در بدو موضوع به بررسي عوامل اجتماعي طلاق و ديدگاه برخي از صاحب نظران در اين زمينه مي پردازيم .

تاثير شهر و روستا

اختلاف فاحش ميزان طلاق شهر و روستا را اينگونه مي توان توجيه كرد كه اولاً : محيط روستايي كانون خلوص و يكرنگي است .روستائيان به همزيستي و تعاون بي ريا اشتياق دارند و زندگي آنان جلوه هايي از شو و هيجان پاكوبي است در صورتي كه شهريان را صفا و همدلي به پايگاه رفيع روستاييان نيست .
ثانياً : مردم روستايي متجانس تر و همانند تر از شهرنشينان هستند . در اجتماعات روستايي مردم از حيث در آمد ، طبقه اجتماعي ،‌سابقه قومي ، مذهبي و ايدئولوژيكي تفاوت فاحشي وجود ندارد و حال اينكه اين موضوع در بين شهريان به روشني مشخص است.
ثالثاً: محافظه كاري، سنت گرايي ، صرفه جويي ، مال انديشي ، اعتقاد به قضا و قدر و صراحت لهجهرا در روستائيان به وضوح مي توان مشاهده كرد . ليكن اين موضوع در ميان شهريان به مراتب كمرنگتر است .
رابعاً : برتر اند راسل علت نابساماني هاي زندگي زناشوئي طبقات ثروتمند شهرنشين را در عوامل نداشتن آموزش صحيح و طبيعي يا بد آموزي جستجو مي كند و مي نويسد : ( روستا زادگان خيلي زود با آنچه حقايق زندگي ناميده مي شود خو گرفته آشنا مي شود آنها به چشم خود شاهد روابط جنسي بين پرندگان و پستانداران هستند و از آن آگاهي مي يابند و در نتيجه آنها هم از ناداني جسته اند . در مقابل كودكان طبقه مرفع كه از تربيتي دقيق برخوردارند چشم بسته در مقابل تمام معرفتهاي علمي امور جنسي مي باشند حتي انديشمندترين والدين كه به فرزندانشان آموزشهاي خارج از قلمرو و كتب درسي مي دهند آن آشنايي با امور جنسي را كه روستا زادگان از سنين اوليه عمر خود كسب مي كنند آموزش نمي دهند )
خامساً: سن ازدواج در روستائيان به مراتب پايين تر از شهريان است اغلب جوانان روستايي در سن 16تا 18 سالگي ازدواج مي كنند در صورتيكه اين سن در شهريان بيش از 25 سال است .
مارشال پتن در نطق يازدهم اكتبر 1940 به سستي خانواده هاي شهري اشاره مي كند و چنين مي گويد ( اساس خانواده واژگون شده بود به ويژه در شهرها هيچكس متوجه امر الهي بودن زنا شوئي نبوده و اغلب آن را به عنوانيك پيمان يا قرار داد قابل فسخ مي شمردند . طلاق هم رو به فزوني بود در حومه شهرها و محيط كارگران زناشوئيهاي آزاد و موقتي معمول شده بود در اين خانواده ها اگر كودكي به دنيا مي آمد به غايت بدبخت بود زيرا كه پدر و مادر آنها با هم نمي ساختند و از هم جدا مي شدند و معلوم نبود چه بر سر آنها مي آمد .
تورستن هوسن تحت عنوان جامعه اموزنده مساله مهاجرت روستائيان به شهرها را كه در شماره پنجم مجله روانشناسي دي ماه 1351 به چاپ رسيده اينگونه مورد بررسي قرار مي دهد .
نيروي سوق دهنده مهم در توسعه اقتصادي امروز عبارت است از هجوم نيروي انساني از مناطق به سوي شهرها فرار از روستاها در اكثر موارد فرار از مزارع و كشتزارها مي باشد كه سهم آن از نيروي كارگري در روزگار توسعه اقتصادي در همه كشورها ثابت مانده است .
مطالعه نيمارك از سال 1942 تا 1956 در سوئد نشان داد كه مهاجرت از روستا به شهر با تحصيلات ، توانايي طبقه اجتماعي همبستگي مثبت دارد .
اطفال به دليل شرايط جسمي حساسيت روحي آسيب پذيرترين اقشار جامعه از جرايم خشونت آميز مي باشند اثر خشونت در اطفال به دو صورت مستقيم و غير مستقيم خود نمايي مي كند . حالت غير مستقيم ناشي از جو متشنج در خانواده و برخوردهاي فيزيكي والدين يا همسالان و افراد بزرگسال از يك طرف و تماشاي فيلمهاي مروج خشونت از طريق تلويزيون و اينترنت از طرف ديگر مي باشد .
تحقيقات انجام شده در خصوص حس محروميت از عواطف مادري به اثبات مي رساند كه اكثر بزهكاران خرد سال و يا نوجوان و بزرگسال در مقايسه با سايرين رابطه نامناسب عاطفي با مادر خود داشته و يا از اين چشمه فياض عشق عاطفه بي بهره بوده اند طبق آماري كه در مركز نگهداري اطفال در وكرسون فرانسه در دست است ا ز 500 نفر طفل بزهكار 30% روابط بسيار نامناسب عاطفي با مادر خود داشته اند و 14% مادر خود را فاقد ارزش مادري مي دانسته اند مطالعات آماري ايران در اين مورد حاكي است كه از بين 100 طفل بزهكار كه در مركز اصلاح و تربيت شهرستان سنندج در سال 1376 مورد مطالعه قرار گرفته اند 57% روابط خانوادگي را نامطلوب و غير متعادل دانسته اند همچنين در خصوص نقش و وظيفه پدري و برقراري روابط مناسب در ميان 500 بزهكار مورد مطالعه در فرانسه بيش از 50% روابط بسيار بد با پدر خود داشته اند و 13% نيز به وسيله پدر رها شده و 42% از اين كودكان پدر خود را فاقد ارزش پدري مي دانسته اند آمار ديگري كه در ايران حكايت دارد از 100 طفل بزهكار 48% رفتار پدر خود را نامناسب و خشن مي دانسته اند .
. 1و2 - براي مطالعه بيشتر مي‌توانيد به فصول مربوط به جامعه‌شناسي خانواده رجوع نماييد:
ـ ورسلي، پيتر/ جامعه‌شناسي مدرن/ ترجمه حسن پويان/ انتشارات چاپخش 1373
ـ گيدنز، آنتوني/ جامعه‌شناسي/ ترجمه منوچهر صبوري/ نشر ني/ چاپ پنجم 1378
ـ کوئن، بروس/ درآمدي بر جامعه‌شناسي/ ترجمه محسن ثلاثي/ انتشارات فرهنگ معاصر 1372
منبع: ماهنامه نامه شماره 30
منبع : www.qazvinprsons.ir
/خ