تعريف

سرما زدگي از يخ زدن پوست و بافتهاي زير پوستي ناشي از قرار گرفتن در دماي زير صفر ايجاد مي گردد

محلهاي شايع

شايعترين محلهاي ايجاد آن عبارتند از: گوش، پا، انگشتان، دست و بيني

علل

قرار گيري طولاني مدت فرد در هواي زير صفر درجه سانتي گراد

علائم

پوست سرما زده مي تواند:
• سفت و رنگ پريده (گاهي آبي يا سفيد) باشد
• سرد است
• مور مور شود
• بي حس شود
• تاول در موارد شديد سرمازدگي ايجاد شود

درمان

در صورت عدم دسترسي به خدمات پزشکي بايد بسرعت يک سرپناه پيدا نمود و بسرعت شروع به گرم کردن عضو نموده اگر دستکش ها خيس هستند بايد خارج شوند
به چند طريق مي توان اقدام به گرم کردن محل سرما زده نمود:
• دستها را داخل زير بغل سمت مقابل قرار دهيم و پاها را در داخل هم جمع کنيم
• ناحيه سرما زده را با لباسهاي گرم و خشک بپوشانيم
• ناحيه يخ زده را در داخل آب2/42-8/38 قرار دهيم
بايد گرم کردن عضو طي چند ساعت انجام پذيرد. مطمئن شويد سر پناه شما گرم خواهد ماند و مي توانيد تمام مراحل گرم کردن را به شروع در همان محل به پايان برد. روند بهبود مي تواند دردناک باشد. در صورت درد مي توان از استامينوفن، ايبوبروفن ياآسپرين استفاده کرد. امکان دارد به دنبال گرم کردن تاولهايي در پوست رخ دهد که با پانسمان ساده پوشيده بايد گردد.در خلال گرم کردن نوشيدني هاي گرم مثل قهوه يا چاي استفاده کنيد هرگز از الکل يا سيگار طي روند گرم کردن استفاده ننمائيد. هرگز محل يخ زده را ماساژ ندهيد. بعد از گرم کردن عضو توجه داشته باشيد چنانچه عضو مجدداً در معرض سرما قرار گيرد آسيب مجدد وارده بسيار شديد تر از دفعه اول است. لذا بايد از اين امر پرهيز گردد
چنانچه با گرما درماني انجام شده عملکرد و رنگ عضو بهبود نيافت سريعاً به يک مرکز اورژانس مراجعه نمائيد
اقدامات درماني در مرکز اورژانس شامل:
• استفاده از يک ضد درد قوي.
• استفاده از اکسيژن پر فشاري براي افزايش اکسيژن زساني به محل صدمه ديده
• گاهي اوقات در اثر شديد بودن يخ زدگي عضو نياز به جدا کردن و قطع عضو وجود دارد
اثرات يخ زدگي تا کي باقي مي ماند
در صورت درگيري پوست و لايه هاي سطحي عضو بهبودي کامل محتمل است، با اين حال زمان لازم براي بهبودي حس و قدرت ناحيه درگير متفاوت است در برخي موارد بي حسي و گزگز در نوک انگشتان بهبود نمي يابد. بخشي از بدن که قبلاً دچار سرما زدگي شده و بهبود يافته است در مقايسه با ساير نواحي بدن در آينده به سرما حساس تر است. امکان دارد تا 6 هفته بعد از درمان وسعت محل آسيب ديده و ميزان بافت هاي زنده مانده مشخص نشود. لذا هرچه با درمان طبي بتوان زمان را بيشتر در دست داشت بهتر مي توان در ارزيابي وسعت نهايي آسيب و ميزان بافتهاي مرده تصميم گرفت و در صورت نياز به جراحي براي برداشتن عضو مقدار کمتري از عضو مورد نظر طي جراحي برداشته شود

پيشگيري از سرما زدگي

بهترين راه پيشگيري از سرما زدگي پوشاندن کافي نواحي در معرض بيشتر سرما مثل: گوش، بيني، دست، پا و سر است پوشيدن چندين لباس روي هم بجاي يک لباس بهتر است و استفاده از لباسهايي که مانع نفوذ رطوبت به پوست مي شوند مثل لباس پلي استر و چرمي نيز پوشش بهتري را در مقابل سرمازدگي تامين مي کند. /س