هر نيمه يا پايان وقت اضافي اتفاق بيفتد، اجازه داده مي شود که ضربه پنالتي زده شود.
با مشخص شدن نتيجه ضربه پنالتي مسابقه تمام مي شود.
- وقت اضافي
مقررات مسابقات مي تواند بر طبق شرايط مندرج در قانون 8 (آغاز و آغاز مجدد بازي) دو وقت مساوي براي مسابقه منظور کند.
- تعطيل شدن مسابقه
اگر مسابقه ايي تعطيل شود، مجدداً برگزار مي شود، مگر اينکه مقررات مسابقات طور ديگري تصويب شده باشد.

شروع و شروع مجدد بازي

مقدمات
1. با قرعه کشي به وسيله سکه مشخص مي گردد که کدام تيم در نيمه اول به کدام دروازه حمله نمايد (برنده سکه)
2. تيم ديگر ضربه شروع مسابقه را خواهد زد.
3. تيم برنده قرعه، ضربه آغاز را در نيمه دوم خواهد زد.
4. در نيمه دوم مسابقه، تيم ها زمين ها را تعويض کرده و به دروازه مقابل حمله مي کنند.
- ضربه شروع
ضربه شروع روشي براي شروع مجدد بازي محسوب مي شود:
1. در آغاز مسابقه
2. بعد از به ثمر رسيدن هر گل
3. در شروع نيمه دوم مسابقه
4. در شروع هر نيمه وقت اضافي (در صورت داشتن وقت اضافي)
چنانچه ضربه شروع بازي مستقيماً وارد دروازه شود گل محسوب مي گردد.
- چگونگي شروع مسابقه
1. تمام بازيکنان در نيمه زمين متعلق به خود قرار مي گيرند.
2. بازيکنان دسته مقابل شروع کننده بازي، بايد حداقل 15/9 متر از توپ فاصله گرفته تا توپ در بازي قرار گيرد.
3. توپ به صورت ثابت روي نقطه مرکزي قرار مي گيرد.
4. داور با سوت علامت مي دهد.
5. وقتي که به توپ ضربه زده شد و به طرف جلو حرکت کرد، در بازي خواهد بود.
6. زننده ضربه براي بار دوم نمي تواند با توپ بازي کند، مگر اينکه توپ به وسيله بازيکن ديگري لمس شود.
7. بعد از به ثمر رسيدن گل، ضربه شروع بايد به وسيله تيمي که گل دريافت کرده زده شود.
- تخلفات / تنبيهات
اگر زننده ضربه، قبل از اينکه توپ به وسيله بازيکن ديگري لمس شود، براي بار دوم با توپ بازي کند:
1. يک ضربه آزاد غيرمستقيم به نفع تيم مقابل از محلي که نقض مقررات صورت گرفته زده مي شود.
2. براي هرگونه نقض ديگر ضربه شروع، ضربه شروع تکرار مي شود.
- رها کردن توپ (دراپ بال)
رها کردن توپ روشي براي شروع مجدد بازي بعد از هر توقف موقت مي باشد. آن در زماني است که توپ در بازي باشد و مسابقه به هر علتي که در قانون پيش بيني نشده است قطع گردد.
- چگونگي رها کردن توپ
داور توپ را از محلي که قبلاً متوقف شده، به زمين رها مي کند، بازي مجدداً موقعي شروع مي شود که توپ زمين را لمس نمايد.
- رها کردن مجدد توپ
1. اگر قبل از اينکه توپ با زمين برخورد کند، به وسيله بازيکني لمس شود.
2. اگر توپ، بعد از برخورد با زمين و بدون تماس با بازيکنان، به خارج از زمين بازي برود.
- مقررات ويژه
1. يک ضربه آزاد که به نفع دسته مدافع و در داخل محوطه دروازه اعلام مي گردد، از هر قسمت داخل محوطه دروازه مي تواند زده شود.
2. يک ضربه آزاد غيرمستقيم که به نفع دسته حمله کننده در داخل محوطه دروازه حريف اعلام مي شود. از روي خط محوطه دروازه که موازي با خط دروازه و نزديک به محل خطا، زده مي شود.
3. بعد از اينکه بازي به طور موقت در داخل محوطه دروازه قطع گرديد، بازي با عمل رها کردن توپ از روي خط محوطه دروازه و نزديک به محل توقف توپ مجدداً شروع مي شود.

توپ در بازي و خارج از بازي

توپ خارج از بازي
توپ خارج از بازي است زماني که:
1. تمام توپ از روي خط دروازه يا خط طولي از روي زمين يا هوا عبور کند.
2. بازي به وسيله داور متوقف شده باشد.
- توپ در داخل بازي
توپ در همه اوقات داخل بازي است و همچنين شامل وقتي که:
1. توپ در اثر برخورد به تيرهاي دروازه يا تيرک پرچم گوشه برگشت کند و در داخل زمين بازي باقي بماند.
2. توپ در اثر برخورد به داور يا کمک داور، موقعي که آنها داخل زمين بازي هستند به زمين بازي برگردد.
روش امتياز دادن (گل زدن)
به ثمر رسيدن گل
وقتي که تمام توپ از روي خط دروازه بين تيرهاي عمودي و زير تير افقي عبور کند و قوانين بازي توسط تيمي که گل براي او محاسبه مي شود نقض نشده باشد، گل محسوب مي گردد.
- تيم برنده
تيمي برنده مسابقه است که تعداد بيشتري گل در جريان مسابقه به ثمر رسانده باشد. اگر هر دو تيم به تعداد برابر گل به ثمر برسانند، يا هيچ گلي زده نشود، بازي مساوي خواهد بود.
- مقررات مسابقه
براي مسابقاتي که در پايان مساوي مي گردد، مقررات آن مسابقات براي مشخص کردن تيم برنده، وقت اضافي يا روش هاي ديگري که به تاييد برد بين المللي رسيده باشد را پيش بيني مي نمايد.

آفسايد

قرار گرفتن در وضعيت آفسايد، به خودي خود خطا محسوب نمي شود. يک بازيکن در وضعيت آفسايد است اگر:
بازيکن نزديکتر از توپ و آخرين نفر دوم حريف به خط دروازه باشد.
يک بازيکن در وضعيت آفسايد نيست اگر:
1. در نيمه زمين متعلق به خود قرار گيرد.
2. با آخرين نفر دوم تيم حريف مساوي باشد.
3. با آخرين دو نفر تيم حريف مساوي باشد.
- خطا
يک بازيکن براي قرار گرفتن در وضعيت آفسايد، تنبيه خواهد شد، اگر در لحظه اي که توپ توسط بازيکن همدسته لمس يا بازي شود و او به تشخيص داور:
1. در بازي شرکت فعال داشته باشد.
2. دخالت کردن در بازي يا روي حريف
3. با قرار گرفتن در وضعيت آفسايد در جستجوي کسب منفعت براي تيم خود باشد.
- خطا نيست
1. صرفاً در وضعيت آفسايد قرار گيرد.
2. توپ را مستقيماً از ضربه کرنر، ضربه دروازه يا پرتاب اوت دريافت نمايد.
- تخلفات / تنبيهات
براي خطاي آفسايد، داور يک ضربه آزاد غيرمستقيم از محلي که نقض مقررات انجام گرفته، براي تيم مقابل اعلام مي نمايد.
خطاها و رفتارهاي ناشايست
خطاها و رفتار ناشايست به صورت زير جريمه مي شوند:
- ضربه آزاد مستقيم
اگر بازيکني هر يک از شش خطاي زير را به طريقي که به تشخيص داور با بي ملاحظگي و با استفاده از نيروي بيش از حد انجام دهد، يک ضربه آزاد مستقيم به نفع تيم مقابل اعلام خواهد شد:
1. لگد زدن و يا اقدام به لگد زدن حريف
2. پشت پا زدن و يا اقدام به پشت پا زدن حريف
3. پريدن روي بازيکن حريف
4. تنه زدن به حريف
5. زدن و يا اقدام به زدن حريف
6. هل دادن حريف
اگر بازيکني، هر يک از چهار خطاي زير را مرتکب شود، يک ضربه آزاد مستقيم براي تيم مقابل اعلام خواهد شد:
1. تکل روي حريف، براي کسب توپ در شرايطي که قبل از لمس توپ با حريف برخورد کند.
2. گرفتن حريف
3. تف انداختن روي حريف
4. دست زدن عمدي به توپ (جز براي دروازه بان در داخل محوطه جريمه خود)
يک ضربه آزاد مستقيم از محلي که خطا اتفاق افتاده زده مي شود.
- ضربه پنالتي
اگر هر يک از ده خطاي بالا به وسيله بازيکن در داخل محوطه جريمه خودي صورت پذيرد، يک ضربه پنالتي به نفع تيم حريف اعلام مي گردد. در اعلام ضربه پنالتي، وضعيت توپ ملاک نيست، اما توپ بايد در جريان بازي باشد.
- ضربه آزاد غيرمستقيم
اگر بازيکني به تشخيص داور، هريک از خطاهاي زير را مرتکب شود، يک ضربه آزاد غيرمستقيم به نفع تيم مقابل اعلام مي شود:
1. بازي کردن به نحو خطرناک
2. سد کردن حريف
3. جلوگيري از رها کردن توپ با دست توسط دروازه بان
4. بازيکن هر خطاي ديگري که در قانون 12 پيش بيني نشده باشد انجام دهد، و بازي براي دادن اخطار يا اخراج متوقف شود، ضربه آزاد غيرمستقيم از محلي که خطا اتفاق افتاده اجرا مي شود.
يا اگر دروازه بان در داخل محوطه جريمه خود، هر يک از پنج خطاي زير را انجام دهد:
1. چنانچه دروازه بان توپ را بيش از 6 ثانيه در اختيار داشته باشد.
2. بعد از رها کردن توپ، قبل از اينکه توپ توسط بازيکن ديگري لمس شده باشد، آن را دوباره با دستهايش لمس کند.
3. چنانچه توپ عمداً توسط بازيکن همدسته دروازه بان با پا به طرف او زده شد و توپ را با دستهايش لمس نمايد.
4. توپ را از پرتاب اوت توسط همدسته اش با دستهايش لمس نمايد. (بجز دروازه بان در محوطه جريمه خودش)
- تنبيهات انضباطي
تنها براي بازيکنان و جانشينان و بازيکنان تعويض شده مي توان از کارت زرد و قرمز استفاده کرد.
- خطاهاي قابل اخطار
اگر بازيکن هر يک از هفت خطاي زير را انجام دهد، اخطار و کارت زرد مي گيرد:
1. براي رفتار غير ورزشي گناهکار باشد.
2. مخالفت خود را با کلمات و عمل نشان دهد.
3. مصرانه قوانين بازي را نقض نمايد.
4. آغاز مجدد بازي را به تأخير اندازد.
5. عدم رعايت فاصله، در ضربات آزاد، ضربه کرنر و...
6. بدون اجازه داور، وارد يا دوباره وارد زمين بازي شود.
7. عمداً زمين بازي را بدون اجازه داور ترک کند.
- خطاهاي قابل اخراج
اگر بازيکني هر يک از هفت خطاي زير را انجام دهد، اخراج شده و کارت قرمز مي گيرد:
1. براي خطاي شديد گناهکار باشد.
2. براي برخورد شديد گناهکار باشد.
3. تف انداختن روي حريف يا هر شخص ديگر.
4. فرصت آشکار گل را با دست زدن عمدي به توپ، از تيم حريف سلب نمايد (بجز دروازه بان در محوطه جريمه خودش)
5. فرصت آشکار گل را از حرکت رو به جلو حريف با خطاهايي که جريمه آن ضربه آزاد يا پنالتي مي باشد، سلب نمايد.
6. استفاده از الفاظ اهانت آميز، بي احترامي يا فحش و يا حرکاتي همچون ژِست زدن
7. دومين اخطار را در همان مسابقه دريافت نمايد.
بازيکني که اخراج شده بايد زمين بازي و محوطه فني را ترک کند.
- توصيه به داوران
اگر به نظر داور يک بازيکن از الفاظ يا حرکات اهانت آميز، بي احترامي و يا فحش استفاده کند، بايد از بازي اخراج شود. داور همچنين اين اختيار را دارد که الفاظ يا حرکات يک بازيکن را غيرقبال قبول بداند و آن را خطاي اخراج بداند.
- خطاي شديد
خطاي شديد زماني است که بازيکن قوانين بازي را نقض نمايد و در مبارزه با حريف در جهت کسب توپ به خشونت عمدي و شديد متوسل شود.
- برخورد شديد
برخورد شديد زماني است که بازيکن براي تجاوز به حريف زماني که در حال مبارزه براي در اختيار گرفتن توپ نيستند، گناهکار باشد. در اين حالت توپ ممکن است در داخل يا خارج بازي باشد.
اگر بازيکن با يکي از بازيکنان همدسته خود، داور يا کمک داوران، تماشاگران و غيره نيز برخورد شديد داشته باشد، اين عمل نيز برخورد شديد تلقي مي شود و بازيکن از زمين اخراج مي گردد.

تصميمات برد بين المللي

1. بازيکني که در داخل يا خارج از زمين بازي، به طور مستقيم يا غيرمستقيم به طرف بازيکن حريف يا بازيکن همدسته خود، داور، کمک داور يا هر شخص ديگر، خطاي قابل اخطار يا اخراج انجام دهد، به مقتضاي نوع خطا تنبيه خواهد شد.
2. اگر دروازه بان توپ را با دست يا هر قسمت بازويش لمس کند، توپ در مالکيت او خواهد بود، و شامل موقعيتهايي نمي شود که به تشخيص داور توپ به طور اتفاقي برخورد کند. براي مثال، بعد از اينکه اقدام به دفع توپ در يک موقعيت نمود.
3. برابر قانون 12 يک بازيکن مي تواند توپ را با استفاده از سر يا سينه يا زانو و غيره به دروازه بان خود پاس دهد. چنانچه به تشخيص داور، بازيکن عمداً و به قصد فريب دادن از قانون استفاده کند براي اين رفتار غير ورزشي گناهکار است و بازيکن خاطي اخطار مي گيرد، و يک ضربه آزاد غيرمستقيم به نفع تيم مقابل از محل وقوع خطا اعلام مي گردد. چنين مواردي به اينکه دروازه بان توپ را با دستهايش لمس کند يا نکند ارتباط ندارد و خطاي فريب دادن، بنا بر متن و روح قانون دوازدهم اتفاق افتاده است. همچنين بازيکني که در حال نواختن ضربه آزاد است، از حيله عمدي و براي فريب دادن از قانون استفاده کند، به خاطر رفتار غيرورزشي اخطار مي گيرد و ضربه آزاد مجدداً نواخته مي شود.
4. يک تکل از پشت که سلامتي بازيکن را تهديد کند و خطرناک باشد، بايد يک خطاي شديد در بازي تلقي گردد.
5. هر عمل تظاهر و گول زدن داور که در هر نقطه از زمين به تشخيص داور اتفاق افتاده باشد، بايد يک رفتار غير ورزشي در بازي محسوب گردد.

ضربات آزاد

انواع ضربه آزاد
1. مستقيم
2. غيرمستقيم
براي هر کدام از ضربه هاي آزاد، توپ مي بايستي ثابت باشد و زننده ضربه نمي تواند براي بار دوم با توپ بازي نمايد، مگر اينکه بازيکن ديگري توپ را لمس کرده باشد.
- ضربه آزاد مستقيم
1. اگر ضربه آزاد مستقيم، مستقيماً وارد دروازه حريف شود گل محسوب مي گردد.
2. اگر ضربه آزاد غيرمستقيم، مستقيماً وارد دروازه زننده ضربه شود، يک ضربه کرنر براي تيم حريف اعلام مي شود.
3. اگر ضربه آزاد غيرمستقيم، مستقيماً وارد دروازه حريف شود، گل محسوب نمي شود، بلکه ضربه دروازه محسوب مي گردد.
- ضربه آزاد غيرمستقيم
براي متمايز نمودن ضربه آزاد غيرمستقيم، داور با بلند کردن دستش در بالاي سر، علامت مي دهد و زماني که ضربه زده شد و توپ با بازيکن ديگر تماس پيدا کرد و يا از زمين بازي خارج گرديد دستش را پايين مي آورد.
- ورود توپ به دروازه
1. اگر توپ بعد از ضربه و قبل از ورود به دروازه، به وسيله بازيکن ديگري لمس شود، گل محسوب مي گردد.
2. اگر ضربه آزاد غيرمستقيم، مستقيماً وارد دروازه حريف شود، ضربه دروازه اعلام مي گردد.
3. اگر ضربه آزاد غيرمستقيم، مستقيماً وارد دروازه زننده ضربه شود، ضربه کرنر به نفع تيم مقابل اعلام مي گردد.
- وضعيت ضربه آزاد

ضربه آزاد در داخل محوطه جريمه

ضربه آزاد مستقيم و غيرمستقيم براي تيم مدافع:
1. کليه بازيکنان مقابل مي بايستي 15/9 متر از توپ فاصله بگيرند.
2. کليه بازيکنان تيم مقابل بايستي خارج از محوطه جريمه قرار گيرند تا توپ در بازي قرار گيرد.
3. توپ زماني در بازي است که مستقيماً بعد از ضربه از محوطه جريمه خارج گردد.
4. يک ضربه آزاد که در داخل محوطه دروازه اعلام مي گردد، مي توان از هر قسمت از داخل محوطه دروازه آن را زد.
- ضربه آزاد غيرمستقيم براي تيم مهاجم
کليه بازيکنان تيم مدافع بايد حداقل 15/9 متر از توپ فاصله گرفته تا در جريان بازي قرار گيرند مگر اينکه بازيکنان روي خط دروازه و بين تيرهاي عمودي بايستند:
1. زماني که به توپ ضربه زده شد و حرکت کرد در جريان بازي قرار مي گيرد.
2. يک ضربه آزاد غيرمستقيم که از داخل محوطه دروازه اعلام مي گردد از روي خط موازي خط و نزديک به محل خطا زده مي شود.
- ضربه آزاد خارج از محوطه جريمه
1. تمام بازيکنان حريف بايد 15/9 متر از توپ فاصله بگيرند تا توپ در جريان بازي قرار گيرد.
2. زماني که به توپ ضربه زده شد و حرکت کرد در جريان بازي قرار گرفته است.
3. ضربه آزاد، از محلي که خطا اتفاق افتاده، اجرا مي شود.
- تخلفات / تنبيهات
1. زماني که ضربه آزاد زده مي شود، بازيکن حريف، حرکت توپ را از فاصله غيرمجاز مسدود کند، ضربه تکرار مي گردد.
2. زماني که ضربه آزاد به وسيله تيم مدافع و از داخل محوطه جريمه خودش زده مي شود، توپ مستقيماً در بازي قرار نگيرد، ضربه تکرار مي شود.
- زدن ضربه آزاد به وسيله بازيکني بجز دروازه بان
1. اگر بعد از اينکه توپ در بازي قرار گرفت، زننده ضربه براي بار دوم و جز با دستهايش با توپ بازي کند، يک ضربه آزاد غيرمستقيم به نفع تيم مقابل از محل وقوع خطا اعلام مي گردد.
2. اگر بعد از اينکه توپ در بازي قرار گرفت، زننده، توپ را قبل از تماس با بازيکن ديگر عمداً با دست لمس کند، يک ضربه آزاد مستقيم و در صورتي که خطا در محوطه جريمه باشد يک ضربه پنالتي به نفع تيم مقابل اعلام مي گردد.
- زدن ضربه هاي آزاد به وسيله دروازه بان
1. اگر بعد از اينکه توپ در جريان بازي قرار گرفت، دروازه بان توپ را قبل از تماس با بازيکن ديگر، براي بار دوم (جز با دستهايش) لمس کند، يک ضربه آزاد غير مستقيم به نفع تيم مقابل از محلي که خطا صورت گرفته اعلام مي گردد.
2. اگر بعد از اينکه توپ در بازي قرار گيرد دروازه بان توپ را عمداً با دستهايش لمس کند، و قبل از تماس با بازيکن ديگر:
الف) در صورتي که خطا خارج از محوطه جريمه دروازه باشد، يک ضربه آزاد مستقيم از محل وقوع خطا اعلام مي گردد.
ب) در صورتي که خطا داخل محوطه جريمه دروازه باشد، يک ضربه آزاد غيرمستقيم به نفع تيم مقابل از محل وقوع خطا اعلام مي شود.

ضربه پنالتي

وقتي که بازيکني يکي از خطاهاي ده گانه که جريمه اش ضربه آزاد مستقيم است، در داخل محوطه جريمه خودش و زماني که توپ در جريان باشد را انجام دهد، يک ضربه پنالتي براي تيم مقابل اعلام مي گردد.
- از ضربه مستقيم پنالتي گل محسوب مي گردد.
- اگر در پايان هر نيمه يا پايان وقت اضافي، پنالتي روي دهد اجازه داده مي شود که ضربه پنالتي زده شود.
وضعيت توپ و بازيکنان
- توپ
توپ مي بايستي ثابت روي نقطه پنالتي قرار گيرد.
- بازيکن زننده پنالتي
بايد به طور مشخص معرفي گردد.
- دروازه بان تيم مدافع
روي خط دروازه روبروي زننده ضربه پنالتي و بين تيرهاي عمودي دروازه قرار گيرد، تا با ضربه به توپ، ضربه پنالتي زده شود.
- موقعيت ساير بازيکنان بجز زننده ضربه
1. در داخل زمين بازي باشند.
2. خارج از محوطه جريمه باشند.
3. به فاصله 15/9 متر از نقطه پنالتي باشند.
- داور
تا زماني که بازيکنان وضعيتي برابر قانون نداشته باشند، داور براي زدن پنالتي علامت نمي دهد.
تصميم گيري زماني که ضربه پنالتي به طور کامل اجرا شد.
- چگونگي اجرا
1. بازيکن زننده ضربه پنالتي، بايد ضربه را به طرف جلو بزند.
2. او نمي تواند براي بار دوم با توپ بازي کند تا توپ با بازيکن ديگر تماس يابد.
3. وقتي که به توپ ضربه زده شد و به طرف جلو حرکت کرد توپ در بازي خواهد بود.
وقتي که در زمان عادي يا پايان نيمه اول و دوم، پنالتي روي دهد، اجازه داده مي شود که ضربه پنالتي زده يا دوباره زده شود.
گل محسوب خواهد شد: اگر قبل از عبور توپ بين دو تير عمودي و زير تير افقي توپ با تيرهاي دروازه و يا دروازه بان تماس پيدا کند.
- تخلفات / تنبيهات
چنانچه داور براي زدن ضربه پنالتي، علامت بدهد ولي قبل از اينکه ضربه زده شود و توپ در بازي قرار گيرد، يکي از حالات زير صورت پذيرد:
بازيکن زننده ضربه، قوانين بازي را نقض کند و يا يک بازيکن همدسته زننده ضربه پنالتي، قوانين بازي را نقض کند و به داخل محوطه جريمه وارد شود و يا فاصله 15/9 متر را نقض کند،
1. داور اجازه مي دهد که پنالتي زده شود.
2. اگر ضربه پنالتي گل شد، گل محسوب نمي شود و ضربه پنالتي تکرار مي شود.
3. اگر ضربه پنالتي گل نشد، ضربه تکرار نمي شود.
اگر يکي از بازيکنان مدافع و يکي از بازيکنان مهاجم، قوانين بازي را نقض کنند، ضربه پنالتي تکرار مي شود.
اگر بعد از اينکه ضربه پنالتي زده شد:
1. زننده ضربه مجدداً توپ را قبل از تماس با بازيکن ديگر (بجز دستهايش) لمس کند، يک ضربه آزاد غيرمستقيم اي تيم مقابل و از محلي که خطا صورت گرفته اعلام مي گردد.
2. زننده ضربه عمداً توپ را از تماس با بازيکن ديگر با دستهايش لمس نمايد، يک ضربه آزاد مستقيم براي تيم مقابل و از محل وقوع خطا اعلام مي شود.
3. توپ در حين حرکت به جلو با شيئي خارجي تماس پيدا کند، ضربه تکرار مي شود.
اگر توپ توسط دروازه بان و يا با برخورد به تيرهاي دروازه به داخل زمين برگشت و با شيئي خارجي تماس پيدا نمود:
1. داور بازي را متوقف مي کند.
2. بازي را مجدداً با رها کردن توپ از محل تماس با شيء خارجي، شروع مي کند. (دراپ بال)
اگر دروازه بان قوانين بازي را نقض کند:
1. داور اجازه مي دهد که ضربه زده شود.
2. اگر ضربه پنالتي گل شد، گل محسوب مي شود.
3. اگر ضربه پنالتي گل نشد، ضربه تکرار مي شود.
اگر بازيکن همدسته دروازه بان به داخل محوطه جريمه وارد يا فاصله 15/9 متر را نقض کند:
1. داور اجازه مي دهد که ضربه پنالتي زده شود.
2. اگر ضربه پنالتي گل شد، گل محسوب مي شود.
3. اگر ضربه پنالتي گل نشد، ضربه تکرار مي شود.

پرتاب اوت

پرتاب توپ اوت روشي براي آغاز مجدد بازي محسوب مي گردد. از پرتاب مستقيم اوت، گل محسوب نمي گردد. زماني پرتاب توپ اوت اعلام مي گردد:
1. وقتي که تمام توپ از روي خط طولي، از روي زمين يا هوا عبور کند.
2. از نقطه اي که توپ از خط طولي عبور کرده، پرتاب اوت انجام مي شود.
3. پرتاب توپ اوت توسط بازيکن تيم مقابل بازيکني که آخرين بار توپ را لمس کرده انجام مي گردد.
- چگونگي اجرا
در لحظه پرتاب توپ اوت، بازيکن بايد:
1. بدن و صورتش به طرف زمين بازي باشد.
2. قسمتي از هر دو پاي او روي خط طولي و يا خارج از خط طولي باشد.
3. از هر دو دست براي پرتاب اوت استفاده نمايد.
4. توپ از پشت و بالاي سر، پرتاب گردد.
5. بازيکن پرتاب کننده توپ اوت براي بار دوم نمي تواند توپ را لمس کند، مگر اينکه توسط بازيکن ديگري لمس شده باشد.
6. توپ وقتي که وارد زمين شد در بازي خواهد بود.
- تخلفات / تنبيهات
- پرتاب توپ اوت به وسيله بازيکن ديگري جز دروازه بان
1. اگر بعد از اينکه توپ در جريان بازي قرار گرفت، پرتاب کننده، توپ را قبل از تماس با بازيکن ديگر، براي بار دوم (جز با دستهايش) لمس کند، يک ضربه آزاد غيرمستقيم از محل وقوع خطاو به نفع تيم مقابل اعلام مي گردد.
2. اگر بعد از اينکه توپ در جريان بازي قرار گرفت، پرتاب کننده توپ را قبل از تماس با بازيکن ديگر عمداً با دست لمس کند، يک ضربه آزاد مستقيم از محل وقوع خطا به نفع تيم مقابل اعلام مي گردد، و در صورتيکه خطا در محوطه جريمه باشد يک ضربه پنالتي اعلام مي گردد.
- پرتاب توپ اوت توسط دروازه بان
اگر بعد از پرتاب توپ اوت، دروازه بان توپ را قبل از تماس با بازيکن ديگر براي بار دوم لمس نمايد:
1. اگر توپ را به جز با دستهايش لمس کند، يک ضربه آزاد غيرمستقيم از محل وقوع خطا و به نفع تيم مقابل اعلام مي گردد.
2. اگر توپ را با دستهايش و در خارج از محوطه جريمه لمس کند، يک ضربه آزاد مستقيم از محل وقوع خطا به نفع تيم مقابل اعلام مي گردد.
3. اگر توپ را با دستهايش و در داخل محوطه جريمه لمس کند، يک ضربه آزاد غيرمستقيم از محل وقوع خطا به نفع تيم مقابل اعلام مي گردد.
اگر بازيکن مقابل پرتاب کننده اوت رفتار غيرمعقولي به منظور گيج نمودن پرتاب کننده داشته باشد و يا براي او مانعي ايجاد کند، به دليل رفتار غيرورزشي اخطار مي گيرد.
براي هرگونه نقض ديگر قانون، پرتاب اوت به وسيله بازيکني از تيم مقابل انجام خواهد شد.

ضربه دروازه

ضربه دروازه روشي براي شروع مجدد بازي مي باشد.
- ضربه دروازه که مستقيماً به دروازه تيم مقابل زده شود گل محسوب مي گردد.
- ضربه دروازه زماني اعلام مي گردد:
1. تمام توپ آخرين بار توسط بازيکن مهاجم لمس شده باشد و از روي خط عرضي (خط دروازه) از روي زمين و هوا به بيرون از زمين رفته باشد.
2. همچنين گلي که طبق قانون 10 محسوب نگردد.
- چگونگي اجرا
1. توپ از هر نقطه در داخل محوطه دروازه، به وسيله بازيکني از دسته مدافع زده مي شود.
2. بازيکنان تيم مقابل بايد خارج از محوطه جريمه قرار گيرند، تا توپ در بازي قرار گيرد.
3. زننده ضربه دروازه نمي تواند براي بار دوم با توپ بازي کند، مگر اينکه توسط بازيکن ديگري لمس شده باشد.
4. وقتي که ضربه زده شد و توپ مستقيماً از محوطه جريمه خارج شد در بازي خواهد بود.
تخلفات / تنبيهات
اگر ضربه دروازه زده شده مستقيماً توپ از محوطه جريمه خارج نشود، ضربه تکرار مي گردد.
- اجراي ضربه دروازه توسط بازيکني بجز دروازه بان
1. اگر بعد از اينکه توپ در جريان بازي قرار گرفت، زننده ضربه براي بار دوم (بجز با دستهايش) توپ را لمس نمايد، يک ضربه آزاد غيرمستقيم به نفع تيم مقابل و از محل وقوع خطا اعلام مي گردد.
2. اگر بعد از اينکه توپ در جريان بازي قرار گرفت، زننده ضربه توپ را عمداً با دستهايش لمس کند، يک ضربه آزاد مستقيم از محل وقوع خطا و به نفع تيم مقابل اعلام مي شود، و در صورتي که محل وقوع خطا محوطه جريمه باشد، يک ضربه پنالتي به نفع تيم مقابل اعلام مي گردد.
- اجراي ضربه دروازه توسط دروازه بان
1. اگر بعد از اينکه توپ در بازي قرار گرفت، دروازه بان توپ را قبل از تماس با بازيکن ديگر (جز با دستهايش) براي بار دوم لمس کند، يک ضربه آزاد غيرمستقيم به نفع تيم مقابل و از محل وقوع خطا اعلام مي گردد.
2. اگر بعد از اينکه توپ در جريان بازي قرار گرفت،‌دروازه بان براي بار دوم عمداً توپ را با دستهايش لمس کند، چنانچه خارج از محوطه جريمه باشد، يک ضربه آزاد مستقيم و اگر داخل محوطه جريمه باشد، يک ضربه آزاد غيرمستقيم از محل وقوع خطا و به نفع تيم مقابل اعلام مي گردد.
براي هرگونه نقض ديگر قانون ضربه دروازه تکرار مي گردد.

ضربه کرنر

ضربه کرنر روشي براي آغاز مجدد بازي مي باشد.
ورود مستقيم ضربه کرنر به دروازه حريف گل محسوب مي گردد.
- زماني ضربه کرنر اعلام مي گردد که:
1. تمام توپ، توسط بازيکن مدافع از روي خط دروازه (خط عرضي زمين) از روي زمين يا هوا به بيرون از زمين رفته باشد.
2. گلي که طبق قانون 10 محسوب نمي گردد.
- چگونگي اجرا
1. توپ در داخل محل کرنر و نزديک پرچم گوشه زمين قرار داده مي شود.
2. ميله پرچم نبايد حرکت داده شود.
3. بازيکنان تيم مقابل بايد حداقل 15/9 متر از توپ فاصله داشته باشند تا توپ در جريان بازي قرار گيرد.
4. توپ بايد توسط بازيکني از تيم مهاجم زده شود.
5. توپ زماني در بازي است که به آن ضربه زده شود و حرکت کرده باشد.
6. زننده ضربه نمي تواند براي بار دوم با توپ بازي کند، مگر اينکه توسط بازيکن ديگري لمس شده باشد.
- تخلفات / تنبيهات
- اجراي ضربه کرنر توسط بازيکني به جز دروازه بان
اگر بعد از اينکه توپ در جريان بازي قرار گرفت، زننده ضربه توپ را براي بار دوم و قبل از تماس با بازيکن ديگر (جز با دستهايش) لمس کند، يک ضربه آزاد غيرمستقيم به نفع تيم مقابل و از محل وقوع خطا اعلام مي گردد.
اگر بعد از اينکه توپ در جريان بازي قرار گرفت بازيکن زننده ضربه قبل از تماس با بازيکن ديگر عمداً توپ را با دستهايش لمس نمايد:
1. يک ضربه آزاد مستقيم به نفع تيم مقابل و از محل وقوع خطا اعلام مي گردد.
2. چنانچه خطا در داخل محوطه جريمه باشد يک ضربه پنالتي به نفع تيم مقابل اعلام مي گردد.
- اجراي ضربه کرنر توسط دروازه بان
اگر بعد از اينکه توپ در جريان بازي قرار گرفت دروازه بان براي بار دوم توپ را قبل از تماس با بازيکن ديگر (جز با دستهايش) لمس کند، يک ضربه آزاد غيرمستقيم به نفع تيم مقابل و از محل وقوع خطا اعلام مي گردد.
اگر بعد از اينکه توپ در جريان بازي قرار گرفت دروازه بان براي بار دوم توپ را قبل از تماس با بازيکن ديگر عمداً با دستهايش لمس کند:
1. چنانچه خطا در خارج از محوطه جريمه باشد يک ضربه آزاد مستقيم به نفع تيم مقابل اعلام مي گردد.
2. اگر محل وقوع خطا داخل محوطه جريمه باشد که ضربه آزاد غيرمستقيم به نفع تيم مقابل اعلام مي گردد.
براي هرگونه نقض ديگر قانون ضربه کرنر تکرار مي گردد.

تصميمات برد بين المللي

تصميم 1
• اگر تير افقي دروازه بشکند يا جدا شود، بازي مي بايستي تا تعمير تير افقي متوقف گردد و چنانچه تعمير آن ميسر نبود مسابقه تعطيل مي شود.
• استفاده از طناب به جاي تير افقي ممنوع مي باشد.
• در صورتي که تير افقي تعمير شد، بازي دوباره با رها کردن توپ از محلي که قبلاً متوقف شده بود ادامه مي يابد.
تصميم 2
• تيرهاي عمودي و افقي دروازه بايد از جنس چوب، آهن يا ساير مواد مورد تأييد، ساخته شود.
• شکل تيرها مي تواند مربع، مستطيل، گرد يا بيضي باشد و نبايد براي بازيکنان خطرناک باشد.
تصميم 3
• از زماني که تيم ها وارد ميدان مسابقه مي شوند تا پايان نيمه اول و از شروع نيمه دوم تا پايان مسابقه، اجازه هيچ نوع تبليغات تجاري بر روي زمين بازي و وسايل مربوط به آن (شامل تور، دروازه و محيط دروازه) داده نمي شود.
• گذاشتن اجناس تبليغاتي و نصب وسايل اضافي از قبيل (دوربين، ميکروفن و غيره) بر روي دروازه ها، تورها و تيرهاي پرچم ها ممنوع است.
تصميم 4
• هيچ گونه آگهي تبليغاتي درون منطقه فني و يا تا فاصله 1 متري خطوط زمين بر روي زمين نبايد وجود داشته باشد. همچنين هيچ گونه آگهي تبليغاتي در منطقه بين خطوط دروازه و تورهاي دروازه نبايد باشد.
تصميم 5
• استفاده از علائم فيفا، کنفدراسيون ها ، فدراسيون هاي ملي اتحاديه باشگاهها بر روي زمين بازي و وسايل مربوط به آن (شامل تور دروازه ها، و محيط دروازه ها) در هنگام بازي ممنوع است.
تصميم 6
• بر روي خط دروازه و در خارج از زمين بازي مي توان علامتي به فاصله 15/9 متر از قوس کرنر روي خط دروازه رسم کرد تا داور در موقع اجراي ضربه کرنر، از رعايت فاصله مجاز به وسيله بازيکن مدافع مطمئن شود.
داور چهارم
طبق مقررات مسابقات، يک نفر به عنوان داور چهارم برگزيده مي شود تا اعمالي را که سه نفر داور ديگر در زمان مسابقه قادر به انجام آن نيستند را انجام دهد.
? برگزيده گان مسابقه بايد بطور واضح و قبل از مسابقه مشخص کنند که اگر داور قادر به ادامه مسابقه نباشد، داور چهارم عهده دار وظيفه داوري خواهد بود، يا اينکه کمک داور ارشد بجاي داور برگزيده و داور چهارم به عنوان کمک داور تعيين مي شود.
? داور چهارم بايد در انجام هرگونه کارهاي اجرايي، قبل، در جريان با بعد از مسابقه که مورد نياز داور است، کمک کند.
? او براي کمک به تعويض بازيکنان، در جريان مسابقه مسئول خواهد بود.

 

? او بايد بر تعويض توپها نظارت کند و اگر در جريان مسابقه لازم به تعويض توپ باشد، طبق دستور داور، توپ ديگري آماده و در اسرع وقت در اختيار داور بگذارد.
? او اختيار دارد وسايل بازيکنان را قبل از ورود به زمين بازي کنترل کند. و چنانچه وسايل بازيکنان منطبق قانون نباشد، به داور اطلاع دهد.
? بعد از مسابقه، داور چهارم بايد با توجه به اختياراتش، ضمن مشورت با داور و کمک داوران، گزارش مناسبي از رقتار ناشايست يا حوادث ديگري که خارج از ديد داور و کمک داوران اتفاق افتاده، تسليم کند.
? او اختيار دارد، رفتار غير مسئولانه افرادي را که در محوطه فني قرار گرفته اند، به داور اطلاع دهد.
? داور چهارم در تمام مدت به داور کمک مي کند.
? داور چهارم مي بايست وقتي که داور اشتباها به بازيکن ديگري اخطار مي دهد يا وقتي که بازيکني به دليل خطاي اخطار دوم اخراج نمي شود و يا وقتي که خارج از ديد داور و کمک داوران برخورد شديدي رخ مي دهد به داور کمک کند.

محوطه فني

محوطه فني در تصميم شماره 2 برد بين المللي قانون سوم توضيح داده شده است. در استاديوم هايي که مسابقات برگزار مي شوند، مکاني براي مسئولان و بازيکنان ذخيره به گونه اي که در شکل نشان داده شده است، در نظر مي گيرند. محوطه فني در استاديومها ممکن است مختلف باشد. براي مثال در اندازه يا موقعيت.
اما در هر صورت يادداشت زير به عنوان راهنماي عمومي بايد مورد توجه قرار گيرد.
? اندازه محوطه فني، يک متر از هر طرف جانبي جايگاه ذخيره که به طرف جلو تا يک متري خط طولي ادامه پيدا مي کند.
? توصيه شده که براي محدود کردن اين محوطه از خط کشي استفاده شود.
? تعداد بازيکناني که طبق مقررات مسابقه مي توانند در محوطه فني ساکن شوند، بايد مشخص گردد.
? هويت ساکنان محوطه فني، بر طبق مقررات رقابتها و قبل از مسابقه بايد مشخص شود.
? تنها يک نفر اجازه دارد، تعليمات فني را منتقل کند و بايد پس از دادن تعليمات لازم به وضعيت اصلي خود برگردد.
? مربي و ديگر افراد رسمي بايد در داخل محوطه فني باقي بمانند، جز در موقعيتهاي خاص. براي مثال فيزيوتراپيت يا پزشک که با اجازه داور مي تواند براي کمک به بازيکن مجروح، وارد زمين بازي شود.
? مربي و ديگر ساکنان محوطه فني، در تمام مدت مسئول رفتار خودشان هستند.

تاريخچه فوتبال ايران

تاريخ شروع فوتبال در ايران ، به حدود يک قرن پيش باز مي گردد يعني زمانيکه يک گروه انگليسي براي اکتشاف نفت در جنوب ايران عازم کشورمان شد. پس از حفر اولين چاه نفت در" مسجد سليمان" به سال 1908، فوتبال به شکل جدي در اين شهر دنبال گرديد.
چندي بعد همين اتفاق در" بوشهر" افتاد. شهروندان انگليسي در اوقات فراغت با هيجان رودروي تيم هاي محلي کشورمان مي ايستادند والبته اين رقابت ها بيشترحالت تفريحي داشت. فوتبال به تدريج درشهرهاي ديگرايران ازجمله بندرانزلي و بندرعباس در يک زمان حساس و تعيين کننده مطرح شد. قبل از شروع جنگ جهاني اول(1914) فوتبال در مدرسه آلماني ها بازي مي شد ، اما بعد از خاتمه جنگ، کالج آمريکايي ها در تهران پيگيراين ورزش شد. همچنين مسابقاتي بين اعضاي سفارتخانه هاي اروپايي درايران پايه ريزي و دنبال گرديد. گسترش منظم فوتبال درادامه ، مرزهاي شهرهايي چون آبادان و مشهد را نيز در نورديد و جوانان بيشتري را به سوي اين رشته ورزشي جلب کرد.

اولين تيم فوتبال

در پايان دوره قاجاريه(1919) براي قدرداني از کوشش هاي برادران سردارخان که تحصيل کرده بلژيک بودند و درامر بسط و گسترش فوتبال نقش داشتند، يک تيم تشکيل شد. بازيکنان معروف آن تيم" برادران مفتاح"،" اکبر توفان"،" پان اسدالله"، "رضا والي کلانتري"، "هراند گالوستيان" و" گاليک هاراتونيان" بودند.

نخستين رقابت هاي داخلي

"ابوالفضل صدري" رئيس سازمان وقت ورزش، تشکيل تيم هاي آزاد در تهران را تشويق و ترغيب کرد و حتي براي برندگان رقابت هاي داخلي جوايزي تعيين نمود. تيمي به نام تهران که اعضاي آن از بازيکنان رشته هاي ورزشي مختلف جمع آوري شده بودند، موفق به فتح نخستين دوره رقابت هاي داخلي فوتبال شد، با بازيکناني چون" برادران سردارخان"، "اکبر توفان "، "حيدري"،" کريم زند" و" مفتاح".
چندي بعد" حسين صديقاني" که براي ادامه تحصيلات عاليه به ترکيه رفته بود، به تيم فنر باغچه اين کشور وسپس" راپيدوين اتريش" ملحق شد. او پس از بازگشت به ايران، موسس يک تيم در شهر مقدس مشهد شد . صديقاني از جمله اولين کساني بود که دراروپا با فوتبال مدرن و نوين آشنا شده بود. حضور او در فوتبال ايران مصادف شد با انتقال تجربه و دانش روز فوتبال جهان به جوانان علاقمندي که تشنه يادگيري صحيح اين رشته ورزشي بودند.

اولين ديدار برون مرزي

تيم منتخب اتحاديه کارگران تحت عنوان تيم تهران اولين سفر برون مرزي که جنبه غير رسمي داشت را به" بادکوبه" انجام داد. البته حاصل 3 بازي فوتباليست هاي آن موقع کشورمان، 3 شکست پياپي با نتايج 4 بر يک ، 3 بر صفرو 2 بر صفر بود.
درسپتامبر1941، تيم ملي فوتبال ايران اولين بازي رسمي خود را در برابر افغانستان و در کابل برگزار کرد، مسابقه اي که به تساوي بدون گل انجاميد. اساس تشکيل نخستين تيم ملي رسمي کشورمان به سال 1940 باز مي گردد. بين سالهاي تشکيل نخستين تيم ملي رسمي کشورمان به سال 1941و 1963 ، ملي پوشان کشورمان فقط در سال 1951( بازي هاي آسيايي دهلي نو) به مرحله فينال دور نخست رقابت ها راه يافتند و اين تنها موفقيت تيم ملي در طول اين سالها محسوب مي شد.
ازسال 1960 اولين دوره مسابقات باشگاهي ايران شکل گرفت و در طي سالهاي 1962 تا 1970، تدريجاً فوتبال ايران قوي تر شد و در صحنه هاي بين المللي چهره موفق تري از خود نشان داد. حضور در مرحله يک چهارم نهايي المپيک توکيو(1964)، قهرماني در بازي هاي آسيايي( 1968) فتح جام باشگاه هاي آسيا توسط استقلال تهران(1970) از جمله مواردي بود که رشد توانايي هاي فوتبال ايراني را تاييد مي کرد.
دومين دوره مسابقات ليگ سراسري کشورمان در سال 1968 شروع و 11 سال ادامه داشت( تا سال 1978) .
پس از پيروزي انقلاب اسلامي در سال 1979 و تغييراتي که در ساختار اجرايي و اموراداري فدراسيون فوتبال رخ داد، براي مدتي رقابت هاي باشگاهي سراسري به تعويق افتاد. اين امر تا شروع ليگ قدس که در آن تيم هاي منتخب استان هاي کشور حضور داشتند، ادامه يافت. از سال 1989 دوباره بازي هاي باشگاهي و اين بار تحت عنوان ليگ آزادگان راه اندازي شد و اين براي کشوري که هشت سال (1980 تا 1988) درگير جنگ با عراق بود يک افتخار بزرگ به حساب مي آمد.
پس از پيروزي انقلاب اسلامي فوتبال ايران با پايان جنگ تحميلي سير صعودي خود را آغاز كرد و توانست در جام‌جهاني 1998 فرانسه شايسته‌ترين نماينده قاره آسيا باشد و در سال 2006 نيز به اين پيکارها قدم بگذارد .
بازي‌هاي توپ قرون وسطي که هنوز زنده هستند
مسابقات سنتي شروو تيوزدي در يو کي –بازي‌هاي فوتبال ساليانه شهري و يا روستائي که قواعد خاص خود را دارا بودند. نام‌هاي جايگزين اين بازي‌ها عبارت‌اند از: «موب فوتبال»، «شرووتايد فوتبال» و «فولک فوتبال»
آلن ويک در نورث هامبرلند
اشبورن در دربي شاير (که نام ديگرش فوتبال سلطنتي شرووتايد است.
آتراستون در وارويکشاير
کورف کسل دردورست - مراسم يادمان فوتبال شروو تيوزدي منطقه پيوربک ماربلرز.
هاکسي در لينکلن شاير (بازي هاکسي هود در واقع در مراسم ظهور حضرت عيسي بازي شد.)
هارلينگ اند سيلور بال که در کاخ سنت کلامب واقع در کورن وال بازي شد.
سيدگ فيلد در کانتي دورهام
دراسکاتلند هنوز هم بازي‌هاي با گيم و «بال گيم» در ميان مسيحيان و در شب سال نو رايج است.
دانز، برويک شاير
اسکون، پرت شاير
کرک وال در جزاير اورک ني
بازي‌هاي ديگر قرون وسطي که هنوز در خارج از انگلستان بازي مي‌شوند عبارت‌اند از:
کالسيو فيورتينو - شکل مدرن باقي مانده از فوتبال رنسانس قرن 16 فلورانس.
ديگر بازيهاي عمومي مدرسه‌اي باقيمانده تا زمان حال
بازي اتون فيلد
اتون فيلد گيم
اتون وال گيم
فوتبال هارو
فوتبال وينچستر
جديد ترين موارد اقتباس و ابداعات
بر اساس فوتبال قرون وسطي:
بر اساس قوانين اف. اي.
کابيز
فوتبال سه طرفه
تريسک لاين (ورزش) تريسک لاين
کبپي آپي هنر به نمايش گذاردن فوتبال با استفاده از پاها، زانوان، سينه، شانه‌ها و سر.
فوت بگ در اين بازي بجاي توپ از کيسه‌هاي کوچک لوبيا يا ماسه استفاده شده که در برخي انواع کيپي آپي مانند «هکي سک» انجام مي‌شود.
فوتبال فرم آزاد نوع مدرن کيپي آپي بوده که در آن بازيکنان فرم آزاد بخاطر ارزش‌هاي سرگرمي و نشان دادن توانائي‌ها يشان رتبه بندي مي‌گردند.
بر اساس راگبي"
اسکافل بال
فورس ام بکز
بازي‌هاي دو رگه
اسپيد بال امريکائي – ترکيبي از فوتبال امريکائي، ساکر و بسکتبال، که توسط المر دي. ميتچل در دانشگاه ميشيگان و به سال 1912 ابداع گرديد.
راگبي ويلچر (مردر بال). ابداع شده به سال 1977 در کانادا که ايده اوليه آن ازبيشتر از آنکه از فوتبال راگبي گرفته شده باشد، ازهاکي روي يخ و بسکتبال اقتباس شده بود.
ليگ راگبي ويلچر
بازي‌هاي رو ميزي و ديگر سرگرمي ها
بر اساس قوانين اف. اي:
طبقه بندي: فوتبال (ساکر) کامپيوتري ويدئو گيم‌ها
سابوتيئو
بلو فوتبال
پريمير ماناجر 2007-2006 بازي پلي استيشن 2
فوتبال رو ميزي (که با نام‌هاي ديگر «فوزبال»، «ساکر رو ميزي»، «بيبي فوت»، «بار فوتبال» و يا «گتون» نيز شناخته مي‌شود.)
فوتبال فانتزي (ساکر)
باتن فوتبال (که با نام فيوتبول د مسا؛ جوگو د بوتوئس نيز ناميده مي‌شود)
بر اساس راگبي:
پيپر فوتبال
کوين فوتبال
بر اساس فوتبال امريکائي
بلاد بوال
فوتبال فانتزي (امريکائي
مادن ان. اف. ال.
بر اساس فوتبال استراليائي:
ليست قوانين بازي‌هاي کامپيوتر فوتبال استراليائي
اي.اف.ال. نخست وزيري 2005
تيم رويائي اي. اف. ال.
منابع :
تاريخچه فوتبال http://www.parssport.ir
فوتبال http://fa.wikipedia.org
قوانين فوتبال، زمين بازي http://www.netsport-magazine.com
تاريخچه فوتبال http://daneshnameh.roshd.ir
قوانين فوتبال - قوانين فيفا http://www.irfo.ir
قوانين فوتبال، توپ بازي http://www.netsport-magazine.com
تاريخچه فوتبال ايران http://www.toopetalayi.com
قوانين و مقررات فوتبال http://www.parssport.ir
فوتبال http://daneshnameh.roshd.ir
/الف