مقدمه
سکته ناشي از بسته شدن موقت يا يا دائم عروق خوني است که بخشهاي مختلف مغز يا قلب خونرساني مي کنند. سکته از علل مهم نا تواني و افزايش بار اجتماعي افراد جامعه درسنين ميانسالي و پيري است و توجه به علل ايجاد کننده و کاهش عوامل خطر مربوط به آنها مي تواند چه از بعد افزايش سلامت جامعه و چه بعد از کاهش هزينه هاي سلامت نقش مهمي داشته باشد.
فاکتورهاي خطر غير قابل تغيير
• سن : شانس ابتلا به سکته با افزايش سن تغيير يافته و افزايش مي يابد. دو سوم موارد سکته در افراد بالاي 65 سال رخ ميدهد.
• جنس : بروز سکته 25% در مردان شايعتر از زنان است.
• نژاد : در برخي نژادها بخاطر استعداد ژنتيکي ميزان بروز سکته بيشتر است.
• سابقه خانوادگي مثبت : در خانواده هايي که سابقه بيماري هاي عروقي ، قلبي يا مغزي يا فشار خون بالا دارند ميزان بروز سکته بيشتر مي باشد.
فاکتورهاي خطر قابل تعديل
• سيگار کشيدن : تحقيقات نشان مي دهند که فارغ از ساير علل خطر سيگار به تنهايي نقش بسيار مهمي در ابتلا به سکته بازي ميکنند.
• بيماري هاي قلبي : من جمله اختلالات ريتم قلب و اختلالات دريچه اي قلب در ابتلا به سکته نقش دارند که درمان اين موارد ميزان احتمال ابتلا به سکته را کاهش مي دهد.
• رژيم غذايي: رژيم هاي غذايي پر از چربي ، کلسترول و نمک احتمال ابتلا به سکته را افزايش مي دهند و بايد به آنها توجه گردد.
• فشار خون بالا : فشار خون بالا به تنهايي مهمترين فاکتور خطر براي سکته هاي قلبي و مغزي است و کنترل آن حتي در موارد خفيف نيز در کاهش ابتلا به اين بيماري نقش اساسي دارد.
• چاقي : اضافه وزن و چاقي با افزايش کار قلب و عروق از علل مهم ابتلا به سکته مغزي و قلبي مي باشد.
روش هاي کاهش خطر ابتلا به سکته
ورزش منظم :
ميزان درصد چربي بدن با افزايش وزن و سن افزايش مي يابد . ورزش منظم و متعادل سبب کاهش سرعت افزايش چربي بدن در افراد چاق کاهش درصد کلي چربي بدن مي شود. از سويي بين ميزان پرداختن به ورزش و ابتلا به تصلب شرائين يک رابطه معکوس وجود دارد و هرچه ورزش منظم تر باشد ابتلا به سفتي شرائين کمتر مي شود. لذا لازم است چنانچه ورزشکار نيستيد شروع به ورزش کنيد بخصوص اگر سابقه خانوادگي مثبت يا عوامل خطر متعدد ابتلا به سکته را داريد ورزش براي شما ضروري مي باشد. بهترين حالت انجام ورزش پرداختن به فعاليت هاي هوازي مورد علاقه به مدت 30 – 20 دقيقه و به تعداد 3 – 4 بار در هفته مي باشد. پياده روي سريع ، دويدن و دوچرخه سواري و شنا از جمله اين ورزش ها مي باشد.
درمان و کنترل فشار خون بالا:
چنانچه مبتلا به فشار خون هستيد لازم است با نظر پزشک آنرا در حد فشار 120 روي 80 کنترل کنيد وبه طور منظم فشار خود را کنترل کنيد و استرسهاي خود را کاهش دهيد.
کنترل و چکاب پزشکي منظم:
لازم است به صورت منظم و ترجيحا سالانه و توسط پزشک بررسي کامل قلبي – عروقي شويد و آزمايشات مربوطه و فشار خون وفاکتورهاي خطر احتمال در شما بررسي شود.
کنترل وزن و ديابت:
چنانچه مبتلا به ديابت يا افزايش وزن هستيد درمان مناسب و کنترل اين موارد ازعلل مهم کاهش خطر در شما خواهد بود. /س